TUBE AT THE 90º ANGLE TO PATIENT Lateral Scout TUBE AT THE 90º ANGLE TO PATIENT

Filtration دو نوع فیلتراسیون در سی تی اسکن استفاده می شود. Mathematical Filters فیلترهای ریاضی مثل الگوریتم استخوان یا بافت نرم که در فرآیند بازسازی سی تی اسکن افزایش رزولوش یک ناحیه آناتومیکی را در بر دارند. Inherent Tube Filter & Filters Al or Teflon فیلتراسیون ذاتی تیوب و فیلترهای ساخته شده از آلومینیوم یا تفلون برای حذف دسته پرتو های کم انرژی و کاهش پرتو پراکنده تولیدی به کارمی رود. که کاهش دز جذبی بیمار را نیز به دنبال خواهد داشت. متداولترین این فیلترها Bow tie یا صافی پاپیونی است.

CT Number درجه تضعیف دسته پرتو بر روی یک تصویر را می توان تعیین نمود. برای بیان میزان این تضعیف از اعداد هانسفیلد ( HUs ) استفاده می کنند. همه رادیولوژیست ها بر روی دقیق بودن عدد سی تی اتفاق نظر ندارند، چرا که برخی اعتقاد دارند میانگین گیری حجمی و آرتیفکت ها می توانند نتایج انداره گیری را تحت تاثر قرار دهند. برخی نیز برای تفسیر کلیشه ها وجود آن را ضروری می دانند.

CT Number 1000 + 1000 5 CT Number 100 -1000

Detectors دتکتورها یا آشکارسازها اشعه ایکس عبوری از شی را اندازه گیری و جمع آوری می کنند. مهمترین ویژگی های یک آشکارساز مطلوب برای استفاده در سی تی اسکن عبارت است از : بازدهی ( Efficiency ) زمان پاسخ ( Response Time ) رابطه خطی ( Linearity ) بازدهی تعداد فوتون های اشعه ایکس تشخیص داد شده توسط آشکاز ساز از تعداد فوتون رسیده به آن است. زمان پاسخ بدین معنا که با چه سرعتی اشعه ایکس تشخیص داده شده به یک پالس الکتریکی یا جریان تبدیل می شود. تناسب بین خروجی دتکتور و تابع تعداد پرتوهای ایکس.

Detectors انواع آشکارساز های مورد استفاده در سی تی اسکن : آشکارساز گاز زنون آشکارساز کریستالی حالت جامد

Detectors گاز زنون با فشار اتاقک توخالی را پر می کند تا آشکارسازهایی ایجاد شوند که حدود 60 تا 87 درصد فوتون هایی را که به آن می رسد جذب می کنند. کانال زنونی از سه صفحه تنگستنی ساخته شده است. وقتی فوتونی وارد کانال می شود گاز را یونیزه می کند. یون های تولید شده توسط میدان الکتریکی بین صفحات پس از شتاب گرفتن و تقویت شدن جریان الکتریکی تولید می کند. مهمترین مزیت این دتکتورها ارزان بودن گاز زنون است. مهمترین عیب هدر رفتن دسته پرتو توسط محفظه آلومینیومی گاز زنون است.

Detectors

Detectors آشکارساز کریستالی حالت جامد از مواد مانند یدور سزیم، ژرمینات بیسموت، تنگستات کادمیم عناصر خاکی نادر ساخته می شوند. در این آشکارساز برخورد اشعه ایکس به آشکارساز جامد که جزء مواد سنتیلاتور است جذب و تولید نور می نماید. سپس این نور که متناسب با میزان پرتو برخوردی است ایجاد جریان الکتریکی می کند. مهمترین مزیت این آشکارسازها جذب صد در صدی فوتون ها در عین حالی که هدر رفتن فوتون ها را به دنبال ندارد. اگرچه حساسیت به نوسانات درجه حرارت و رطوبت بر عملکرد این آشکارسازها تاثیر گذار است.

Detectors

Image Reconstruction به مسیری که دسته پرتو ایکس از تیوب تا آشکارساز طی می کند شعاع ( Ray ) گفته می شود. آشکارساز هر شعاع رسیده را اندازه گیری می کند این اندازه را جمع شعاعی ( Ray Sum ) می گویند. مجموعه این جمع های شعاعی یک منظر دید ( View ) را بوجود می آورد. یک منظر دید شبیه به شخصی است که به یک شی نگاه می کند. درک صحیح از شکل واقعی یک شکل کار بسیار مشکلی است. برای بهترین دید باید اطراف آن به دور آن قدم زد و از زوایای مختلف به آن نگریست. برای ایجاد یک تصویر نیاز به منا ظر دید زیادی است.

Image Reconstruction X-ray tube Detector

Image Reconstruction سیستم سی تی اسکن مجموعه شعاع پرتوها را بسته به وضعیت آن تصحیح می کند و یک نمای تصعیف ( Attenuation Profile ) گفته می شود. برای ایجاد هر منظر دید یک نمای تضعیف ساخته می شود. روش تبدیل داده ها از نمای تضعیف به ماتریکس را نمای پس نمایش Back Projection می نامند. فرآیند صاف کردن یک نمای تضعیف را پیچش Convolution می نامند.

Raw Data همه هزاران داده هایی که در هر اسکن تویط سیستم دریافت می شوند داده خام ( Raw Data ) نام دارد. استفاده از داده های خام جهت ایجاد یک تصویر در سی تی اسکن را بازسازی تصویر ( Image Reconstruction ) می نامند. Prospective Reconstruction Retro Reconstruction

Data Image کامپیوتر برای هر پیکسل یک عدد هانسفیلد تعیین می کند که میانگین تمام اندازه گیری های انجام گرفته برای آن پیکسل است. پیکسل دو بعدی برشی سه بعدی از بافت بیمار را نمایش می دهد.

Data Image میزان اطلاعات تصویری یک پنجم فضای داده خام را اشغال می کند.

Scan Field of View وسعت ناحیه ای را در داخل گانتری تعیین می کند که اطلاعات خام از آن دریافت می گردد. مثلا وقتی ما میدان دید 25 سانتیمتری را انتخاب می کنیم اطلاعات از دایره ای با قطر 25 سانتیمتر که در مرکز گانتری قرار گرفته است یا نقطه هم مرکز دریافت می شود. لذا قرارگیری بیمار در مرکز گانتری ضروری است . هرچیزی که خارج از میدان دید واقع شود در تصویربرداری شرکت نمی کند. لذا امکان بروز آرتیفکت خارج از میدان دید وجود دارد.) Out of Filed Artifacts (

Scan Field of View Small Large

Display Field of View میدان دید نمایش تعیین کننده مقدار داده خامی است که جهت ایجاد یک تصویر مورد استفاده قرار می گیرد. به طور مثال اگر در هنگام تصویربرداری از ستون فقرات کمری ما اسکن را با یک میدان دید بزرگ اسکن شود اما هنگام نمایش تکنولوژیست یه گونه ای عمل نماید که تصویر مهره ها قسمت عمده صفحه نمایش را اشغال کند بقیه قسمت های شکم محو می شود. به این فرآیند Zoom یا Target گفته می شود. DFOV -----> Information Pixel -----> Contrast Resolution

SFOV DFOV

Display Field of View میدان منظر دید = اندازه ماتریکس × اندازه پیکسل