Menntun í alþjóðlegu samhengi Menntastefna á alþjóðlegu markaðstorgi: Hvernig veljum við "bestu" leið? Tryggvi Thayer Menntavísindasvið HÍ Menntun í alþjóðlegu samhengi Desember, 2013

"Perhaps most important, participation in international programs also increases awareness of the methods, strategies, and policies employed by other countries and education systems.” (Tamassia & Adams, 2009, p. 213)

Nýfrjálshyggjan og menntun Nýfrjálshyggja: Velferð er best tryggð þegar ráðstöfun fjármuna og auðlinda byggir á samkeppni í samræmi við markaðslögmál. (Olssen et al., 2004) Menntakerfi hefur áhrif á stöðu lands, þjóðar, svæðis, o.s.frv. innan alþjóðlegs samkeppniskerfis Menntun sem hluti af efnahagskerfinu Menntun bætir samkeppnishæfni (Steiner-Khamsi, et al., 2006) “Besta” menntakerfið verður til.

PISA og orðræðan um menntun Alþjóðlegar kannanir móta orðræðu um menntun Aukin alþjóðleg samkeppni á sviði menntunar. Leitin að “besta” menntakerfinu. Samanburðarhæf gögn ýta undir hugmyndir um alþjóðlegt markaðstorg menntastefna. “Bestu” menntakerfunum stillt upp í búðarglugga. Hvernig veljum við leiðina sem er líklegust til árangurs fyrir okkur?

Að bera saman menntakerfi Samanburðarmenntunarfræði (e. comparative education): Að nota reynslu af þróun menntamála í einu eða fleiri löndum, landsvæðum, þjóðum, o.s.frv. til að sannreyna fullyrðingar um tengsl samfélags og menntunar í víðu samhengi. (Noah, 1973) Vandamálið: Erum alltaf að bera saman epli og appelsínur. Hvað er það sem felst í reynslu þeirra sem ná góðum árangri sem getur nýst öðrum til að ná sama árangri? Hvað er leynilega kryddið í sósu uppskriftinni? Hvernig notum við þá þekkingu til að búa til nýja sósu?

Upptaka menntastefnu frá öðrum (e. policy borrowing) Stefnumótendur leita lausna í reynslu annarra landa: Hvernig velja þeir og innleiða bestu leið? Fjórskipt ferli (Phillips & Ochs , 2003) 1. Aðdráttur milli ríkja (e. cross-national attraction) 2. Ákvarðanataka 3. Innleiðing 4. Aðlögun (alþjóðavæðing eða heimfæring)

Aðdráttur milli ríkja “Impulses” – Hvatar fyrir því að stefnumótendur leiti í reynslu annarra eftir fyrirmyndum. “Externalizing Potential” – Hvað í menntakerfi fyrirmyndarinnar er mögulega hægt að heimfæra?

Vantar inn í módelið hverjir móta samræðu og gegna lykilhlutverkum í ferlinu (Rappleye, 2006) Phillips & Ochs, 2003

Hvað rekur okkar að markaðstorginu? Innri hvatar Af hverju viljum við breytingu? Vitum við hvert við viljum stefna? Er samstaða um breytingar? Hver er raunverulega staðan hér á landi og hvert viljum við stefna? PISA o.þ.h. mótar þessa umræðu

Hvernig veljum við á markaðstorginu? Ytri hvatar “Frændþjóðir” “Löndin sem við viljum bera okkur saman við” Lönd sem svipa til Íslands í félagslegu/efnhagslegu/pólitísku tilliti Lönd sem eru komin eða eru á leið þangað sem við viljum vera Lönd sem eru að gera sniðuga hluti sem við sjáum mögulega gagn í Samanburðarhæf gögn geta beint okkur í nýjar áttir

Heimildir Noah, H. J. (1973). Defining comparative education: Conceptions. In R. Edwards et al, (Eds) Relevant Methods in Comparative Education. Hamburg: UNESCO Institute for Education. Nóvoa, A. & Yariv-Mashal, T. (2003). Comparative research in education: A mode of governance or a historical journey? Comparative Education, 39(4), 423-438. Olssen, M., Codd, J., & O'Neill, A. M. (2004). Education policy: Globalization, citizenship and democracy. Thousand Oaks, CA: Sage. Steiner-Khamsi, G., Silova, I. & Johnson, E. M. (2006) Neoliberalism liberally applied: educational policy borrowing in Central Asia, in: J. Ozga, T. Seddon & T. Popkewitz (Eds) World Yearbook of Education 2006. Education research and policy: steering the knowledge-based economy. New York/London: Routledge. Tamassia, C. V. & Adams, R. J. (2009). International assessments and indicators: How will assessments and performance indicators improve educational policies and practices in a globalized society? In K. Ryan & J. B. Cousins, (Eds) The SAGE international handbook of educational evaluation. Thousand Oaks, CA: Sage. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir (8 Desember, 2007). Niðurstöður PISA 2006 kalla á umræður og endurmat. Morgunblaðið.