Համաշխարհային Ֆինանսական Ճգնաժամը г۳ëï³ÝÇ µ³ÝÏ»ñÇ ÙÇáõÃÛáõÝ ÐáÏï»Ùµ»ñ, 2008

Ֆինանսական հաստատությունների գործունեության սխեման հիփոթեքային շուկայում Բարձր ռիսկայնությամբ հատվածներում ներդրումներ Հիփոթեքային վարկեր Ակտիվներով ապահովված արժեթղթեր վաճառված ամբողջ աշխարհում Վարկ *CDO - collateralized debt obligation (պարտավորություններով ապահովված արժեթղթեր) *

“Խառնաշփոթը” նախնական փուլում Հիփոթեքային շուկայում ճգնաժամի ուժեղացում և դրամական հոսքերի դադարեցում 1998 2000 2002 2004 2006 2008 Խնդիրներ ակտիվներով ապահովված արժեթղթերի շուկայում Միջբանկային վարկավորման դադարեցում Հիփոթեքային շուկա

2007 թվական Ապրիլ (ԱՄՆ) New Century Financial - (կորպորացիա` մասնագիտացված հիփոթեքային վարկերի տրամադրման գործում) Կանգնեց սնանկացման եզրին – կրճատեց աշխատուժը – իր հանդեպ ունեցած պարտավորությունների մեծ մասը վաճառեց այլ բանկերի Ապրիլի 16-ին հայտարարվեց սնանկ Հուլիս (ԱՄՆ) Bear Stearns - (համաշխարհային խոշորագույն ներդրումային բանկերից մեկը) Դժվարանում էր այն ներդրողների գումարները վերադարձնել, որոնք ներդրումներ էին կատարել իր 2 հեջային ֆոնդերում – փնտրում էր վարկավորում այլ բանկերից Գնվեց 2008թ-ի ապրիլին JP Morgan-ի կողմից 240 մլն ԱՄՆ դոլարով Օգոստոս (Ֆրանսիա) BNP Paribas - (Եվրոպայի խոշորագույն բանկերից մեկը) Դճվարանում էր գնահատել սեփական ատիվները` ԱՄՆ-ի շուկայում տիրող լիկվիդայնության “լիակատար գոլորշիացման” պատճառով Օգոստոսի 9-ին Եվրոպական կենտրոնական բանկը 130 մլրդ ԱՄՆ դոլար ցածր տոկոսով վարկ տրամադրեց Արդյունքում Միջբանկային վարկավորման կրճատում ԱՄՆ-ում Միջամտությունը Օգոստոս Եվրոպական կենտրոնական բանկը տրամադրեց 95 մլրդ եվրո եվրոպական շուկայի լիկվիդայնությունը վերականգնելու համար, հետագա մի քանի օրվա ընթացքում ավելացնելով ևս 108.7 մլրդ եվրո ԱՄՆ-ի ֆեդերալ պահուստային ֆոնդը, Bank of Canada-ն և Bank of Japan-ը իրենց աջակցությունը ցուցաբերեցին իրավիճակը շտկելու համար:

2007 թվական Օգոստոս (Գերմանիա) Sachsen Landesbank - (տարածաշրջանային բանկ) կանգնեց լուծարման եզրին – Դեկտեմբերին վաճառվեց Landesbank Baden-Wuerttemberg-ին 328 մլն եվրոյով Սեպտեմբեր Northern Rock-ը դիմեց Bank of England-ին ֆինանսական աջակցություն ստանալու խնդրանքով` լիկվիդայնության հետ կապված խնդիրները լուծելու համար: Հոկտեմբեր UBS – (աշխարհի մասշտաբով խոշորագույն բանկ) Ներդրումների բնագավառում ունեցավ 3.4 մլրդ ԱՄՆ դոլար կորուստ Citigroup 6 ամսվա ընթացքում կորուստները հասան 40 մլրդ ԱՄՆ դոլարի Իրավիճակը Սեպտեմբեր Միջբանկային վարկավորման տոկոսադրույքի (LIBOR) զգալի աճ Միջամտությունը ԱՄՆ-ի ֆեդերալ պահուստային համակարգը աշխարհի խոշորագույն 5 կենտրոնական բանկերի հետ միասին սկսեցին միլիարդավոր դոլարների վարկեր տրամադրել բանկերին: Հետագայում ավելացավ և’ կենտրոնական բանկերի թիվը, և’ տրամադրվող գումարների չափը: 2007-ի դեկտեմբերին ԱՄՆ-ի ֆեդերալ պահուստային համակարգը առևտրային բանկերին տրամադրեց 20 մլրդ ԱՄՆ դոլար, իսկ Եվրոպական կենտրոնական բանկը 500 մլրդ ԱՄՆ դոլար:

2008 թվական - ԱՄՆ Հուլիս Սեպտեմբեր Wells Fargo 14.8 մլրդ ԱՄՆ դոլար 200 մլրդ ԱՄՆ դոլար ցածր տոկոսադրույքով վարկեր $5 տրիլիոն արժողությամբ հիփոթեքային վարկերի երաշխավորողներ Հուլիս Սեպտեմբեր Կառ. $85 մլրդ վարկ տրամադրեց` ստանալով 80% բաժնեմաս որպես երաշխիք Նյու Յորքի ֆեդ. Պահ. համակարգը $37.8 մլրդ վարկ կանխիկ գործարքների համար Barclays բրիտանական բանկը 2 մլրդ ԱՄՆ դոլարով գնեց Lehman Brothers-ի որոշ ակտիվներ Bank of America 50 մլրդ ԱՄՆ դոլար JP Morgan Chase 1.9 մլրդ ԱՄՆ դոլար (բանկերի մի մասը) Wells Fargo 14.8 մլրդ ԱՄՆ դոլար Աջակցություն ԱՄՆ Ֆեդերալ պահուստային համակարգը 200 մլրդ ԱՄՆ դոլար տրամադրեց շուկայի լիկվիդայնությունը բարձրացնելու համար Ֆեդերալ պահուստային համակարգը 10 բանկերի հետ համատեղ 70 մլրդ ԱՄՆ դոլար տրամադրեց խորը ճգնաճամի մեջ գտնվող ֆինանսական կառույցներին: ԱՄՆ-ի ԿԲ-ն մեղմացրեց վարկավորման սահմանափակումները

Lloyds TSB - 12 մլրդ ֆունտ ստեռլինգ 2008 թվական - Այլ երկրներ Մեծ Բրիտանիա Փետրվար Սեպտեմբեր 91 մլրդ ԱՄՆ դոլար Խնայողությունները, գործարքները և մասնաճյուղերը վաճառվեցին իսպանական Santander-ին Lloyds TSB - 12 մլրդ ֆունտ ստեռլինգ 215 մլրդ ԱՄՆ դոլլար Իսլանդիա 878 մլն ԱՄՆ դոլարով 75%-ը

2008 թվական - Այլ երկրներ Սեպտեմբեր Գերմանիա 35 մլրդ եվրո վարկային երաշխիքներ` թողարկված գերմանական կառ. և բանկային կոնսորցիումի կողմից Գերմանիա Բելգիա, Հոլանդիա և Լյուքսեմբուրգ Բելգիա, Ֆրանսիա և Լյուքսեմբուրգ Մասամբ ազգայնացվեց 3 երկրների կառ. կողմից 11.2 մլրդ եվրոյով Բելգիա - 4.7 մլրդ եվրո բելգիական մասնաճյուղի` Fortis Bank NV/SA-ի 49%-ի դիմաց Հոլանդիա – 4 մլրդ եվրո հոլանդական մասնաճյուղի` Fortis Bank Nederland Holding-ի 49%-ի դիմաց Լյուքսեմբուրգ – 2.5 մլրդ եվրո Fortis Banque Luxembourg-ի 49%-ի դիմաց 6.4 մլրդ եվրո ներդրում

1,126 տրիլիոն ռուբլի, որպես ավանդ 3 խոշոր բանկերում մինչև 2009 թվականը 2008 թվական - Այլ երկրներ Սեպտեմբեր 754,2 մլրդ ռուբլի 268,5 մլրդ ռուբլի Ռուսաստան 1,126 տրիլիոն ռուբլի, որպես ավանդ 3 խոշոր բանկերում մինչև 2009 թվականը 103,9 մլրդ ռուբլի

ԱՄՆ-ի փրկության ծրագիրը Միջազգային դրամական շուկաներ* ԱՄՆ Կառավարություն Անհատներ և փոքր բիզնեսներ $700 մլրդ պարտք Բաժնեմաս բանկերում Միջբանկային վարկավորման ավելացում Լիկվիդայնություն Բարձր ռիսկայնությամբ ակտիվների գնում Վարկի մարում Վարկ *Libor-London Inter Bank Offered Rate

Մեծ Բրիտանիայի փրկության ծրագիրը Միջազգային դրամական շուկաներ* Գանձապետարան Պարտք Bank of England Կապիտալ մինչև £50 մլրդ Կարճաժամկետ վարկեր մինչև £200 մլրդ Կառավարություն Անհատներ և փոքր բիզնեսներ Տոկոսներ Արտոնյալ բաժնետոմսեր Միջբանկային վարկավորում Վարկերի երաշխավորում մինչև £250 մլրդ Վարկի մարում Վարկ *Libor-London Inter Bank Offered Rate

Փրկության ծրագրեր Գերմանիա – 500 մլրդ եվրո Ֆրանսիա – 350 մլրդ եվրո Հոլանդիա – 200 մլրդ եվրո Իսպանիա – 100 մլրդ եվրո Ավստրիա – 85 մլրդ եվրո Իտալիա – 20 մլրդ եվրո Պորտուգալիա – 20 մլրդ եվրո Կիպրոս – 2 մլրդ եվրո

Փրկության ծրագրեր IMF-ը Ուկրաինային տրամադրում է $16.5 մլրդ վարկ Երկրի տնտեսական և ֆինանսական կայնությունը ապահովելու համար IMF-ը Իսլանդիային տրամադրում է €2.1 մլրդ վարկ Բանկային համակարգը ճգնաժամից դուրս բերելու համար

Ավանդների երաշխավորում ԱՄՆ Բանկային ավանդների երաշխավորումը 100 000 դոլարից դարձավ 250 000 դոլար Ավստրիա Ֆիզ. անձանց ավանդների երաշխավորում 20 000 եվրոյից դարձավ անսահմանափակ Բելգիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 20 000 եվրոյից դարձավ 100 000 եվրո Բուլղարիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 20 000 եվրոյից դարձավ 50 000 եվրո Կիպրոս Ֆինլանդիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 25 000 եվրոյից դարձավ 50 000 եվրո Գերմանիա Ֆիզ. անձանց ավանդների երաշխավորում (անսահմանափակ)

Ավանդների երաշխավորում Հունաստան Բանկային ավանդների երաշխավորումը 20 000 եվրոյից դարձավ 100 000 եվրո Հունգարիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 22 300 եվրոյից դարձավ 48 200 եվրո Հոլանդիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 38 000 եվրոյից դարձավ 100 000 եվրո Լիտվիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 22 000 եվրոյից դարձավ 100 000 եվրո Պորտուգալիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 25 000 եվրոյից դարձավ 100 000 եվրո Ռումինիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 20 000 եվրոյից դարձավ 50 000 եվրո Իսպանիա Մեծ Բրիտանիա Բանկային ավանդների երաշխավորումը 35 000 ֆունտ ստեռլինգից դարձավ 50 000 ֆունտ ստեռլինգ

Համաշխարհային ճգնաժամի դեմ պայքարի ուղիները ըստ երկրների Տոկոսադրույքի նվազեցում Պետական լրացուցիչ ֆինանսավորում Ավանդների երաշխավորում Ազգայնացում Փրկության ծրագիր