موضوع سمینار : نقش مولفه ها در معماری سرویس گرا موضوع سمینار : نقش مولفه ها در معماری سرویس گرا ارائه شده توسط : کبری نعلبندی امیری
تعریف معماری سرویس گرا : معماري مبتني بر سرويس (سرويس گرا)، مدلي براي توسعه سامانه هاي نرم افزاري است كه در آن، استفاده و سازماندهي منابع گسترده، اعم از برنامه و داده به نحوي صورت مي گيرد كه بكارگيري اين قابليت ها به شكل يكسان و با تعاريف مشخص صرف نظر از پلت فرم، مشخصه شي ء و دامنه امكان پذير مي شود.
عناصر تشکیل دهنده معماری سرویس گرا : Application frontend عناصر فعالي از يک SOAهستندکه تمام فعاليتهاي سيستم هاي سازماني را آغاز و کنترل مي کنند.
Service: Service repository : Service bus: يک مولفه نرم افزاري از يک معناي کارکردي مشخص است که معمولا يک مفهوم حرفه را محسور سازي مي کند. Service repository : امکاناتي رابراي پيدا کردن سرويس ها و دريافت کليه اطلاعات لازم جهت استفاده از سرويس ها فراهم مي کند بويژه اگر اين سرويس ها بايستي در خارج از محدوده زماني و کاکردي پروژه سازنده آنها پيدا شود. Service bus: سرويس تمام بخشهاي شرکت کنندهدر يک SOAرا به هم متصل مي کند.مثلا اگر يک ApplicationFrontend بخواهد کارکردي از يک سرويس پايه اي را فراخواني کندگذرگاه سرويس اين عمل را ممکن مي سازد.
چرا براي طراحي سيستم SOA گزينه مناسبي به نظر ميرسد؟ تصور بر اين است كه استفاده از معماري سرويسگرا به فرآيند داخل يك سازمان كمك ميكند تا سريعتر و با صرف هزينه مناسبتري پاسخگوي تغييرات باشند. بدين صورت كه به جاي صرف زمان و هزينه براي بازسازي، از ابزارهاي موجود استفاده صورت پذيرد. فناوري SOA، چارچوب خوبي را براي ساختن راه حلهاي پويايي كه امروز به كار ميآيند، در اختيار ميگذارد. علت اين امر بسيار روشن است؛ براي اينكه هر برنامه بدون نياز به برنامه ديگر ميتواند از سرويسها استفاده كند. پس به راحتي نيز ميتوان برنامهاي را از مدار خارج يا به آن اضافه كرد.
چرا از معماری سرویس گرا استفاده می کنیم ؟ soaبا طبيعت اتصال آزادانه خود به سازمانها امکان بهرهگيري از سرويسهاي جديد يا ارتقاي سرويسهاي موجود را به شيوهاي قطعه قطعه به منظور تمرکز بر نيازمنديهاي تجاري فراهم ميآورد، امکاني را براي قابل استفاده نمودن سرويسها در کانالهاي متفاوت فراهم ميسازد، و سازمان موجود و برنامههاي کاربردي نسل قبل رابه عنوان سرويسهاارائه ميکند، در نتيجه سرمايههاي زيربناي IT موجود را حراست مينمايد.
لايه هاي معماري سرويس گرا : Access Layer : واسط گرافيكي مانند پرتال براي نمايش Process Layer : پروسه هاي تعريف شده توسط كاربر در موتور گردش كار Recource Layer: منابع، موجوديتها و داده ها :Service Layer سرويسهاي مختلف ((TASK,PROCESS SOAتامين كننده معماري براي : توليد سيستمهاي پيچيده با استفاده از سرويسهاي ساده استقلال از تكنولوژي استقلال از فروشنده خاص ساخت/تحويل سريع راهكارهاي جديد تأمين يكپارچه سازي داده ها گردش كار پويا قابليت استفاده مجدد از سرويس
SOA يك تكنولوژي خاص نيست. SOA يك برنامه كاربردي نيست. اصول معماری سرویس گرا : Reuse Granularity Modularity
Composability Interoperability compliance service encapsulation service loose coupling service contract service abstraction
service reusability service autonomy service discoverability service optimization service relevance service composability
مفاهيم اصلي در معماري سرويس گرا: هم نواسازي و هم خواني:
چند نكته در تعريف اتصال سست وجود دارد: اتصال سست: چند نكته در تعريف اتصال سست وجود دارد: * به وسيله واسط(interface) سيستم انجام مي شود. * ارتباط از طريق ارسال پيام است. * تمام طرف ها در محيط ارتباطي بايست از يك مدل داده استفاده كنند. * ارتباط بايستي مستقل از سكو و فناوري پياده سازي هر جزء باشد.
مقايسه اي ميان سيستم هاي اتصال سست با اتصال سفت : تبادلات همگام نا همگام سبك پيام ارسالي RPC متن آدرس پيام وابسته به كد مسيريابي شده فناوري تك فناوري چند فناوري نوع داده وابسته غير وابسته تعريف نحو طبق پيمان دو طرفه انتشار نحو طبق استاندارد مقيد سازي ثابت و در مراحل اوليه با تاخير اصلاح معنائي با تغيير كد با تغيير شكل منظور و هدف كارائي تعامل بين انواع نرم افزارها نتيجه و اثر قابل پيش بيني غير منتظره
استفاده مجدد کوششی است برای : انتزاع های پایدار دامنه را منعکس می کند. مزاياي SOA : سيستمهاي چابک يکپارچگي آسان با شرکاء داخلي و خارجي استفاده مجدد استفاده مجدد کوششی است برای : انتزاع های پایدار دامنه را منعکس می کند. حالت های نمایش را مخفی می کند . مستقل بودن استثنا ها را بوسیله واسط مولفه گسترش می دهد.
فواید وضرورت soa از نگاه ذینفعان مختلف : پشتيباني از محصولات با طول عمر کوتاه بهبود بازگشت سرمايه نگاشت مستقيم فرآيندهاي حرفه به فناوري اطلاعات توسعه و اجراي تدريجي قابليت انعطاف و تغيير آسان از يک ارائه دهنده سرويس به ديگري فواید وضرورت soa از نگاه ذینفعان مختلف : مدير ارشد اجرائي (CEO)
مدير ارشد اطلاعاتي (CIO) مدير پروژه هاي توليد و توسعه سيستم هاي اطلاعاتي توسعه دهندگان سيستم كاربران سيستم ها مزاياي معماري سرويس گرا از نگاه كسب و كار مزاياي معماري سرويس گرا از نگاه فناوري اطلاعات
اتصال سست (Loosely Coupled) : سرویس : سرویس ویژگی های زیر را دارد : اتصال سست (Loosely Coupled) : سرويسها به طور اساسي با ديگر اجزاء تركيب نشدهاند. مستقل از پروتكل: چندين پروتكل ميتوانند بصورت آشكار و شفاف به يك سرويس ارائه شده دسترسي داشته باشند. يك سرويس ارائه شده اصولا يك شكل تركيبي از منطق كاري را اجرا ميكند و نتايج را در يك فراخواني ارسال مينمايد. سرويسها به يك شيوه يكسان قابل دستيابي هستند و مكان آنها مهم نميباشد. حالت هيچ کاربري را نگه نمي دارد.
مد ل سرویس : Business service model : عملیات وابسته به پردازش های تجاری را کپسوله می کند. Utility sevice model : عملیات وابسته به زیر ساخت ها و توابع مهندسی سیستم اصلی را کپسوله می کند. Controller sevice model :چندین سرویس برای یک سطح بالا و پیچیدگی زیاد و وظایف ناحیه ی وسیع تری را کنترل می کند.
تعریف سرویس گرایی ( service –orientation ) تعریف مولفه : یک مثال ساده از مولفه های نرم افزاری
مولفه ها نیاز دارند : بطور کامل مستند یافته باشند . بطور کامل مستند یافته باشند . کاملا تست شده باشند : - بطورگسترده اعتبار ورودی ها چک شود - قادر باشد پیغامهای خطا را برگرداند یا کدهایی را برگرداند. با یک آگاهی طراحی شود که استفاده های پیش بینی نشده را ارائه کند.
استاندارد بودن : از مدل استاندارد مولفه پیروی می کند. مستقل بودن : بدون تبدیل کننده ها استفاده می شود. با یک آگاهی طراحی شود که استفاده های پیش بینی نشده را ارائه کند. قابلیت ترکیب داشته باشند. قابلیت توسعه : موجودیتی مستقل است.
تعریف مولفه بصورت : تعریف مفهومی : تعریف مولفه بصورت : تعریف مفهومی : یک مولفه یک ماژول کو چک نرم افزاری یا یک مجموعه ویژگی است که بعضی سودمندی ویژه استفاده شده داخل یک کاربرد را فراهم می کند. تعریف تکنیکی : از دیدگاه تکنولوژیکی , مولفه ها شی های نرم افزاری هستند که ارتباط تعاملی با یکدیگر برای ساخت یک کاربرد دارند.
مشخصات مولفه در معماری سرویس گرا : 1. یک مشخصات سرویس یک دیدگاه از مو لفه ها فراهم می کند که بوسیله سه گروه توضیحات زیر مشخص می شود : واسط ها سیاست ها توصیفات رفتاری 2 .پیاده سازی مولفه ها پیاده سازی مولفه ها بوسیله چهار گروه مشخصات زیر تعریف می شوند : 1-2.مشخصات provided service
2-2.مشخصات Required خصوصیاتی که ممکن است مولفه را وادار کند رفتارهایش را سفارشی و سازماندهی کند. خصوصیاتی که حمایت اساسی را فراهم می کند,سنسور های خیلی پیچیده , پوینت های تغییر پذیر و out calls را برای یک customizing component استفاده شوند. 3-2. Container directives (سیاست ها ) : که برای همه نمونه پیاده سازی ها یکسان است. 4-2.یک implemention artifact که پیاده سازی مولفه را تعریف می کند مانند قانون های : set of xslt یاBPEL Document ,Java class
3. یک service component تعریف شده است بوسیله موارد زیر : یک اسم پیاده سازی یک سرویس مولفه مقادیر هر ویژگی از پیاده سازی که برای سازمان دهی نمونه تعیین می شود. 4. ویژگی های هر کدام از سرویس ها , ویژگی های سرویس های مورد نیاز پیاده سازی را تعیین می کند.
پیاده سازی مولفه و نوع مولفه مشخص شده : سفارشی کردن بدون برنامه نویسی: پیاده سازی مولفه و نوع مولفه مشخص شده : سفارشی کردن بدون برنامه نویسی: دنیای براساس مولفه یک مولفه پنج خصوصیات زیر را برآورده می کند : می تواند در چندین پروژه استفاده شود. می تواند بطور مستقل در پروژه مشخص و مفاهیم سیستم طراحی شود. می تواند با دیگر مولفه ها ترکیب شود.
بصورت کپسوله است فقط واسطه ها بصورت واضح هستند و پیاده سازی آنها نمی تواند تغییر کند. می تواند بصورت یک واحد مستقل غیر قابل تجزیه توسعه داده و نصب شود و بعدا بقیه سیستم را بروز رسانی کنیم. انواع واسط مولفه : یک مولفه چهار واسط متفاوت دارد : Software interface : برای ترکیب مولفه با دیگر مولفه های نرم افزاری . User interface: ارتباط بین مولفه و یک کاربر انسانی را برقرار می کند.
Configuration interface : برای پیکر بندی مولفه, یک مجموعه پارامتر استفاده می شود. Monitoring interface : در زمان اجرا تشخیص دستورهای داخلی مولفه , تعداد پیغا م های که بوسیله مولفه فرستاده می شود و یا دریافت می شود را فراهم می کند, اما در آینده نزدیک آن ها یک بخش اصلی در یک واسط مولفه می شوند.
معماری سرویس گرا و مولفه ها نقش مولفه ها در معماری سرویس گرا