Hubungan Ekonomi Malaysia-Arab Saudi(determinants) oleh Asmady Idris Kasim Hj. Mansur 2nd International Seminar on Islamic Thought [ISOIT] “Islam and Muslims : Issues & Challenges” 6-7 October UKM
Negara-negara Islam sewajarnya hubungan ekonomi rapat Dalam kes Malaysia-Arab Saudi keadaan adalah sebaliknya
Senario Hubungan Ekonomi : Arab Saudi – rakan dagangan M’sia ke-27 1960an-2000 : <RM3.7 billion (AS, Singapura & Jepun – RM20 billion-RM70 billion) Imbangan dagangan sentiasa defisit 5 sahaja perjanjian perdagangan – The Economic & Technical Cooperation Agreement (1975), The Cultural & Scientific Cooperation Agreement (1976), The Avoidance of Double Taxation Agreement (1993), Investment Guarantee Agreements (2000) & Agreement on the Accession of Saudi Arabia to the WTO (2000)
3 perkara utama yang boleh menjelaskan senario hubungan ekonomi Malaysia-Arab Saudi a. kedua-dua negara ‘terikat’ dgn ‘parent countries’ (Malaysia-UK, Arab Saudi- Amerika Syarikat) – pembekal bahan mentah ke negara ibu ini Lebih rapat dgn negara2 maju untuk capai status negara industri – (ISI, EOI, NICs- Malaysia), (Aramco-Arab Saudi, Five Year Plan – UNDP, 1970-1990)….
b. aktiviti ekonomi Eksport-import : 1960-2002, kecuali 1986, 1989-1995 & 1998-1999 tidak defisit – sebab import minyak petroleum drp Arab Saudi 1979-1980 – revolusi Iran – defisit yg besar Polisi yg sukar – cukai mahal (Jeddah, 12%), ekspot melalui Dubai (4%) – eksport semula ke Jeddah Produk Malaysia – ubatan2, minyak sawit – SIRIM tidak diiktiraf – hanya FAO ETC Penaja warga Saudi diperlukan utk dapat visa perniagaan
Pelaburan Saudi ke Malaysia Malaysia terima bantuan kewangan SR312.30 juta drp Saudi Fund Development – 1975, 1976 & 1983 Mid-1980an – bantuan terhenti – status negara membangun Pelaburan saudi bermula 1990an 1990-97 : 8 projek (RM139.6 juta) – tekstil, plastik, elektronik 1998-2000 : 2 projek pembuatan diterima drp Saudi – total : RM158,125,742 China (40 projek) Jerman (97 projek), Jepun (622 projek), Singapura (722 projek), US (206 projek)
Pelancongan – sejak tragedi 11 sept, 2001 – pelancong Saudi dan Timur Tengah meningkat mendadak Saudi 1992 – 9,208 orang hingga 45,007 (2002) Jumlah pelancong Timur Tengah ke Malaysia pasca 11 sept. 2001 – 110 000 orang (sekitar 15000-20000 org 1992- 1993)
Pekerja asing Malaysia dan saudi sama : penerima pekerja asing Saudi ada 3 juta pekerja asing (1980an) – penghujung 1990an 7-8 juta orang (India – 3 juta, Pakistan – 1 juta, Bangladesh – 1 juta, Filipina – 900,000, Indonesia – 900,000), Malaysia 942 ‘expatriates’ – 80% sebagai jururawat Gaji jururawat SR7,000 – SR12,000, nisbah jururawat – pesakit di Malaysia; 1 : 970 (public hospital, 2001)
Struktur sistem politik-ekonomi antarabangsa Pergantungan yg berterusan dgn negara lebih maju Malaysia suatu ketika mencapai kejayaan pertumbuhan ekonomi sebelum krisis kewangan 1997 – begitu juga saudi Pasaran antaabangsa, peluang kerjasama dgn negara maju memberi pulangan yang banyak berbanding sesama mereka Ditambah dengan kemudahan GSP (Generalized Special Preferences) diberikan oleh negara maju kpd negara miskin dan membangun utk memasarkan produk mereka termasuklah Malaysia Usaha lebih terarah utk kukuhkan hubungan dgn negara yg lebih maju