The New Approaches with Cognitive Abilities Assessment رویکردهای نوین به سنجش تواناییهای شناختی
تواناییهای شناختی و ویژگیهای غیرشناختی تواناییهای شناختی و ویژگیهای غیرشناختی کدامند؟ چگونه اندازهگیری میشوند؟ نقش آنها در پیشرفت آموزشی چگونه است؟
تواناییهای شناختی (Cognitive abilities) تواناییهای شناختی بیشتر در زمینههای تحصیلی و فعالیتهای فکری و ذهنی نمود پیدا میکنند. غالبا از آزمونهای شناختی برای اندازهگیری آنها استفاده میشود. نمونه ای از این آزمونها: آزمونهای هوش مانند استنفورد-بینه یا ماتریسهای پیشرونده ریون آزمونهای توانایی فضایی یا سرعت پردازش اطلاعات آزمونهای پیشرفت از قبیل آزمونهای خواندن یا ریاضی
ویژگیهای غیرشناختی (Noncognitive traits) ویژگیها، رفتارها و مهارتهایی که در آزمونهای شناختی سنتی اندازهگیری نمیشوند. غالبا از طریق پرسشنامه یا مقیاس درجهبندی درجه بندی اندازهگیری میشوند. ویژگیها و مهارتهای غیرشناختی مرتبط با پیشرفت تحصیلی نوعا شامل: 1) متغیرهایی از قبیل نگرش، ارزشها، علاقه و کنجکاوی 2) متغیرهای شخصیتی یا خلق و خو از قبیل وظیفه شناسی و برونگرایی 3) متغیرهای روابط اجتماعی شامل رهبری، حساسیت اجتماعی و توانایی کار با دیگران 4) سازه های مرتبط با خود از قبیل خودکارامدی و هویت های فردی 5) عادتهای کاری از قبیل تلاش، انضباط، پایداری و مدیریت زمان 6) هیجانات تمایل به یک تکلیف خاص از قبیل اشتیاق و اضطراب
نقش آنها در پیشرفت آموزشی تاثیر متقابل تواناییهایی شناختی و غیرشناختی برای به حداکثر رساندن یادگیری فراگیر توجه بیشتر به نقش ویژگیهای غیرشناختی در پیشرفت آموزشی در دو دهه اخیر نگرش مهارت دانش
تعریف سنجش و نقش آن در آموزش سنجش شامل چه فعالیتهایی است؟ نقش آن در آموزش چگونه است؟
سنجش (Assessment) Assessment drives student learning به یک تحلیل جامع و چندوجهی از عملکرد گفته میشود. شامل استفاده از فنون مختلف برای جمعآوری اطلاعات است. به کسب اطلاع درباره دانش، نگرش و مهارت فراگیران کمک میکند. میتواند بهصورت رسمی یا غیررسمی انجام پذیرد. سنجش مؤثر به فرایند و فراورده توجه میکند، مستمر و دارای بازخورد است. تغيير برنامه آموزشي و يا روشهای آموزش بدون تغيير نحوه آزمونها به هيج نتيجهای نخواهد رسيد. تغيير نظام آزمونها حتي بدون تغيير برنامه، اثر بسيار عميق تري نسبت به تغيير برنامه آموزشي بدون تغيير نطام آزمونها بر ماهيت يادگيري باقي مي گذارد. (ميلر)
سنجش سنتی و جایگزین منظور از رویکرد سنتی سنجش چیست؟ دارای چه ویژگیهایی میباشد؟ آیا روشهای سنتی می توانند دیدگاه جامعی از سنجش در اختیار ما قرار دهند؟ سنجش جایگزین چیست و چه اهدافی را دنبال میکند؟ شامل چه روشهایی است؟
سنجش سنتی (Traditional assessment) سنجش سنتی (TA)، آزمونهای کتبی (مداد- کاغذی) و بهویژه آزمونهای عینی را تداعی مینماید (آزمونهای سنتی). این آزمونها عمدتا برای اندازهگیری هدفهای آموزشی و بازدههای یادگیری حوزه شناختی مناسباند.
کاستیهای آزمونهای سنتی موضوعهای مطالعه دقیقا خصلت کمی پیدا می کنند. اندازههای مستقیم از تواناییهای افراد بهدست نمیدهند. به آنچه اندازه می گیرند صورت ایستا می دهند. فقط در زمانهای معینی از فرد یا گروه گرفته میشوند و بخش کوچکی از تمامیت خصوصیات افراد را اندازه میگیرند (آزمونگری جزئینگر). فراگیر را در جهت پاسخهای صحیح از پیش تعیین شده به کار وامیدارند. به رابطه سنجش و یادگیری توجهی نمی شود. آزمونشونده در وضعیت انفعالی قرار دارد و ناچار است به سؤالاتی که به او داده میشود پاسخ دهد. بررسی درباره ماهیت امور ذهنی بهطور غیرمستقیم انجام می گیرد و به الگوی جریانهای واقعی شناختی توجهی نمی شود. برخی بازدههای یادگیری را بهخوبی نمی سنجند.
Model of competence Behaviour~ skills/attitudes Cognition~ knowledge Professional authenticity Behaviour~ skills/attitudes Cognition~ knowledge Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic Medicine (Supplement) 1990; 65: S63-S67.
سنجش جایگزین (Alternative assessment) جایگزین سنجش سنتی است. غالبا سنجش اصیل (authentic) یا عملکردی (performace) نامیده می شود. ارزیابی تواناییهای فراگیران در موقعیتهای دنیای واقعی است؛ و آنها یاد میگیرند چگونه مهارتهایشان را با تکالیف اصیل و پروژههای واقعی بهکاربندند. در سنجش اصیل به فرایند یادگیری نیز توجه میشود. در این نوع از سنجش، بر مهارتهای تحلیلی، توانایی انسجام بخشی به آموختهها، خلاقیت، کارگروهی، حل مساله، آزمایش، تصمیمگیری، تولید محصول، مهارتهای نوشتن، بیان شفاهی، ... تاکید میشود. نظریههای شناختی نقش مهمی در گسترش روشهای جدید داشتهاند.
مقایسه روشهای سنتی و جایگزین سنجش سنتي جایگزین مداد- کاغذی به عملکردی منفرد چندگانه دانش شیوه کسب دانش بازشناسي و يادآوري دانش توليد و بناكردن دانش جمعآوري شواهد غيرمستقيم جمع آوري شواهد مستقيم
آیا طرفداران روشهای سنجش جایگزین به دنبال حذف روشهای سنتی هستند؟ یک سنجش کامل که بتوان به روایی حقیقی آن اعتماد کرد، مستلزم اقدامات درازمدت و چندجانبه است. نباید به آزمونهای سنتی اکتفا کرد و نباید آنها را تنها مبنای تصمیم گیری درباره افراد قرار داد. این آزمونها در بهترین حالت یک پیش بینی غیرکامل از عملکرد واقعی فرد فراهم میکنند و در بدترین حالت، وقتی بدون توجه به سایر اطلاعات مناسب به کار روند، منجر به اعمال خطاهای جدی در مورد فرد یا گروه می شوند. طرفداران روشهای جایگزین، از تنوع شیوههای سنجش سخن میگویند. نتیجه: 1- ضرورت روی آوردن به راهها و روشهای تازه. 2- باید با توجه به نیاز به یک توازن یا ترکیب مناسب از روشهای سنتی و جایگزین دست یافت.
نمونهای از روشهای سنجش جایگزین (اصیل) بحث و گفتگو (مباحثه) فهرست وارسی مهارتها دفتر ثبت فعالیتهای علمی کارپوشه (پورت فولیو) آزمونهای معلم ساخته سؤالات بازپاسخ، انشاء گزارش شفاهی گزارش نوشتاری پروژهها و آزمایشها تکالیف عملکردی مشاهده مصاحبه
انواع آزمونهای عملکردی (گرانلاند) آزمون کتبی عملکردی (paper-and-pencil performance test) سنجش اطلاعات مقدماتی فرد پیش از شرو به کار؛ مثال: استفاده درست از ابزارها و دستگاهها آزمون شناسایی (identification test) سنجش توانایی تشخیص ویژگیها، محاسن، معایب و موارد استفاده امور مختلف مثال: تشخیص روش درست حل یک مساله در درس ریاضی، شناسایی یک دستگاه یا ابزار آزمون عملکرد در موقعیتهای شبیه سازی شده (simulated performance) یادگیرنده باید در یک موقعیت شبیهسازی شده یا مصنوعی یا خیالی همان اعمالی را انجام دهد که در موقعیتهای واقعی ضروری هستند. مثال: سنجش عملکرد یادگیرنده در انجام آزمایشهای شیمی در آزمایشگاه نمونه کار (work sample) انجام اعمالی که معرف عملکرد واقعی مورد سنجش است. مثال: تدریس دانشجویی
دسته بندی نیتکو از روش های سنجش عملکردی سنجش ساختارمند یا کنترل شده سنجشگر هم بر تکلیف سنجش و هم بر شرایطی که در آن یادگیرنده باید پاسخ دهد کنترل اعمال می کند. از آزمون شونده خواسته می شود که نه تنها پاسخ خود را به صورت کتبی بنویسد بلکه دربارهی آن توضیح دهد و دلیل بیاورد. مثال: آسکی (OSCE) در پزشکی سنجش در موقعیتهای طبیعی سنجشگر منتظر میماند تا عملکرد در شرایط طبیعی رخ دهد و آنگاه به سنجش آن اقدام می کند. مثال: مثال: داپس (DOPS) در پزشکی پروژههای طولانی مدت شامل پروژههای فردی (مانند ساخت یک مدل) و پروژههای گروهی (تهیه یک روزنامه دیواری) کارپوشه (پورت فولیو) مجموعهای از کارهای یک یادگیرنده که کوشش، پیشرفت و موفقیت تحصیلی او را در یک زمینهی خاص نشان می دهد. حاوی منتخبی از کارهایی است که او در یک مدت معین انجام داده است نه تمامی کارهای او. یادگیرنده با اندیشیدن درباره نمونه کارهای خود ارزشیابی از خود را میآموزد.