PRESENTATION OF MONTENEGRO Negotiating Team for the Accession of Montenegro to the European Union Working Group for Chapter 12 – Food safety, veterinary and phytosanitary policy Bilateral screening: Chapter 12 PRESENTATION OF MONTENEGRO Brussels, 28. 01. 2013

Working Group for Chapter 12 ZAKON O HRANI Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary policy Working Group for Chapter 12 ZAKON O HRANI Bilateral screening: Chapter 12 Presentation of Montenegro Biljana Blečić direktor Veterinarska uprava Brussels, 28.01.2013 M O N T E N E G R O Negotiating Team for the Accession of Montenegro to the European Union

Politika bezbjednosti hrane u Crnoj Gori Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Politika bezbjednosti hrane u Crnoj Gori FS country profile- analiza stanja u Crnoj Gori (2005) Strategija zdravstvene bezbjednosti hrane (2006) Zakon o bezbjednosti hrane (Sl.list CG br. 14/2007) Zakon o zaštiti potrošača (Sl.list CG br. 2007) Pravilnik o opštoj higijeni hrane (Sl.list CG br. 14/2009) Pravilnik o posebnim zahtjevima za hranu životinjskog porijekla (Sl.list CG br. 14/2009) Pravilnik o deklarisanju i označavanju hrane (Sl.list CG br. 2011) Pravilnik o mikrobioloskim kriterijumima (Sl.list CG br. 2012)

Zakon o bezbjednosti hrane Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Zakon o bezbjednosti hrane Predstavlja okvirni provni akt i osnovu za donošenje podzakonskih akata u oblasti hrane i hrane za životinje; Definiše institucionalni model, ulogu, zadatke, nadležnosti i ovlašćenja državnih organa u sistemu bezbjednosti hrane u odnosu na vrstu hrane kao i u odnosu na upravljanje rizikom i procjenom rizika u ovoj oblasti; Utvrđuje kontrolnu ulogu inspekcijskih službi i laboratorija;

Zakon o bezbjednosti hrane Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Zakon o bezbjednosti hrane Zakon o bezbjednosti hrane (Sl. list CG broj 14/07) sadrži : Opšte odredbe Nadležnosti u sprovođenju zakona Opšta načela Zahtjevi za bezbjednost hrane i hrane za životinje; Obaveze subjekata u poslovanju hranom i hranom za životinje; Odobravanje objekata i upis u registar odobrenih objekata; Opšte obaveze u trgovini hranom i hranom za životinje; Uzorkovanje i ispitivanje; Plan za upravljanje kriznim situacijama, izvještaji i monitoring; Inspekcijski nadzor

Opšte odredbe predmet zakona primjena zakona načelo slobodne trgovine Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Opšte odredbe predmet zakona primjena zakona načelo slobodne trgovine pojam hrane podjela hrane definicije

Nadležnosti u sprovođenju zakona Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Nadležnosti u sprovođenju zakona Poslove državne uprave u oblasti bezbjednosti hrane i hrane za životinje vrše: Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja (Fitosanitarna uprava, Veterinarska uprava); Ministarstvo zdravlja (Sektor zdravstvene zaštite); Uprava za inspekcijske poslove (Sektor zaštite zdravlja ljudi, životinja, bilja i suma);

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Podjela nadležnosti Ministarstvo zdravlja vrši poslove u oblasti bezbjednosti hrane biljnog porijekla nakon primarne proizvodnje, kombinovane i ostale hrane u proizvodnji,međunarodnom prometu, prometu na veliko, prometu na malo, kao i pojedinačno deklarisane upakovane hrane životinjskog porijekla i kombinovane hrane u prometu na malo; Veterinarska uprava vrši poslove u oblasti bezbjednosti hrane životinjskog porijekla, kombinovane hrane i hrane za životinje u proizvodnji, međunarodnom prometu, prometu na veliko, prometu na malo mesa, riba i drugih proizvoda akvakulture. Fitosanitarna uprava vrši poslove u oblasti bezbjednosti hrane biljnog porijekla na nivou primarne proizvodnje.

Ministarstvo zdravlja Odsjek za bezbjednost hrane Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Ministarstvo zdravlja Odsjek za bezbjednost hrane priprema propise iz ove oblasti; donosi godišnji plan kontrole, plan monitoringa, plan za upravljanje kriznim situacijama u oblasti bezbjednosti hrane biljnog porijekla nakon primarne proizvodnje, kombinovane hrane i ostale hrane; utvrđuje ispunjenost propisanih zahtjeva za obavljanje djelatnosti nakon primarne proizvodnje, kombinovanom i ostalom hranom i vodi registre tih objekata; priprema izvještaje iz oblasti bezbjednosti hrane; obavlja druge poslove iz nadležnosti.

Veterinarska uprava Odsjek za veterinarsko javno zdravlje Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Veterinarska uprava Odsjek za veterinarsko javno zdravlje priprema plan kontrole, monitoringa zoonoza prenosivih hranom, rezidua, upravljanja kriznim situacijama u oblasti bezbjednosti hrane životinjskog porijekla i hrane za životinje; priprema izvještaje, analize, informacije i druge materijale o realizaciji utvrđenih programa; izrađuje certifikate i druga veterinarska dokumenta i usklađuje uslove izvoza i uvoza; registruje i odobrava objekte u kojima se obavlja djelatnost proizvodnje i prometa hrane životinjskog porijekla i hrane za životinje vodi registre tih objekata; priprema stručne osnove za propise, program obuka iz oblasti higijene hrane životinjskog porijekla i hrane za životinje; vrši druge poslove iz svoje nadležnosti;

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Fitosanitarna uprava Obavlja poslove u oblastima: zdravstvene zaštite bilja, sredstava za zaštitu i ishranu bilja, sjemenskog i sadnog materijala; priprema program monitoringa rezidua pesticida, nitrata, plan kontrole, monitoringa i upravljanja kriznim situacijama u oblasti bezbjednosti hrane biljnog porijekla na nivou primarne proizvodnje; vodi propisane registre i evidencije; priprema izvještaje, analize, informacije i druge materijale u skladu sa propisima i međunarodnim ugovorima; vrši druge poslove iz svoje nadležnosti;

Inspekcijski nadzor ovlašćenja sanitarnog inspektora; Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Inspekcijski nadzor ovlašćenja sanitarnog inspektora; ovlašćenja fitosanitarnog inspektora; ovlašćenja veterinarskog inspektora; upravne mjere i radnje; kaznene odredbe; prelazne odredbe. Uprava za inspekcijske poslove vrši inspekcijski nadzor nad sprovođenjem zakona o bezbjednosti hrane preko sanitarnih, veterinarskih i fitosanitarnih inspektora. novoformirani organ počeo sa radom 1. juna 2012.godine, do tada su inspekcije bile u sastavu Ministarstva zdravlja, Veterinarske i Fitosanitarne uprave.

Uprava za inspekcijske poslove Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Uprava za inspekcijske poslove Obaveze i ovlašćenja veterinarskih, veterinarskih i fitosanitarnih inspektora (član 74 -78) provjerava kontrolne sisteme koje je uspostavio subjekat u poslovanju hranom, evidencije i dobijene rezultate; pregleda objekat, okolinu, prostorije, opremu i transportna sredstva; pregleda i po potrebi uzorkuje sirovine, materije i supstance koje se koriste za pripremu i proizvodnju hrane; pregleda i po potrebi uzorkuje materijale, ambalažu i predmete koji dolaze u kontakt sa hranom; kontroliše način deklarisanja, označavanja, prezentacije i reklamiranja; 11) uzima briseve radnih površina, opreme i ruku lica koja rukuju i dolaze u kontakt s hranom; kontroliše i očitava vrijednosti rezultata dobijenih putem mjernih instrumenata u objektu za proizvodnju i promet hrane i hrane za životinje i u transportnom sredstvu; provjerava ispunjenost i drugih opštih i posebnih propisanih higijenskih zahtjeva i uslova u objektu u kojem se vrši proizvodnja i promet hrane; sprovodi i bilo koju drugu aktivnost za ispunjavanje ciljeva ovog zakona.

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Upravne mjere i radnje Kada inspektor utvrdi da je povrijeđen ovaj zakon ili propis donijet na osnovu ovog zakona, ima i obaveze i ovlašćenja da: naredi povlačenje iz prometa hrane koja nije bezbjedna; naredi ograničenje ili zabranu prometa hranedo otklanjanja opasnosti; naredi uništavanje nebezbjedne hrane na propisan način; naredi obradu hrane na propisan način; zabrani upotrebu objekta, prostorija, opreme i prevoznih sredstava; zabrani rad licima koja rukuju hranom i dolaze u kontakt s hranom; preduzima i druge mjere u skladu sa zakonom.

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Kaznene mjere (član 82 -84) Novčanom kaznom od stostrukog do tristostrukog iznosa najniže cijena rada u Crnoj Gori kazniće se za prekršaj privredno društvo, drugo pravno lice i preduzetnik, ako postupa suprotno odredbama ovog zakona Za prekršaje će se kazniti i fizičko lice, kao i odgovorno lice u privrednom društvu i drugom pravnom licu novčanom kaznom od desetostrukog do dvadesetostrukog iznosa najniže cijena rada u Crnoj Gori. U slučaju ponovljenog prekršaja subjektu u poslovanju s hranom , osim novčane kazne, može se izreći i zaštitna mjera zabrana obavljanja djelatnosti od 90 do 180 dana. Subjektu u poslovanju s hranom koji u proizvodnji i prometu upotrijebi zabranjene aditive i druge materije i supstance štetne za život i zdravlje ljudi, subjektu u poslovanju s hranom koji vrši izmjene deklaracija odnosno podataka u deklaraciji, osim novčane kazne izriče se i zaštitna mjera zabrane obavljanja djelatnosti u trajanju od godinu dana.

Nacionalni savjet za procjenu bezbjednosti hrane Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Nacionalni savjet za procjenu bezbjednosti hrane Savjet za hranu: analizira stanje u oblasti bezbjednosti hrane na osnovu raspoloživih podataka; daje stručne savjete, stručnu i naučnu podršku; daje mišljenja na zakona, druge propise u oblasti bezbjednosti hrane; daje naučna i stručna mišljenja prilikom analize rizika, izrade i usvajanja mjera za otklanjanje rizika i drugih mjera u oblasti bezbjednosti hrane ili hrane za životinje; sarađuje sa nadležnim državnim organima, organima uprave i međunarodnim institucijama u oblasti razmjene naučnih i stručnih informacija; vrši druge poslove utvrđene aktom o osnivanju Savjeta za hranu u skladu sa ovim zakonom.

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Opšta načela načelo analize rizika (procjena rizika, upravljanje rizikom, obavještavanje o riziku); načelo predostrožnosti; načelo transparentnosti; načelo učešća javnosti; načelo zaštite interesa potrošača

Načelo transparentnosti Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Načelo transparentnosti (Član 19) Ukoliko postoji opasnost da određena hrana ili hrana za životinje može predstavljati rizik po zdravlje ljudi ili zdravlje životinja, nadležni organ je dužan da odmah, posredstvom medija sa nacionalnom pokrivenošću, obavijesti javnost o vrsti hrane ili hrane za životinje, riziku koji ona predstavlja, kao i o mjerama koje se preduzimaju ili će biti preduzete za sprječavanje, smanjivanje ili uklanjanje tog rizika.

Zahtjevi zahtjevi za bezbjednost hrane; Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Zahtjevi zahtjevi za bezbjednost hrane; zahtjevi za bezbjednost hrane za životinje; zabrana prometa; deklarisanje, označavanje, prezentacija i reklamiranje; materijali i ambalaža koji dolaze u kontakt s hranom; aditivi za hranu i hranu za životinje; brzo zamrznuta hrana; dijetetska hrana; nova hrana; genetski modifikovana hrana.

Obaveze subjekata u poslovanju hranom i hranom za životinje Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Obaveze subjekata u poslovanju hranom i hranom za životinje opšte obaveze; sledljivost; obaveza povlačenja nebezbjedne hrane iz prometa; opšti higijenski zahtjevi za hranu; posebni higijenski zahtjevi za proizvode životinjskog porijekla; HACCP;

Opšte obaveze subjekata u poslovanju hranom i hranom za životinje Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Opšte obaveze subjekata u poslovanju hranom i hranom za životinje (član 38) Subjekat u poslovanju s hranom ili hranom za životinje dužan je da obezbijedi da u svim fazama proizvodnje i prometa u okviru djelatnosti koju obavlja budu ispunjeni zahtjevi utvrđeni ovim zakonom i propisima donijetim na osnovu ovog zakona. Subjekat u poslovanju s hranom ili hranom za životinje dužan je da o svakoj promjeni u postupku proizvodnje, a naročito o izmjeni proizvodnog asortimana i proizvođačke specifikacije, najkasnije 15 dana prije uvođenja promjene, obavijesti nadležni organ.

“korak nazad – korak napred” Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Sledljivost (Član 41) Subjekat u poslovanju s hranom ili hranom za životinje dužan je da obezbijedi sledljivost hrane i hrane za životinje, sirovina, materija i supstanci koje se ugrađuju u hranu i hranu za životinje i životinja koje služe za proizvodnju hrane u svim fazama proizvodnje i prometa. Subjekat mora da ima uspostavljen sistem i utvrđene postupke koji obezbjeđuju identifikaciju subjekata u poslovanju s hranom ili hranom za životinje koji ga snabdijevaju i koje on snabdijeva sirovinama, materijama i supstancama koje se ugrađuju u hranu ili hranu za životinje, životinjama koje služe za proizvodnju hrane i gotovim proizvodima u svim fazama proizvodnje i prometa. “korak nazad – korak napred”

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Sledljivost Sistem praćenja nije uspostavljen na svim nivoima lanca hrane (od poljoprivredne proizvodnje do distribucije) na odgovarajući način. Sistemi i procedure kojima je moguće utvrditi subjekte koji ga snabdijevaju sirovinama ili proizvodima i koje on snabdijeva (veza „dobavljač - proizvod” i „kupac – proizvod“) za sada su uspostavljeni samo u većim proizvodnim i veleprodajnim objektima koji su u mogućnosti da ove informacije dostave nadležnim organima. Na osnovu uspostavljenih sistema sledljivosti kod dva operatera (uvoznika mesa iz Belgije) identifikovani su prerađeni proizvodi od mesa za čiju preradu je upotrijebljeno meso iz uvoza u kome su naknadno otkrivene nedozvoljene supstance (sulfodiazin), po alert notifikaciji EK (RASSF ) broj 2011-0510 od 29.4. 2011.godine a koja je proslijeđena nadležnim organima Crne Gore – 30.aprila 2011.godine radi povlačenja nebezbjedne hrane iz prometa. Proizvodi su identifikovani i uništeni u roku od 10 dana (10 maj 2011).

Obaveza povlačenja hrane ili hrane za životinje Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Obaveza povlačenja hrane ili hrane za životinje (član 42) Ukoliko subjekat u poslovanju s hranom ili hranom za životinje sazna ili posumnja da hrana ili hrana za životinje koju je uvezao, proizveo ili stavio u promet ne ispunjava zahtjeve propisane za bezbjednost hrane ili hrane za životinje dužan je da, bez odlaganja, pokrene postupak njenog povlačenja iz prometa u slučajevima kada više nije pod njegovom neposrednom kontrolom i obavijesti nadležni organ. Kada je hrana stigla do potrošača, subjekat je dužan da, na efikasan i precizan način, obavijesti potrošača o razlozima za povlačenje hrane i hrane za životinje i, ako je neophodno, zahtijeva povraćaj isporučenog dijela, ukoliko druge mjere nijesu dovoljne. Ne postoje bliža pravila i način na koji su subjekti u poslovanju hranom dužni da obavijeste nadležne organe.

Odobravanje objekata i upis u registar odobrenih objekata Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Odobravanje objekata i upis u registar odobrenih objekata zahtjev za odobravanje objekta utvrđivanje ispunjenosti zahtjeva registri odobrenih objekata upis u registar brisanje iz registara

Opšte obaveze u trgovini hranom i hranom za životinje Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Opšte obaveze u trgovini hranom i hranom za životinje mjere bezbjednosti hrane/hrane za životinje u međunarodnom prometu; uvoz hrane/hrane za životinje; posebni uslovi uvoza; izvoz hrane/hrane za životinje; dokumentacija;

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Uvoz hrane (član 61) Hrana ili hrana za životinje koja se uvozi u Crnoj Gori radi proizvodnje i prometa mora ispunjavati zahtjeve utvrđene ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu ovog zakona. Izuzetno, ako je zaključen međunarodni ugovor između Crne Gore i države izvoznice, hrana ili hrana za životinje koja se uvozi u Crnu Goru radi proizvodnje i prometa mora biti u skladu sa tim ugovorom, pod uslovom da nije u suprotnosti sa zahtjevima bjezbednosti hrane ili hrane za životinje.

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Izvoz hrane Hrana ili hrana za životinje koja se izvozi iz Crne Gore mora ispunjavati zahtjeve utvrđene ovim zakonom, osim ako drukčije ne zatraže nadležni organi države uvoznice kada hrana ili hrana za životinje koja se izvozi mora ispunjavati uslove koji su utvrđeni zakonima koji su na snazi u zemlji uvoznici, a koji nijesu u suprotnosti sa zahtjevima bezbjednosti hrane ili hrane za životinje utvrđenim ovim zakonom. Izuzetno, osim u slučaju kada hrana ili hrana za životinje nije bezbjedna, može se izvoziti, ako su nadležni organi zemlje koja je krajnje odredište sa tim izričito saglasni.

Uzorkovanje i ispitivanje Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Uzorkovanje i ispitivanje uzimanje uzoraka; metode laboratorijskih ispitivanja; ovlašćene laboratorije; referentne laboratorije.

Plan za upravljanje kriznim situacijama, izvještaji i monitoring Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Plan za upravljanje kriznim situacijama, izvještaji i monitoring planiranje upravljanja kriznim situacijama; godišnji izvještaji; monitoring bezbjednosti hrane i hrane za životinje.

Zakon o bezbjednosti hrane Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Zakon o bezbjednosti hrane Zakon o bezbjednosto hrane CG sadrži: primjenljive odredbe Regulative 178/2002 EC odredbe Regulativa 852/2004, 853/2004, 854/2004 i 882/2004 koje imaju normativno obavezujući karakter (mora, dužan je, potrebno je i sl) osnov za donošenje pravilnika kojima će se preuzeti preostale odredbe propisa o hrana .

djelimično usaglašeno Legislativa EU oblasti Legislativa CG definisano usaglašeno REGULATIVA (EC) BROJ 178/2002 EVROPSKOG PARLAMENTA I SAVJETA od 28. januara 2002.godine kojom se definišu opšti principi i uslovi zakona o hrani, procedure koje uređuju oblast bezbjednosti hrane i osniva Evropsko tijelo za bezbjednost hrane OBIM I DEFINICIJE Analiza rizika Princip predostrožnosti Zaštita interesa potrošača Obavještavanje javnosti Zakon o bezbjednosti hrane (Sl.list CG br.14/07) Zakon o zaštiti potrošača (Sl.list RCG broj 26/2007 i 40/2011) postoje iste zakonske odredbe i u skladu su sa zakonodavstvom Evropske Unije OPŠTE OBAVEZE U TRGOVINI HRANOM Hrana i hrana za životinje koja se uvozi i izvozi u/iz Zajednicu Zakon o veterinarstvu (Sl.list CG br.30/12) okvirno u zakonima kao obavezujuća norma i stvoren osnov da se podzakonskim aktima bliže definišu uslovi za uvoz /izvoz hrane djelimično usaglašeno OPŠTI ZAHTJEVI Zahtjevi za bezbjednost hrane Prezentacija hrane Odgovornosti subjekata u poslovanju hranom Sledljivost ( Pravilnik o deklarisanju i označavanju namirnica okvirno u zakonima kao obavezujuća norma i stvoren osnov da se podzakonskim aktima bliže definišu zahtjevi iz ovih oblasti EVROPSKAO TIJELO ZA BEZBJEDNOST HRANE postoje slične zakonske odredbe koje se odnose na misiju i zadatke procjene rizika (Nacionalni savjet ali je organizacija Savjeta u suprotnosti sa EU odredbama; SISTEM RANOG OBAVEŠTAVANJA I UZBUNJIVANJA u nacionalnom zakonodavstvu ne postoje propisi kojim se uređuje ovo područje, što znači da postoji pravna praznina neusaglašeno UPRAVLJANJA KRIZNIM SITUACIJAMA okvirno u zakonima kao obavezujuća norma i stvoren osnov da se donesu planovima

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Trenutno stanje Propisi u oblasti bezbjednosti hrane koji su sada u primjeni u Crnoj Gori sadrže odredbe koje su iste i uskladjene u potpunosti sa zakonodavstvom Evropske Unije. S druge strane, postoje slična zakonska rješenja, ali ne i ista sa odredbama sadržanim u propisima Evropske Unije. Konačno, u nacionalnoj legislativi iz ove oblasti u potpunosti nedostaju određene odredbe sadržane u zakonodavstvu Evropske Unije (RASSF)

Realizovane aktivnosti Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Realizovane aktivnosti Kroz Projekat IPA 2008 - Razvoj službi za bezbjednost hrane, analizirani su nedostaci postojećeg sistema bezbjednosti i urađeno je sledeće: Date su preporuke za unaprjeđenje postojećeg sistema; Urađene su tabele usklađenosti Zakona o hrani CG kao i ostalih akata sa Regulativom 178/2002 EC i Regulativama 852/2004, 853/2004, 854/2004 i 882/2004; Pripremljen je predlog za reorganizaciju postojećeg sistema bezbjednosti hrane u CG osnivanjem centralnog nadležnog tijela za bezbjednost hrane (npr. Agencija, Uprava ili drugi državni organ) ili imenovanjem neke već postojeće institucije kao Centralnog nadležnog tijela za koordinaciju i komunikaciju sa EK.

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Neusaglašenosti Analizom zakona o bezbjednosti hrane i drugih propisa iz ove oblasti utvrđene su oblasti koje nijesu usaglašene sa EU propisima i koje je neohodno u narednom periodu usaglasiti a odnose se na: Definicije Centralno nadležno tijelo Službena kontrolu RASSF Plan za upravljanje kriznim situacijama Uslovi uvoza i dr

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Planirane aktivnosti   Prioritet Crne Gore je izrada novog Zakona o hrani koji će regulisati sve aspekte sistema bezbjednosti hrane, uz prethodno: Usvajanje Nacionalne strategije za usaglašavanje legislative Poglavlje 12 (Bezbjednost hrane, veterinarska i fitosanitarna politika) Usvajanje nove Strategije za bezbjednost hrane; Donošenje Akcionog plana za sprovođenje Strategije za bezbjednost hrane.

Cilj Obzirom da je se po definiciji EU propisa Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Cilj Obzirom da je se po definiciji EU propisa pod "zakonom o hrani" podrazumevaju zakoni, propisi i administrativne odredbe koje, uopšteno govoreći, uređuju oblast hrane, naročito bezbjednost hrane, bilo na nivou Zajednice ili na nivou zemlje članice, obuhvataju sve faze proizvodnje, prerade i distribucije hrane, kao i hrane za životinje proizvedene za ili hrane za ishranu životinja koje služe za proizvodnju hrane”

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary POSEBNI IZAZOVI Kako je u ovoj oblasti potrebno preuzeti određeni broj pravnih akata EU od čega je najveći broj Regulativa potrebno je definisati dobar zakonski okvir sa dobrim osnovama za prenošenje kompletne legislative kroz podzakonske akte Po pravilima nacionalnog zakonodavstva samo zakoni mogu da sadrže poglavlja kojima se definiše kontrola, upravne mjere i radnje i kaznene mjere koje se preduzimaju u slučaju ne sprovođenja utvrđenih pravila zakonom, prelazne odredbe (odstupanja, vrijeme primjene).

Regulativa (EC) 178/2002 ZAKON O HRANI HRANA NE-ANIMALNOG PORIJEKLA HRANA NE ŽIVOTINJSKOG PORIJEKLA HRANA ŽIVOTINJSKOG PORIJEKLA HRANA ZA ŽIVOTINJE ŽIVE ŽIVOTINJE Regulativa (EC) 178/2002 ZAKON O HRANI ZDRAVLJE ŽIVOTINJA KONTROLA BOLESTI KRETANJE ŽIVOTINJA UVOZ Reg. (EC) 853/2004 Reg. 183/2005 Higijena hrane za živ. Regulativa (EC) 852/2004 Higijena hrane Dir. 89/662/EEC Dir. 97/78/EEC DOBROBIT ŽIVOTINJA Dir. 90/425/EEC Dir. 91/496/EEC Reg. (EC) 854/2004 Regulativa (EC) 882/2004 zvanicne kontrole PROIZVODI ANIMALNOG PORIJEKLA KOJI NISU NAMJENJENI ZA LJUDSKU UPOTREBU HRANA ZA ŽIVOTINJE SA MEDIKAMENTIMA Dir. 90/167/EEC Reg.(EC) 1069/2009 Dir. 90/167/EEC

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Aktivnosti u toku Planom rada Vlade Crne Gore za 2013 predviđeno je donošenje novog Zakona u III kvartalu 2013.godine. Radna grupa je već formirana, urađena je radna verzija. Urađene tabele uskađenosti koje koriste radnoj grupi kao smjernice pri izradi novog zakona radi potpunog usklađivanja.

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary Cilj Svjesni činjenice da se stepen usklađenosti ne mjeri brojem usaglašenih propisa već dokazivanjem da se oni u potpunosti i dosledno primjenjuju realno ćemo sagledavati rokove za preuzimanje a posebno rokove za primjenu usvojenih propisa. Until the day of accession Montenegro will prepare and adopt the corresponding legislation with a view to ensuring adequate implementation of the EU legislation

Thank you for your attention! QUESTIONS

Chapter 12: Food safety, veterinary and phytosanitary HVALA NA PAŽNJI