Samnorrænar leiðbeiningar um vistvæn byggingaefni. Norrænn gagnabanki Fyrsti fundur í Ráðgjafahóp verkefnisins 21.október 2014 Norræna húsinu kl. 13-15

Dagskrá Norrænt samstarf- aðdragandi verkefnis.Sigríður Björk Jónsdóttir framkvæmdastýra VBR Nordic Guide to Sustainable Material Almennt kynning Helstu markmið verkefnis/verkefnahlutar. (WP1) Stöðuskýrsla október 2014 Greining: Svót fyrir vistvæn byggingarefni (styrkleikar, veikleikar, hindranir og tækifæri)

Hvað er Vistbyggðarráð? Af hverju Vistbyggðarráð? Samtök aðila á byggingarmarkaði sem vinna að því að efla og styðja við vistvænni byggð með umhverfismarkmið að leiðarljósi Af hverju Vistbyggðarráð? Alþjóðleg tenging, virkur vetttvangur, áhrif, samstarf, samlegð, reynsla, þekking, forskot á markaði, sérhæfing . Vera hluti af öflugum hóp aðila sem ætlar sér að vera framarlega á sínu sviði Hver er ávinningurinn? Almennt: samfélagslegur-, efnahagslegur- og umhverfislegur ávinningur, Betra umhverfi, aukin lífsgæði, ... Vistbyggðarráð 2014

Vistbyggðarráð - tilgangur... ,,Megintilgangur Vistbyggðarráðs er að vera leiðandi vettvangur á sviði sjálfbærrar þróunar við skipulag, hönnun, byggingu, rekstur og viðhald mannvirkja á Íslandi.” ,,Það er jafnframt hlutverk Vistbyggðarráðs Íslands að vera stefnumótandi og leiða umræðuna um vistvænar aðferðir og áherslur í samræmi við alþjóðleg viðmið um sjálfbæra þróun almennt.” Vistbyggðarráð 2014

Hlutverk og markmið... Markmiðið er að hvetja til stöðugra umbóta í anda sjálfbærrar þróunar í mannvirkjagerð og skipulagi og stuðla þannig að því að þjóðin geti til framtíðar búið við heilbrigð og góð lífsskilyrði í vistvænni byggð. Að skilgreina íslensk viðmið fyrir vistvæna byggð sem auðvelda hönnuðum og hagsmunaðilum að þróa í auknum mæli vistvænar áherslur við skipulag, hönnun, byggingu, rekstur og viðhald mannvirkja á Íslandi. Að styðja við faglega umræðu og rannsóknir á sviði vistvæns skipulags og mannvirkjagerðar. Að stuðla að fræðslu almennings og hagsmunaaðila á Íslandi um vistvænt skipulag og mannvirki. Að stuðla að samvinnu við erlendar systurstofnanir með það að markmiði að miðla af okkar reynslu og nýta þekkingu frá öðrum löndum. Vistbyggðarráð 2014

1.Norrænt samstarf / aðdragandi verkefnis Samstarf norrænu Vistbyggðaráðanna síðan 2010. Upphaflega með styrkr frá Norræna Nýsköpunarsjóðnum. Sóttum aftur um styrk til tveggja verkefna 2013 í kyndiverkefnið, Nordic Built Styrkur fékkst til að vinna tvö verkefni: Nordic Guide for Sustainable Material- 35 millj. Fjórir þátttakendur- mismunandi hlutverk og hluti styrks Nordic Framework for Sustainable Urban Areas- 73 millj. Tólf þátttakendur- mismunandi hlutverk og hluti styrks Samtals í tvö tveggja ára verkefni= 108 millj. Stefnum á að sækja saman um í sjóð Nordic Built 2.0.(Nordic Built Cities) haustið 2015

Samvinna norrænu Vistbyggðarráðanna 2014-2016 TVÖ VERKEFNI: Nordic guide to sustainable material Nordic framework for sustainable urban Areas Vistbyggðarráð 2014

1.Nordic Guide to Sustainable Materials Uppbygging verkefnis Fimm þættir: Söfnun upplýsinga um það hvernig unnið er að þessu í hverju landi fyrir sig. n.k. stöðumat. Verkhluti I. (skýrsludrög okt 2014) (SGBC) Mótun viðmiða, sem byggja á Evrópustöðlum (samræming ) þar sem tekið er á almennum umhverfisviðmiðum. Verkhluti II. Valin verði viðmið til að vinna með. (NGBC) Söfnun upplýsingar um byggingarefni sem notuð eru á Norðurlöndunum, sem uppfylla viðmiðin. Verkhluti III (IGBC) Leiðbeiningar(rit). Sem innihalda mun upplýsingar um: Viðmið fyrir vistvæn byggingarefni Aðferðafræði, leiðbeiningar um matsferli bæði fyrir einstök byggingarefni og byggingarhluta. (FiGBC) Leiðbeiningar um innkaup á vistvænu byggingarefni . (FiGBC/NGBC) Samvinna Vistbyggðarráðanna (Noregi,Svíþjóð, Finnland og Ísland) ásamt fulltrúum félags framleiðenda byggingaefnis í hverju landi (hérlendis?)Miðlun upplýsinga úr verkefninun. (NGBC) Vistbyggðarráð 2014

1. Stuðningur við verkefnið Aðildafélög Vistbyggðarráðs Nýsköpunarmiðstöð Fulltrúar ýmissa opinberra stofnana hagsmunaaðila/félaga. Ráðgjafahópur Fjármögnun Heildarkostnaður er áætlaður 75 millj. 50% styrkur frá Nordic Built 35 millj. 2014/2015 50% eigið framlag (vinnuframlag) Hluti VBR- 2014 og 2015 50% NB-4,5 millj. Eigið framlag, 4,5 millj

1. Hvað höfum við gert hingað til? Fundir í bæði stýrihóp og verkefnahóp: Osló í febrúar Reykjavík í september Verkefnið kynnt í hverju landi fyrir sig Á opnum fundi með NMÍ 11.apríl Meðal ýmissa aðila Opinn fundur VBR 23. október Fundur í ráðgjafahóp 21. okt Fréttatilkynning send til fjölmiðla, vor 2014 Settur á stofn ráðgjafahópur fyrir verkefnið á Íslandi. (sambærilegt fyrirkomulag í hinum löndunum s.k. ,,task groups” Stefnt að því að hann fundi 3-4 sinnum á tímabilinu.

2. Verkhluti I –nánar: Hvað: ,,State of the art” Skýrsla, okt. 2014 Hver: Sænska Vistbyggðarráðið Sjá skýrsludrög: Gott að fá athugasemdir Markmiðin: Að safna reynslu og upplýsingum frá aðilum GBC ofl. Í byggingariðnaðinum og greina helstu hindran Fá yfirlit yfir það sem verið er að vinna með á Norðurlöndunum Fá gott yfirlit yfir þróun mála hvað varðar umhverfismerkingar á Norðurlöndunum og á vegum Evrópusambandsins.

2. Verkhluti II –nánar: Hvað: Hver : NGBC ( í lok árs 2014) Markmið: Skýrsla þar sem fram koma sameiginleg viðmið fyrir vistvænar vörur á byggingamarkaði. Samræmd framsetning þeirra lögð til og gefnar leiðbeindingar um gerð þeirra. Hver : NGBC ( í lok árs 2014) Markmið: Komast að samkomulagi um hvaða viðmið sé mikilvægast að draga fram. Losun gróðurhúsalofttegunda Magn hættulegra efna Leiðbeiningar og aðferðir við förgun ... Draga fram mismunandi aðstæður um leið og fundir er hvað er sameiginlegt Samvinna við markaðinn. Finna fá viðmið (5-7) Þetta þarf að ræða í vinnu/ráðgjafahópum í hverju landi

2. Verkhluti III –nánar: Hvað Hver Markmið Skýrsla/gagnagrunnur þar sem fram kemur hvaða hefðbundu byggingavörur eru með EPD- merkingar í hverju landi fyrir sig. Samræmdar uppýsingar - yfirlit Hver IGBC /VBR (júlí 2015) Markmið Að fá gott yfirlit yfir þessar vörur Draga fram stöðu norræna byggingarmarkaðarins í samhengi við aðra markaði.

2. Verkhluti IV –nánar: Hvað Hver Markmið Gagnabanki sem hægt er að vísa til við notkun t.d. alþjóðlegra vottunarkerfa Leiðbeiningar fyrir hönnuði um endurvinnslu og nýtingu efna Hver NGBC og FiGBC (í lok árs 2015) Markmið Að vinna gangabanka þar sem skilgreind eru sameigineg viðmið um vistvæn byggingarefni á Norðurlöndunum Verði hægt að nota sem viðmið við hönnun og innkaup

2. Verkhluti V –nánar: Miðlun og samvinna Fundir stýrihóps Fundir vinnuhópa/ráðgjafahópa Vinnustofur, málþing - í hverju landi Sameignlegt vefssvæði- samræmdar upplýsingar Kynning á sameignlegri ráðstefnu GBC í Kaupmannahöfn 7-8. maí 2015 / 2016

Fyrsta skýrsla, verkhluti I umsjón SGBC / Jonny Hellman Undirbúningur – Country specific report, frá hverju landi. Country Specific Report Iceland. dags. 15.sept Amennar uppl um VBR Skilgreinging á hvað er byggingaefni og byggingavara Hvaða lög og reglugerðir taka á þessum málum Hvernig er þeim fylgt eftir og hver gerir það Er um að ræða aðrar valkræfar kröfur/markmið á byggingamarkaði Eru einhver önnur tæki og tól notuð til að meta visthæfi bygginga s.s. Vottunarkerfi Hvernig er eftirspurn eftir vottun byggingarefna Eru einhverjar hindranir fyrir innleiðingu slikra merkinga, og hverjar þá? Þessum spurningum var svarað eftir bestu vitund. Enn er hægt að lagfæra og er æskilegt að hópurinn rýni þessa skýrslu sem rann inn í lokaskýrslu verkhlutans að hluta til.

Listi yfir lög og reglugerði

Fyrsta skýrsla, verkhluti I umsjón SGBC / Jonny Hellman Innihald: Yfirlit yfir lög og reglugerðir staðlar- ISO 14000 + / ISO 26000 /EN15804 EPD (Evironment Product Declaration PCR(Product Category rules) LCA /LCC Evrópustaðall á leiðinni. Þarf aukna samræmingu- ólíkar aðferðir í mismunandi löndum. Þarf að vera aðgengilegt og gagnsætt ferli Viðaukar gefa góða yfirsýn yfir það sem gert er í hverju landi- alls ekki tæmandi þó. Vottuanarkerfi eru dæmi um sértækar lausnir á byggingarmarkaði og er farið yfir það. Hindranir eru ýmsar og ólíkar, allt frá því að vera lítil þekking í að vera hlaðinn markaður með mörgum ólíkum lausnum. Hluti verkefnisins er að miðla upplýsingum og aðferðum og draga hindrunum Mikilvægt að lausnir séu aðgengilega og hagkvæmar og dragi ekki úr tækifærum.

Mismunandi aðferðir til að meta umhverifsþætti

Helstu áskoranir verkefnisins Að finna sameignleg viðmið sem henta á öllum norðurlöndunum jafnvel þótt þau séu ekki þau sama og nú eru notuð Vinna að þessu í góðri sátt og samvinnu við hagsmunaaðila Samvinna við BRE (rekstraraðila BREEAM ) og World Green Building Council Skortur á upplýsingum um EPD merkingar Mikilvægt að vera í góð sambandi við aðila sem þegar eru að vinna EPD Innleiðing norrænna viðmiða um EPD á markað Mikilvægt að fá strax alla aðila að borðinu.

Næstu áfangar Tveir fundir í ráðgjafahóp 21. október 21. nóvember Kynning og uppsetning n.k. gagnagáttar á vefsíðu VBR Hvað á að leggja áherslu á? Aðrir fundir? Kynningarfundir (VBR) Greinaskrif Mikilvægt að taka þetta upp hjá fleirum, innan stofnana, ráðuneyta... Opinn fundur VBR 23. október Fundur í samnorrænum verkefnahóp í byrjun desember. Hefja þarf vinnu við verkhluta III. Í kjölfarið

TAKK FYRIR... Vistbyggðarráð 2014