E Drejta e Procedures Penale   ALBANIAN UNIVERSITY FAKULTETI I SHKENCAVE SHOQËRORE DEPARTAMENTI I SHKENCAVE JURIDIKE E Drejta e Procedures Penale [Note to trainer: For detailed help in customizing this template, see the very last slide. Also, look for additional lesson text in the notes pane of some slides.] Dr. Lulzim Lelçaj

Kuptimi dhe përmbajtja e Procedurës Penale E drejte e Procedures Penle është tërësia e normave që rregullojnë veprtimtarinë e subjekteve në procesin penal E drejta procedurale penale përfshin Raportet procedurale ndermjet subjekteve Format procedurale te veprimeve procedurale Garacite procedurale te te pandehurit dhe te demtuarit Create your first presentation

Create your first presentation Raporttet procedurale ndermjet subjekteve ne procedimin penal duke percaktuar te drejtat dhe detyrat e tyre. Veprimet procedurale te sejcilit subjekt procedural krijon raporte te caktuara me subjektet e tjera. Forma procedurale eshte teresia e rregullave procedurale te parashikuara ne ligj per kryerjen e veprimeve procedurale, kjo garanton ligjshmerine e veprimeve procedurale. Garancite procedurale jane mjetet e parashikuara ne ligj qe subjektet procedurale te brojne te drejtat dhe lirite e njeriut. Respektimi I tyre eshte detyrim per subjektet e tjera Create your first presentation

Perkufizimi I te Drejtes Procedurale Penale Ajo perfaqeson ate dege te se drejtes (jurisprudences) me objekt studimin, shpjegimin dhe interpretimine legjislacionit procedural penal. Doktrina juridike e procedures penale Jurisprudenca gjyqesore ne fushen procedurale penale. Create your first presentation

Ndarja e te Drejtes se procedures penale E drejta e Procedures Penale ndahet ne Pjesen e pergjithshme Parimet, subjektet juridiskioni dhe kompetencat, aktet procedurale, afatet dhe njoftim, provat dhe masat e sigurimit Pjesa e posacme: Hetimet paraprake,gjykimi ne shkalle te paregjykimi I apelit, gjykimi ne gjykaten e larte, rishikimi, ekzekutimi I vendimeve gjyqesore dhe maredhenjet juridiksionale me autoritetet e huaja. . t Create your first presentation

Sistemi –modeli procedural penal Sistemet procedurale penale dallohen me se shumti me raprtet procedurale te subjekteve , format procedurale. Garancite procedurale ekzistojne ne te gjithe sistemet procedurale. Roli e subjekteve procedurale (gjykata, prokuroria dhe I pandehuri dhe pozicioni I sejcilit identifikojne secilin sistem. Sot aplikohen dy sisteme klasike procedurale penale: Sistemi akuzator dhe ai inkuizitor. Sot aplikohet edhe nje sistem I trete miks Create your first presentation

Create your first presentation Sistemi akuzotor Sistem I familjes Cmmon Law. Ai proklamon me se miri: Parimin I prezumimit të pafajsisë, Barazisë së palëve në proces Vleerësimin e provave në debatin gjyqësor procesin gjyqësor Dhënjen e drejtësisë nga Juria (drejtesia qe jepet nga populli Pozicionin e saktë te prokurorit përfaqësues I akuzës në emër të shtetit, të pandehurit, mbrojtësve Gjykata eshte juria si përfaqësuese e populit. Create your first presentation

Sistemi inkuizitor –(dr romake-gjermanike) Procedi pasqyron nje trekendesh ku ne kulm eshte gjykata dhe prokurori e I pandehuri jane te barazlarguara. Ekzistojne te dreta te barabarta mes t Gjyqtari në mes dhe palët në pozitë të kundërt Procesi është publik Gjyqtari kujdeset për respektimin e rregullave të procesit dhe jep vendimin sipas provave të paraqitura nga palët. Gjykatësi vetëm vlerëson provën nuk I krijon ato Prokurori paraqet provat përpara gjykatës I pandehuri paraqet prapësimet për provat Create your first presentation

sist inkuizitor favorizon denimin e pandehurit Sistemin inkuizitor procesi është jo publik, bëhet me anë të dokumenteve. Gjyqtari ka funksion gjate hetimit dhe gjykimit. gjyqtari kërkon, administron dhe vlerëson provat Gjyqtari kërkon zbulimin e të vërtetës. Gjyqtari merr gati pozicionin e prokurorit duke hartuar akuzën publike. Nga ana tjetër sigurohen garancitë procedurale për të pandehurin. Duket sikur palët nuk janë të barabarta në proces por eshte krijuar Sistemi Inkuizitor I garantuar Create your first presentation

Sistemi Miks (I përzier) Kombinim I sistemeve Nevoja e goditjes së veprave penale me liritë e të akuzuarit Kodi I procedures penale natyre ekuzatore Ruan edhe disa elemenete të sistemit inkuizitor të drejtat e paleve dhe rolin e gjykatës në marrjen e disa provave. Create your first presentation

Sistemi I adoptuar nga Kodi I Pr Penale te Shqiperise Kodi I procedures penale te shqiperise ka karakteristika mbizoteruese te sistemit akuzator (parimi I barazise se paleve, oralitetit, neutralitetit I gjyqtarit) kjo zgjedhje ka ardhur nga nevoja per demokratizimin e sistemit te dretesise ne Shqiperise. Sistemi permban edhe disa elemente te sistemit inkuizitor sidomos ne rolin aktiv te paleve ne hetimin paraprak dhe ankesen e paleve ne gjykate per keto veprime. Ne raste te domosdoshme gjykata merr prova krysisht (me inciative te saj) Create your first presentation

Lidhja e Dr Procedures penale me deget e tjera te se drejtes Lidhja me te drejten penale matariale (nuk mund te aplikohen ndarazi). Normat e te drejtes penale zbatohen permes atyre procedurale penale. Lidhja me te drejten civile dhe procedure civile. Zbatimi I normave civile ne procesin penal kur nga vepra penale ka deme civile.padia civile ne procesin penal. Lidhja me kriminalistiken e cila perdor mjetet dhe metodat e zbulimit te veprave penale. Keto instrumente te kriminalistikes aplikohen sipas normave procedurale. Create your first presentation

ZHVILLIMI HISTORIK I PROCEDIMIT PENAL Zhvilimi I se drejtes lidhet me krijimin dhe zhvilimin e shtetit. Akti I pare penal eshte “Kanuni I Jurise ose I Pleqesise” 10 maj 1913. kanuni I ndante fajet ne Deme. Faje te veshtira dhe faje te shemtuese (kondravajtje, delikte dhe krime). Krimet gjykoheshin nga pleqesia perfaqesues te betuar te popullit. Dita e drejtesise 10 maj 1913 Statuti I vitit 1914 (keshili I pleqve, gjytaret e paqit, gjykatat e shkalles se pare dhe te apelit. Create your first presentation

Create your first presentation Pas kongresit te Lushnjes Keshilli I Nalte miratoi nje dekret 11.01.1921 u krijua sistemi gjyqesor. 18 gjykata paqtuese, 7 gjykata te shkalles se pare , 1 gjykate diktimi (shkoder). Shpalleshin parimet e emermit, patundeshmerise se gjyqtareve, mbrojtjen, gjykimin publik. Dekreti I vitit 1925 “Organizimin e Gjykatave te drejtesise”. Sistemi gjyqesor I pershtatej ndarjes administrative. Ne gjykatat e e diktimit ndaheshin ne civile dhe penale. Ligji I vitit 1929 persosi sistemin duke perfshire elemente te se drejtes italiane (gjykimi I dpd) Create your first presentation

Create your first presentation Prokuroria kishte per mision ruajtjen e rendit dhe sigurimit te pergjithshem, sigurise publike dhe mbrojtjen e ligjshmerise. Prokurori I petgjithshem varej nga Ministri I Drejtesise. Avokatia u ndertua sipas ligjit te vitit 1931”Per ushtrimin e avokatise” Gjate luftes u krijuan gjyqet partizane Me 16 nentor 1944 komanda e pergjithshme e UNC kmiratoi rregulloren “Per funksionimin e gjyqeve ushtarake” Ligji nr41, date 14.1.1945 ishte I njete. Nuk gjykohej duke u bazuar ne prova. Create your first presentation

Create your first presentation 1953 u miratua Kodi I Procedures Penale. Eksitonin gjykatat e shkalles se pare, Apelit dhe Gjykata e Larte Ky kod parashikonte te drejten e mbrojtjes me avokat. Ekzistonte Avokatia. Ne vitin 1968 u ndryshua sistemi gjyqesor. Drejtesia jepej nga gjykatat popullore. (gjykata e Larte,gjylatat e rrtheve, gjykata e fshtarave te qyteteve dhe te lagjeve) Me 1973 u krijuan keshilat gjyqesore ne gjykatat e retheve te cilat gjykonin si shkalle e dyte. 1966 u suprimu Ministria e Drejtesise. 1967 u suprimua avokatia. Prokuroria merr funksione kontrollit te zbatimit te ligjeve. Create your first presentation

Create your first presentation Hetimi ushtrohej nga organet e hetuesise. 1980 u miratua Kodi I ri I Procedures Penale Prokurorise iu hoq e drejta e ndjekjes penale Gjykata nuk kontrollonte hetimet paraprake. Hetimi behej nga hetuesia dhe ministria e brendshme Ndryshimet proceduralendodhen ne vitin 1990 Ligji I majit 1990 lejon avokatine. Ligji I dates 17.12.1991 shfuqizon dispozitat e politizuar te Kodit te Procedures Penale. Ligji I dates 24/6/1992 “Per organizimin e drejtesise dhe ndryshime me kodet e procedures civile dhe penale Create your first presentation

Create your first presentation Sistemi gjyqesor. Gjykata e kasacionit, gjyakatat e apelit dhe gjykatat e rretheve. Prokuroria organ I ndjekjes penale dhe drejtuese e kontrolluese e hetimeve Hetuesia u vendos prane prokurorive. U njoh e drejta e ankimit ne gjykate kunder arrestit te dhene nga prokurori. Paketa kushtetuese e te drehtave te jeriut e vitit 1993 per te drejtat dhe lirite themelore te njeriut. Kodi I ri I procedures penale I vitit 1995 Create your first presentation