Dyddiad Cyflwyniad i waith Comisiynydd y Gymraeg An introduction to the role of the Welsh Language Commissioner

Cefndir o Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 o Creu swydd Comisiynydd y Gymraeg o Mae Comisiynydd y Gymraeg yn annibynnol 1 Ebrill 2012 Pwerau statudol y Comisiynydd wedi dod i rym Cyflwyniad - Comisiynydd y Gymraeg Introduction - Welsh Language Commissioner Background o Welsh Language (Wales) Measure 2011 o Creating a Welsh Language Commissioner o The Welsh Language Commissioner is independent 1 April 2012 The Commissioner’s statutory powers came into effect

Mae statws swyddogol i’r Gymraeg yng Nghymru Nid yw Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 yn effeithio ar statws y Saesneg yng Nghymru Statws swyddogol y Gymraeg The official status of the Welsh language The Welsh language has official status in Wales The Welsh Language (Wales) Measure 2011 does not affect the status of the English language in Wales

Caiff y Comisiynydd wneud unrhyw beth y mae’n ei ystyried yn briodol er mwyn: o hybu defnyddio’r Gymraeg o hwyluso defnyddio’r Gymraeg o gweithio tuag at sicrhau nad yw’r Gymraeg yn cael ei thrin yn llai ffafriol na’r Saesneg Pwerau o Rheoleiddio Prif swyddogaethau Main functions The Commissioner may take any steps deemed appropriate to: o promote the use of the Welsh language o facilitate the use of the Welsh language o work towards ensuring that the Welsh language is treated no less favourably than the English language Powers o Regulator

Adran 7 – Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 Ar unrhyw fater sy’n ymwneud ag unrhyw un neu ragor o swyddogaethau’r Comisiynydd Creu adroddiad ar ganfyddiadau unrhyw ymholiad a ymgymerir Pŵer i gynnal ymholiadau Power to conduct inquiries Section 7 – Welsh Language (Wales) Measure 2011 Into any matter relating to any of the Commissioner’s functions Draft a report on the findings of any inquiry undertaken

Pŵer statudol i: o Ymchwilio i fethiant sefydliadau i weithredu eu Cynlluniau Iaith / Safonau o Ymateb i gwynion am ymyrraeth â rhyddid unigolion i ddefnyddio’r Gymraeg o Ymateb i gwynion am ddefnydd o’r Gymraeg – neu ddiffyg defnydd o’r Gymraeg – gan sefydliadau eraill Cwynion Complaints Statutory powers to: o Investigate the failure of organizations to implement their Language Schemes / Standards o Respond to complaints about interference with an individual’s freedom to use Welsh o Respond to complaints about the use – or lack of use – of the Welsh language by other organizations

Adran 111 Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 “Caiff unigolyn wneud cais i’r Comisiynydd yn gofyn i’r Comisiynydd ymchwilio i a yw person wedi ymyrryd â rhyddid unigolyn i ymgymryd â Chyfathrebiad Cymraeg ag unigolyn arall (“yr ymyrraeth honedig”)” Ymyrraeth honedig o Cwyn i’r Comisiynydd o Penderfynu ymchwilio ai peidio o Adroddiad i’r ymchwiliad Rhyddid i ddefnyddio’r Gymraeg yng Nghymru Freedom to use the Welsh language in Wales Section 111 Welsh Language Measure (Wales) 2011 “An individual may apply to the Commissioner for the Commissioner to investigate whether a person has interfered with the individual’s freedom to undertake a Welsh communication with another individual (the “alleged interference”)” Alleged interference with a communication o Complaint to the Commissioner o Decide whether to investigate or not o Report - noting conclusions

Ceir Safonau yn y meysydd canlynol: o Cyflenwi gwasanaethau – Adran 28 o Llunio polisi – Adran 29 o Gweithredu – Adran 30 o Hybu – Adran 31 o Cadw cofnodion – Adran 32 Safonau Standards Standards will operate in the following areas: o Service delivery – Section 28 o Policy making – Section 29 o Operational – Section 30 o Promotion – Section 31 o Record keeping – Section 32

Dyddiad Cyfraniad posibl Comisiynydd y Gymraeg i faes iechyd a gofal The Welsh Language Commissioner’s potential contribution to health and social care