فای سبز و استانداردهای جهانی آن گروه نوآور http://sites.google.com/site/noavar7 دانشگاه صنعتی شریف موضوع مورد بحث، تأثیراتی هست که ارتباط با مشتریان بر سرمایه های فکری دارد.

مقدمه ای بر فای سبز

مفهوم فای سبز اهمیت محیط زیست و تأثیرات مخرب فناوری بر آن اهمیت محیط زیست و تأثیرات مخرب فناوری بر آن Abtahi – 25 (pdf – milad) فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی مفهوم فای سبز عوارض جانبی فناوری اطلاعات: مواد سمی مصرف انرژی تولید گرما Abtahi – 33,34 (pdf – milad) , فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

اهمیت پیدا کردن فای سبز پس از شناخت عوارض جانبی استفاده از فناوری‏ها مفهوم فای سبز اهمیت پیدا کردن فای سبز پس از شناخت عوارض جانبی استفاده از فناوری‏ها The greening – page 1 (alimo) فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

مفهوم فای سبز فای سبز یعنی: استفاده از فناوری‏ با مصرف بهینه‏ی انرژی کاهش مصرف انرژی در فرایند های مرتبط استفاده از سخت‏افزار سازگار با طبیعت Abtahi – page 32 (pdf – milad) فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

صرف هزینه‏ی زیاد برای خنک‏سازی نسبت به هزینه‏ی خریداری سخت افزار دلایل اهمیت فای سبز صرف هزینه‏ی زیاد برای خنک‏سازی نسبت به هزینه‏ی خریداری سخت افزار The greening – page xxiii (alimo) فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

دلایل اهمیت فای سبز اجبار سازمان‏ها در تعویض قطعات سخت‏افزاری در بازه‏های کوتاه مدت و صرفه‏ی اقتصادی در استفاده از امکانات بهینه The greening – page 2 (alimo) فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

تأمین انرژی بر پایه‏ی سوخت‏های فسیلی و اهمیت حفظ آنها در دنیای امروز دلایل اهمیت فای سبز تأمین انرژی بر پایه‏ی سوخت‏های فسیلی و اهمیت حفظ آنها در دنیای امروز فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

دلایل اهمیت فای سبز تأثیر فای سبز بر افزایش فرآیندهای بدون کاغذ و سهم آن در حفظ منابع طبیعی فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

گسترش استفاده از مراکز داده در شرکت‏های مختلف و تمرکز مصرف انرژی آنها دلایل اهمیت فای سبز گسترش استفاده از مراکز داده در شرکت‏های مختلف و تمرکز مصرف انرژی آنها فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

راهبردهای فای سبز

راهبرد‏های فای سبز گسترش دید به فا بهینه ساختن فا فا در خدمت محیط زیست تغییر رفتار سازمانی فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

گسترش دید به فا قبل : مواد، طراحی، خرید حین : استفاده بهینه کارخانه ↓ بازار ماده خام قبل : مواد، طراحی، خرید حین : استفاده بهینه بعد : استفاده مجدد، بازیافت مصرف Green IT for Dummies-[7-14] فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

بهینه ساختن فا تحلیل شرایط موجود تعیین اهداف سبز اقداماتی برای فای سبز 3buildingblocks_to_a_greenitstrategy فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

بهینه ساختن فا تحلیل شرایط موجود مصرف انرژی نحوه برخورد با دستگاه‌های کهنه طول عمر دستگاه‌ها 3buildingblocks_to_a_greenitstrategy فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

بهینه ساختن فا تعیین اهداف سبز وابسته به اقتصاد، قوانین و مسئولیت اجتماعی بررسی مفید بودن یک اقدام توجیه اقتصادی 3buildingblocks_to_a_greenitstrategy فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

بهینه ساختن فا اقداماتی برای فای سبز مدیریت انرژی افزایش طول عمر سخت‌افزار بازیافت و استفاده مجدد کاهش سخت‌افزار اولویت به اهداف فای سبز در استراتژی‌ها 3buildingblocks_to_a_greenitstrategy 10_key_elements_greenIT-[5-7] فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

فا در خدمت محیط زیست کاهش مصرف انرژی ساختمان نمایش مصرف انرژی کاهش جابه‌جایی کنترل از راه دور Green IT for Dummies-[17-20] فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

تغییر رفتار سازمانی شروع از بالای سازمان ارتباط الکترونیک به جای کاغذی تشویق به استفاده از امکانات الکترونیکی توجه به سازگاری محیطی در خرید فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

استانداردها و مروری بر آن ها

استانداردها مفهوم گسترده‏ی فای سبز گسترش مراکز داده فای سبز مفهوم گسترده ای دارد و شامل بسیاری از فعالیت‏های روزانه‏ی ما، از جمله نحوه‏ی استفاده از کامپیوترهای شخصیمان می‏شود. اما با گسترش روز افزون مراکز داده در همه‏ی نقاط دنیا و تجمع انواع مضرات استفاده از فناوری به شکل وسیع در این مراکز، تمرکز و تأکید گروه‏های حفاظت از محیط زیست، ابتدا بر مراکز داده است. لذا علاوه بر استانداردهایی که در طول تاریخ استفاده از فناوری در دهه‏ی 90 برای تولید قطعات الکترونیکی وجود داشته است، استانداردهایی نیز برای پیاده سازی مراکز داده و نحوه‏ی استفاده از فناوری در حال شکل گرفتن است. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

مراکز داده تأثیر نرم‏افزار انتخاب و چینش قطعات سرورها مواقع کم ترافیک خنک‏کننده‏ها ظهور استانداردهای جداگانه برای پیاده سازی(implementation) مراکز داده علاوه بر تولید قطعات الکترونیکی دلایل مختلفی دارد. 1- تأثیر بسزای نرم‏افزار در عمر مفید و میزان مصرف انرژی 2- اهمیت انتخاب قطعات و نحوه‏ی چینش آنها در کنار هم 3- شکل استفاده از سرورها در مواقع کم ترافیک 4- روش خنک کردن گرمای حاصل از کار کردن دستگاهها در مراکز داده از جمله دلایل ظهور این استانداردها هستند. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

اندازه‏گیری قدم اول در استانداردهای فای سبز مشکلات اندازه گیری مصرف در ساختمانها یکی از قدمهای اولیه در مدیریت فای سبز، اندازه گیری پارامترهای وضعیت موجود، از جمله وضعیت انرژی است. بدون اندازه گیری و داشتن اطلاعات خام مدیریت کاری غیر ممکن است. این قدم اولیه، رهنمودی برای بهبود دادن وضعیت موجود است. یکی از مشکلات این مقوله این است که ساختمانها اکثراً مجهز به یک و تنها یک دستگاه اندازه گیری برای مصرف انرژی کل ساختمان هستند. اگر کل ساختمان یک مرکز داده باشد، این موضوع مشکل حادی نیست. ولی اگر مرکز داده قسمت کوچکی از آن ساختمان باشد، تغییر روش اندازه گیری، اولین تغییریست که در راستای فای سبز باید صورت گیرد. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

EPA سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا US. Environmental Protection Agency پیشرو در ارائه‏ی استانداردهای جهانی سازمانها، گروهها و مراکز مختلفی برای شکل دادن به این استانداردها مشغول کار هستند که بیشتر آنها در ایالات متحده و اروپا واقع شده اند که دلیل این امر گسترش بیشتر فاوا در آنها و نمایان شدن تأثیرات مضر آن است. یکی از این تشکلها EPA سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا (US Environmental Protection Agency) است. این سازمان یکی از سازمانهای پیشرو در زمینه‏ی ارائه‏ی استانداردهای مختلف در زمینه‏های مختلف از جمله فناوری اطلاعات است. این سازمان کار خود را در این زمینه از سال 1992 با ارائه‏ی استاندارد Energy Star برای تجهیزات فناوری اطلاعات شروع کرد. طی اجرای این برنامه، EPA هم اکنون دامنه‏ی وسیعی از سخت افزار، از جمله کامپیوترهای شخصی، تجهیزات تصویربرداری، چاپگرها و صفحه های نمایش را تحت پوشش خود دارد و بسیاری از ما نشان این استاندارد را، هرروز مشاهده می کنیم. پیاده شدن این استاندارد از سال 1992 سالانه میلیاردها دلار صرفه جویی در مصرف انرژی بهمراه داشته است. این سازمان در سال 2006 اولین کنفرانس ملی آمریکا در زمینه‏ی حفظ انرژی در مراکز داده و سرورهای بزرگ را برگزار کرد و هم اکنون مشغول توسعه دادن استانداردهایی در این زمینه است. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

ستاره‏ی انرژی Energy Star این استاندارد در سال 1992 برای میزان مصرف انرژی محصولات در آمریکا از سوی دولت این کشور ایجاد شد. اما استرالیا، کانادا، ژاپن، نیوزیلند، تایوان و اتحادیه اروپا نیز این برنامه را پذیرفتند و مورد استفاده قرار دادند. دستگاههایی که این نشان را دارند، از جمله لوازم رایانه ای، لوازم آشپزخانه و حتی ساختمانها، 20-30% مصرف انرژی پایینتری نسبت به دستگاههای بدون این استاندارد دارند. حال آنکه بسیاری از محصولات اروپایی از استاندارد TCO بجای آن استفاده می کنند. TCO بیشتر مخصوص مانیتورها و صفحه های نمایش است و به مؤلفه های زیست محیطی دیگری غیر از انرژی مثل زباله ها و اشعه های مضر آن نیز اهمیت داده است. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

SPEC Standard Performance Evaluation Corporation ابزارسنج استاندارد SPECpower_ssj2008 مقایسه‏ی توان مصرفی سرورها با توجه به کارایی SPEC (Standard Performance Evaluation Corporation) یک مؤسسه ی غیر انتفاعی است که شرکتهای زیادی علاقه مند به مقایسه ی سرورهایشان با ابزارسنج (benchmark) های این مؤسسه هستند. در سال 2008 SPEC یک ابزار سنج استاندارد برای مقایسه ی توان مصرفی سرورها با توجه به کارایی آنها ارائه داد. این مؤسسه همچنین یک زیرکمیته برای ایجاد راهکارهایی برای مقایسه سرورهای مجازی تشکیل داد. نام این استاندارد SPECpower_ssj2008 است. یکی از فاکتورهای مهم در این استاندارد، مصرف انرژی در هنگامی است که سرور کار خاصی انجام نمی دهد که معمولاً بین 40-50 درصد بیشینه ی مصرف انرژی آن است. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

تار و پود سبز انجمنی متشکل از متخصصان فاوا با هدف بهینه‏سازی مصرف انرژی در مراکز داده راهکارهای بلند مدت و کوتاه مدت The Green Grid انجمنی متشکل از متخصصان حوزه‏ی فاوا در آمریکاست که بدنبال بالابردن بهینه سازی مصرف انرژی در مراکز داده هستند. آنها پیشنهادات و راهکارهای بلند مدت و کوتاه مدتی ارائه کرده اند که برای پایه گذاری استانداردهای این موضوع ضروری هستند. این انجمن در سال 2007 تأسیس شد و در فوریه ی این سال اولین مقاله ی خود را ارائه کرد. در این مقاله دو واحد اصلی Power Usage Effectiveness(PUE)(اثرگذاری توان مصرفی) و Data Center Efficiency(DCE)(بهینگی مرکز داده) معرفی شد. توسط این دو واحد مسؤلین مرکز داده می توانستند به سرعت اطلاعات خود را با اطلاعات دیگر مراکز داده مقایسه کنند و در صورت لزوم تغییراتی در مصرف انرژی مرکز داده ی خود ایجاد کنند. از آن زمان تاکنون PUE توسط بسیاری مراکز داده استفاده شده، اما DCE به دلیل اشتباهاتی که در تعریف بهینگی مرکز داده داشت موفق نبود. لذا در سال 2008 در مقاله ای دیگر، این انجمن تعریف واحد قبلی را به بهینگی زیرساخت مرکز داده (Data Center infrastructure Efficiency)(DCiE) تغییر داد. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

راهکار کوتاه مدت PUE = توان مصرفی ابزار فاوا / توان کل مصرفی مرکز داده DCiE = (1/PUE)*100 راهکار کوتاه مدت این انجمن مشخص می کند که مرکز داده ی موجود قبل از ایجاد تغییرات بنیادی در آن، نیاز به تغییرات جزئی دارد یا نه. این کار توسط 2 واحد PUE و DCiE انجام می شود. PUE حاصل تقسیم توان مصرفی کل مرکز داده (یعنی توانی که اختصاصا به قسمت مرکز داده در یک ساختمان تعلق دارد) بر توان مصرفی ابزارهای فاوا (یعنی ابزارهای مدیریت، عملیات، نگهداری و پخش کننده ی داده) است. توان مصرفی مرکز داده شامل همه‏ی دستگاههایی که داخل مرکز است از جمله خنک کننده ها و باتری ها نیز علاوه بر ابزارهی فاوا هست. DCiE نسبت عکس PUE است. در یک مرکز داده اگر PUE برابر با 3 باشد، یعنی توان مصرفی آن مرکز 3 برابر میزان لازم برای راه اندازی قطعات فاوای آن است. همچنین بصورت معادل، اگر DCiE برابر با 33% باشد، یعنی قطعات فاوا فقط 33% از توان مصرفی کل مرکز را استفاده می کنند. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

راهکار بلند مدت اندازه گیری بهره وری مرکز داده اندازه گیری جداگانه‏ی بهینگی تمام اجزا همکاری با سازمانهای بین‏المللی برای راهکارهای بلند مدت، این انجمن در حال طرح ریزی راههایی برای اندازه گیری بهره وری مرکز داده، در کنار بهینگی مصرف انرژی در تمام اجزای آن است. برای همگانی شدن این معیارها، برنامه ی این انجمن این است که در نسخه های بعدی مقاله های خود، علاوه بر معرفی این معیارها، نحوه ی استفاده از آنها را بطور کامل شرح دهد. این انجمن در راستای این هدف با سازمانهای بزرگ جهانی در زمینه ی فای سبز همکاری دارد. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

EPEAT* استاندارد فای سبز *- Electronic Product Environmental Assessment Tool

چشم انداز استاندارد EPEAT توسعه EPEAT معیارهای زیست محیطی امتیازدهی به محصولات فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

استانداردEPEAT کمک برای خرید محصولات سبز ارائه معیارهای روشن و منسجم رده بندی محصولات نه شرکت EPEAT ارائه معیارهای روشن و منسجم برای طراحی محصولات و خدمات مربوطه ، فراهم می کند و فرصتی برای تولید کنندگان برای تضمین به رسمیت شناختن بازار برای تلاش به منظور کاهش اثرات زیست محیطی محصولات خود. فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

توسعه EPEAT توسط GEC* با کمک سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده با کمک سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده طی ۳ سال برای حل مشکل منبع یابی فای سبز * - Green Electronics Council فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

سامانه EPEAT تشکیل شده از ۵۱ معیار عملکرد زیست محیطی تشکیل شده از ۵۱ معیار عملکرد زیست محیطی IEEE1680 برای ارزیابی زیست محیطی محصولات رایانه های شخصی فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

سامانه EPEAT سامانه ای برای شناسایی و ارزیابی محصولاتی که این معیارها را رعایت می کنند فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

معیارهای زیست محیطی EPEAT ۲۳معیار ضروری، ۲۸ معیار اختیاری در نظر گرفتن تمامی جوانب زیست محیطی برخلاف استاندارد Energy Star فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

معیارهای زیست محیطی EPEAT دسته بندی معیارها: مواد حساس برای محیط زیست انتخاب مواد طراحی برای زمان پایان چرخه حیات طول عمر محصول/ افزایش چرخه حیات صرفه جویی در انرژی مدیریت پایان چرخه حیات عملکرد شرکتی بسته بندی Most recent ENERGY STAR standard RoHS compliance Availability of OEM takeback and recycling Min. 65% recyclable/reusable Upgradeable with common tools Extended warranty available Elimination of toxic metals in packaging Company EMS, policy and reporting optional: Batteries free of lead, cadmium and mercury ,Low threshold for amount of mercury used in light sources فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

امتیاز دهی EPEAT برنز EPEAT رعایت تمام ۲۳ معیار ضروری نقره EPEAT و حداقل ٪۵۰ از معیارهای اختیاری طلای EPEAT و حداقل ٪۷۵ از معیارهای اختیاری Dell,HP,MDG, Lenovo-> Gold level standards فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

قانون منع استفاده از مواد خطرناک RoHS قانون منع استفاده از مواد خطرناک

قانون منع استفاده از مواد خطرناک Restrictions on Hazardous Substances Directive (RoHS, pronounced ‘rose’) تصویب در سال 2006 توسط اتحادیه اروپا فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

قانون منع استفاده از مواد خطرناک ممنوعیت فروش کلیه وسایل الکتریکی و الکترونیکی شامل مقدار بیشتری از مقدار تصویب شده در مورد چرم، کادمیم، جیوه، کروم،... فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

زباله های الکتریکی و الکترونیکی WEEE زباله های الکتریکی و الکترونیکی

WEEE Waste Electrical and Electronic Equipment Directive (WEEE Directive) ابتکار بریتانیا تمرکز بر پایان مدیریت محصول ها فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

WEEE ژانویه 2007 اجازه به مصرف کنندگان جهت بازگرداندن محصول بیهوده بدون پرداخت هیچ هزینه ای فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

WEEE هدف، کم کردن اثر کالاهای الکتریکی و الکترونیکی بر محیط، به وسیله ی افزایش دوباره استفاده کردن و بازیافت و کاهش ورود مواد WEEE به زباله دان ها هدف برتر، مجبور ساختن تولید کنندگان به مسئول بودن فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

Eco-Labeling برچسب گذاری محیط زیست

برچسب گذاری محیط زیست برای راحت ساختن مصرف کنندگان به جهت انتخاب محصول مناسب برای محیط مانند Energy Star فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

Climate Savers computing initiative موسسان نجات بخش محیط زیست

موسسان نجات بخش محیط زیست ژوئن 2007 پایه گذاران، اینتل، گوگل، EDS، EPA، HP، IBM، Lenovo، مایکروسافت، PG&E، Wildlife Fund فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

موسسان نجات بخش محیط زیست ذخیره سازی انرژی و کاهش انتشارات گازهای گلخانه ای بوسیله ی تنظیم کردن اهداف جدید برای کامپیوترهای انرژی بهتر و مجموعه ها و ارتقای ابزارها هدر رفتن بیشتر از نصف انرژی در کامپیوترها بهتر ساختن سیستم های موجود و فروش این سیستم ها در آینده فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

موسسان نجات بخش محیط زیست 50% اهداف تا سال 2010 مشاهده ی این ابتکار تا همین الان!!!! فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

منابع The Greening of IT, John Lamb, 2009, IBM Press Green IT, Reduce Your Information System’s Environmental Impact, 2008, Toby J. Velte, McGraw-Hill فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

منابع Green IT for Dummies, D.Tebbutt, M.Atherton, T.Lock, Published by John Wiley & Sons, Ltd "10 Key Elements of a 'Green IT' Strategy", http://www.gartner.com/DisplayDocument?id=559114, Gartner Inc, Publication Date: 7 December 2007 "3 Building Blocks to a Green IT Strategy", http://www.verdiem.com, Verdiem Inc, (Publication Date : 13 February 2009) فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

منابع Redesigning society’s relationship with electronics, http://www.greenelectronicscouncil.org, Access Time : 1 June 2010 EPEAT, http://www.epeat.net/, Access Time : 1 June 2010 Electronic Product Environmental Assessment Tool,http://www.epa.gov, Access Time : 1 June 2010 فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

منابع Developing Green IT Standards & Initiatives, http://www.greenittools.com, Access Time : 2 June 2010 فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی

پایان فای سبز و استانداردهای جهانی آن ترم دوم 88 – 89 ارائه مطالب علمی و فنی