انواع مطالعات اپیدمیولوژیک ا- مطالعات مشاهده ای OBSERVATIONAL STUDIES 2- مطالعات تجربی EXPERIMENTAL STUDIES -CLININAL TRIAL - INTERVENTIONAL STUDIES مطالعات مشاهده ای 1- مطالعات توصیفی DESCRIPTIVE STUDIES 2- مطالعات تحلیلی ANALYTICAL STUDIES

انواع مطالعات توصیفی 1- مطالعات مقطعی 1-CROSS SECTIONAL STUDIES 2- CASE- REPORT 3- CASE – SERIES انواع مطالعات تحلیلی : 1- مطالعات گذشته نگر (مورد شاهدی ) RETROSPECTIVE STUDIES(CASE-CONTROL S.)

2- مطالعات اینده نگر (مطالعات همگروهی ) PROSPECTIVE STUDIES(CONTROL انواع مطالعات همگروهی : 1- آینده نگر 2- گذشته نگر 3- مرکب از آینده نگر و گذشته نگر (HISTORICAL- COHORT )

انواع مطالعات اپیدمیولوژیک : 1-مطالات مقطعی CROSS- SECTIONAL STUDIES 2- مطالعات طولی LONGITUDINAL STUDIES )تورش)BIAS هرنوع تاثیری درهرمرحله از تحقیق که موجب شود نتایج بطور منظم بامقادیر واقعی تفاوت پیداکند .

مطالعه مقطعی : جمعیت مورد بررسی –نمونه 1-الف – افرادبیمارودرمعرض فاکتور افراد سالم ودرمعرض فاکتور 2-ب-افراد بیمارکه درمعرض فاکتور نمی باشد افراد سالم که درمعرض فاکتورنمیباشد

مطالعه گذشته نگر گروه بیمار الف – افراد درمعرض عامل بیماریزا بوده ب-افراددرمعرض عامل بیماریزا نبوده گروه کنترل الف- افراددرمعرض عامل بیماریزا بوده ب- افراد در معرض عامل بیماریزا نبوده

مطالعه آینده نگر گروه در معرض عامل بیماریزا هست 1- کسانی که بیمار شده اند کسانی که بیمار نشده اند جمعیت افراد سالم گروه در معرض عامل بیماری زا نیست 2- کسانی که بیمار شده اند

مزایای مطالعات مقطعی 1- طرح مطالعه اسان ،ارزان ودر بعضی مواقع کوتاه مدت 2- دربررسی اپیدمیهای ناگهانی کارایی خوبی دارد 3-برای ارزشیابی ارائه خدمات و برآورد نیازهای مراقبت های بهداشتی مفید است 4- امکان تعمیم نتایج وجود دارد 5- درآن واحد امکان مطالعه چند بیماری و فاکتور هست 6- شیوع یک بیماری یا عامل خطر را نشان می دهد

ادامه: 7- طرح های مقطعی با هزینه کم می تواند نخستین مرحله از یک مطالعه تجربی یا همگروهی باشد 8- مسئله گم شدن افراد در مطالعه را ندارد .

معایب مطالعات مقطعی تعیین اینکه ایا مواجهه یا علت قبل از معلول (بیماری)بوده مشکل است . 2- امکان بروز سوگرایی 3- محاسبه میزان بروز امکان پذیر نمی باشد

مراحل اجرای مطالعه 1-انتخاب افراد شاهد و مورد 2- همسان سازی جهت خنثی کردن 3- اندازه گیری مقدار مواجهه 4- تجزیه و تحلیل وتفسیر نتایج با استفاده از برآورد خطر نسبی

منابع گرد اوری بیماران 1-بیمارستان ها 2-جمعیت معمولی

منابع انتخاب گروه شاهد 1- سایر بیماران بیمارستان 2-خویشاوندان بیمار 3-همسایگان بیمار 4- مردم عادی

معایب مطالعات: 1- عدم امکان تعمیم نتایج بدلیل نداشتن جمعیت مرجع 2- دشوار بودن انتخاب گروه شاهد 3- عدم توانائئ درمحاسبه میزان بروز 4- مشکلات مربوط به سوگرایی 5-PREVALANCE – INCIDENE BIAS 6-فقط یک پیامد قابل بررسی

مزایای مطالعات: 1-اجرای آسان – سریع – ارزان 2- امکان انجام مطالعه با نمونه های کم 3- پژوهش درباره بیماریهای نادر 4- خسته کننده نمی باشد 5- با امکان تکرار مطالعه در مناطق جغرافیایی مختلف درجه اعتماد مطالعه افزایش می یابد 6- امکان شناسایی عوامل خطر و مبارزه با ان

ادامه: 7-امکان مطالعه مواردی که بین مواجهه و بیماری دوران نهفته طولانی دارد 8-سودمندی برای ایجاد فرضیه ها (بررسی تعداد زیادی متغیر مستقل)

مراحل انجام یک بررسی هم گروهی 1-انتخاب افراد مورد مطالعه الف- انتخاب از کل جمعیت ب- انتخاب گروه ها 1- گروههای انتخابی مثل گروههای تخصصی مانند پزشکان،آموزگاران 2- گروههای مواجهه

ادامه: 2-بدست آوردن داده ها در مورد مواجهه الف – برحسب داشتن یانداشتن مواجهه با عامل خطر ب- برحسب سطح مواجهه یا درجه مواجهه 3-انتخاب گروه های مقایسه الف- مقایسه داخلی ب- مقایسه خارجی ج- مقایسه با میزان های کلی جمعیت

ادامه: 4-پیگیری 5- تجزیه وتحلیل (محاسبه شاخص میزان خطر نسبی)

معایب مطالعات همگروهی 1-هزینه زیاد –پرسنل زیاد – صرف وقت زیاد 2-نیاز به تعداد زیاد افراد مورد مطالعه 3-مناسب نبودن برای بررسی بیماری های نادر 4- از دست دادن افراد 5- ممکن است در طی زمان معیار تشخیص بیماری تغییر کند 6-خستگی پژوهشگر

ادامه: دگرگون شدن رفتار مردم درارتباط با فاکتور مورد مواجهه 8-مشکلات اخلاقی 9-تاثیر متغیرهای مخدوشگر نتایج اصلی را تحریف میکند

مزایای مطالعات همگروهی: 1-بدلیل شروع مطالعه با جمعیت نتایج قابل تعمیم است 2- بهترین طرح برای توصیف دقیق بروز است 3- چند پیامد احتمالی مرتبط با مواجهه را می توان بررسی نمود 4- نسبت-dose responseقابل محاسبه است 5- کاهش misclassification بعلت تشکیل گروههای مقایسه ای قبل از بیماری

ادامه: 6- دراین بررسی علت مقدم بر بیماری است (تنها راه اثبات ترتیب زمانی متغیرهای مستقل و وابسته است ) 7-تنها راه مطالعه بیماری های سریعا کشنده می باشد 8- هرچه پیگیری همگروه ادامه یابد مطالعه قدرت بررسی تعداد بیشتری از پیامد ها را بدست می اورد 9- امکان تجزیه وتحلیل مطالعه در مواردی که افراد در دوره های متفاوت زمانی وارد بررسی شوند

اپیدمیولوژی تجربی: اهداف : الف- ارائه تجربه عملی درباره عوامل سببی (عوامل خطر) که امکان تغییر بیماری یا مبارزه با ان را فراهم آورد ب- ارائه روش اندازه گیری کارایی وکارسازی خدمات بهداشتی از نظر پیشگیری ومبارزه با بیماری ها ودرمان آنها وارتقاء سلامت جامعه مطالعات تجربی به دو صورت انجام می شود : 1-مطالعات بر جانوران 2- مطالعات روی انسان

1- کارآزمایی های شاهددار تصادفی شده انواع بررسی های تجربی: 1- کارآزمایی های شاهددار تصادفی شده 2- کارآزمایی های غیر اتفاقی یا غیر تجربی

کوربودن کارآزمایی: 1-کارآزمایی یک سو کور 2- کارآزمایی دو سو کور 3-کارآزمایی سه سو کور

انواع تورش در مطالعات تجربی: 1-تورش در گزینش دوگروه مطالعه وشاهد (مثلا گروه تجربی ممکن است بیماریشان خفیف تر باشد ) 2- گروه شاهد و گروه تجربی از مناطق مختلف بوده یا درزمانهای مختلف تحت مطالعه باشند 3- بخشی از افراد گروه شاهد به عامل مورد بررسی دسترسی داشته ویا بخشی از افراد گروه مطالعه از بکاربردن عامل مورد بررسی امتناع ورزند . 4- نحوه اعمال مداخله در همه گروه مطالعه یکسان نیست

ادامه: 5-درارزشیابی نتایج قرار گرفتن فرد درگروه مطالعه یا شاهد روی ارزشیابی نتایج تاثیر بگذارد. 6- ازدست رفتن افراد درطول مطالعه

مزایا و معایب مطالعات تجربی : 1- دقیقترین روش آزمودن رابطه علیتی میان متغیرها می باشد 2-دقیقترین روش نشان دادن اثر تغییرات مستقل در متغیر وابسته است 3- بسیاری از عوامل تحت کنترل محقق است 4- تصادفی کردن قابلیت مقایسه گروهها را فراهم می کند

معایب: 1- از نظر هزینه و زمان گران هستند 2- همیشه نمی توان سطح بعضی از متغیرها را به سهولت افزایش یا کاهش داد 3- در بعضی موارد کاربرد این روش ها با اصول اخلاقی تعارض دارد 4- از دست دادن افراد و عدم همکاری آنها ATTRITION BIAS