Major Histocompatibility complex OR MHC
تاريخچه ژن H2 در موش هاي inbred توسط snell و همكاران برروي كروموزوم 17 كشف شد .سپس دانشمنداني مثل J.Dausset,J.V Rood وهمكارانشان كشف كردند كه در سرم افرادي كه چند بار خون و يا پيوند كليه دريافت كرده اند و يا در سرم مادراني كه چند بچه زاييده اند آنتي بادي وجود دارد كه مي تواندپروتئينهاي سطح سلولهاي لكوسيت دهندگان و نيز در سطح سلولهاي پدري را شناسايي كندوبنابر اين نام اين پروتئينها را HLAگذاشتند و بعدا متوجه شدند كه توارث آللهاي ويژه HLA شاخص مهمي در پذيرش و يا رد پيوند مي باشد.در دهه هاي 60 و 70 ميلادي مشخص شد كه ژنهاي MHC اهميت اساسي درپاسخ هاي ايمني نسبت به آنتي ژنهاي پروتئيني دارندوآنها را ژنهاي پاسخ ايمني مي نامند(Immune response gene)
MHC وظايف اصلي سلولهايT : الف)دفاع عليه ميكروبهاي داخل سلولي ب)فعال سازي ساير سلولها مثل سلولهاي B و ماكروفاژها شناسايي پپتيدها بوسيله سلولهاي T و B متفاوت است سلولهاي B آنتي ژنهاي محلول وغير محلول را شناسايي مي كنند در مقابل سلولهاي T تنها پپتيدهايي را شناسايي مي كنند كه همراه با پروتئين هاي MHC در سطح سلولهاي APC بيان مي شوند
MHC ژنهاي MHC پلي مرف هستند الف)معرفي پپتيدها به سلولهاي T ب)كنترل پاسخ ايمني نسبت به تمام پروتئينها ج)رد پيوند MHC كلاس I پپتيدهاي سيتوزولي را به سلولهاي Tc و MHCكلاس II پپتيدهاي اندوسيتوز شده را به سلولهاي Th معرفي مي كند
چنانچه در اسلايد قبلي مشاهده شد سه ژن كلاسيك در ناحيه يك وجود دارند كه A,B,C نام داشته و زنجيره آلفاي HLA-A,HLA-B,HLA-C را كد ميكنند سه ناحيه ژني كلاسيك هم براي كلاس II وجود دارند كه DP,DQ,DR نام دارند ، ژن A زنجيره آلفا وژن B زنجيره بتا را كد مي كنند و براي هركدام از اين دو زنجيره بيش از يك ژن وجود دارد
MHC –I structure
زنجيره بتا دو ميكروگلوبولين از كروموزوم 15 كد مي شودوبراي پايداري مولكول HLA در سطح سلول لازم است در واقع سه بخش :زنجيره آلفا ، پپتيد آنتي ژنيك و زنجيره بتا دو براي بيان پايدار مولكول HLA الزامي است دومين 3 در كلاس I لنگرگاه CD8 ودومين 2 لنگر گاه CD4 مي باشد
MHC-II structure
هرمولکول کلاس I یا II دارای یک شکاف متصل کننده پپتید بوده که در هر زمان یک پپتید را متصل می کند اما هر مولکول MHC بسیاری از پپتیدهای مختلف را می تواند متصل کند MHC-I پپتیدهای با طول 11-8 اسید آمینه را جا می دهند در حالیکه MHC-II پپتیدهای با طول 30-10 اسید آمینه یا بلند تر را جا می دهند
Peptide location
T cell receptor and MHC interaction
مولکولهای MHC هم پپتید های خودی و هم پپتیدهای غریبه را می توانند بیان کنند. TCR بصورت توام بخش هایی از پپتید و بخش هایی از MHC را شناسایی می کند یعنی کمپلکس MHC-peptide را شناسایی می کند چنانچه در فردی آلل ویژه ای ازMHC برای یک پپتید خاص وجود داشته باشد که بتواند آن را به سلول های T معرفی کند نسبت به آن پپتید پاسخ ایمنی ایجاد می شود
پروتئینهای با منشاء داخل مثل پروتئینهای ویروسی و سرطانها و یا میکروبهای داخل سلولی ، متفاوت از پروتئینهای با منشاء خارج (پروتئینهایی که وارد سلول می شوند و در اندوزوم ها قرار می گیرند )عمل آوری (process) می شوند پروتئینهایی که درداخل سیتوزول تولید می شوند همراه با MHC-I به سلولهای Tc معرفی می شوند پروتئین های خارجی همراه با مولکولهای MHC-II به سلولهای Th معرفی می شوند
Polymorphism of class II HLA-DPA 12 HLA-DPB 88 HLA-DQA 17 HLA-DQB 42 HLA-DR >400
Polymorphism of class I HLA-A >280 HLA-B >500 HLA-C >130
MHC genes and graft rejection
HLA expression
HLA haplotypes in a typical family Haplotype is combination of allelic forms of HLA molecules on one chromosome. We inherit 3 types of heavy chains for HLA class I. molecules from each parent . Everybody expresses 6 different types of HLA class I. molecules unless honmozygous status for some of the types was inherited.