فهرست مطالب مقدمه مقدمه دلايل عمده براي شبكه اي كردن سيستم ها دلايل عمده براي شبكه اي كردن سيستم ها مقايسه شبكه هاي صنعتي مقايسه شبكه هاي صنعتي كاربرد Ethernet كاربرد Ethernet ارتباط SCADA با MODBUS ارتباط SCADA با MODBUS پروتكل مدباس پروتكل مدباس تبادلات در شبكه هاي مدباس تبادلات در شبكه هاي مدباس منظور از مستر و اسليو منظور از مستر و اسليو انواع اتصالات انواع اتصالات سيكل پرسش – پاسخ در مدباس سيكل پرسش – پاسخ در مدباس مد هاي انتقال مد هاي انتقال روش هاي تشخيص خطا در مدباس روش هاي تشخيص خطا در مدباس مقايسه باس هاي مختلف مقايسه باس هاي مختلف
مقدمه چرا علاقه منديم سيستم ها را شبكه اي كنيم؟ شبكه كردن اين امكان را به ما مي دهد كه چند صد دستگاه را به يك مسير ارتباطي اصلي بدور از سيم كشي اضــــافي متصل نماييم. بويژه وقتي كه سيستمها از آستانـــــــه 100 اتصال I/O ( ورودي / خروجي ) گذشتند هزينه اضافـــــي سخت افزار شبكه با صرفه جويي در زمان سيم كشي خنثي مي شود. شبكه كردن اين امكان را به ما مي دهد كه چند صد دستگاه را به يك مسير ارتباطي اصلي بدور از سيم كشي اضــــافي متصل نماييم. بويژه وقتي كه سيستمها از آستانـــــــه 100 اتصال I/O ( ورودي / خروجي ) گذشتند هزينه اضافـــــي سخت افزار شبكه با صرفه جويي در زمان سيم كشي خنثي مي شود.
شكل زير نمايي از دو سيستـــــــم مختلف كه به صورت HARD WIRING و NETWORK WIRING مي باشند را نشان مي دهد : شكل زير نمايي از دو سيستـــــــم مختلف كه به صورت HARD WIRING و NETWORK WIRING مي باشند را نشان مي دهد :
2 دليل عمده براي شبكه اي كردن سيستم ها عبارتند از: 1 - امكان عيب يابي يك دستگاه شبكه اي اگر خوب كارنكند يا خرابي پيش بيايد در اغلب موارد از طريق سيستم به كاربر اطلاع داده مي شود اين اطلاعـات مي تواند كمك بزرگي باشد. يك دستگاه شبكه اي اگر خوب كارنكند يا خرابي پيش بيايد در اغلب موارد از طريق سيستم به كاربر اطلاع داده مي شود اين اطلاعـات مي تواند كمك بزرگي باشد. 2 – پيكر بندي مناسب كنترل كننده ها بطور خودكار مي توانند مشخص كنند كدام اجــــــزا مستقل به شبكه متصلند و تعيين كنند چه تنظيم نرم افزاري انجام شده اين در حقيقت مي تواند زمانهايي را كه يك سيستم بزرگ بــــــدون انتقال داده مي ماند و زمان راه اندازي مجدد را كوتاه كند. كنترل كننده ها بطور خودكار مي توانند مشخص كنند كدام اجــــــزا مستقل به شبكه متصلند و تعيين كنند چه تنظيم نرم افزاري انجام شده اين در حقيقت مي تواند زمانهايي را كه يك سيستم بزرگ بــــــدون انتقال داده مي ماند و زمان راه اندازي مجدد را كوتاه كند.
شبكه هاي صنعتي تعدادي از شبكه هاي صنعتــــــــــي عبارتنـــــــــــــد از : Ethernet, Modbus RTU/ASCII, CAN, Profibus و Field bus. تعدادي از شبكه هاي صنعتــــــــــي عبارتنـــــــــــــد از : Ethernet, Modbus RTU/ASCII, CAN, Profibus و Field bus. Ethernet شبكه اي با توپولوژي Star و معمولا “ بـا كــــــابل زوج سيم بهم تابيده كه داده را تا سرعت مگا بايت نيـز انتقــــــــــال مي دهد مي باشد. Ethernet شبكه اي با توپولوژي Star و معمولا “ بـا كــــــابل زوج سيم بهم تابيده كه داده را تا سرعت مگا بايت نيـز انتقــــــــــال مي دهد مي باشد. از مزاياي Ethernet نسبت به ساير شبكه ها آنست كه سرعـت انتقال اطلاعــــــات در آن نسبت به سايرين بالاتر است. از مزاياي Ethernet نسبت به ساير شبكه ها آنست كه سرعـت انتقال اطلاعــــــات در آن نسبت به سايرين بالاتر است.
شكل زير مقايسه اي كلي از انواع شبكه ها را نشان مي دهد:
در شكل زيرشبكه كردن سه لايه اي كه در آن Ethernet بعنوان Backbone شبكه ( كانال اصلي ) استفاده شده و اتصالات آن به كنترل كننده ها و كامپيوترهاي صنعتي اطلاعات را مي بينيد:
Ethernet صنعتي چه كاربردي دارد؟ Ethernet صنعتي چه كاربردي دارد؟ پروتكلهاي كاربردي چندگانه شامل : Modbus/TCP و Ethernet/IP و Profinet و Fieldbus, بعنوان استانداردهائي جهــــــت اتصـــــــال سنســــورها, ورودي / خروجي هاي آنالوگ و دستگاههاي خودكار پديد آمدند. پروتكلهاي كاربردي چندگانه شامل : Modbus/TCP و Ethernet/IP و Profinet و Fieldbus, بعنوان استانداردهائي جهــــــت اتصـــــــال سنســــورها, ورودي / خروجي هاي آنالوگ و دستگاههاي خودكار پديد آمدند. تحقيقي كه توسط سه توليد كننده بزرگ صنايع اتوماسيون انجام گرفت نشان مي دهد كه Ethernet بطور بـالقوه مي تواند در خدمت 70% از كاربردهاي شبكه اي سطح بالا قرار گيرد. تحقيقي كه توسط سه توليد كننده بزرگ صنايع اتوماسيون انجام گرفت نشان مي دهد كه Ethernet بطور بـالقوه مي تواند در خدمت 70% از كاربردهاي شبكه اي سطح بالا قرار گيرد.
Ethernet توانائي اينكه دو وسيله بتوانند با هـــم تبــادل اطلاعات داشته باشند را تضمين نمي كند. Ethernet توانائي اينكه دو وسيله بتوانند با هـــم تبــادل اطلاعات داشته باشند را تضمين نمي كند. Ethernet فقط يك استاندارد لايه فيزيكـــــــي اســــــت. استانداردي براي وسايل ارتباطي فيزيكي جهت انتقــــــــال اطلاعات است. Ethernet فقط يك استاندارد لايه فيزيكـــــــي اســــــت. استانداردي براي وسايل ارتباطي فيزيكي جهت انتقــــــــال اطلاعات است. پروتكلهاي زيادي مي توانند برروي Ethernet استفاده شوند. يكي از پروتكلهاي رايج كه در web نيز استفــــــاده مي شود TCP/IP ( پروتكل اينترنت ) است. پروتكلهاي زيادي مي توانند برروي Ethernet استفاده شوند. يكي از پروتكلهاي رايج كه در web نيز استفــــــاده مي شود TCP/IP ( پروتكل اينترنت ) است. TCP/IP فقط يك مكانيزم انتقال است كه تحويل اطلاعات مثلا “ از A به B را قطعي مي سازد. TCP/IP فقط يك مكانيزم انتقال است كه تحويل اطلاعات مثلا “ از A به B را قطعي مي سازد.
ارتباط SCADA با MODBUS
پروتكل مدباس پروتكل مدباس توسط ماديكان (Modicon) در ســــــــال 1978 به عنوان يك راه ساده براي انتقال داده كنترلي بين كنترل كننده ها و سنسورها با استفاده از خــــط RS232 توسعه داده شد. پروتكل مدباس توسط ماديكان (Modicon) در ســــــــال 1978 به عنوان يك راه ساده براي انتقال داده كنترلي بين كنترل كننده ها و سنسورها با استفاده از خــــط RS232 توسعه داده شد. Modbus شايد محبوب ترين پروتكل سريال در صنعت اتوماسيون و كنترل فرايند باشد. امروزه همه چيـــــز را از بهم پيوستن سريالي دستگاههاي خودكار تا شبكه كــــــردن گسترده تعداد زيادي دستگاه فراهم مي سازد. Modbus شايد محبوب ترين پروتكل سريال در صنعت اتوماسيون و كنترل فرايند باشد. امروزه همه چيـــــز را از بهم پيوستن سريالي دستگاههاي خودكار تا شبكه كــــــردن گسترده تعداد زيادي دستگاه فراهم مي سازد.
كنترولرهاي قابل برنامه ريزي ماديكــــــان (Modicon) مي توانند در انواع شبكه هاي مختلف با يكديگر و يا ساير ادوات ارتباط برقرار كنند. شبكه هاي صنعتي همچــــــون مدباس ماديكان و مدباس پلاس، و شبكه هاي استانـــــدارد همچون مپ (MAP) و ايترنت (Ethernet) از جملــــه شبكه هاي پشتيباني شده براي برقراري ارتباط مي باشنــد. كنترولرهاي قابل برنامه ريزي ماديكــــــان (Modicon) مي توانند در انواع شبكه هاي مختلف با يكديگر و يا ساير ادوات ارتباط برقرار كنند. شبكه هاي صنعتي همچــــــون مدباس ماديكان و مدباس پلاس، و شبكه هاي استانـــــدارد همچون مپ (MAP) و ايترنت (Ethernet) از جملــــه شبكه هاي پشتيباني شده براي برقراري ارتباط مي باشنــد. مدباس در حــــــال حاضـــــــر رايجترين پروتكل صنعتي ايترنت (ETHERNET) نيز مــي باشد. يك تحقيق منتشـر شده توسط گروه مشورتي ARC ) شركت اصلي پوشـش دهنده اتوماسيون و نرم افزار تجاري ( ، مدباس TCP/IP را به عنوان پروتكل اصلي ايترنت صنعتي نشان مي دهد. مدباس در حــــــال حاضـــــــر رايجترين پروتكل صنعتي ايترنت (ETHERNET) نيز مــي باشد. يك تحقيق منتشـر شده توسط گروه مشورتي ARC ) شركت اصلي پوشـش دهنده اتوماسيون و نرم افزار تجاري ( ، مدباس TCP/IP را به عنوان پروتكل اصلي ايترنت صنعتي نشان مي دهد.
چند دستگاه مي تواند توسط مدباس بر روي يك كانال ارتباطي متصل شود؟ پروتكل مدباس چگونه به شبكه هاي ديگر متصل مي شود؟ ModBus مي تواند تا 31 دستگاه ( با استفاده از خط RS485) را برروي يك كانال ارتباطي متصل نمايد، همچنيـــن امكـــــــــــــان استفـــاده از Gateway هاي زيادي جهت ارتباط Field Bus بــــــــا شبكه هاي ديگر را نيز دارد. (GateWay وسيلـــــــه اي است كه دو شبكه غير مشابـه را به هم وصل مي كند ) ModBus مي تواند تا 31 دستگاه ( با استفاده از خط RS485) را برروي يك كانال ارتباطي متصل نمايد، همچنيـــن امكـــــــــــــان استفـــاده از Gateway هاي زيادي جهت ارتباط Field Bus بــــــــا شبكه هاي ديگر را نيز دارد. (GateWay وسيلـــــــه اي است كه دو شبكه غير مشابـه را به هم وصل مي كند ) اگر پورت سريال محصولي داراي پروتـــــكل ModBus اســـت مي توانيد آنرا به هر شبكه اي با استفاده از مبدل جعبه سيــــــــــــاه ( Black Box Converter) متصل نماييـــــــد، هرچند كـــه سرعت انتقال در مسير سريال پائين است. اگر پورت سريال محصولي داراي پروتـــــكل ModBus اســـت مي توانيد آنرا به هر شبكه اي با استفاده از مبدل جعبه سيــــــــــــاه ( Black Box Converter) متصل نماييـــــــد، هرچند كـــه سرعت انتقال در مسير سريال پائين است.
تبادلات در شبكه هاي مدباس پروتكل مدباس در اصل براي استفاده با ادوات ارتباطي بصـــــــورت سريال كه از RS-232يا RS-485استفاده مي كنند طراحي شده بود. به طور عادي RS-232به تنهـا يـك اسليو و مسافت هاي ارتباطي كوتاه محدود شده بود، در صورتيكــه RS-485براي مسافت هـاي طولاني تر و استفاده از اسليو هاي بيشتر مناسب تر است. توجه كنيد كه RS-232يا RS-485يك پروتكل نيست بلكــــه يك استاندارد لايه فيزيكي شامل تعداد پين ها, مشخصه هـــــاي كابــــل و سطوح سيگنالــــي است.
منظور از مستر و اسليو در پروتكل مدباس چيست؟ در پـــــروتكل مدباس كنترولرهـــــا با استفـــــاده ازتكنيـــــك در پـــــروتكل مدباس كنترولرهـــــا با استفـــــاده ازتكنيـــــك مستر – اسليو ارتباط برقــــــرار مـــي كنند، تعــــــــدادي از قطعات ( اسليو ها ) ممكن است به هم متصل شده و بــــــه عنوان اسليو از پروتكل استفاده كنند، اما تنها يك قطعه مي توانـد مستر باشد. ارتباطات همواره بوسيله قطعه اي به نام مستـــــر كنترل مي شود. و بقيه قطعات تنها در پاسخ دستورات مستر ارتبـــاط برقرار مي كنند. اين پروتكل قابليت برقراري ارتباط بين يــك مستر و تا 31 اسليو بر روي يك خــــط RS485 مشتـــــرك را فراهم مي كند. هـر اسليو با يك آدرس خاص مشخــص شده تا آن را با ساير قطعات متصل شده تمايز دهد. مستر – اسليو ارتباط برقــــــرار مـــي كنند، تعــــــــدادي از قطعات ( اسليو ها ) ممكن است به هم متصل شده و بــــــه عنوان اسليو از پروتكل استفاده كنند، اما تنها يك قطعه مي توانـد مستر باشد. ارتباطات همواره بوسيله قطعه اي به نام مستـــــر كنترل مي شود. و بقيه قطعات تنها در پاسخ دستورات مستر ارتبـــاط برقرار مي كنند. اين پروتكل قابليت برقراري ارتباط بين يــك مستر و تا 31 اسليو بر روي يك خــــط RS485 مشتـــــرك را فراهم مي كند. هـر اسليو با يك آدرس خاص مشخــص شده تا آن را با ساير قطعات متصل شده تمايز دهد.
اتصالات سري
اتصالات صحيح و غلط اتصال صحيح اتصالات غلط
برقراري ارتباط بين مستر و اسليو ارتباطات در شبكه مدباس بوسيله “query”فرستاده شده از مستر به اسليو آغاز مي شود. اسليو ها دائماً در حال مانيتور كردن شبكه مي باشنــد و در صورتي كه “query”فرستاده شده بر روي خط متعلــق به آنها باشد با تو جه به درخواست مطرح شده توسط مستر پاسخ(respond)را براي مستر مي فرستند. در پروتكل مدباس مستر مي تواند يك پيغــام(query)را براي يك اسليو يا همه اسليو ها بفرستد.
در شكل زير شكل كلي برقراري ارتباط در پروتكل مدباس را مشاهده مي كنيد:
سيكل پرسش – پاسخ (The Query – response cycle)
پرسش(Query) كد تابع در بخش queryبيانگــر آن است كه قطعه اسليوي كـــــه آدرس آن داده شده چه نوع عملي را بايد انجام دهد. بايت هاي ديتا هر اطلاعات اضـافي را كه اسليو براي عملكردش احتياج خواهد داشت را شامل مي شود. بـــــــراي مثال كد ديتاي 03 از اسليو مي خواهد تا رجيستر هاي نگهدارنده را خــوانده و محتويات آنها را اعلام كند. فيلد ديتا(data field)بايد به اسليو بگويــــــد از كدام رجيستر شروع كنـد و چند رجيستر را بخواند. دامنه بررسي خطا روشي را براي اسليو فراهم مي كند تا بي نقص بودن پيغام را تاييد كند.
)Responseپاسخ( اگر اسليو يك پاسخ طبيعي يا نرمال بدهد، كد تابع در بخش پاسخ بازتابي از كد تابع در بخش استعلام مي باشد. بايت هاي داده ( ديتا ) ، داده هايي را كه توســط اسليو جمع آوري شده از قبيل وضعيت يا مقدار رجيستر را شامل مـــــي شود. اگر خطايي اتفاق بيفتد، كد تابع به شكلي تغيير مي كند كه از شكل پاسخ، پاسخ خطا شناسايي شود، و بايت هاي داده كدي را كه نوع خطا را مشخص مي كند را شامل شود. فيلد هاي بررسي خطا به مستر اين اجازه را مي دهد تـا درست بودن پيغام را تاييد كند. اگر اسليو يك پاسخ طبيعي يا نرمال بدهد، كد تابع در بخش پاسخ بازتابي از كد تابع در بخش استعلام مي باشد. بايت هاي داده ( ديتا ) ، داده هايي را كه توســط اسليو جمع آوري شده از قبيل وضعيت يا مقدار رجيستر را شامل مـــــي شود. اگر خطايي اتفاق بيفتد، كد تابع به شكلي تغيير مي كند كه از شكل پاسخ، پاسخ خطا شناسايي شود، و بايت هاي داده كدي را كه نوع خطا را مشخص مي كند را شامل شود. فيلد هاي بررسي خطا به مستر اين اجازه را مي دهد تـا درست بودن پيغام را تاييد كند.
پاسخ مستثني(Exception Response) اگر خطايي در محتويات query اتفاق بيفتد، كد تابــــــــع ارسال شده توسط پاسخ به گونــــــه اي تغيير مي كنــــــد تا مشخص شود پاسخ صادره از طرف اسليو خطا را نشــــان مي دهد. در واقع در اين حالت بيت پر ارزش كد تابـــــع به عدد يك تغيير پيدا مي كند. اگر خطايي در محتويات query اتفاق بيفتد، كد تابــــــــع ارسال شده توسط پاسخ به گونــــــه اي تغيير مي كنــــــد تا مشخص شود پاسخ صادره از طرف اسليو خطا را نشــــان مي دهد. در واقع در اين حالت بيت پر ارزش كد تابـــــع به عدد يك تغيير پيدا مي كند.
مدهاي انتقال سريال كنترولرها مي توانند براي برقراري ارتباط در شبكه هاي استاندارد مدباس كه از يكي از دو مد انتقـــــال : ASCII يا RTU استفــــاده مي كنند تنظيم شوند. كاربر به همراه پارامتر هاي ارتباطــي پورت سريال ( نرخ پالس، مد پريتي و غيره ) در زمان پيكره بندي هـــــــر كنترولر مد مطلوب را انتخاب مي كند. مد و پارامتر هاي سريـــال بايد براي همه ادوات در شبكه مدباس يكسان باشند. كنترولرها مي توانند براي برقراري ارتباط در شبكه هاي استاندارد مدباس كه از يكي از دو مد انتقـــــال : ASCII يا RTU استفــــاده مي كنند تنظيم شوند. كاربر به همراه پارامتر هاي ارتباطــي پورت سريال ( نرخ پالس، مد پريتي و غيره ) در زمان پيكره بندي هـــــــر كنترولر مد مطلوب را انتخاب مي كند. مد و پارامتر هاي سريـــال بايد براي همه ادوات در شبكه مدباس يكسان باشند. در مد ASCII هر كاراكتر به صورت 4 بيت در آمده و ارســـال مي شود و در مد RTU به صورت يك عدد باينري 8 تايــي يا يك بايت مي باشد. در مد ASCII هر كاراكتر به صورت 4 بيت در آمده و ارســـال مي شود و در مد RTU به صورت يك عدد باينري 8 تايــي يا يك بايت مي باشد.
نحوه زمانبندي پيغام در مد RTU در مد RTU هر پيغام بعد از فاصله ي زماني خالي 5/3 كاراكتـــر شروع مي شود. در مد RTU هر پيغام بعد از فاصله ي زماني خالي 5/3 كاراكتـــر شروع مي شود. همه فريم پيغام بايد به صورت يك رشته پيوسته ارسال شود. اگر يك فضاي خالي با بيش از زمان 1.5 كاراكتر قبل از كامل شدن فريــم اتفاق بيفتد، قطعه دريافت كننده پيغام ناتمام را ناديده گرفته و فــرض مي كند كه بايت بعدي فيلد آدرس يك پيغام جديد مي باشد. همه فريم پيغام بايد به صورت يك رشته پيوسته ارسال شود. اگر يك فضاي خالي با بيش از زمان 1.5 كاراكتر قبل از كامل شدن فريــم اتفاق بيفتد، قطعه دريافت كننده پيغام ناتمام را ناديده گرفته و فــرض مي كند كه بايت بعدي فيلد آدرس يك پيغام جديد مي باشد. اگر يك پيغام جديد بعد از پيغام قبلي زودتر از مدت زمـــــــان 3.5 كاراكتر شروع شود، قطعه دريافت كننده به عنوان ادامه پيغام قبلـي آن را تلقي خواهد كرد. اگر يك پيغام جديد بعد از پيغام قبلي زودتر از مدت زمـــــــان 3.5 كاراكتر شروع شود، قطعه دريافت كننده به عنوان ادامه پيغام قبلـي آن را تلقي خواهد كرد.
چگونه كاراكترها به صورت سريال ارسال مي شوند؟ وقتي پيغام ها در شبكه هاي مدباس سريال فرستاده مي شونــــد هر كاراكتر يا بايت به اين ترتيب در يك فريم فرستــــــــــــــاده مي شود ( از چپ به راست ): وقتي پيغام ها در شبكه هاي مدباس سريال فرستاده مي شونــــد هر كاراكتر يا بايت به اين ترتيب در يك فريم فرستــــــــــــــاده مي شود ( از چپ به راست ): با بيت پريتي : با بيت پريتي : بدون بيت پريتي :
تشخيص خطا به رو ش كدهاي چرخشي داراي حشو(CRC) يكي از ويژگي هاي كدهاي CRC اين است كه انتقال چرخـــشي هر كلمه كد يك كلمه كد ديگر ايجاد مي كند. يكي از ويژگي هاي كدهاي CRC اين است كه انتقال چرخـــشي هر كلمه كد يك كلمه كد ديگر ايجاد مي كند. وجود CRC در هر پيغام مدباس اختياري نيست، بلكـــــــــه پس محاسبه توسط پروتكل مدباس به صورت اجباري در انتهــاي هر پيغام در يك رجيستر 16 بيتي فرستاده مي شود. وجود CRC در هر پيغام مدباس اختياري نيست، بلكـــــــــه پس محاسبه توسط پروتكل مدباس به صورت اجباري در انتهــاي هر پيغام در يك رجيستر 16 بيتي فرستاده مي شود. پس از آنكه اسليوپيغام را دريافت كرد مقدار CRC را بـراي آن محاسبه مي كند و نتيجه را با مقدار CRC فرستاده شده توســـط مستر مقايسه مي كند. در صورت عدم تطبيق ايــــــــن دو پاسخ، پس از آنكه اسليوپيغام را دريافت كرد مقدار CRC را بـراي آن محاسبه مي كند و نتيجه را با مقدار CRC فرستاده شده توســـط مستر مقايسه مي كند. در صورت عدم تطبيق ايــــــــن دو پاسخ، خطايي به نام پاسخ مستثني براي مستر ارسال مي كند. خطايي به نام پاسخ مستثني براي مستر ارسال مي كند.
1. رجيستر CRC را با مقدار هگز FFFF پر مي كنيم : رجيستر CRC 2. اولين بايت پيغام را با 8 بيت كم ارزش رجيستر 16 بيتي CRC XOR كرده و نتيجه را دوباره در CRC قرار مي دهيم : 8 بيت اول پيغام فرضي نتيجه XOR شده كه دوباره در رجيستر CRC قرار مي دهيم : نحوه محاسبه CRC
3. رجيستر CRC را يك بيت به سمت راست شيفت مي دهيم. بيت خالي ايجاد شده در سمت چپ را با صفر پر مي كنيم و سپس بيت LSB خارج شده را چك مي كنيم تا ببينيم صفر است يا يك. بعد از شيفت بعد از شيفت صفر پر شده صفر پر شده LSB خارج شده LSB خارج شده
4. اگر LSB صفر بود دوباره مرحله 3 را اجرا مي كنيم، ولي اگر LSB يك بود رجيستر CRC حاصله را با يك مقدار ثابت فرضي همچــــــون (A001) ، XOR مي كنيم و نتيجه را دوباره در CRC قرار مي دهيم. نكته : بايد دقت داشته باشيد كه اين مقدار ثابت بايد عيناً در محاسبـــات CRC اسليو هم مورد استفاده قرار گيرد. در اين مثال مقدار LSB خارج شده يك مي باشد بنابراين مقـــــدار CRC را با A001 ، XOR مي كنيم. در اين مثال مقدار LSB خارج شده يك مي باشد بنابراين مقـــــدار CRC را با A001 ، XOR مي كنيم.A001 XOR XOR CRC
مقدار نهايي CRC: 5. مراحل 3 و 4 را آنقدر تكرار مي كنيم تا 8 شيفت انجــــــام پذيرد. وقتي 8 بار شيفت انجام شد 8 بايت بعدي را محاسبه مي كنيم. در نهايت پس از ارسال پيغام همين روند در قطعه گيرنــده پيغام براي محاسبه CRC انجام مي شود و در صـــــورت منطبق بودن آن با مقدار CRC رسيده صحت پيغام تاييد مي شود. در نهايت پس از ارسال پيغام همين روند در قطعه گيرنــده پيغام براي محاسبه CRC انجام مي شود و در صـــــورت منطبق بودن آن با مقدار CRC رسيده صحت پيغام تاييد مي شود
مقايسه باس هاي مختلف
پايان تهيه كننده: مرتضي كتولي