Pojam DBMS. Relacione baze podataka 2. čas

Pojam DBMS DBMS – Database Menagment System SUBP - Sistem za upravljanje bazom podataka To je softver preko kojeg korisnici komuniciraju sa bazom podataka Softverski sistem koji se koristi za: kreiranje ( DDL – jezik za opis podataka ) memorisanje podataka ( SDL ) manipulisanje podacima ( DML ili QL- jezik upita) kontrolu prava pristupa podacima ( DCL )

Baza podataka – podaci na disku Data Base Management System DBMS Aplikacija X Aplikacija Y Aplikacija Z Data Base Management System DBMS

Pojam DBMS Primeri relacijskih DBMS: MS Access MySQL MS SQL Server Oracle IBM DB2 Relacijski DBMS se zasnivaju na jeziku SQL

Relacione baze podataka Podaci su smešteni u dvodimenzionalne tabele Matematički, relacija je podskup Dekartovog proizvoda, tj. skup čiji su elementi uređene n- torke Jedan red (vrsta) tabele je jedna n-torka Tabela je jedna relacija – skup n-torki

Relacione baze podataka Tabela Studenti Ime i prezime JMBG Smer Godina upisa Petar Petrović 1506983710325 PP 2007 Marko Marković 0211979850123 RGD Janko Janković 1112985830456 2006 - - - - - - - - - - - - - - - - - Tabela Studenti sadrži uređene četvorke: ( ime i prezime, JMBG, smer, godina upisa ) Tabela Studenti je jedna relacija

Relacione baze podataka Ime i prezime JMBG Smer Godina upisa Petar Petrović 1506983710325 PP 2007 Marko Marković 0211979850123 RGD Janko Janković 1112985830456 2006 - - - - - - - - - - - - - - - - - Tabela Studenti-relacija Studenti sadrži podatke o objektima ( studentima ) tj. ENTITETIMA Kolone su svojstva entiteta, tj. ATRIBUTI

Relacione baze podataka DOMEN atributa je skup vrednosti za taj atribut. Domen određuje tip, dužinu i opseg podatka koji može biti vrednost atributa. Za atribut Godina upisa domen čine celi brojevi, dužine 4 znaka, u opsegu od npr. 1990 pa nadalje. Atributu se može dodeliti vrednost NULL što znači: Vrednost atributa za posmatrani entitet ne postoji ili još uvek nije poznata. Vrednost atributa za posmatrani entitet nije primenljiva.

Relacione baze podataka Ime i prezime JMBG Smer Godina upisa Petar Petrović 1506983710325 PP 2007 Marko Marković 0211979850123 RGD Janko Janković 1112985830456 2006 - - - - - - - - - - - - - - - - - Tabela ( relacija ) ne sme da sadrži dva ista reda ( objekta, entiteta ) Entitet, opisan jednim redom tabele, mora da ima svojstvo po kojem se može jednoznačno identifikovati – razlikovati od ostalih entiteta.

Relacione baze podataka Ime i prezime JMBG Smer Godina upisa Petar Petrović 1506983710325 PP 2007 Marko Marković 0211979850123 RGD Janko Janković 1112985830456 2006 - - - - - - - - - - - - - - - - - Atribut koji jedinstveno identifikuje entitet zove se KLJUČ RELACIJE – može ih biti više. PRIMARNI KLJUČ . Ključ koji je izabran za identifikaciju entiteta. JMBG je primarni ključ relacije Studenti jer svaki entitet ( student ) ima jedinstveni matični broj.

Relacione baze podataka Ime i prezime JMBG Smer Godina upisa Petar Petrović 1506983710325 PP 2007 Marko Marković 0211979850123 RGD Janko Janković 1112985830456 2006 - - - - - - - - - - - - - - - - - SPOLJNI KLJUČ je atribut jedne relacije koji se uparuje sa ključem neke druge ili iste relacije. Važan je za ostvarivanje veza između tabela.

Relacione baze podataka Tabela Smerovi ID Smera Smer Broj studenata 1 PP 25 2 RGD 30 3 RP 4 GD 60 Ključevi relacije Smerovi mogu biti ID Smera i Smer.

Relacione baze podataka Tabela Studenti Ime i prezime JMBG Smer Godina upisa Tabela Smerovi ID Smera Smer Broj studenata Atribut Smer u tabeli studenti je SPOLJNI KLJUČ jer se uparuje sa ključem Smer iz tabele smerovi da bi se ove tabele povezale.

Kreiranje baze podataka Analiza potreba – šta treba napraviti Modeliranje podataka – izrada ER modela, tj. formiranje šeme koja prikazuje entitete, njihove atribute i veze Implementacija – fizičko kreiranje BP pomoću nekog DBMS-a Testiranje Održavanje

Kreiranje baze podataka ER dijagram entitet atribut Veza između entiteta - relacija

Kreiranje baze podataka Treba voditi računa o: Domen atributa definiše njegove dozvoljene vrednosti Atribut koji je primarni ključ ne sme imati NULL vrednost Vrednost spoljnog ključa mora biti jednaka nekoj vrednosti ključa sa kojim se uparuje ili biti postavljena na NULL – referencijalni integritet, važan kod povezivanja tabela

Kreiranje baze podataka Treba voditi računa o: Atributi moraju biti prosti, tj. ne mogu se dalje razlagati Redudantnost podataka – dupliranje podataka, podaci se mogu dobiti iz drugih podataka baze Normalne forme – postupak za otklanjanje redudantnosti Dve vrste ne smeju biti iste – integritet entiteta, unique