Pittailitikhat Nutaqqanun Nuliqinikkut Ihuinaarutit – Naunaiqhitikhat Ilihaiyiuyunut Ubluqtuhivia 2017 Uqarvigilugu titiqqitlugulu sexualhealth@gov.nu.ca ikayuqtikhailiuruvit uqaudjinirmik taffumuuna.

Pittailitikhat Nutaranik Nuliaqhiqtailiyangini: Kangiqhidjutikhat Pittailitikhat Nutaranik Nuliaqhiqtailiyangini - qanuqtutliqaak nuliaqhiqnikkut (takkuunikkut, tautuktitinikut, uqarvuginikkut, aktuqtaunikkut) inirnirmit, inirninguqhimaitumit, uvaluuiit malrungnit inirninguqhimaittungnit, atauhirmit atanniqtuqtaupluni (ukiulingmit, angitqiyamit). 52%-nguyut Inuit arnat ukuallu 22%-nguyut Inuit angutit Nunavunmi atuqpakhimayat nuliarqtauvakhimayut nutarauplutik. (Inuit Aanniaqtailinikkut Qauyihaidjutat 2007-2008)

Qayagiluhi! Pinahuaruti (Red Cross) Qayagiluhi! akhuuquyait nutaqqat pittiaqpauhikhainik timinikkut inmingniklu, pittailitikhainiklu aallanit inungnit. Ikayuutikhat pittailiqtikhanik nutararnik nuliqinikkut aanniqtailitikhainik ilihautikhainiklu qayagidjutikhainik aktuqhiqtailitikhainiklu, qanuriliurutikhainiklu Havaktauhimayut atuqtauyukhanik Kindergarten-mit -Puqtunianut 4 Ilihautikhat Atuqtakhat hailiyut tamaini iliharvingni Nunavunmi (Inuktitut atuqtakhat iniryuqiliqtut tikinniaqtut!)

Qayagiluhi! Pinahuaruti Ayuiqhautikhat Qayagiluhi! Atuqtakhat hailiyut akiittumik qaritauyakkut ilaannilu nunallaani talvuuna Iqittiarhimalugu Inuuhiq Katimayiit http://www.redcross.ca/how-we-help/violence--bullying-and-abuse-prevention/educators/child-abuse-and-neglect-prevention/program-for-young-children--be-safe--can-help-prevent-sexual-abuse-of-children

Hunat ilauyuvat? 8-nguyut ilihautikhat ilihautikhatlu piannat Trusty inuuyanguaq Timiit Ilvit pigiyat! taiguaq "Timigaa" aallallu atuutit Uqallaglutit "Imanaaq!"  Aullarit! Uqarit!nivingayuq unalu UN nivingayuq Nipittaaktut Atuqtakhat Ilihaidjutikhaq Aullaqtiutikhat Ilihaidjutikhaq Nutaqqavut Pihimattiarlugit Qayangnaitumik qaritauyakkurutikhaq taiguakhat angayuqqaat Qayagiluhi! Kangikhitjutaat Atannguyauyunut

Qayagiluhi! Ilihaqtakhat Nutaqqat pilaarutiqaqtutNutaqqat! Kinatkut qayangnaittut ilannat qayangnaitut inirnirit? Inuit tamangmik timiqaqtut. Hunauvaali inuuqarnirit? Hunauvaali Hiamitirnaittumik? Timiit Ilvit pigiyat! Aktuaniq qayangnaittuq uvaluuniit qayangnaqtullayuq. Uqaqtauyumangittut ahinut qayangnaittuq uvaluuniit qayangnaqtullayuq. Uqallaglutit "Imanaaq!"  Aullarit! Uqarit!

Atugakhat aturnikhaanut “Qayangnaitkutikhanik!” Ilaupkarlugit angayuqqaat ukuallu nunallaani tuhaqtidjutikhainik katimapkaiyuni, nallautikkuuktut pinahuaruti, Munaqhidjutikhainik Qayangnaitkutikhanik taiguannuaq, ublumi ayuiqhayugut titiraqhimayuq Havaqatiqarlutit ilihaiyimik, ihumaliqinikkut havakti, inuuhiliriniqmut havakti, munaqhiluuniit. Ilihaudjilutit akkungani Hikutirvia-Qiqaiyalirvia Nanminikkut Munaridjutikharnik ( Havaktinut Ikayuqtikhat Pinahuaruti)

Qanuqtut “Qayagiluhi!” atuqtauhimavakpa Nunavunmi? Kimmirut – malruiqtuqlutit naqqitlugu piksaani

Kina munaqhiyiuvaa pittailinahuarnianut nutaqqanun nuliqinikkut ihuinaarutit? Tamarmik inirniirt munaqhiyariaqaqtut pittailinahuarutikhanik nutaqqanun nuliqinikkut ihuinaarutit – nutaqqaat pittailiyakhaqangittut inmingnik inungnit

Inirnirit pittailittaaktut nutaqqanun nuliqinikkut ihuinaarutit: Uqautigilugu Inuinnait angayuqqaat Nunavunmi pittailiyumayaraluangit nutaqqatik nuliqinikkut ihuinaarutinit, kihimik ilihimangittut qanuriliurutikhamingnik (Healey, 2014). Ihuarniqhaq pittailitikhangat nutaqqaat uqautivaglugit qanuqtut inmingnik qayangnaitkutikhainik timimingniklu aktuqtailitikhainik.

Uqautigilugu Uqaraiguvit aturluaqpaglugit atilluanginik timipta (uhuk, utuuk, nulluk). Uqautilugit nutaqqat ihumatik aturluarlugit. Ilihautilugit nutaqqat pilarutiqaqtut uqallaglutik imatut “Imannaq” piyumangittamingnik uvaluuniit aktuqtauyumangitkumik. Uqaqulugit aallanut inirnirnut qanuqtut pittailitikhanik nutaqqanun nuliqinikkut ihuinaarutit.

Ilitturidjutikhangit Tuhaqtidjutikhat Nutaqqat uqaqqata tuhaqtitiyumakpata nuliqinikkut ihuinaarutit uqaqpaktut ukpiriyamingnut inirnirmut ahianut angayuqamingnit. Nutaqqat apiqhiniarunaqhiyut timimikkut, piqatigingnikkut, uvaluuniit nulianikkut, uqautigihimaittumik qanuriliuqtaugumik. Nutaqqat uqautiginiarunaqhiyait tamaniik hulidjutimingnik,uvaluuniit aallamut inungmut pidjutauyut qanuriliuqtaudjutit qanuqtut idjuhiit ittaakhaanik. Nutaqqat uqarumahuiqhunguyut quglukkuvit ihuiguhukkuvitluuniit.

Qanuqtut kiudjutikharnik nutaraq uqaqqat qanuriliuqtaugumi nuliqinikkut ihuinaarutit Piyakhatit Qugluktaililutit naalaglutitlu Uqarlutit “Ukpiriyapkit.” Uqarlutit “Qanuriliuqtaudjutaa piyaukpat ilvit pipkangittat.” Uqarlutit “Ikhihimaittumik uqautigangma qanuriliuqtaudjutignik nakuuyuq. Nanngagiyapkit.” Pittaililutit Apiqhuqtailugu qanuriliuqtaulluariakhanik (kinamit, hunamik, humi, qannga, qanuqtut) Uqautilugu hiamitilimaitat nutaqqap uqaqtaanik Uqautilugullu hivunikhaptingni uqalimaittutit

Qanuriliuriaqaruvit Nutaraq uqaqqat nuliqinikkut ihuinaarutit – hivyarlugit ikayurniaqtit/ Pallihimat Ilitturiguvit nuliqinikkut ihuinaaqtauhimayuq – hivyarlugit ikayurniaqtit/ Pallihimat Pinahugipku nuliqinikkut ihuinaaqtauhimakpat – mikiniqharmik, ihuaqhilugit pittaaqtanginnut uvaluuniit apiqhurlutit. Ihumalutit unnirlutit. Naunaiglugu qanurinnianik. Ihuaqhilugit pittaaqtanginnut. Hulidjutikhatit. “Sarap quinnakhaaqtauniq ihuaringittaa. Quinnakhaaruigluk. Sarah, qaiyumavit upaglugit aallat nutaqqat?”

Naahuriyakhatit… Nutaraq nuliqinikkut ihuinaarutit pittailitikhat ilihautikhaliuqtauhimayunik Inirnirnutt Nunavunmi Nahuriyauyuq inirvikhanga: qitqani-nungulvikhani 2017 Titiqqitlugit sexualhealth@gov.nu.canaunaiqhittarumaguvit

Ikayuqtikhailiuruvit? GN-kuni Havaktinut Ikayuqtikhat Pinahuaruti- 1-800-663-1142 Kamatsiaqtut Ikayuqtit – 1-800-265-3333 Nunangni Munaqhiqarviat