سيستم اطلاعات مدیریت
سیر تکامل سیستمهای اطلاعات: پردازش داده( دوره ۱۹۵۰( سیستم اطلاعات مدیریت(۱۹۶۰ مسایل ساختار یافته( سیستم حمایت از تصمیم(۱۹۷۰ مسایل نیمه ساختار یافته) سیستم خبره(۱۹۸۰ مسایل ساختار نیافته( سیستم اطلاعات مدیریت عالی(۱۹۸۰ مسایل ساختار نیافته) سیستم تصمیم گروهی(۱۹۹۰( شبکه عصبی مصنوعی(۱۹۹۰(
سیستم های پردازش عملیات Transaction Processing Systems =TPS
سیستمهای پردازش مبادلات(TPS) در اواسط دهه 1950 برای کنترل تراکنش های معمول و نگهداری پایگاه های داده استفاده شد. سیستمی است که فعالیت‌های ابتدایی و تراکنش سازمان را کنترل می کند. عملیات روزمره و تکراری را به راحتی و دقت بالا انجام می دهد این سیستم سرعت فعالیت‌های تجاری را افزایش می‌دهد و هزینه کارهای دفتری را کاهش می‌دهد. جمع آوری و پردازش معاملات(فروش، خرید، پرداختها، صدور اسناد، عملیات بانکی و ...) را بر عهده دارد و محصولات اطلاعاتی مانند فرم ها، لیستها داخلی سیستم، گزارشات چاپی و تصویری تهیه می کند.
سیستمهای پردازش مبادلات(TPS) ปี 2541 ขายได้ 25000 ปี 2542 ขายได้ 55000 ปี 2543 ขายได้ 85000 ปี 2544 ขายได้ 85000 bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
عملیات وارد سیستم می شود مدل TPS پاسخ داده های TPS برنامه های TPS گزارشات رویداد یا عمل داده عملیات وارد سیستم می شود ساختار یک TPS کاربردی
انواع پردازش در سیستم ها 1- سیستم پردازش بهنگام(on-line processing): به محض وقوع تراكنش داده ها به طور بلادرنگ پردازش مي شوند . ارتباط مستقیم بین کاربر و برنامه کاربردی برقرار است(مانند رزرو بلیط، ATM). سیستم های پردازش دسته ای(Batch Processing) : داده هاي مربوط به تراكنش ها را در یک فایل عملیات جاری بصورت دسته ها قرار مي دهند و یکجا و به صورت دوره اي مثلا روزانه پردازش مي كنند(مثلا کالاهای وارده و صادره انبار، فیش آب و برق ماهیانه).
مثالی از یک TPS حقوق و دستمزد
سیستم اطلاعات مدیریت سیستم های اطلاعات مدیریت عبارتست از سیستم های کامپیوترپایه و یکپارچه ای که اطلاعات گذشته، حال و آینده عملیات داخلی سازمان و محیط آنرا بصورت کتبی و شفاهی گردآوری، ذخیره و پردازش می نماید وبصورت گزارشاتی قابل استفاده و بموقع در اختیار مدیران و کارکنان سطوح مختلف سازمانی قرار می دهد و از آنها در انجام وظایف سازمانی به نحوی کارا و اثربخش برای دستیابی به اهداف سازمانی بهره می برد. سیستم های اطلاعاتی که مورد استفاده مدیران قرار می گیرند را سیستم اطلاعات مدیریت گویند.
سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) وظایف برنامه ریزی، کنترل، و تصمیم گیری در سطح مدیران میانی را از طریق تأمین گزارشات از عملکرد جاری و گذشته سازمان پشتیبانی می کند. اطلاعات ورودی: داده های خلاصه عملیات، داده حجیم، مدلهای ساده پردازش: مدلهای ساده، تحلیلهای ساده اطلاعات خروجی: گزارشات ثابت، گزارشات خلاصه و موارد خاص کاربران: مدیران رده میانی bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) Filter Report ปี 2541 ขายได้ คอมฯ 25000 ปี 2542 ขายได้ คอมฯ 55000 ปี 2543 ขายได้ คอมฯ 85000 ปี 2544 ขายได้ คอมฯ 85000 ปี 2541 ขายได้ RAM 25000 ปี 2542 ขายได้ RAM 55000 ปี 2543 ขายได้ RAM 85000 ปี 2544 ขายได้ RAM 85000 . Summary Report Detail Report bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
مثالی از گزارش يک MIS نمونۀ گزارشی از یک سیستم MIS مدیریت فروش گزارش فروش برای یک دوره یکساله کد کالا شرح کالا منطقۀ فروش میزان فروش برنامه فروش اختلاف با برنامه 4469 شویندۀ فرش جمع کل شمال شرق جنوب غرب مرکزی غرب 4,066,700 3,778,112 4,867,001 4,003,440 16,715,253 4,800,000 3,750,000 4,600,000 4,400,000 17,550,000 0.85 1.01 1.06 0.91 0.95 5674 خوشبو کننده شمال 3,676,700 5,608,112 4,711,001 4,563,440 18,559,253 3,900,000 4,700,000 4,200,000 4,900,000 17,700,000 0.94 1.19 1.12 0.93 1.05 bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
ویژگی یک سیستم اطلاعات مدیریت مطلوب انعطاف پذیر بودن و سازگاری داشتن مرتبط بودن، به موقع بودن و صحت داشتن اطلاعات حاصله پوشش همه جانبه
چهار مشکل اساسی توسعه سیستم اطلاعات مدیریت فقدان تکنولوژی مناسب(زیر ساخت نامناسب) عدم کفایت سیستم پردازش دادهTPS نیازهای متغیر مدیریت گزارشات منفی و نادرست کارمندان بخش پردازش داده(نگرش منفی)
سیستم پشتیبانی تصمیم شكل گيري از دهه 1970(DSS اولين بار در سالهاي 1970 توسط آقاي Lester مطرح شد) حل مسائل نيمه ساخت يافته يا بدون ساختار كمك به تصميم گيري مديران عالي جهت تصميم گيري در سطوح تاكتيكي/ استراتژيكي
تعریف این سیستمها، منابع انسانی (اگاهیهای فردی) را با قابلیتهای کامپیوتری ترکیب میکنند تا باعث ارتقاء کیفیت تصمیم گیریها مخصوصا در مورد مسائل نیمه ساخت یافته شوند مجموعه اي از برنامه ها و داده هاي مرتبط بهم كه براي كمك به تحليل و تصميم گيري طراحي مي شوند
سیستم های پشتيبان تصميم (DSS) این سیستمها با استفاده از داده ها و ابزارهای تحلیلی به مدیران برای تصمیم گیری های غیر ساخت یافته کمک می کنند. اطلاعات ورودی: داده های خلاصه شده و یا تفضیلی و ابزارهای تحلیلی پردازش: تعاملی، شبیه سازی، تجزیه و تحلیل های آماری اطلاعات خروجی: گزارشات خاص، تحلیل تصمیمها، پاسخ به پرس و جو کاربران: متخصصین، مدیران سطوح میانی bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
سیستم های پشتيبان تصميم (DSS) Outside information Product 1 Product 2 Product 3 ปี 2541 ขายได้ คอมฯ 25000 ปี 2542 ขายได้ คอมฯ 55000 ปี 2543 ขายได้ คอมฯ 85000 ปี 2544 ขายได้ คอมฯ 85000 ปี 2541 ขายได้ RAM 25000 ปี 2542 ขายได้ RAM 55000 ปี 2543 ขายได้ RAM 85000 ปี 2544 ขายได้ RAM 85000 . I’ll choose Product 1 because it makes more money to our firm. bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
مثالی از يک سیستم پشتیبان تصمیم حمل و نقل دریایی یک سیستم DSS در یک شرکت بزرگ حمل و نقل بین المللی این شرکت تعدادی کشتی برای حمل کالا دارد. این سیستم می تواند به سوالات زیر پاسخ دهد: با وارد کردن برنامه زمانبندی ارسال محموله های یک کشتی و نرخ حمل آن، سیستم مشخص می کند تخصیص این محموله ها به کدامیک از کشتی ها بهینه است؟ چه سرعتی از کشتی ها بهینه است در صورتیکه بخواهیم هزینه سوخت کمینه شده و زمانبندی حمل محمولات نیز محقق شود؟ مسیر حرکتی و توقفات کشتی ها بصورت بهینه کدام است؟ bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
مثالی از يک سیستم پشتیبان تصمیم حمل و نقل دریایی bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
مزایای استفاده از DSS کیفیت بالاتر تصمیم گیری بهبود ارتباطات کاهش هزینه افزایش بهره روی صرفه جوئی در زمان بهبود رضایت مشتری وکارمند
اجزاء DSS 1. پايگاه داده(DataBase)
پايگاه داده مجموعه اي از داده هاي يكپارچه است كه DSS بعنوان ورودي از آنها استفاده مي كند. دروني (Internal Database) بيروني (External Database)
اجزاء DSS 1. پايگاه داده(DataBase) 2. پايگاه مدل(Model Base)
پايگاه مدل مدل نمايش خلاصه اي است كه اجزاء و روابط بين آنها را در يك پديده نمايش مي دهد. انواع مدل: مدل پژوهش عملياتي مدل دانش مديريت مدل رفتاري مدل آماری و مالی
پايگاه مدل مدل پژوهش عملياتي: بكارگيري فرمولهاي رياضي براي رسيدن به راه حلهاي مطلوب و بهينه برنامه ريزي خطي برنامه ريزي تكنيك هاي رياضي
پايگاه مدل مدل رفتاري: پيش بيني تحليل گرايش پيوستگي و رگرسيون روابط رفتاري ميان متغيرها را نشان مي دهد. پيش بيني تحليل گرايش پيوستگي و رگرسيون
پايگاه مدل مدل دانش مديريت: مبتني بر اصول مديريت روشهاي آماري و حسابداري مديريت مي باشد. سيستمهاي بودجه محاسبه هزينه مديريت بودجه اي
ساختار برنامه DSS پايگاه مدل مديریت مدل مديریت گفتگو مديریت پايگاه داده پايگاه داده DSS داده هاي يكپارچه پايگاه داده خارجي
مقايسه MIS و DSS توجه به موضوعات نيمه ساخت يافته شناسايي ابزارلازم جهت تصميم گيري تأكيد بر دستكاري داده ها امكان دسترسي مستقيم به داده ها مدير DSS ماهيت تصميم را بطور كامل درك مي كند. متكي بر قضاوتهاي مديريتي تأكيد بر اثربخشي توجه به موضوعات ساخت يافته شناسايي و تشخيص اطلاعات موردنياز تاكيد بر ذخيره سازي داده ها امكان دسترسي غيرمستقيم به داده ها ممكن است مدير MIS ماهيت تصميم را بطور كامل درك نكند. متكي بر تخصص كامپيوتر تأكيد بر كارايي
سيستم پشتيباني تصميم گروهي (GDSS) مزايا: مورد استفاده جهت تصميم گيري هاي گروهي توجه دقيتر به مسائل و مشكلات موردنظر درك گروهي بهتر از مشكلات و منطق تصميم گيري الزام گروه هاي بزرگ به تصميم گيري بهبود ارتباط با مجريان جهت انجام بهتر كارها
سيستم پشتيباني تصميم گروهي (GDSS) ساختار شبكه اي برنامه GDSS
عوامل موفقيت GDSS مشاركت بيشتر اعضاي گروه طرح ايده هاي عاري از انتقاد ارزيابي و سازماندهي ايده ها تعيين اولويت ها نگهداري مستندات جلسات بدست آوردن اطلاعات خارجي موردنياز نگهداري از «حافظه سازمان»
سيستم اطلاعات اجرايي(EIS) سيستم پشتيبان اجرايي (ESS) EIS/ESS در سطح نسبتاً عالي شامل اعضاي هيئت رئيسه و هيئت اجرايي با عناوين مدير مسئول اجرايي(CEO)، مدير مسئول عملياتي(COO)، مدير مسئول مالي(CFO) و مشابه آن، مورد نياز و مورد استفاده مي باشد.
سیستمهای پشتیبان مدیران ارشد (ESS) برای کمک به تصمیم گیری های غیر ساخت یافته و استراتژیک مدیران ارشد، بکار می رود. از قابلیتهای گرافیکی و ارتباطی استفاده می کنند. اطلاعات ورودی: انبوهی از داده های داخلی و خارجی پردازش: ترسیم، شبیه سازی، تعامل اطلاعات خروجی: طرح ها، پاسخ به پرس و جو کاربران: مدیران ارشد bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
عوامل بوجود آورنده EIS/ESS عوامل خارجي رقابت جهاني شديد تغييرات سريع محيط شغلي نياز به فعاليت بيشتر نياز به دسترسي پايگاه داده هاي خارجي افزايش مناسبات دولتي عوامل داخلي نياز به اطلاعات بهنگام نياز به ارتباطات پيشرفته نياز به اطلاعات صحيحتر نياز به دسترسي داده هاي عملياتي نياز به دسترسي به پايگاه داده هاي مشترك
مزاياي EIS/ESS تسهيل در دسترسي به اهداف سازماني دسترسي به اطلاعات بسيار زياد و متراكم افزايش بهره وري كاربران با قادر ساختن به تصميم گيري مؤثرتر افزايش قابليت و كيفيت ارتباطات كنترل و طرح ريزي استراتژيك بهتر ايجاد مزاياي رقابتي
انواع اصلی سیستمهای کاربردی bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
انواع کلی سیستم های اطلاعاتی SIS سیستم اطلاعات استراتـژیک ESS EIS ES سیستم خبره DSS MIS TPS تمرکز بر اطلاعات بیرونی تمرکز بر اطلاعات کلی برنامه ریزی بلند مدت مسائل ساختار نیافته تمرکز بر اطلاعات درونی تمرکز بر اطلاعات جزئی برنامه ریزی کوتاه مدت مسائل ساختار یافته bnmbnvngvbgcbgcbcbcb
شمایی دیگر از ارتباط سیستم های اطلاعات در سازمان
سيستم هاي هوشمند(خبره) Expert Systems ظهور در اوايل دهه 1980 مبتني بر هوش مصنوعي سالهاي 1985-1986 : اوج تقاضا سالهاي 1987-1988 : اشباع شدن بازار
تعاريف پيتر جكسون: يك برنامه كامپيوتري است كه دانسته هاي يك موضوع تخصصي را با نگرشي براي حل مسائل يا دادن مشاوره، تجزيه و تحليل نموده و نمايش مي‌دهد. باوارمن و گلاور: سيستم هاي كامپيوتري حرفه اي با قابليت شبيه سازي عنصر استدلال و دانش حرفهاي بشر كه مي تواند به قطعه هاي دانش تقسيم بندي شود كه مي‌تواند بوسيله مجموعه اي از عوامل و قوانين ابداعي توصيف شود حسين بيدگلي: مجموعه اي از برنامه هاي كامپيوتري است كه تلاش مي كند از تفكر بشر تقليد كند،و تحت حوزه خاصي كه بطور موفقيت آميزي توسط تخصص بشر مشخص شده رفتار كند.
كاربردهاي سيستم خبره تكنولوژي هوا فضا(ناسا) بانكداري و حسابداري (مانند محدوديتهاي كارتهاي اعتباري) جرم شناسي آموزش صنايع غذايي مديريت مراقبت بهداشت(مانند تشخيص آلودگي هاي خون) و....
محدوديتهاي سيستم هاي خبره ضعف در كنترل و شناسايي وروديهاي نيازمند به حسگرهاي بسيار حرفه اي محدويت در دامنه تخصص و عدم توانايي حل مسائل جديد عدم توانايي پاسخگويي به مسائل خارج از تخصص فقدان ابزار خودآگاهي و خودشناسي و درون بيني مهمتر اينكه: كامپيوترهاي اصولا تنها داراي حافظه و سرعت عمل هستند ، و هوشمند نيستند.
هوش مصنوعي ظهور در اواخر دهه 1940 ظهور سيستم هايي با قابليت شبيه سازي توانايي هاي بشر رشد اقتصادي در اوايل دهه 1980
مقايسه ويژگي هاي هوش طبيعي و هوش مصنوعي * قابليت استفاده از حسگرها (مثل چشم،گوش، لامسه،بويايي) زياد كم * قابليت تخيل و تصويرسازي * قابليت يادگيري از تجربيات گذشته * قابليت سازگاري * قابليت پرداخت هزينه هوش بدست آمده * قابليت استفاده از منابع اطلاعاتي مختلف * قابليت كسب مقدار زيادي اطلاعات خارجي * قابليت انجام محاسبات پيچيده *قابليت انتقال اطلاعات * توانايي انجام مجموعه اي از محاسبات با سرعت ودقت
تعاريف «هوش مصنوعي شاخه اي از علم كامپيوتر است كه به اتوماسيون رفتار هوشمندانه توجه دارد.» جورج لوگر و ويليام استابلفيد « هوش مصنوعي مجموعه اي از تكنولوژيهاي مرتبط به هم مي باشد كه تلاش مي كند رفتارهاي انسان، مانند فكر كردن، صحبت كردن، احساس و استدلال را شبيه سازي و تقليد نمايد» حسين بيدگلي
حوزه فعاليت هوش مصنوعي رباتيك تشخيص صدا سيستمهاي تشخيص بصري سيستمهاي آموزشي سيستم هاي خبره منطق فازي عاملهاي هوشمند پردازش زبان طبيعي شبكه هاي عصبي
كاربردهاي هوش مصنوعي طراحي و زمانبندي ساخت / توليد مديريت پروژه كاربردهاي هوش مصنوعي طراحي و زمانبندي ساخت / توليد مديريت پروژه مديريت كارخانه فروش ، توزيع و خدمات پشتيباني مديريت مالي معاملات نرخ بهره/ارزي مديريت سرمايه گذاريها مديريت كنترل دارايي مطالعه/ تفسير امور مالي جرم شناسي زمين شناسي(حفر/ كشف محل هاي ذخيره نفت)
با تشکر از توجه شما