Η πληροφορία (Διάλεξη 1)

 Ένας manager εμπλέκεται:  στην αξιοποίηση των υπαρχόντων συστημάτων και τεχνολογιών  στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και νέων συστημάτων  Συνεπώς πρέπει να αντιλαμβάνεται γενικά θέματα όπως:  Στρατηγική της πληροφορίας (Information strategy- ένα στρατηγικό πλαίσιο σχεδιασμού για την παράδοση, τη χρήση και τη διαχείριση των πληροφοριών)  Ποιες πληροφορίες χρειάζεται ο οργανισμός για: να υποστηρίξει την επίκαιρη επιχειριακή του κατάσταση να αποκτήσει κάποιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα  Συλλογή δεδομένων, επεξεργασία (ανάλυση) και παραγωγή πληροφορίας  Πώς να συλλέξει τα κατάλληλα δεδομένα και να τα επεξεργαστεί ώστε να παράξει τις πληροφορίες που χρειάζεται ο οργανισμός

 Παραγωγή γνώσης και διαχείριση γνώσης  Πώς να παράξει καινούρια γνώση και πώς να διαχειριστεί την ήδη υπάρχουσα στον οργανισμό  Στρατηγική πληροφορικής τεχνολογίας  Ποια τεχνολογία (υλικό και λογισμικό) είναι απαραίτητη για τον οργανισμό και την περαιτέρω ανάπτυξή του (για να διαθέτει τα απαραίτητα δεδομένα και πληροφορίες με στόχο τη βέλτιστη εξυπηρέτηση πελατών)  Μάνατζμεντ της διαδικασίας ανάπτυξης ενός πληροφοριακού συστήματος  Πώς να εξασφαλίσει ότι ο οργανισμός θα αποκτήσει το σύστημα που του χρειάζεται και να αποφύγει την αποτυχία

 Information Management (διαχείριση πληροφοριών) Ο τρόπος με τον οποίο ένας οργανισμός διαχειρίζεται τους πληροφοριακούς πόρους του (δεδομένα, πληροφορίες, γνώση, IS, IT)  Information System (πληροφοριακό σύστημα) Είναι το μέσο δια του οποίου η πληροφορία «ρέει» από ένα άτομο σε ένα άλλο, από ένα τμήμα σε ένα άλλο  Information Technology (τεχνολογία πληροφοριών) Είναι η τεχνολογία που επιτρέπει αυτή τη «ροή». Το IS είναι η συνολική λύση, βασικό μέλος της οποίας είναι η IT

Βασικά ερωτήματα για τους managers τίθενται από τις πλευρές:  Management/επιχειρηματικότητα  Τεχνολογίες

 Πως θα με βοηθήσει το ΙΜ να διοικήσω καλύτερα την επιχείρηση;  Πως θα με βοηθήσει να πάρω τις αποφάσεις που χρειάζομαι;  Ποιες πληροφορίες IS και ΙΤ χρειάζομαι για να έχω ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;  Ποιες τεχνολογίες επικοινωνιών μπορώ να χρησιμοποιήσω για να έχω ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;  Ποια συστήματα χρειάζομαι για να βελτιώσω τις σχέσεις μου με τους πελάτες;  Πως μπορώ να διαχειριστώ τη γνώση;

 Πως μπορώ να χρησιμοποιήσω το internet και τις άλλες τεχνολογίες για να έχω ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;  Τι είναι ένα σύστημα CRM (Customer Relationship Management: επιτρέπει στις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται επιχειρηματικές σχέσεις και τα στοιχεία και τις πληροφορίες που συνδέονται με αυτά); Θα έπρεπε να έχω ένα;  Τι είναι ένα σύστημα ERP (λογισμικό διαχείρισης των επιχειρήσεων μια συλλογή ολοκληρωμένων εφαρμογών, που μια εταιρεία μπορεί να χρησιμοποιήσει για να συλλέγει, να αποθηκεύει, να διαχειρίζεται και να ερμηνεύει τα δεδομένα από πολλές επιχειρηματικές δραστηριότητες); Σε τι διαφέρει από το πληροφοριακό σύστημα που διαθέτω;

 Πληροφοριακό σύστημα ονομάζουμε, γενικά, το λογισμικό το οποίο μας βοηθά να οργανώνουμε και να αναλύουμε δεδομένα.  Λογισμικό εφαρμογών που επιτρέπει στους χρήστες να υπαγορεύουν και να οργανώνουν τα δεδομένα τους, και παρέχει βασικές δυνατότητες επεξεργασίας και ανάλυσης δεδομένων με διάφορες μεθόδους  Δύο από τις δημοφιλέστερες κατηγορίες λογισμικού πληροφοριακών συστημάτων είναι τα λογιστικά φύλλα (electronic spreadsheets) και τα συστήματα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (database management systems)

 Τα λογιστικά φύλλα είναι λογισμικό εφαρμογών το οποίο επιτρέπει στο χρήστη να οργανώνει και αναλύει δεδομένα χρησιμοποιώντας ένα πλέγμα (grid) από κελιά (cells)  Ένα κελί μπορεί να περιέχει δεδομένα ή μια μαθηματική σχέση μέσω της οποίας υπολογίζεται μια τιμή  Τα δεδομένα που αποθηκεύονται σε ένα κελί μπορεί να είναι κείμενο, αριθμοί, ή ειδικά δεδομένα όπως ημερομηνίες  Αναφορά στα κελιά γίνεται υποδεικνύοντας τη στήλη και τη γραμμή που περιγράφει τη θέση του κελιού

 Υποθέστε ότι έχουμε συλλέξει δεδομένα όσον αφορά τον αριθμό των μαθητών οι οποίοι έχουν ζητήσει βοήθεια από συγκεκριμένους καθηγητές σε μία περίοδο πέντε εβδομάδων:

 Η ισχύς και η χρησιμότητα των λογιστικών φύλλων προκύπτει από τη δυνατότητα μας να δημιουργούμε και να αποθηκεύουμε μαθηματικές σχέσεις στα κελιά:  Όταν μια μαθηματική σχέση αποθηκευτεί σε ένα κελί το αποτέλεσμα της σχέσης εμφανίζεται στο κελί  Μπορούμε να αλλάζουμε τις τιμές σε κάποια κελιά και το αποτέλεσμα των τιμών των μαθηματικών σχέσεων να αλλάζει αυτόματα ανταποκρινόμενο στις αλλαγές =Sum(C4:E4) =F7/Count(C7:F7)

 Κατά τον ορισμό των μαθηματικών σχέσεων χρησιμοποιούμε βασικούς αριθμητικούς τελεστές (+, -, *, και /)  Στα λογιστικά φύλλα υπάρχουν ενσωματωμένες μαθηματικές συναρτήσεις (functions) όπως sum, std, average, κλπ οι οποίες επενεργούν σε ένα σύνολο από συνεχόμενα κελιά.

 Ένας βασικός λόγος που τα λογιστικά φύλλα είναι τόσο διαδεδομένα είναι η πολλαπλή τους χρησιμότητα  Ανάλυση με χρήση λογιστικών φύλλων εφαρμόζεται σε πεδία όπως: Παρακολούθηση πωλήσεων Ανάλυση στατιστικών για σπορ Τήρηση βαθμολογίας μαθητών Καταγραφή και σύνοψη ταξιδιωτικών εξόδων Παρακολούθηση δραστηριοτήτων και χρονοδιαγραμμάτων σε projects Προγραμματισμός αγορών

 Ένας ακόμη βασικός λόγος της ευρύτατης χρήσης των λογιστικών φύλλων είναι η δυναμική τους υφή  Η δυναμική υφή παρέχει τη δυνατότητα μιας μορφής ανάλυσης που ονομάζεται «τι θα γίνει αν» (what-if analysis) Τι θα συμβεί αν ο αριθμός των συμμετεχόντων αυξηθεί κατά 10%; Τι θα συμβεί αν ανεβάσουμε τη τιμή του εισιτηρίου κατά € 5; Τι θα συμβεί αν μειώσουμε το κόστος των υλικών στο μισό;

Βάση δεδομένων (database) ονομάζουμε ένα σύνολο από δομημένα δεδομένα Ένα σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (database management system - DBMS) είναι ο συνδυασμός λογισμικού και δεδομένων και αποτελείται από:  Τη φυσική βάση δεδομένων, δηλαδή τη συλλογή αρχείων δεδομένων (datafiles)  Τη μηχανή της βάσης δεδομένων (database engine), δηλαδή το λογισμικό το οποίο υποστηρίζει τη πρόσβαση στα περιεχόμενα της βάσης δεδομένων (στοιχεία των datafiles) και την τροποποίηση τους  Το σχήμα της βάσης δεδομένων (database schema), δηλαδή τη λογική οργάνωση και δόμηση των δεδομένων της βάσης

Schema User Database files Data engine software

 Περιορισμός πλεονασμού δεδομένων (data redundancy)  Περιορισμός αντιφατικότητας (inconsistency) δεδομένων  Περιορισμός της πολυπλοκότητας του συστήματος  Μείωση κόστους ανάπτυξης και συντήρησης  Καλύτερος (κεντρικός) έλεγχος της δημιουργίας και του προσδιορισμού των δεδομένων Καλύτερη πρόσβαση και διαθεσιμότητα πληροφορίας  Περιορισμός της εξάρτησης προγραμμάτων εφαρμογών και δεδομένων Αύξηση ευελιξίας συστήματος

Διαχείρηση δεδομένων Τεχνολογία ΒΔ και management Προγραματισμός και μοντελοποίηση δεδομένων Τελικοί χρήστες Σύστημα διαχείρησης ΒΔ

Ειδικές γλώσσες προγραμματισμού για βάσεις δεδομένων επιτρέπουν στο χρήστη να:  Καθορίσει τη δομή της βάσης δεδομένων (database schema)  Προσθέσει (insert), τροποποιήσει (change) και διαγράψει (delete) δεδομένα  Υποβάλει ερωτήματα (queries) στη βάση δεδομένων για την ανάκληση δεδομένων από τη βάση δεδομένων

Σε ένα συσχετιστικό σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (Relational DataBase Management System) τα δεδομένα και οι συσχετίσεις τους οργανώνονται σε πίνακες (tables)  Ένας πίνακας είναι μια συλλογή από εγγραφές (records)  Κάθε εγγραφή είναι μια συλλογή από σχετιζόμενα πεδία (fields)  Κάθε πεδίο περιέχει μία μοναδική τιμή δεδομένων  Κάθε εγγραφή σε ένα πίνακα περιέχει τα ίδια πεδία (όχιτιμές πεδίων)

 Το σχήμα για τον παραπάνω πίνακα (Movie) εκφράζεται ως: Movie (movieId:key, movietitle, moviegenre, runningtime, datarelease)

H SQL (Structured Query Language) είναι μια εκτενής γλώσσα για τη διαχείριση συσχετιστικών βάσεων δεδομένων Ερωτήματα στην SQL select attribute-list from table-list where condition select movieTitle from Movie where runningtime = 'PG' select * from Movie where moviegenre like '%action%' select * from Movie where runningtime = 'R' order by movietitle

 Μια δημοφιλής τεχνική σχεδίασης συσχετιστικών βάσεων δεδομένων είναι η μοντελοποίηση ER (entity-relationship (ER) modeling)  Το βασικό στοιχείο της μοντελοποίησης ER είναι τα ER διαγράμματα (ER diagrams)  Σε ένα διάγραμμα ER καθορίζονται, με γραφικό τρόπο, τα σημαντικά αντικείμενα, τα βασικά στοιχεία των αντικειμένων, καθώς και οι συσχετίσεις μεταξύ των αντικειμένων

 Σε ένα διάγραμμα ER φαίνεται επίσης και το είδος της συσχέτισης (cardinality constraint):  Ένα προς ένα (one-to-one)  Ένα προς πολλά (one-to-many)  Πολλά προς πολλά (many-to-many)