Svefntruflanir í börnum

Slides:



Advertisements
Similar presentations
Basic Nursing: Foundations of Skills & Concepts Chapter 19 REST AND SLEEP.
Advertisements

Sleep / Rest for Older Adults. Objectives Describe the normal changes in sleep patters associated with age. Describe the normal changes in sleep patters.
Pediatric Sleep Disorders: Things that go Bump in the Night Kristen H. Archbold, RN, PhD.
Pediatric Neurology Quick Talks Sleep Disorders Michael Babcock Summer 2013.
Chapter 19: Sleep Disorders: Dyssomnias and Parasomnias Copyright © 2012, 2007 Mosby, Inc., an affiliate of Elsevier Inc. All rights reserved.
Sleep: Renewal and Restoration
Sleep and Myotonic Dystrophy
Mankiw; 3. kafli Ávinningur verslunar
Open Badges Rafrænar viðurkenningar
Um GeoGebra 4.0, 4.2 og 5.0. Samfélagið kringum GeoGebra
Vaxtarhormónaskortur
Margrét Jóna Einarsdóttir 24.september 2008
Leið til bjartari framtíðar
Flogaköst og önnur köst hjá börnum
Námsmatsstofnun 21. ágúst 2012 Almar Miðvík Halldórsson
Staðlar um samfélagslega ábyrgð og fleira áhugavert
Serotonin Geðlyf Guðný Jónsdóttir Læknanemi Barnaspítali Hringsins
Streptococcus milleri
Vinnuhópar innan Lyfjastofnunar Evrópu
Geðheilsuþjónusta fyrir foreldra á meðgöngu og ungbarnafjölskyldur
Hæfnikröfur 21. aldar, áhrif á skólastarf og kennsluhætti
Frumlyfjaþróun á Íslandi
Lehninger Principles of Biochemistry
Sturge-Weber Syndrome
Tannheilsa fólks með Down heilkenni
Facet joint syndrome.
Breyttar áherslur – virkt samspil kerfa í allra þágu
Endurheimt vistkerfa á Norðurlöndum - Reno
Grímur Kjartansson, öryggisstjóri hjá Auðkenni.
Gamalt vín á nýjum belgjum eða gamlir belgir með nýtt vín...
© Setrið í Sunnulækjarskóla 2009 Öryggi SÁTT Tónlistarhringur.
Úrræðin gera gæfumuninn Eigindleg rannsókn á upplifun foreldra af að eiga barn greint með ADHD Introduce myself!! I am going to share with you some preliminary.
Markaðsfærsla þjónustu
Guðrún Guðmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur MS Verkefnisstjóri Geðræktar
Hafsteinn Óli Guðnason
Viral gastroenteritis
Valgerður Þorsteinsdóttir
Vancomycin Birgir Guðmundsson.
Sigríður H. Gunnarsdóttir 27. febrúar 2008
Úrtaka Kafli 18: Survey sampling methods
Vanþrif/Failure To Thrive (FTT) /Growth Failure
Epstein-Barr virus Einar Þór Bogason.
Fyrirlestur um fyrirlestra
Starfsgleði! dr. Árelía Eydís Guðmundsdóttir Dósent, Viðskiptadeild HÍ
Göngudeild fyrir foreldra barna með svefnvandamál
Reykingar konur og karlar
Sleep Disorders: Dyssomnias and Parasomnias
Stofnstærðarfræði FIF1203 vorönn 2016
Hvernig kennari vil ég verða?
Almar Miðvík Halldórsson Verkefnisstjóri PISA
Innleiðing á ISN2016 Þórarinn Sigurðsson
Innleiðing og þróun leiðsagnarmats í Framhaldsskólanum í Mosfellsbæ
Serotonin Geðlyf Guðný Jónsdóttir Læknanemi Barnaspítali Hringsins
Eigindlegar rannsóknaraðferðir II
Anna Bryndís Einarsdóttir
Alþjóðavæðing og hagvöxtur
Hvarfljómun í lífríkinu - Bioluminescence
Pýþagorasarreglan Ef eitt horn í þríhyrningi er rétt þá er hann sagður rétthyrndur. Þá gildir eftirfarandi samband um hliðar hans: a2 + b2 = c2 Þar sem.
Barnvæn sveitarfélög Akureyri
Leikir í frístunda- og skólastarfi
Áhættuhegðun barna og unglinga Fyrirlestur haldinn 3
Árangursrík stærðfræðikennsla byrjenda
Orðasöfn, gagnabankar og vefurinn
Skólapúlsinn ársuppgjör 08-09
Hvað er framundan í skattaframkvæmd á sviði Transfer Pricing ?
Iðunn Kjartansdóttir Náms- og starfsráðgjafi
Þolmörk sem stjórntæki í uppbyggingu sjálfbærrar ferðamennsku
Þjóðarstolt eða samrunaþrá
Jónína Vala Kristinsdóttir
Presentation transcript:

Svefntruflanir í börnum Ingi Hrafn Guðmundsson Michael Clausen

Um hvað verður fjallað? Tilfelli. (NB umfjöllun um tilfellið sleppt í þessari útgáfu). Erindi um svefntruflanir í börnum, skipt eftir aldri.

Almennt Svefnvandamál mjög algeng í barnæsku. Þrátt fyrir að hægt sé að koma í veg fyrir og meðhöndla vandamálið, eru svefnvandamál oft vangreind. Mikil áhrif á líðan barnsins. Sama breiða spectrumið og hjá fullorðnum, en klínísk einkenni, mat og meðferð getur verið öðruvísi.

Almennt Þrátt fyrir að hrotur og sleep apnea sé algengasta ábending fyrir svefnrannsókn fær ¼ aðra greiningu-oft nonrespiratory. Sleep evaluation ekki sama og hjá fullorðnum. Alveg jafn mikið morbidity.

Almennt Miklar framfarir s.l. 2 áratugi. Skv. Rannsóknum í BNA myndu 75% foreldra vilja breyta e-u í svefnvenjum barna sinna og 10-14% hafa talað við lækni um áhyggjur vegna svefns barna sinna.

Smábörn og ungabörn (3ja mán til 3ja ára) Behavioral insomnia of childhood Erfitt að sofna og/eða halda sér sofandi Með identified behavioral etiology, þurfa örvun, ákveðið umhverfi o.fl. “lærð insomnia” Mjög algengt - 10-30% Ekki ábending fyrir polysomnography Koma upp ákveðnum svefnvenjum Reglulegir svefntímar, sofna inni hjá sér, ekki hlusta á grenjið...

Smábörn og ungabörn (3ja mán til 3ja ára) Sleep-related rhythmic movement disorder Við það að falla í svefn eða á öllum stigum svefns. Getur verið hvaða líkamshluti sem er, tíðni 0,5-2 Hz. Getur verið physiologískt eða pathologískt. Þarftnast oftast ekki meðferðar. Upplýsing. Hjálmur, púðar, dáleiðing eða önnur atferlismeðferð. Benzodiazepín, TCA. Augn-, mjúkvefna- og beinaskaði í extrem tilfellum.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Nighttime fears Dimm herbergi. Ímyndaðar verur. Stendur yfirleitt stutt yfir – yfirleitt horfið við 5-6 ára aldur. Nánast allir sem upplifa svona. Kvíði foreldra og rifrildi. Mikilvægt að ráðleggja foreldrum. Gæti þurft aðstoð mental-health sérfræðings. Eykur emotional arousal. Bedtime resistance mismunagreining – þegar kvíði er notað sem stalling technique, martraðir, kvíðaraskanir og misnotkun.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Nightmare disorders 5-30% 75% allavegana 1 sinni REM svefn Áhættuþættir eru áfall, stress, svefnleysi, lyf sem hafa áhrif á REM svefn.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Lyf sem geta triggerað martraðir og undarlega drauma: Sedative/hypnotics Beta-blokkar Amfetamín Dopamine agonistar NSAIDs Leukotriene viðtaka antagonistar Erythromycin Verapamil Withdrawal af clonidine Bæði lyf sem breyta REM svefni og withdrawal af lyfjum sem bæla REM svefn.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Mismunagreiningar: Sleep terrors PTSD Meðferð Parental reassurance Slökun Taka út lyf Mental-health sérfræðingur PTSD – endurteknar martraðir algengar

Fyrirskólabörn (3-5 ára) NREM parasomnias Algengari í börnum heldur en fullorðnum. 1-2 klst eftir að börn sofna. Any condition that lead to sleep fragmentation or deprivation or that increase slow-wave sleep (t.d. aukinn líkamshiti) can predispose a child to parasomnias. A parasomnia is any sleep disorder such as sleepwalking, sleep sex, teeth grinding, night terrors, rhythmic movement disorder, REM behaviour disorder, restless leg syndrome, and somniloquy (or sleep talking), characterized by partial arousals during sleep or during transitions between wakefulness and sleep. Parasomnias are often associated with stress and depression, and biological factors may also be involved. Many parasomnias are more common in children than in adults. Dyssomnias are a broad classification of sleeping disorder that make it difficult to get to sleep, or to stay sleeping.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Erfðir – 60% eiga 1°ættingja með parasomniu. Ónægur svefn mjög mikilvægur trigger í börnum. Batnar oft með bættum svefni.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Sleepwalking 3-13 ára. 5-15 mín. Morbidity. Mism við NREM paras. Martraðir. Flog. PTSD. Nákvæm saga mikilvæg.

Fyrirskólabörn (3-5 ára) Meðferð við NREM paras. Upplýsing foreldra um benign nature. Mikilvægi nægs svefns. Forðast heit böð á kvöldin. Leysa vandamál sem fragmentera svefn, t.d. sleep apnea. Ef lyf þá clonazepam – vantar samt rannsóknir.

Börn á skólaaldri (6-12 ára) Mikilvægur tími í þróun góðra svefnvenja. Áður talið sjaldgæft vandamál í þessum aldurshóp. Sjónvarp, internet, tölvuleikir, gemsar. 37% hafa svefnvandamál. Bedtime resistance. Sleep-onset delay. Daytime sleepiness.

Börn á skólaaldri (6-12 ára) Ónægur svefn. Sleep-related bruxism. Gnístan tanna. 50% barna!?! 5% populationar. Kvíði, streita, ofnæmi, CP, SSRI. Yfirleitt self-limited

Börn á skólaaldri (6-12 ára) PLMD - Skilmerki >5 hreyfingar/klst. Clinical sleep disturbance. The absence of another primary sleep disorder or uderlying cause (t.d. RLS). Dopamín virkni í ákveðnum heilabrautum. Járn og PLMD/RLS. Muna eftir SSRI.

Börn á skólaaldri (6-12 ára) Restless leg syndrome 2% algengi í börnum. Líklega vangreint... 38% fullorðna segja upphaf fyrir 20 ára og 10% fyrir 10 ára. Erfitt að sofna, andvökunætur. Sumir sem greinst hafa með “vaxtarverki” uppfylla greiningarskilmerki. Margir með fjölskyldusögu um RLS.

Börn á skólaaldri (6-12 ára) Greiningarskilmerki RLS An urge to move the legs. The urge to move begins or worsens with sitting or lying down. The urge to move is partially or totally relieved by movement. The urge to move is worse in the evening or night than during the day, or it occurs exclusively in the evening or nighttime hours. >13 ára þá sama og hja fullorðnum <13 ára þá bæta við “leg discomfort” frá munni barnsins. Ef 4 grunn en ekki leg disc.

Börn á skólaaldri (6-12 ára) Greiningarskilmerki RLS Ef <13 ára þá þarf líka “leg discomfort” frá munni barnsins. Ef það er ekki þá þarf að auki 2/3: Clinical sleep disturbance Biological parent or sibling with definate RLS A sleep study that shows a periodic limb movement index of greater than five movements per hour.

Börn á skólaaldri (6-12 ára) Lyfjameðferð - RLS/PLMD Þegar nonpharmocologic meðferð dugar ekki og svefntruflanir eru farnar að hafa áhrif á daglegt líf sjúklinga. Clonidine, clonazepam, gabapentin, dopamine receptor agonistar. clonidine., the most common prescription drug to facilitae sleep onset in children with a variety of dosoerse. Clonazepam – sleepwalking. – daytime hangover – langur t 1/2

Unglingar (12-18 ára) Chronic sleep deprivation – 20% Mikil daytime afleiðingar, skap, viðbragðstími, athygli, minni... Eykur notkun kaffeins og stimulanta.

Unglingar (12-18 ára) Delayed sleep phase syndrome Alengasta sleep disorder á þessum aldri. 10%. Delayed habitual sleep-wake times, yfirleitt meira en 2 klst m.v. Conventional clock times. Svefninn sjálfur normal. Eykur notkun kaffeins og stimulanta. Melatonin.