جلب حمايت همه جانبه در حوزه سلامت (Health Advocacy)
مراحل جلب حمايت اصول و مفاهیم: اهميت راهبرد جلب حمايت همه جانبه تعیین و تحلیل مشکل تدوين اهداف برنامه شناسايي و تحليل دست اندرکاران تدوين راهبرد (رويکردها، فنون، مواد و پيام ها) توليد پيام جلب حمايت تهيه طرح عمل براي جلب حمايت همه جانبه برنامه ريزي براي پايش و ارزشيابي
1-اصول و مفاهیم: اهميت راهبرد جلب حمايت همه جانبه مراحل جلب حمايت 1-اصول و مفاهیم: اهميت راهبرد جلب حمايت همه جانبه
اهميت راهبرد جلب حمايت همه جانبه بسياری از برنامه هايی که در حوزه سلامت با هدف تغيير رفتار طراحي مي شوند، بدون اصلاح ديدگاه تصميم گيرندگان و ايجاد تغيير در سياست هاي عمومي امکان پذير نيست. براساس منشور اتاوا، در کنار توسعه مهارت هاي فردي و بازنگري در نظام ارائه خدمات، سه مکانيسم ديگر ارتقای سلامت شامل : اصلاح سياست عمومي مرتبط با سلامت ايجاد محيط هاي حامی سلامت تقويت اقدامات جامعه براي مشارکت در برنامه های مربوط به سلامت بدون حمايت افراد، سازمان ها و بخش هاي کليدي جامعه موفقيت آميز نخواهد بود.
جلب حمايت همه جانبه Advocacy هدايت سياست عمومي به سوی پيشرفت زندگي افرادي که صداي ضعيف تر و قدرت کمتري دارند. فرآيندي که در آن تلاش می شود بر تصميم گيري هاي مرتبط با سياست هاي عمومي تاثير گذاشته شود. تلاش برای تاثيرگذاري بر سياست هاي عمومي جامعه با استفاده از اشکال مختلف ارتباطات ترغيب کننده که مخاطب آن افرادي هستند که مسووليت راهنمايي يا کنترل رفتارهاي سازمانی، اجتماعي و گاه فردي را برعهده دارند.
جلب حمايت همه جانبه برای سلامت Health Advocacy مجموعه اي از راهبردها، برنامه ها و فعاليت هايي که برای اصلاح سياست ها در جهت منافع برنامه مورد نظر طراحی و اجرا می شود و تلاش آن براي تغيير در سياست هاي عمومي مرتبط با سلامت برای تامين اهداف و منافع مورد نظر است. استفاده از رويکردها، فرآيندها، دستورالعمل ها، منابع و راهکارهاي اختصاصي از سوي گروه يا جمعيتی خاص است که براي ايجاد تغيير اجتماعي يا سازماني و تاثيرگذاري بر سياست عمومي يا خصوصي به کار گرفته مي شود.
مقايسه دو راهبرد جلب حمايت همه جانبه (Advocacy) و اطلاع رساني، آموزش و ارتباط (IEC)
فرآيند جلب حمايت همه جانبه Process Output Input سياست هاي جاري مرتبط با سلامت سياست هاي اصلاح شده مرتبط با سلامت رويکردها، فنون، مواد و پيام ها
2-تعيين و تحلیل مشکل و دستورکار برنامه مراحل جلب حمايت 2-تعيين و تحلیل مشکل و دستورکار برنامه
براي شروع کار چه می کنيد؟ تصور کنيم ! مسئوليت برنامه هاي بخش سلامت در شهری با جمعيت بيست هزار نفر و تعداد پنج هزار خانوار به ما سپرده شده است. از شما انتظار می رود در زمان مشخص و با بکارگيری تمام توان خود، رفع مشکلات سلامت شهر را رفع کنيم. براي شروع کار چه می کنيد؟
چه راه هايي براي اين ارزيابي محيط سراغ داريد؟ اولين گام شناخت دقيق موقعيت و شرايط منطقه و کسب اطلاعات کافي از وضعيت شهر و ساکنان آن برای شناسايي مشکلات سلامت اولين و اساسی ترين گام ما خواهد بود. چه راه هايي براي اين ارزيابي محيط سراغ داريد؟
بررسي وضع موجود- جمع آوری اطلاعات بررسی ويژگی های دموگرافيک : وضعيت سن، جنس، تحصيلات، وضعيت تاهل، سطح درامد، محل سکونت و ... بررسی وضعيت دانش، نگرش و عملکرد مرتبط با موضوعات مختلف: بررسی اين ويژگی ها می تواند جهت برنامه ها و مداخلات رفتاری را مشخص کند. بررسی سياست ها: سياست ها، قوانين، مقررات و دستورالعمل های موجود در نظام مديريتی و شکاف سياستی (فاصله آنچه هست و آنچه بايد باشد) مشورت با افراد کليدی و مطلع
بررسي وضع موجود- تحليل وضعيت تحليل SWOT: بررسی نقاط قوت (موارد مثبتی که در درون سيستم و به نفع اهداف مورد نظر وجود دارد)، نقاط ضعف (موارد منفی که در درون سيستم و به ضرر اهداف مورد نظر وجود دارد)، تهديدها (موارد منفی مربوط به بيرون سيستم که به ضرر برنامه است) و فرصت ها (موارد مثبت حاصل از بيرون سيستم که به نفع برنامه است) تحليل مساله: بررسی دقيق مساله و عوامل موثر بر ايجاد، تداوم و توسعه آن و تفکيک بخش های رفتاری و غيررفتاری از يک طرف و درون بخشی و بين بخشی از طرف ديگر می تواند به طراحان برنامه جلب حمايت ديدگاه مناسبی را ارائه دهد.
قدم بعد از شناسايي مشکلات سلامت مشخص است که براي پرداختن به تمام مشکلاتی که شناسايي کرده ايم، نه وقت کافی داريم و نه منابع و توان لازم در اختيار ماست. پس اولويت بندی نياز است. اگر بخواهيد از بين اين مشکلات و موضوعات چند مورد را مشخص کنيم، چه خواهيم کرد و از چه معيارهايي براي اين انتخاب استفاده مي کنيم؟
چارچوب انتخاب موضوع برنامه جلب حمايت: معيارهاي عمومی در انتخاب موضوع بزرگی مساله: آيا مشکل مورد نظر، تعداد افراد يا گروه هاي زيادی از جامعه را دربرمی گيرد؟ تاثير بر سلامت جامعه: آيا سلامت جامعه ما تاثير زيادی از مساله مورد نظر می گيرد؟ همخوانی با ماموريت سازمان ما: آيا برخورد با مشکل مورد نظر با ماموريت سازمان ما تناسب دارد؟ هزينه پايين: آيا هزينه ای که برای برخورد با اين مساله نياز است، قابل پرداخت است؟
اگر مشکل از گروه غيررفتاری ها- بين بخشی ها بود، چه بايد کرد؟ نکته راه حل تمام مشکلات در حوزه سلامت يکسان نيست. بخشي به عوامل رفتاری و گروهی به عوامل غيررفتاری مانند فقدان شرايط فيزيکی، نيروی انسانی، مالی و مديريتی، ارتباط دارد. قسمتي در درون بخشي که ما مسئوليت آن را داريد قابل اجرا می باشد و گروهی ديگر به ساير بخش ها بستگي دارد. اگر مشکل از گروه غيررفتاری ها- بين بخشی ها بود، چه بايد کرد؟
چارچوب انتخاب موضوع برنامه جلب حمايت: نمونه معيارهاي اختصاصی 1- مشکل مورد نظر با استفاده از راهبرد جلب حمايت همه جانبه قابل رفع يا اصلاح است. 2- افراد يا گروه های زيادي تحت تاثير آن قرار می گيرند يا از آن متاثر می شوند.
فراموش نکنيم تعيين راهبرد جلب حمايت همه جانبه و طراحي و اجراي برنامه مبتني بر آن تنها يکي از راه حل هاي موجود براي برخورد با مشکلات سلامت است و براي تمام مشکلات سلامت، راه حل اصلي به شمار نمي رود.
کار گروهي با شيوه بارش افکار، موضوعاتي را که در حوزه سلامت منطقه خود نيازمند مداخله مناسب است را استخراج کنيد. با رای گيری درگروه، پنج موضوع را از بين آنها انتخاب کنيد. با استفاده از معيارهای نوشته شده يا ساير معيارهای مورد توافق اعضاي گروه، يکي از موضوعات را به عنوان موضوع نهايي برای طراحي برنامه جلب حمايت همه جانبه انتخاب کنيد.
مراحل جلب حمايت 3- تدوين اهداف برنامه
هدف کلی موضوع اصلي برنامه حمايت همه جانبه است و رسيدن به آن نياز به دوره هاي طولانی مدت دارد. جمله ای کلی، غيرقابل سنجش و تا حدودی مبهم (شبيه آنچه در دورنمای برنامه راهبردی ديده می شود) است.
اهداف اختصاصي اهداف اختصاصی کوتاه مدت تر و عمل محورتر هستند. انتخاب اهداف اختصاصی برنامه جلب حمايت همه جانبه به عوامل مختلفي بستگی دارد که از جمله آنها می توان به وضعيت سياسي جامعه، احتمال موفقيت برنامه، اطلاعات موجود، منابع لازم براي پشتيباني از برنامه، ظرفيت سازماني و دانش و مهارت کارکنان بر روي فرآيند تعيين اهداف برنامه اشاره کرد.
قابليت های اهداف اختصاصي 1- قرار است چه سياست، قانون يا تصميمی تغييرکند (Decision or Policy Action) 2- چه کسي قرار است اين تغيير سياست را انجام دهد (Policy Actor or Decision-maker) 3- قرار است تغيير در چه زماني رخ دهد (Timeline) 4- ميزان مورد نظر براي اين تغيير چقدر است (Degree of Change)
ويژگی های اهداف اختصاصي(SMART) بر اقدام مشخص و ويژه ای متمرکز باشد (Specific) قابل اندازه گيري باشد (Measurable) دست يافتني باشد (Attainable) منطقی باشد(Reasonable) زمان رسيدن به آن مشخص باشد(Time bounded)
نمونه های اهداف اختصاصی برنامه جلب حمايت افزايش 20 درصدی تعداد مراکز تسهيلات زايمانی شهرستان کهنوج استان کرمان تا پايان سال .... ادغام برنامه آموزش تنظيم خانواده در مقطع پيش دانشگاهی در طی دو سال آينده تامين بودجه لازم برای دو برابر کردن تعداد مراکز مشاوره بيماری های رفتاری در استان کرمانشاه تا پايان سال ... افزايش ساعت درس ورزش در مقطع دبستان از 2 ساعت به 4 ساعت تا پايان سال ...
نمونه های اهداف اختصاصی برنامه جلب حمايت اجرای قانون عرضه دخانيات به افراد زير 18 سال در شهرهای با جمعيت کمتر از يک ميليون نفر تا پايان سال ... تامين نيروی مراقب بهداشت برای کليه مدارس ابتدايي و راهنمايي کشور تا پايان سال ... تجهيز کليه پارک های سطح شهر تهران به وسايل ورزشی تا پايان سال ... تدوين/ اجرای قانون استفاده از راديو و تلويزيون برای نمايش کليپ های آموزشی رفتار درست رانندگی
کار گروهی با توجه به دستورکار انتخاب شده برای برنامه جلب حمايت خود، هدف کلی برنامه را بنويسيد. برای موضوع انتخاب شده و با توجه به معيارهای نوشتن اهداف اختصاصی، اهداف اختصاصی مناسب بنويسيد. از بين اهداف اختصاصی نوشته شده، يکی از آنها را برای طی ساير مراحل طراحی برنامه انتخاب کنيد و دلايل انتخاب خود را بيان نماييد.
4- شناسايي و تحليل دست اندرکاران مراحل جلب حمايت 4- شناسايي و تحليل دست اندرکاران
دست اندرکاران (Stakeholders) افراد، گروه ها و سازمان هايی که مستقيم يا غيرمستقيم بر برنامه تاثير می گذارند يا از نتايج آن تاثير می پذيرند. شناسايي و تحليل اين افراد و گروه ها، جهت اصلي برنامه هاي جلب حمايت همه جانبه در حوزه سلامت را مشخص می کند.
گروه های اصلی دست اندرکاران ذي نفعان (Beneficiaries): کسانی که از نتايج برنامه ما سود خواهند برد و به نحوی گروه هدف مداخلات در حوزه سلامت محسوب می شوند. شرکا (Partners): افراد، گروه ها يا سازمان هايي که اشتراک منافع با ما دارند و می توانند منابع حمايتی را در اختيار طراحان و مجريان برنامه بگذارند. تصميم گيرندگان (Decision makers): افرادی که بدون موافقت آنها امکان پيشبرد برنامه ها وجود ندارد. سطوح تصميم گيری در مورد هر موضوعی می تواند متعدد و متفاوت باشد. مخالفين (Adversaries): افراد، گروه ها يا سازمان هايي که از پيشرفت برنامه و رسيدن به اهداف آن واقعا زيان می بينند و يا تصور می کنند که زيان می بينند.
دلايل تحليل دست اندرکاران با تحليل دست اندرکاران می توان افراد يا گروه هاي تاثيرگذار بر برنامه را شناسايي کرد و برای تاثيرگذاری بر آنها اقدام نمود. تحليل دست اندرکاران می تواند به شناسايي و جلب منابع مالي، انساني و پشتيباني مورد نياز برنامه کمک کند. شناخت مخالفت ها و تلاش براي کاهش آنها، منفعت ديگر تحليل دست اندرکاران است.
معيارهای تحليل دست اندرکاران شناسايي زيرگروه های هر گروه اصلی از دست اندرکاران ميزان آشنايي دست اندرکاران با گروه يا سازمان عمل کننده موافقت دست اندرکاران با جايگاه گروه يا سازمان عمل کننده در برخورد با موضوع دانش و وضعيت نگرش گروه دست اندرکار نسبت به موضوع
معيارهای تحليل دست اندرکاران حمايت های قبلی و بالقوه گروه دست اندرکار گروه های ثانويه تاثيرگذار بر دست اندرکاران هنجارها، ارزش ها و باورهای غالب در گروه دست اندرکار اندازه گروه های دست اندرکار و محل استقرار آنها تاثيرات بالقوه آنها بر موضوع جلب حمايت همه جانبه موانع ارتباط با دست اندرکاران و نحوه برخورد با آنها
جدول تحلیل دست اندرکاران موانع ارتباط با آنها و نحوه غلبه بر اين موانع تاثيرات بالقوه آنها بر برنامه جلب حمايت همه جانبه دانش و نگرش فرد نسبت به موضوع بزرگی (اندازه) و محل حضور آنها زيرگروه ها دست اندرکاران ذی نفعان تصميم گيرندگان شرکا مخالفان
کار گروهي دست اندرکاران برنامه جلب حمايت خود را مشخص کنيد. مخاطب کلی را دسته بندی کنيد و به دسته اختصاصی برسيد. درباره معيارهای زير برای هر دسته اختصاصی بحث کنيد: ميزان آشنايي گروه دست اندرکار با گروه يا سازمان ما ميزان دانش گروه دست اندرکار از موضوع جلب حمايت همه جانبه ميزان توافق گروه دست اندرکار با جايگاه ما در برخورد با موضوع ميزان حمايت قبلی و بالقوه گروه دست اندرکار از موضوع تاثيرات بالقوه آنها بر موضوع جلب حمايت همه جانبه گروه های ثانويه تاثيرگذار بر دست اندرکار برنامه ما
5- رويكردهای جلب حمايت همه جانبه و فنون ترغيب کننده مراحل جلب حمايت 5- رويكردهای جلب حمايت همه جانبه و فنون ترغيب کننده
رويکردهاي کليدي جلب حمايت همه جانبه درگير کردن رهبران (Leaders Involvement) کار با رسانه های جمعی ايجاد شراکت و ائتلاف (Partnership & Coalition) تحرک اجتماعي (Social Mobilization) ظرفيت سازي (Capacity Building)
درگير کردن رهبران جامعه (Leaders Involvement) رهبران جامعه، کسانی هستند که در تسهيل فرآيند تغيير در زمينه مشکلات سلامت جامعه تاثير مهمی دارند و مشارکت آنان در مراحل طراحي، اجرا و ارزشيابي برنامه هاي حوزه سلامت می تواند با کاستن از ميزان مخالفت های آنها با برنامه به جلب حمايت آنان منجر شود. رهبران را می توان به سه گروه تقسيم کرد: قانونگزاران که وظيفه وضع قوانين را بر عهده دارند سياستگزاران که سياست ها را شکل می دهند مديران اجرايي که وظيفه دارند که سياست ها را اجرا کنند.
نحوه درگيرکردن رهبران جامعه محيط های رسمی (نشست ها، سمينارها و کنفرانس ها) محيط های غيررسمی (تجمع های عمومی، جشنواره ها و رخدادهای ورزشی، داخل منازل) روش های مستقيم (جلسات، نامه نگاری ها و رسانه ها) روش های غيرمستقيم (همکاران، دوستان و همسران آنها)
ايجاد شراکت و ائتلاف (Partnership and Coalition) برای رسيدن به اهداف همسو و مشترک، و نه لزوما يکسان، به يکديگر می پيوندند و با هم کار می کنند. شراکت می تواند رسمي يا غير رسمي، دائمی يا موقت باشند. هماهنگی (Coordination): هر کسی وظيفه خود را انجام می دهد و تلاش می شود اين وظايف تزاحم يا تضادی با هم نداشته باشند. همکاری (Cooperation): تقسيم وظايف صورت گرفته است تا کسی کار تکراری انجام ندهد و منابع درست مصرف شود. همدستی (Collaboration) يا ائتلاف (Coalition): همه تحت امر يک مديريت واحد هستند و تقسيم دقطق وظايف و منابع شده است و وظايف مکمل يکديگر هستند.
محاسن و معايب شراکت و ائتلاف محاسن: افزايش قدرت حمايت، امنيت تلاش های جلب حمايت، چند برابر کردن منابع موجود مالي و انساني، تقويت مشروعيت و تاثير تلاش ها، ايجاد رهبری جديد در برنامه ها و تشکيل شبکه های سازمانی معايب: بازماندن از ساير امور مربوط به گروه يا سازمان، به خطر افتادن احتمالی موقعيت افراد، تاثيرپذيری شراکت از سازمان های بزرگتر و در نهايت به خطر افتادن کليه فعاليت های جلب حمايت در صورت شکست خوردن شراکت
کار با رسانه هاي جمعي قابل رويت کردن و شناساندن برنامه يا سازمان برای جامعه اطلاع رسانی به تصميم گيرندگان و جامعه درباره فعاليت ها تحريک کردن بحث در زمينه مشکل مورد نظر ايجاد حمايت عمومی از فعاليت ها و سازمان افزايش جلب منابع، عضويت و يا حاميان جنبش مورد نظر
ملزومات يک پوشش رسانه ای مناسب سرمايه گزاری روی برقراری ارتباطات رسانه ای حفظ ارتباط با کمک فنون و تکنولوژی های رسانه ای تسهيل دستيابی اصحاب رسانه ها به اطلاعات و داده ها رفتار همراه با احترام با دست اندرکاران رسانه ها توجه به 5F در ارتباطات رسانه ای: سريع، واقعی، صريح، منصفانه و دوستانه ايجاد کانالی برای ارتباط منظم با دروازه بان های رسانه ای قدردانی از خبرنگاران و دست اندرکاران رسانه ها از طريق اعطای جوايز و دادن ساير انگيزه بخش ها)
تحرک اجتماعي (Social Mobilization) تبديل مردم و گروه ها از حالت منفعل به افراد مشارکت جو و فعال که می تواند: اعتبار، مشروعيت و قدرت اعمال نفوذ بر سياستگزاران را افزايش دهد اعتماد و کارايي و عزت نفس آحاد جامعه را بالا ببرد برنامه را از حالت متخصص محوري خارج کند.
اقدامات لازم برای تحرک اجتماعی درگيرساختن رهبران جامعه، تاثيرگذاران و رهبران مذهبی شناسايی گروه های کليدی و شاخص موجود شناسايی کانال های اطلاع رسانی موجود در جامعه سازماندهی گروه ها شامل شناسايی اعضای گروه ها، رهبران آنها و وجوه مشخصه آنان بسيج گروه ها از طريق نشست های محلی، بحث های گروهی، رسانه های سنتی و مردمی، سرگرمی
ظرفيت سازي (Capacity Building) ايجاد زير ساخت هاي لازم برای اجرای برنامه ها شامل: ايجاد نظام رهبری و مديريت گسترش شبکه جلب کنندگان حمايت همه جانبه توانمندسازی و حفظ دانش و مهارت کافی در نيروی انسانی تخصيص منابع لازم برنامه ايجاد زمينه شراکت براي حمايت از تغييرات مورد نظر خلق دست اندرکاران متعدد تدوين نظام هاي اطلاعاتي براي تقويت نوآوري ها هماهنگي و مديريت برنامه هاي اجتماعي مورد نياز براي تغيير
فنون ترغيب سازي اعمال فشار Pressuring حساس سازی Sensitizing مذاکره Negotiating تظلم يا دادخواهی Petitioning چانه زنی يا اعمال نفوذ Lobbying مناظره Debating به تحرک واداشتن Mobilizing فنون رسانه ای Media techniques
عوامل موثر در انتخاب فنون طبيعت موضوع جلب حمايت همه جانبه گروه های مختلف دست اندركاران ميزان دسترسي به منابع
ذي نفعان شرکا مخالفان تصميم گيرندگان دست اندرکاران فنون حساس سازي تحرک اجتماعي گفتگو مناظره مذاکره لابی (اعمال نفوذ) دادخواهي ايجاد فشار فنون رسانه اي
کار گروهي با توجه به نتايج کارهای گروهی پيشين خود و برای اجرای برنامه، درباره اجزای کليدی پيام جلب حمايت خود بحث کنيد: محتوای پيام زبان فرستنده يا منبع پيام فورمت يا رسانه زمان و مکان انتقال پيام کدام رويکردها و فنون را برای ترغيب مخاطبان خود به کار می بريد؟ استدلال های خود را ارائه کنيد.
مراحل جلب حمايت 4- توليد پيام جلب حمايت
پيام پيام همان افکار، نظرات ويا پاسخ هاي ما به شرايط است که قصد ابراز آنرا داريم. پيام هاي کلامي: شامل تمام جنبه هاي گفتاری است پيام هاي غيرکلامي: شامل رفتارهاي صوتي غيرکلامی و غيرصوتي مانند حالت هاي چهره است
خلق پيام استفاده از پيام به عنوان ابزاری موثر و مهم در برنامه های جلب حمايت همه جانبه قادر است: به دست اندرکاران برنامه اطلاعات بدهد (Inform) انگيزه بخش باشد (Motivate) آنها را قانع کند (Persuade) آنان را به سمت عمل حرکت دهد (Move to Action) .
گام های اساسی در توليد پيام توجه و تمرکز بر يک ايده اصلی سازماندهي اطلاعات: استفاده نظام مند از محتوای پيام و انتخاب چارچوب مشخص قبل از پرداختن به محتوای پيام توجه به ويژگی های پيام: خصوصيات محتوايي و ساختاری پيام شامل دقت و درستي محتوا، نحوه ارائه مطلب مورد نظر، جاذبه برای توجه به پيام و ترغيب مخاطب برای تغيير، سبک و شکل پيام، قابليت فهم پيام و توان سرگرم کنندگی آن
پنج عنصر کليدي پيام محتوای پيام (Content) زبان پيام (Language) فرستنده پيام يا منبع (Messenger) شکل انتقال پيام (Format) زمان و مکان انتقال پيام
محتوای پيام (Content) ايده اصلی پيام است و در آن مشخص می شود که قرار است کدام ديدگاه را به مخاطب خود منتقل کنيد؟ و قرار است مخاطب از پيام شما چه بفهمد؟
زبان (Language) کلماتی که برای ارتباط با مخاطب به کار می گيريم، زبان را شکل می دهد. مطمئنا ارتباط با يک پژوهشگر با ارتباط با يک گروه از جوانان زبان متفاوتی خواهد داشت. آيا کلمات مورد استفاده در پيام روشن و واضح هستند يا افراد مختلف، برداشت های متفاوتی از آن دارند؟ آيا زبان به کار رفته در پيام متناسب با گروه هدف است؟
فرستنده پيام يا منبع (Messenger/Source) فردی که پيام را منتقل می کند. آيا فرستنده پيام مورد وثوق مخاطب است؟ آيا امکان آن وجود دارد که برای انتقال پيام به مخاطبين، از مشارکت نمايندگان يک جامعه کمک گرفته شود؟
شکل انتقال پيام (Format/Medium) مجرايي که برای انتقال يک پيام مورد استفاده قرار می گيرد. کدام فورمت برای انتقال پيام به مخاطب تاثير بيشتری دارد؟ برای هر يک از دست اندرکاران و مخاطبين برنامه کدام فورمت يا رسانه مناسب تر است؟ ارتباط چهره به چهره بيشتر تاثير می گذارد يا يک طومار امضاشده يا يک برنامه راديويي تلويزيونی؟
عوامل موثر در انتخاب شکل انتقال پيام الف- هزينه: معمولا استفاده از برخی فورمت های انتقال پيام مانند راديو و تلويزيون، هزينه بالايي دارد و بايد به دنبال رايگان کردن و يا کاهش هزينه استفاده از اين رسانه های گران بود و يا از آنها صرفنظر کرد. ب- خطر: برخی موارد ممکن است انتقال پيام جلب حمايت خطراتی را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال، وقتی موضوع انتخاب شده مورد اختلاف يا مناقشه در بين گروه های مختلف در يک جامعه باشد. ج- در معرض ديد قرارگرفتن: گروهی که می خواهند خود و پيامشان در معرض ديد دست اندرکاران قرار گيرد، استفاده از فورمت های اختصاصی را مدنظر قرار می دهند. بازديد فرد يا گروه کليدی از محل اجرای يک پروژه خاص، فرصت مناسبی برای اين موارد فراهم می کند.
زمان و مکان انتقال پيام کجا و چه زمان قرار است پيام جلب حمايت همه جانبه به مخاطب منتقل شود؟ در بسياری موارد، جلب حمايت کنندگان از مراسم روزهای خاص در سال استفاده می کنند. روز مادر، روز جهانی بهداشت، روز کارگر و ... از جمله اين زمان های مناسب است.
ويژگی های يک پيام اثربخش روشن و واضح بودن غيرمتناقض بودن معتبر بودن ترغيب کنندگی پيشنهادگر اقدام بعدي متناسب با مخاطب جذاب و جلب توجه کننده متناسب با فرهنگ دارای تنوع شکلی پيش آزمون شده 63
انواع سبک پيام جاذبه عاطفي در برابر جاذبه منطقی: تمرکز بر روی احساسات مخاطب و يا استفاده از منطق و استدلال (معمولا پيام های عاطفی تاثير بيشتری دارند.) جاذبه مثبت در برابر جاذبه منفي: تاکيد پيام بر نتايج مثبت مربوط به محتوا يا اشاره به نتايج منفی حاصل از رفتار (پاسخ به پيام هاي مثبت بهتر از پيام هاي منفي است.)
انواع سبک پيام جاذبه جمعي در برابر جاذبه شخصي: تاکيد پيام بر فوايد جمعی و يا پرداختن نتايج مربوط به فرد پيام با نتيجه گيري مشخص در برابر پيام با نتيجه گيري باز: مواردی که نتيجه گيری مشخصی ارائه می شود، در مقابل مواردی که نتيجه گيری برعهده مخاطب گذاشته می شود. جاذبه هاي بيان تکراري يا بيان يک باره پيام: پيام هايي که به دفعات و تکراری به موضوعی می پردازند و يا پيامی که تنها برای يک بار منتقل می شود.
اجزای کليدی در پيام های جلب حمايت توصيف موضوع در پيام: معرفي و بيان واضح و روشن موضوعی که جلب حمايت برای آن مورد نظر است بيان بزرگي موضوع: پرداختن به بزرگي و اهميت موضوع مورد نظر است که باعث مي شود توجه مخاطب به مساله مورد نظر جلب گردد. بيان نتايج و تبعات حاصل از مساله و مقايسه آن با آنچه قابل فهم و درک است و استفاده از ابزارهای مناسب مانند اعداد و ارقام مفيد است. بيان تاثير منفي مشکل بر جامعه يا گروه هاي جمعيتي: ذکر تاثيرات منفي حاصل از موضوع بر جامعه در پيام ضروري است. انتظارات از دست اندرکاران: پيامی که حاوی انتظارات از گروه مخاطب، تکليف گروه مخاطب پيام را مشخص می کند.