AFRIKAANS

1652: Die Kaap word Hollands Hollands word in die volksmond Afrikaans * Erfgoed – Hollands (straat, hond, kind) * Leengoed – Maleis, Portugees, Khoisan (bollemakiesie, twak, bobotie) * Eiegoed – Nuwe woorde (lekker, baiesukkel, vloermoer, flaterwater) Kombuistaal

Mense praat Afrikaans, maar dit word nie as taal erken nie 1795: Die Kaap word Engels Engels word amptelike taal vir regering, howe, kerk Stig Engelse skole – mislukking Mense praat Afrikaans, maar dit word nie as taal erken nie

1860 - 1890: 1ste Afrikaanse beweging Reaksie teen verengelsingbeleid Bybel in Afrikaans vertaal Eerste Afrikaanse koerant Eerste Afrikaanse uitgewers (HAUM) Reaksie teen eerste Anglo-Boereoorlog Afrikaans word hartstaal

1902-1920: Die 2de Afrikaanse beweging Teenreaksie op die 2de Anglo-Boereoorlog Vredesooreenkoms: Engels as enigste voertaal Afrikaners moet land materieel opbou en geestelik weerbaar word Publiseer Die Burger, Die Huisgenoot, De Afrikaner ens. om Afrikaans te bevorder Afrikaans word kulturele taal met poësie & prosa

1920’s: Afrikaans ‘n amptelike taal Na die uniewording van Suid-Afrika word Afrikaans saam met Engels die amptelike tale in die land Afrikaans word in skole aangebied Vir die eerste keer voel Afrikaanssprekendes dat Afrikaans erken word en dit bou ‘n gevoel van nasietrots Afrikaans ‘n regeringstaal

Afrikaans ‘n taal van konflik 1948: Die nasionale party 1948: Nasionale party aan bewind, Afrikaans as politieke instrument gebruik Afrikaans word voorgehou as die ‘wit’ man se taal en sy werklike ontstaan is ontken Skrywers en moedertaalsprekers draai rug op Afrikaans om protes teen apartheid aan te teken Afrikaans ‘n taal van konflik

Stig skrywersgilde om te protesteer teen apartheid 1960: Die sestigers Skrywers & kunstenaars protesteer sterk teen die apartheidsbeleid Boeke en gedigte word verban Antjie Krog, Breyten Breytenbach, Bartho Smit, John Miles, Ingrid Jonker, Ettienne le Roux Stig skrywersgilde om te protesteer teen apartheid

Afrikaans word taal van onderdrukker 1976: Die Soweto-optogte Afrikaans word naas Engels as die medium in skole ingevoer Hoogtepunt van opstand teen Afrikaans Breytenbach tronk toe Taalmonument deur PW Botha ingewy Afrikaans word taal van onderdrukker

1980’s: Die Voëlvry-beweging Johannes Kerkorrel, Koos Kombuis, Jeanne Goosen, Pieter Dirk Uys en andere ‘In your face’-protes: “Sit dit af, sit dit af” Word op universiteit-kampusse verbied 1991 Afrikaans word taal van protes

Ons is Afrikaans, maar ons is nie só nie Afrikaans word vry Gebruik ou gedigte, liedjies om politieke kommentaar te lewer Begin Engelse woorde gebruik om te wys … Ons is Afrikaans, maar ons is nie só nie

Afrikaans word ‘n taal van versoening 1994: SA word demokrasie Nelson Mandela word vrygelaat Madiba lees die gedig “Die kind” van Ingrid Jonker voor in die parlementsopening Kerkorrel sing in die parlementsopening saam met Lady Smith Black Mambasa Afrikaans word ‘n taal van versoening

Afrikaans word stem van nuwe generasie Wat gebeur vandag? Afrikaans gebruik om jong Afrikaanssprekendes se gevoel van isolasie uit te beeld Die nuwe stemme is sangers, nie digters Gebruik steeds ou volksliedjies en gedigte om sosiale kommentaar te lewer Stemme soos Karen Zoid, Gert Vlok Nel, Valiant Swart, Jan Blohm, ****polisiekar Afrikaans word stem van nuwe generasie