Piridoksin (vitamin B6). Pripremio Prof dr Midhat Jašić
Piridoksin (vitamin B6) Sačinjava grupu nekoliko strukturno sličnih spojeva. Pod terminom vitamin B6 podrazumevaju se tri hemijski slična jedinjenja, koja se javljaju u prirodi. To su: piridoksin, piridoksal i piridoksamin. Osjetljiv je na svijetlo, i svi pripravci s njim moraju se čuvati podalje od svijetla. Piridoksin je iznimno važna komponenta u staničnoj izmjeni tvari. Manjak piridoksina se javlja vrlo rijetko.
B6 – Chief Functions Glavna funkcija piridoksina je sudjelovanje u metabolizmu bjelančevina, ugljikohidrata i masti. Pomaže i pri stvaranju eritrocita (crvena krvna tjelešca). Učestvuje preko 100 metabolič. reakcija Potreban u konverziji aminokiselina , esencijalnih u neesencijalne Pomaže u konverziji triptofana u niacin ( nikotinsku kiselinu) Hemoglobin sinthesis Neurotransmitter synthesis Steroid hormone activity Release of glucose from glycogen Immune function Fetal brain and nervous system development
Piridoksin (vitamin B6) Glavna funkcija piridoksina je sudjelovanje u metabolizmu bjelančevina, ugljikohidrata i masti. Pomaže i pri stvaranju eritrocita Deficit piridoksina javlja se pri uzimanju nekih lijekova koji koče njegovo djelovanje, zatim kod kroničnih bolesti, a osobito kod kroničnog alkoholizma i kod l oše apsorpcije u tankom crijevu. . Kronični alkoholizam snižava razinu piridoksina u tijelu i zbog oštećene sluznice probavnog kanala i zbog redovno prisutnog alkholnog oštećenja jetre i zbog toga što se piridoksin, koji je normalno vezan na bjelančevine što ga nose (apoprotein), teško od njih oslobađa kod alkoholičara, a k tomu je u njih povećana razgradnja i izlučivanje piridoksina iz tijela
Vitamin B6 Vitamin B6, folat i vitamin B12 djeluju u cilju da smanje nivo aminokiseline homocisteina u krvi. Svaki vitamin formira koenzim koji pomaže pretvaranje homocisteina u druge aminokiseline – cistein i metionin. Nizak unos vitamina B6 ili folata može povećati nivo homocisteina, a umjereno visoki nivoi homocisteina su povezani sa fatalnim srčanim napadima.. S obzirom da tijelo ima velike rezerve viramina B12, varijacije u unosu vitamina B12 rijetko utječu na nivo homocisteina. Studije su pokazale da žene sa najvišim unosima vitamina B6 i folata su za polovinu manje izložene riziku od srčanih napada, za razliku od žena koje imaju najniži unos
Piridoksin (vitamin B6). Slika deficita piridoksina prilično je slična slici deficita riboflavina i nijacina. Bolesnici obole od upale jezika, ozljeda usta i usnih kutova, od oštećenja perifernih živaca. Javljaju se i promjene na koži. Često su razdražljivi i nervozni te pate od nesanice. Kod neke djece koja ne dobivaju dovoljno tog vitamina mogu se javiti grčevi nalik padavici
Piridoksin (vitamin B6). Očevidna deficijencija vitamina B6 izaziva osip po koži i anemiju, a takođe remeti aktivnost nervnog sistema. Neadekvatan vitamin B6 remeti sintezu crvenih krvnih ćelija i njihovu sposobnost da vežu oksigen, pa uzrokuju anemiju u kojoj su crvene krvne ćelije male i blijede (hipohromna anemija). Blijeda boja odražava nedostatak adekvatnog hemoglobina koji će nositi dovoljno kisika. Deficijencija vitamina B6 takođe oštećuje nervni sistem i tako uzrokuje depresiju, glavobolje, konfuziju i grčenje mišića. Suptilniji nedostatak vitamina B6 remeti metabolizam homocisteina, vodeći u povećane nivoe koji su rizični faktori za srčana oboljenja.
Piridoksin (vitamin B6). DRI Recommendation: Adult (19-50 yr): 1-3 mg/day Tolerable Upper Intake Level: 100 mg/day RDA za vitamin B6 za muškarce i žene od 19 do 50 godina iznosi 1- 3 miligrama na dan. Obzirom na to da se potrebe povećavaju sa godinama, RDA iznosi 1,7 miligrama za starije muškarce i 1,5 miligrama za starije žene
Vitamin B6 Vitamin B6 ublažava grčeve i ukočenost, a djeluje i kao diuretik. Preporučuje se i kod osoba koje boluju od artritisa (upale zglobova). Koristi se za liječenje neuropatije izazvane izoniazidom, idiopatske sideroblastične anemije i premenstrualnih sindroma, uloga vitamina B6 je u imunom sistemu. ovaj vitamin je od svih vitamina grupe B najvažniji za razvoj imunog sistema. Pri nedostatku vitamina B6 narušavaju se procesi transaminacije i drugi putevi proteinskog metabolizma i tkivnog disanja. Pri vitamin B6 avitaminozi dolazi do promjene funkcija nervnog sistema. Pošto stvaranje nikotinske kiseline zavisi od piridoksal-fosfata, onda je i pelagra čest pratilac deficita piridoksina. Veliki broj genetskih bolesti nastaje zbog nesposobnosti specifičnih apoenzima (neaktivni enzim, koji da bi se aktivirao mora vezati neki molekul - kofaktor, koenzim), da vezuju piridoksal-fosfat adekvatnom čvrstinom.
Vitamin B6 Neke žene uzimaju velike doze vitamina B6 u svrhu liječenja premenstrualnog sindroma (PMS) – skupa simptoma koji se mogu pojaviti prije menstruacije. Doze od 50 miligrama izgleda da pomažu, ali je potrebno još istraživanja da bi se utvrdila njegova efikasnost na PMS. Megadoze vitamina B6 nisu bez rizika. Dugotrajno, dnevni suplementi 1,000 miligrama ili više mogu uzrokovati bolna, djelimično nepovratna nervna oštećenja koja uzrokuju ukočenje ekstremiteta i ometano hodanje. UL za unos vitamina B6 je 100 miligrana na dan. Nažalost, izvantržišni suplementi sadrže ove količine ili više. Doze iznad UL trebaju se unositi samo pod medicinskim nadzorom