برنامه‌ريزي استراتژيک فاز اول: شناخت وضعيت موجود فعاليت اول: شناخت وضعيت موجود سازمان
فرآيند شناخت و ارزيابی وضعيت موجود فعاليت اول: شناخت وضعيت موجود سازمان فعاليت دوم: شناخت وضعيت موجود محيط سازمان فعاليت سوم: ارزيابی وضعيت موجود سازمان فعاليت چهارم: ارزيابی وضعيت موجود محيط سازمان
فاز اول: شناخت وضعيت موجود فعاليت اول: شناخت وضعيت موجود سازمان (ادامه)
فاز اول: شناخت وضعيت موجود فعاليت دوم: شناخت وضعيت موجود محيط سازمان
نمودار مفهومي چارچوب راهبري سيستم‌ها (سازمان‌ها) تغييرات محيط سيستم محيط موجود سيستم محيط آينده سيستم تغييرات سيستم سيستم موجود سيستم آينده دوره زماني زمان فعلي زمان آينده
فرآيند کلي برنامه ريزی راهبردي سازمان ها فاز اول: شناخت و ارزيابی وضعيت موجود فاز دوم: تحليل و پيش بينی تغييرات محيطی فاز سوم: تحليل و تعيين دوره و افق برنامه ريزی فاز چهارم: تحليل و پيش بينی وضعيت آينده فاز پنجم: تحليل و طراحی تغييرات سازمان
فرآيند شناخت و ارزيابی وضعيت موجود فعاليت اول: شناخت وضعيت موجود سازمان فعاليت دوم: شناخت وضعيت موجود محيط سازمان فعاليت سوم: ارزيابی وضعيت موجود سازمان فعاليت چهارم: ارزيابی وضعيت موجود محيط سازمان
شناخت وضعيت موجود محيط سازمان
تعريف محيط سازمان مجموعه‌اي از عناصر و اجزاء خارج از محدوده هر سيستم سازماني، که با آن در ارتباط مي‌باشند. انواع ارتباط بين سيستم سازمان و محيط: تاثيرگذاري تاثير پذيري تعامل: (Ineraction) عبارتست از تاثيرگذاري و تاثيرپذيري توامان دو موضوع بر يکديگر
تعريف محيط سازمان دسته‌بندي عوامل محيطي سازمان: عوامل محيطي تاثيرگذار بر سازمان عوامل محيطي تاثير پذير از سازمان عوامل محيطي در تعامل با سازمان
فرآيند شناخت و تحليل محيط سازمان
فرآيند شناخت و تحليل محيط سازمان شناخت عناصر محيط سازمان محيط سازمان از چه عناصر و اجزائي تشکيل شده است؟ تجزيه و تحليل نوع ارتباط عناصر محيطي با سازمان نوع ارتباط هر يک از عناصر و اجزاء محيط با سازمان چيست؟ تجزيه و تحليل مکانيزم ارتباط عناصر محيطي با سازمان تغيير وضعيت هر عنصر محيطي به چه صورت و بر اساس چه فرآيندي بر سازمان تاثير مي‌گذارد؟ تغيير وضعيت سازمان به چه صورت و بر اساس چه فرآيندي بر محيط تاثير خواهد گذارد؟
شناخت عناصر محيط سازمان
شناخت عناصر محيط سازمان عوامل محيطی نزديک برای هر سازمان: عوامل فشار بر سازمان‌ها (Pressure Groups) ذينفعان (Stake Holders)
شناخت عناصر محيط سازمان عوامل محيطي دور برای سازمان‌ها: عوامل اقتصادي (يا محيط اقتصادي) عوامل فناوري (يا محيط فناوري) عوامل اجتماعي (يا محيط اجتماعي) عوامل سياسي، حقوقي (يا محيط سياسي)
عوامل محيط نزديک سازمان
شناخت عناصر محيط سازمان عوامل محيطی نزديک برای هر سازمان: عوامل فشار بر سازمان‌ها (Pressure Groups) ذينفعان (Stake Holders)
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل فشار بر سازمان‌ها (Pressure Groups) : عبارتند از مجموعه عوامل محيطي که با سازمان ارتباط مستقيم داشته و مجموعه‌اي از الزامات را در زمينه‌هاي مختلف بر سازمان تحميل مي‌کنند. عناوين اصلي‌ترين عوامل فشار بر سازمان‌ها: سهامداران و مالکين (Share Holders) رقبا (Competitors) مشتريان تامين‌کنندگان
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل ذينفع در محيط سازمان: عبارتند از مجموعه عوامل محيطي که از عملکرد و وضعيت مناسب سازمان منتفع مي‌گردند. عنوان کلي عوامل محيطي ذينفع سازمان: سهامداران رقبا (فضای کسب و کار): ارتقاء ارزش و اهميت زمينه يا بخش کاري در اثر عملکرد خوب آنها مشتريان تامين‌کنندگان دولت کارکنان سازمان
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عنوان کلي عوامل محيطي ذينفع سازمان (ادامه) اصناف و مجامع کاري و صنفي جامعه موسسات اعتباري و مالي رسانه‌ها
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان نکات مهم: اهميت تعقيب و پايش آخرين تحولات در حوزه‌هاي مختلف فناوري استفاده از پايگاه‌هاي داده عمومي و اختصاصي جهت پايش حوزه‌هاي مختلف فناوري انفعال اغلب سازمان‌ها در برابر تغييرات محيط فناوري از رده خارج شدن سريع سيستم ها بخاطر تغييرات سريع فناوري اهميت و لزوم تدوين استانداردها، قواعد و شيوه‌نامه‌ها جهت ايجاد هماهنگي با تغييرات محيطي در حوزه‌هاي مختلف بخصوص حوزه فناوري
عوامل محيط دور سازمان
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل محيطي اقتصادي: عبارتند از مجموعه عوامل و ويژگي‌هاي محيطي با ماهيت اقتصادي که مرتبط با ابعاد و شاخص‌هاي سازمان مي‌باشند. مثال: سياست کشور در توسعه بخش‌هاي مختلف اقتصادي (کشاورزي، صنعت، خدمات و ....) ميزان دسترسي به بازار اقتصادي ساير کشورها مقدار تراز تجاري با ساير کشورها شرايط و ويژگي‌هاي نيروي کار (تخصص، مهارت، ميزان دستمزد، ...) تنوع و ميزان توليد کالا و خدمات در بخش‌هاي مختلف اقتصادي
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان ادامه مثال از عوامل محيطي اقتصادي: نرخ برابري پول ملي با ساير ارزهاي بين‌المللي نرخ برابري ارزهاي بين‌المللي با يکديگر نرخ ماليات بر درآمد نرخ ماليات بر فروش نرخ تورم مقدار درآمد ناخالص ملي خصوصيات مختلف کسب و کارهاي متداول (حجم، تنوع، ميزان درآمد، ...) مقدار پارامترهاي عملياتي بازارهاي مالي و اعتباري خصوصيات مختلف بازار بورس (شاخص‌هاي مالي، معاملاتي و ...)
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان نرخ سرمايه‌گذاري داخلي نرخ سرمايه‌گذاري خارجي ميزان دسترسي به منابع و اعتبارات خارجي شاخص‌هاي مختلف تجارت از طريق اينترنت (حجم، روند رشد، ....) خصوصات اقتصادي ساير سيستم های تجارت الکترونيک
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل فناوري: عبارتند از مجموعه عوامل و ويژگي‌هاي محيطي با ماهيت فناوري که مرتبط با ابعاد و شاخص‌هاي سيستم يا سازمان مورد مطالعه مي‌باشند. فناوري: مجموعه روش‌ها، ابزارها و ايده‌هاي قابل استفاده براي تبديل منابع به محصول (کالا و خدمات) مثال: ميزان دسترسي به خطوط مختلف ارتباطي (ماهواره‌اي، فيبر نوري، ...) سرعت انتقال داده‌ها به وسيله خطوط مختلف ارتباطي ميزان داده قابل ذخيره در ابزارهاي ذخيره‌سازي داده سرعت پردازنده کامپيوترها
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان مثال از عوامل محيطي در گروه فناوري (ادامه): ميزان دسترسي و خصوصيات تجيهزات شبکه‌هاي کامپيوتري بي‌سيم قيمت سخت‌افزار کامپيوتري ميزان عرضه خدمات و کالا از طريق شبکه اينترنت ميزان بکارگيري فناوري وب در توليد نرم‌افزارهاي مختلف کالا و خدماتي که به وسيله زنجيره‌هاي سازماني يا سيستمي توليد ميشود توانمندي‌هاي نرم‌افزارهاي مديريت پايگاه داده عرض باند خط ارتباطي مورد نياز نرم‌افزارها جهت اجرا تحت شبکه ويژگي‌هاي مختلف استانداردهاي انتقال داده تعداد کالا و خدمات قابل عرضه به شکل ديجيتالي تعداد و تنوع سرويس‌هاي مختلف در شبکه اينترنت
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل محيطي سياسي – حقوقي: عبارتند از مجموعه عوامل و ويژگي هاي محيطي با ماهيت سياسي-حقوقي مرتبط با ابعاد و شاخص‌هاي مختلف سازمان عوامل سياسي: مجموعه عواملي که وضعيت آنها توسط دولت‌هاي و بخش‌هاي حاکميتي معين مي‌گردد. مثال: حجم و نوع مبادلات با ساير کشورها، الزامات امنيتي، چارچوب‌ها و بسترهاي مختلف اجرايي، نظام مالياتي، نظام بانکي و مالي، نحوه و الزامات تعامل با ديگر کشورها، نظام گمرک، جغرافياي سياسي بين‌المللي، تقسيمات کشوري، نظام امنيتي ساير کشورها، ...
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل حقوقي: مشتمل بر مجموعه قوانين و پارامترهاي حقوقي کلان موثر بر ابعاد و شاخص‌هاي مختلف سازمان مثال: تعرفه‌هاي تجاري، قانون تجارت الکترونيک، نظام کشف و رسيدگي به جرائم، تعريف جرائم رايانه اي، نحوه مجازات مجرمين رايانه ای،...
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان عوامل اجتماعی: مشتمل بر مجموعه عوامل و اجزاء با ماهيت اجتماعي و موثر بر ابعاد و شاخص‌هاي مختلف سازمان مثال: هرم جمعيتي جامعه، تعداد بازنشستگان، درصد اشتغال، انتظارات اجتماعي، گروه‌ها و جمعيت‌هاي اجتماعي، ميزان دسترسي به فرصت‌هاي کاري، سطح پوشش خدمات اجتماعي، سطح معلومات و تحصيل جمعيت، متوسط ميزان درآمد خانوار، هزينه خانوار، ميزان دسترسي به آموزش‌هاي ابتدايي و متوسطه، ميزان دسترسي به آموزش عالي، نرخ رشد بيکاري، ....
مرحله شناخت عوامل محيطي سازمان نکته: يکي از کاربردهاي فناوري اطلاعات، ايجاد و مديريت جمعيت‌ها و شبکه هاي اجتماعي در زمينه‌ها و موضوعات مختلف مي‌باشد. نمونه‌هايي از زمينه ها و محورهای ايجاد شبکه های اجتماعي: محورهای زيست محيطي: آلودگي هوا و جو زمين، دفع زباله‌هاي هسته‌اي، باران‌هاي اسيدي، تخريب محيط زيست، جهاني شدن، .... محورهای تجاری: مصرف کنندگان محصول خاصي از يک شرکت, بازاريابی شبکه اي, فروش شبکه ای محصول, موارد بکارگيري فناوري اطلاعات در شبکه های اجتماعي: رايزني مابين اعضاي شبکه فراخوانی جهت اقدام (حل مسئله, اظهار نظر و ...)