TRIAWD GWENWYNIG – BRIFFIAD 7 MUNUD TOXIC TRIO – 7 MINUTE BRIEFING

1. CEFNDIR 1. BACKGROUND Mae'r term 'Triawd Gwenwynig' wedi'i ddefnyddio i ddisgrifio'r materion cymhleth o gam-drin domestig, afiechyd meddwl rhieni a chamddefnyddio sylweddau. Mae'r trio gwenwynig yn elfen gyffredin ym mywydau teuluoedd yng nghanol adolygiadau achos Ymarfer Plant. The term 'Toxic Trio' has been used to describe the complex issues of domestic abuse, parental mental ill-health and substance misuse. There is a noted prevalence of the toxic trio in the lives of families at the centre of Child Practice case reviews.

2. BETH YW HWN? 2. WHAT IS IT? Mae'r triawd gwenwynig sy'n cael ei ystyried fel dangosyddion risg uwch o niwed i blant a phobl ifanc yn nodweddion cyffredin lle mae niwed wedi digwydd. Mewn achosion lle mae adolygiadau Ymarfer plant wedi digwydd, roedd chwarter o blant yn byw mewn aelwydydd wedi'u heffeithio gan bob un o'r tri yn y triawd gwenwynig. The toxic trio viewed as indicators of increased risk of harm to children and young people are common features where harm has occurred. In cases where Child Practice reviews have been undertaken a quarter of children lived in households affected by all 3 of the toxic trio.

3. PAM EI FOD YN 3. WHY IT MATTERS BWYSIG Dangosodd dadansoddiad o ymchwiliadau adolygiadau Ymarfer plant mewn 86% o blant a oedd yn cael eu niweidio'n ddifrifol neu wedi marw, bod un neu fwy o'r "triawd gwenwynig" wedi chwarae rhan sylweddol. Mae'r triawd gwenwynig yn cynrychioli risg sylweddol i ddiogelwch a lles plant a phobl ifanc. An analysis of Child Practice reviews investigations showed that in 86% where children were seriously harmed or died one or more of a “toxic trio” – played a significant part. The toxic trio represents a significant risk to the safety and wellbeing of children and young people.

4. PAM EI FOD YN 4. WHY IT MATTERS BWYSIG Roedd bron i ddwy ran o dair o'r achosion hyn yn cynnwys cam- drin domestig ac mewn 60%, nodwyd afiechyd meddwl mewn un rhiant neu'r ddau. Roedd plant mewn chwarter o'r teuluoedd yn profi'r tri. Nearly two thirds of these cases featured domestic abuse and in 60 % mental ill health was identified in one or both parents. Children in one quarter to the families experienced all three.

5. BETH YW'R 5. WHAT ARE THE EFFEITHIAU? EFFECTS? Mae'r effeithiau ar blant yn aml yn cynnwys: cysylltiad gwael; presenoldeb gwael yn yr ysgol; babanod yn methu ffynnu; anafiadau; hunan- barch isel; yn edrych fel nad ydynt yn cael gofal. Mae plant yn dod i wyneb risgiau sylweddol a gall yr effeithiau niweidiol fod yn niweidiol ac aros am y tymor hir The effects on children often include: poor attachment; poor school attendance; babies failing to thrive; injuries; low self- esteem; looking uncared for. Children are exposed to significant risks and the harmful effects can be long term and corrosive.

6. SUT I YMATEB 6. HOW TO RESPOND Sicrhewch fod unrhyw niwed dybryd yn cael ei reoli. Sicrhewch fod diogelwch plant yn hollbwysig. Dylai staff wybod sut i arwyddion cyffredin o gam- drin ac esgeulustod, a phwy i ymgynghori â nhw a sut i atgyfeirio. Make sure that any immediate harm is managed. Ensure safety of children is paramount. Staff should know how to identify common signs of abuse and neglect, and who to consult with and how to refer.

7. GWEITHREDU 7. ACTION Dewch i adnabod y rhybuddion. Ymgynghorwch os ydych yn ansicr. Rhaid atgyfeirio pob pryder diogelu at yr awdurdod lleol perthnasol Am fwy o wybodaeth, ewch i wefan Bwrdd Diogelu Gogledd Cymru Recognise warning signs. Consult if unsure. All safeguarding concerns must be referred into the relevant local authority For more information visit the North Wales Safeguarding Board Website