Menaxhimi në mjedisin Global Menaxhimi në mjedisin Global © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Objektivat e mësimit Kuptimi i botës pa kufij. Objektivat e mësimit Kuptimi i botës pa kufij. Koncepti i menaxhimit ndërkombëtar dhe ndryshimet nga menaxhimi i biznesit vendor. Dallimet në mjediset ekonomike, sociale-kulturore, dhe juridiko-politike në të gjithë botën, të cilat kanë ndikim të drejtpërdrejtë në operacionet biznesore. Përshkruajmë strategjitë e hyrjes në tregjet ndërkombëtare. Përshkruajmë karakteristikat e një shoqërie shumëkombëshe. Shpjegojmë sfidat e menaxhimit në mjedisin global. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Katër fazat e Globalizimit Katër fazat e Globalizimit Faza vendore/ e brendshme Potenciali i tregut është i kufizuar në prodhimet vendore. Prodhimi dhe marketingu janë të vendosura brenda vendit. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Katër fazat e Globalizimit (vazhd.) Katër fazat e Globalizimit (vazhd.) Faza ndërkombëtare Exporti rritet. Kompania përshtat qasjen multi- vendore (multi-domestic) © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Katër fazat e Globalizimit (vazh.) Katër fazat e Globalizimit (vazh.) Faza multinacionale/shumëkombëshe Marketingu dhe objektet e prodhimit janë të vendosura në shumë vende. Më shumë se 1/3 e shitjeve të kompanisë bëhen jashtë vendit të origjinës prej nga vijnë. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Katër fazat e Globalizimit (vazh.) Katër fazat e Globalizimit (vazh.) Faza globale (pa shtetësi) Shitjet dhe blerja e resurseve bëhen në cilin do vend që ofron ofertën më të mirë. Pronësia, kontrolli dhe menaxhmenti kanë tendenca të jenë të shpërndara. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Pse rritet nevoja për një strategji globale ? Pse rritet nevoja për një strategji globale ? Biznesi po bëhet nje fushë globale e unifikuar. Për më tepër tregjet vendore vendnumërojnë ( ngopen). © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved. 4

Parimet e Marrëdhënieve Ndërkombëtare të Biznesit Parimet e Marrëdhënieve Ndërkombëtare të Biznesit Gjithmonë trego respekt dhe ndëgjo, mos u nxitoni. Përpiquni te përfitoni dhe vlerësoni nga dallimet ndërmjet kulturave(diversiteteve). Mos mendoni se mënyra e juaj është më e mira. Potenconi pikat e marrëveshjes. Mundohuni të dalloni përkufizimet e fjalëve të përceptuara. Shpëto fytyrën tënde dhe mos ua merr fytyrën të tjerëve . Mos e turpëro askend. Merre dikë që ka njohuri dhe kulturë të gjërë. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Parimet e Marrëdhënieve Ndërkombëtare të Biznesit (vazh.) Parimet e Marrëdhënieve Ndërkombëtare të Biznesit (vazh.) Udhëheqja në vendet e ndryshme mund të ketë kuptim të ndryshëm. Mos e humbni durimin tuaj. Mos u bëni konfliktuoz.. Gjithmonë trego respekt. Elimino stereotipet. Të dalloni diferencat e kulturave të drejtpërdrejta dhe atyre indirekte. Mësohuni të toleroni edhe në situata të paparashikueshmërisë. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Ex. 3.2 Faktorët kyç në ambientin ndërkombëtar Ex. 3.2 Faktorët kyç në ambientin ndërkombëtar Ligjorë-Politikë Reziku politik Ligjet, kufizimet Tarifat dhe taksat Terrorizmi, desatbiliteti politik Sistemi-Ekonomik Zhvillimi ekonomik Resurset & tregu i prodhimeve Te hyrat per kokë banori Infrastruktura Normat e këmbimit Kushtet ekonomike Organization Sociokulturorë Vlerat sociale, besimet Gjuha Religjioni (objekte, tabut, festat) Lidhjet familjare Edukimi formal, analfabetizmi Percaktimi ndaj kohes © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Mjedisi Ekonomik Përfshinë faktorët e më poshtëm: zhvillimin ekonomik. Mjedisi Ekonomik Përfshinë faktorët e më poshtëm: zhvillimin ekonomik. infrastrukturën. resurset dhe tregjet. normat e këmbimit. Inflacioni, normat e interesit, dhe zhvillimi ekonomik. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Mjedisi Ligjor-Politik Mjedisi Ligjor-Politik Rreziku politik Rreziku i humbjes së pasurisë/aseteve, fitimi i pushtetit, kontrolli mbi menaxhmentin. Jo-stabiliteti politik Ndërrimet e qeverive, çrregullimet civile. Ligjet dhe rregulloret Ligjet dhe rregulloret dallojnë nga vendi ne vënd. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Mjedisi Socio-kulturor Mjedisi Socio-kulturor Përfshinë gjërat e përbashkëta: njohuritë besimet vlerat mënyrat e përbashkëta të sjelljes. mënyrat e përbashkëta të të menduarit. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Dimensionet e sistemeve të vlerave sociale Dimensionet e sistemeve të vlerave sociale Distanca në pushtet-Power distanca. Distanca e lartë në pushtet - do të thotë njerëzit e pranojnë pabarazinë në pushtet/fuqinë e institucioneve, organizatave dhe njerëzve. Vendet që vlerësojnë distancën e lartë në pushtet janë; MalajziA, Filipinet dhe Panamaja. Distanca e ulët në pushtet - do të thotë që njerëzit presin barazi në pushtet. Vendet që vlerësojnë distancën e ulët në pushtet janë; Danimarka, Suedia, Austria, dhe Izraeli. Shmangia e pasigurisë -Uncertainty avoidance. Shmangëja e lartë e pasigurisë - do të thotë që anëtarët e një shoqërie ndjehen jo-rehatshëm me pasigurinë dhe paqartësitë që mbështesin besimet që premtojnë siguri dhe konformitet. Vendet që vlerësojnë lartë shmangien e pasigurisë përfshijnë; Greqinë, Portugalinë, dhe Uruguain. Shmangëja e ulët e pasigurisë do të thotë tolerancë e lartë ndaj të paparashikueshmes dhe pasigurisë. Vendet me vlerësim të ulët ndaj shmangies së pasigurisë përfshijnë Singapor dhe Xhamajka. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Dimensionet e sistemeve te vlerave sociale Dimensionet e sistemeve te vlerave sociale Individualizmi dhe kolektivizmi. Individualizmi pasqyron një vlerë të një kornize sociale në të cilën pritet që individët të kujdesen për veten e tyre. Vendet me vlera individualiste përfshijnë Shtetet e Bashkuara, Kanaden dhe Australinë. Kolektivizmi është një preferencë për një kornizë sociale në të cilën individët kujdesen për njëri-tjetrin dhe organizatat mbrojnë interesat e anëtarëve të tyre ". Vendet me vlera kolektive janë Guatemala, Ekuadori, dhe Panamaja. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Dimensionet e sistemeve te vlerave sociale Dimensionet e sistemeve te vlerave sociale Maskulizmi/ feminizmi, Masculinity/feminity. Maskulizmi - mbronë preferencat për arritje, heroizmin, këmbëngulësinë, rëndësinë e punës dhe suksesin material. Shoqëritë me vlera të forta mashkullore janë; Japonia, Austria, Meksika, dhe Gjermania. Feminizmi - pasqyron vlerat e marrëdhënieve, bashkëpunimit, vendimeve grupore, dhe cilësinë e jetës. Vendet me vlerat femërore janë; Suedia, Norvegjia, Danimarka dhe Franca. . © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Dimensionet e sistemeve te vlerave sociale Dimensionet e sistemeve te vlerave sociale Përcaktimi ndaj kohës, afatgjate dhe afat-shkurte. Orientimi afat-gjatë, gjenden në Kinë dhe vende të tjera aziatike, përfshinë një shqetësim të madh për të ardhmen dhe vlerëson lartë lulëzimin dhe këmbënguljen. Orientimi afat-shkurtër, gjendet në Rusi dhe Afrikën Perëndimore. Këto vende janë shumë te shqetësuara me të kaluarën dhe të tashmen, dhe vlerësojnë lartë traditën dhe përmbushjen e detyrimeve shoqërore. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

GLOBE Project Value Dimensions GLOBE Project Value Dimensions Këmbëngulësi Orientimi ndaj të ardhmes Shmangëja e pasigurisë Diferencimet gjinore Distanca në pushtet Kolektivizmi Individualizmi Orientimi ndaj performansës Orientimi human © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Influencuesit shtesë që i marrin në konsideratë organizatat ndërkombëtare Gjuha Religjioni Qëndrimet Organizimet sociale Edukimi © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

GATT General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) GATT General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) Signed by 23 nations in 1947 as a set or rules. Ensured nondiscrimination, clear procedures, negotiation of disputes, and participation of lesser developed countries in international trade. Primary tools GATT successor, WTO. tariff concessions, countries agree to limit level of tariffs on imports from other members. most favored nation clause. Overall goal: closer relationships among member nations. help operate the global marketplace more efficiently. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

European Union European Union (EU) European Union (EU) Formed in 1957 to improve economic and social conditions. Has 25-nation alliance. EU’s monetary revolution, introduction of the Euro. Euro is the single European currency that replaced 12 national currencies. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

North American Free Trade Agreement North American Free Trade Agreement North American Free Trade Agreement (NAFTA) went into effect on January 1, 1994. merged the United States, Canada, and Mexico with more that 421 million consumers. breaks down tariffs and trade restrictions on most agriculture and manufactured products. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Strategjitë e hyrjes në treg Strategjitë e hyrjes në treg … paraqesin mënyrat alterantive të shitjes së produkteve dhe shërbimeve në tregjet e huaja. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Outsourcing … kërkimi për burime më të lira të Outsourcing … kërkimi për burime më të lira të resurseve dhe furnizimit . © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Ex. 3.6 Strategjitë e hyrjes në tregjet ndërkombëtare Ex. 3.6 Strategjitë e hyrjes në tregjet ndërkombëtare E lartë Greenfield Venture Acquisition/ bashkimi Joint Venture Pronesia ne tregjet e huaja Franchising Licensimi Exporti E ulët E ult Kostoja hyrëse në tregjet e huaja E lartë © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.

Menaxhimi në diversitetin kulturor Menaxherët duhet të jenë të ndjeshëm ndaj hollësive kulturore: Udhëheqjes Marrjen e vendimeve motivimin kontrollin duhet të jenë fleksibil ndaj kulturave të ndryshme dhe të adaptohen lehtë në situata të reja Nuk duhet të jenë etnocentrik Shoku kulturor mund të çoj në frustrim dhe ankth. © 2006 by South-Western, a division of Thomson Learning. All rights reserved.