Kontabiliteti i menaxhmentit dhe koncepti i kostove Ligjërata 2

Çfarë është kostoja?

KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE 11/16/2018 KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE Nocioni kosto është nocion i afërt me secilin dhe e përdorim sa herë që diskutojmë për blerje të diçkaje Roli i kontabilitetit të menaxhmentit është të gjejë dhe të klasifikojë kostot në mënyra dhe rrugë të ndryshme për qëllime të ndryshme Kuptimi i nocionit kosto, koncepti dhe klasifikimi i kostove janë faktor bazë për çdo studim të kontabilitetit të menaxhemntit Skender Ahmeti

KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE 11/16/2018 KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE Kostot si faktor me rëndësi gjatë marrjes së vendimeve afariste në ndërmarrje, i shfrytëzojmë kryesisht për tri qëllime: Si faktor gjatë përcaktimit të ardhurave në ndërmarrje Si instrument i kontrollit të efikasitetit të afarizmit të ndërmarrjes Si faktor me rëndësi gjatë vendosjes për problemet e planifikimit dhe politikës afariste të ndërmarrjes Skender Ahmeti

KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE 11/16/2018 KONCEPTI I MENAXHIMIT TË KOSTOVE Në literaturë dhe në praktikë ekziston një klasifikim dhe kuantifikim i kostove dhe atë: Në bazë të dispozitave ligjore duke iu përmbajtur SNK Në bazë të nevojave interne të ndërmarrjes Në bazë të literaturës së brendshme dhe asaj të jashtme e që mund të kenë rëndësi praktike dhe teorike Skender Ahmeti

11/16/2018 DEFINIMI I KOSTOVE Kostot paraqesin shprehjen monetare të sasisë së punës së gjallë, mjeteve të punës dhe të objektit të punës të nevojshme për prodhimin e të mirave materiale Definicioni më i përgjithësuar i kostove nënkupton kostot si shprehje vlerore e harxhimit të të të mirave ekonomike, respektivisht të faktorëve prodhues me qëllim të prodhimit dhe shitjes së efekteve të ndërmarrjes dhe të realizimit të fitimit sipas kësaj baze. Definimi i tillë i kostove na drejton në tri karakteristikat kryesore të tyre: Cilat janë ato? Skender Ahmeti

DEFINIMI I KOSTOVE Definimi i tillë i kostove na drejton në tri karakteristikat kryesore të tyre: Si parim bazë i tyre duhet të jetë shprehja sasiore e harxhimit të faktorëve prodhues, Harxhimi i faktorëve prodhues duhet të jetë në lidhje me produktet, respektivisht e kushtëzuar me prodhimin e produkteve dhe se kosto mund të konsiderohen vetëm ato që janë të provokuara nga prodhimi i produkteve, Sasitë e harxhuara tëfaktorëve prodhues duhet të jenë të shprehura në vlerë, respektivisht të vlerësuarit sipas çmimeve përkatëse, me fjalë tjera duhet të ekzistojë komponenta çmimore e kostove.

Kosto apo shpenzim Dr. Diana Lamani jep një definicion interesant të kostove të cilat i dallon nga shpenzimet. Me kosto nënkupton vlerën e mjeteve të përdorura ose për t’u përdorur për sigurimin e mjeteve tjera, Shpenzimi përfaqëson vlerën e mjeteve të përdorura për të siguruar të ardhura. Faktikisht, shumica e kostove shndërrohen në shpenzime. Disa prej tyre shndërrohen në shpenzime në të njëjtën kohë kur ato kryhen. Kur ndodhë një gjë e tillë, shpesh termat kosto dhe shpenzime përdoren në mënyrë të ndërsjellë.

11/16/2018 Kosto apo shpenzim Përafërsisht definicion të njëjtë jep dhe dr. Ronald Hilton me ç’rast kostot i definon si sakrificë e kryer, zakonisht e matur me resurset e dhëna për këtë sakrificë, për të arritur qëllime të veçanta. Siç do të shohim edhe më vonë, të gjitha kostot që nuk janë kosto të produktit, quhen kosto të periudhës. Këto kosto identifikohen me periudhën kohore në të cilën janë shkaktuar më saktë se me njësitë e blera apo të prodhuara. Kostot e periudhës njihen si shpenzime të periudhës në të cilën janë krijuar. Skender Ahmeti

Kosto apo shpenzim Në librin “Menaxhimi kostos”, kostoja definohet si “paraja cash ose vlera ekuivalente e kësaj paraje e sakrifikuar për mallra apo shërbime që pritet të sjellin përfitime për ndërmarrjen, në të tashmen apo në të ardhmen. Themi ekuivalentë cash sepse asetet jo monetare mund të shkëmbehen me mallra ose shërbime të dëshiruara. P.sh. mund të jetë e mundur që të shkëmbehen pajisjet me materialet e përdorura për prodhim”.

Kosto apo shpenzim Për kostot nuk mund të flasim në këto raste: Kur nuk kemi të bëjmë me ndonjë element të procesit të prodhimit, Kur njëri ndër elementet e procesit të prodhimit nuk shpenzohet edhe pse merr pjesë në procesin e prodhimit, Kur për ndonjërin prej elementeve të procesit të prodhimit nuk kemi shprehje të vlerës apo për sigurimin e tij nuk na nevojiten kurrfarë mjete monetare, Kur harxhimet e shprehura në vlerë monetare nuk janë të lidhura me krijimin e një të mire materiale.

Kostot dhe terminologjia mbi kostot Çfarë është objekti i kostove? Një objekt i kostove është çdo njësi, si produkte, klientë, departamente, projekte, veprimtari e kështu me radhë, për të cilat maten dhe përcaktohen kostot. P.sh. Nëse dëshirojmë për të përcaktuar sa është kostoja e prodhimit të një biçiklete, atëherë objekt i kostove është biçikleta, nëse dëshirojmë të përcaktojmë koston e funksionimit të departamentit të mirëmbajtjes brenda një ndërmarrje, atëherë objekt i kostove është departamenti i mirëmbajtjes etj.

Objekti i kostos Objekti i kostos është gjithçka për të cilin lidhet një masë e caktuar e kostos Konsumatori Departamenti Shërbimi Produkti Porosia për prodhim

Zgjedhja e objektit të kostove Nëse numri i taksive në pronësi të një kompanie transporti është objekt i kostove, regjistrimi vjetor i taksive dhe taksa e licencës do të ishin kosto variabile. Nëse kilometrat e kaluara gjatë vitit në një taksi të caktuar janë objekt i kostove, regjistrimi vjetor i taksive dhe taksa e licencës do të ishin kosto fikse.

Vëzhgimi Marrëdhëniet mes kostove dhe objekteve të kostos mund të shfrytëzohet për të ndihmuar në rritjen e saktësisë së ngarkimit të kostos. Kostot lidhen me objektin e kostove në mënyrë të: Drejtpërdrejtë Tërthortë

Objekti i kostos Kosto të tërthorta 11/16/2018 Çdo gjë për çka kërkohen një matje e ndarë e kostove (produkti, konsumatori, departamenti, etj.) Objekti i kostos Kosto të drejtpërdrejta Kosto të tërthorta Skender Ahmeti

Objekti i kostos Kostot e drejtpërdrejta janë ato kosto që mund të vëzhgohen lidhshmëria lehtësisht dhe në mënyrë të saktë me objektin e kostos. Sa më shumë kosto që mund të vëzhgohen, aq më e lartë është saktësia e përcaktimit të kostos. Kostot jo të drejtpërdrejta janë ato kosto që nuk mund të vëzhgohet lidhshmëria lehtësisht dhe në mënyrë të saktë për një objekt të kostos.

Metoda e ngarkimit të kostove Burimet e kostove Vëzhgimi direkt Vëzhgimi i faktorëve nxitës Alokimi Vëzhgimi fizik Faktorët shkakësorë Lidhja e supozuar Objektet e kostos

Metodat e vëzhgimit të kostove Vëzhgimi është thjeshtë aftësia për t’i ngarkuar një kosto drejtpërsëdrejti një objekti të kostos në një mënyrë ekonomike nëpërmjet një marrëdhënie të zakonshme. Vëzhgimi i kostove të objekteve të kostos mund të arrihet në dy rrugë: Vëzhgimi i drejtpërdrejtë (si proces i identifikimit dhe i ngarkimit të kostove të një objekti të kostos që është në mënyrë specifike ose fizike i lidhur me objektin e kostos), Përmes faktorëve nxitës (p.sh. orët e makinës dhe energjia e harxhuar për ato orë pune të makinës).

Vëzhgimi i drejtpërdrejtë Identifikimi i kostove që janë specifikisht të lidhura me objektin e kostos është shpesh i përmbushur nga vëzhgimi fizik. P.sh. Supozojmë se objekti i kostos është departamenti i energjisë. Paga e menaxherit të energjisë dhe lënda djegëse e përdorur për të prodhuar energjinë elektrike janë shembuj të kostove që mund të identifikohen në mënyrë specifike (nga vëzhgimi fizik) me objektin e kostos. Apo, të marrim si shembull qepjen e një palë pantollonave. Materialet dhe puna (direkte) mund të vëzhgohen fizikisht, prandaj kosto e materialit dhe punës lehtë dhe saktë një palë pantollonash.

Vëzhgimi përmes faktorëve nxitës Faktorët nxitës janë faktorë që shkaktojnë ndryshime në burimin e përdorur, në përdorimin e veprimtarive, kostot dhe të hyrat. Vëzhgimi i faktorëve nxitës është më pak i saktë se vëzhgimi i drejtpërdrejtë, P.sh. Për të vëzhguar shpenzimin e energjisë elektrike për secilën makinë në procesin e prodhimit, duhet montuar një aparat matës të energjisë elektrike, andaj si faktorë nxitës përdorim “orët e makinës”

Metodat e vëzhgimit të kostove Lidhshmëria e kostove jo të drejtpërdrejta me objektet e kostos nuk mund të vëzhgohet. Kjo nënkupton që nuk ka një marrëdhënie të zakonshme mes kostos dhe objektit të kostos apo vëzhgimi nuk është ekonomikisht i mundshëm. Ngarkimi i kostove jo të drejtpërdrejta në objektet e kostos quhet ALOKIM. Duke qenë se nuk ka asnjë lidhje të marrëdhënieve të zakonshme, alokimi i kostove jo të drejtpërdrejta bazohet në përshtatjen ose në disa lidhje të supozuara (p.sh. kosto e ngrohjes dhe ndriçimit në një fabrikë që prodhon pesë produkte).

Kosto të ndryshme për qëllime të ndryshme

Kostot e produktit dhe raportimi i jashtëm financiar Hapat në procesin e prodhimit: Blerja e lëndës së parë Shndërrimi i lëndës së parë në produkte të gatshme Shitja e produkteve të gatshme KMSH Puna direkte dhe kostot indirekte të prodhimit Kosto e materialit direkt

Kostot e produktit Kosto plus çmimvënia Menaxherët duhet të dijnë koston e produkteve dhe shërbimeve të tyre Kosto plus çmimvënia Praktikë e zakonshme e biznesit Part One Product costs include all costs incurred to make a product. Managers need to know the cost of their products and services. Part Two For example, cost plus pricing is a common business practice.

Kostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese Materiali Puna Kostot indirekte variabile Part One The cost of making products includes the cost of materials, labor, and other resources (usually called overhead). Part Two Let’s assume that Tabor Manufacturing Company makes wooden tables. For Tabor, materials would include the lumber used for the tables. The labor would be the cost of the carpentry workforce that converts the lumber into tables. Overhead would include utilities used to help manufacture the tables.

11/16/2018 Kostot të cilat kanë të bëjnë dhe lidhen direkt me objektin e identifikuar të kostove (MD, PD) Kosto të drejtpërdrejta Kostot të cilat kanë të bëjnë por nuk lidhen direkt me objektin e identifikuar të kostove (KIP) Kosto të tërthorta Skender Ahmeti

Materiali i drejtpërdrejtë Lënda e parë & komponentët tjerë që bëhen pjesë përbërëse P.G. Mund të lidhen drejtpërsëdrejti me produktin Nëse materiali nuk mund të lidhet drejtpërsëdrejti me produktin, ai konsiderohet i tërthortë (indirekt) dhe është pjesë e kostove indirekte të prodhimit

Puna direkte Përfshinë kostot e pagave të punëtorëve direkt. Të punësuarit që punojnë drejtpërsëdrejti në prodhimin e P.G

Puna direkte Përfshinë kostot e pagave të punëtorëve direkt. Kostot e të punësuarve që nuk punojnë drejtpërsëdrejti në P.G konsiderohen punë indirekte dhe janë pjesë e kostove indirekte të prodhumit Të punësuarit që punojnë drejtpërsëdrejti në prodhimin e P.G

Transforming Cash into Finished Goods Kostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese This exhibit illustrates how cash is transformed into inventory. As you can see from this example, the one thousand dollars in cash is used to buy lumber, pay for labor, and pay for overhead costs. Ultimately, it is converted into one thousand dollars worth of tables. The cost of the tables is held in an asset account called Finished Goods.

Kostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese Mund të duket e çuditshme që pagat e paguara ndaj punëtorëve të prodhimit përfshihen në llogarinë e inventarit, pasi që zakonisht sipas kontabilitetit financiar, përherë ato janë trajtuar si shpenzime operative dhe janë bartur në pasqyrën e të ardhurave, Duhet të keni parasysh që një shpenzim është shkaktuar kur një aset është përdorur për të krijuar të ardhura, por cash-i i paguar punëtorëve të prodhimit nuk është përdorur për të krijuar të ardhura. PSE ?????

Kostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese E ardhura do të krijohet, kur inventari të jetë shitur. Derisa inventari të jetë në stoqe, shuma e pagave të prodhimit dhe kostot tjera të prodhimit (materiali dhe kostot indirekte), do të mbesin në llogari të inventarit, që do të thotë në fund të periudhës kontabël, ato do të paraqiten në bilancin e gjendjes si ASETE.

Kostot e produktit në ndërmarrjet prodhuese This exhibit illustrates the cost flow of wages for production employees versus salaries for selling and general and administrative personnel. Notice that production wages are first recorded in the inventory account and are only expensed when the inventory is sold. Salaries paid to selling and administrative employees are expensed immediately.

Inventari në bizneset prodhuese Gjysmë produktet – Të mira pjesërisht të kompletuara Lënda e parë – inventari në dispozicion për përdorim Të mirat e përfunduara- të mira të kompletuara që priten për t’u shitur

KOSTOT INDIREKTE (TË TËRTHORTA) Lidhshmëria e kostove të tërthorta me objektin e kostos nuk mund të vëzhgohet. Kjo nënkupton që nuk ka një marrëdhënie të zakonshme me kostos dhe objektit të kostos, apo që vëzhgimi nuk është ekonomikisht i mundshëm. Ngarkimi i kostove të tërthorta me objektin e kostos quhet alokim. P.sh. Alokimi i kostove të ndriçimit për pesë produkte që prodhon kompania përmes ngarkimit në përpjesëtim me orët e punës së drejtpërdrejtë të përdorura për një produkt.

Kostot indirekte të prodhimtarisë Zhvlerësimi Paga e mbikëqyrësit Komunalitë Overhead costs such as depreciation on machinery, a supervisor’s salary, and utilities cannot be easily traced to products. Costs that cannot be traced to products and services in a cost-effective manner are called indirect costs. The indirect costs incurred to make products are called manufacturing overhead.

Kostot indirekte të prodhimit Të gjitha kostot e prodhimit tjera nga kostot e materialit direkt dhe punës direkte Përfshijnë: Materiali indirekt. Puna indirekte Kostot e pajisjeve dhe makinerisë. Kostot tjera jo direkte

Kostot indirekte të prodhimit Të gjitha kostot e prodhimit tjera nga kostot e materialit direkt dhe punës direkte Përfshijnë: Materiali indirekt. Puna indirekte Kostot e pajisjeve dhe makinerisë. Kostot tjera jo direkte Nuk përfshijnë shpenzimet e shitjes dhe administratës

Kostot indirekte të prodhimit Kosto për të prodhuar një njësi produkti përfshijnë: Materialin direkt Punën direkte Kostot indirekte të prodhimit

Kostot indirekte të prodhimit Kosto për të prodhuar një njësi produkti përfshijnë: Materialin direkt Punën direkte Kostot indirekte të prodhimit Kostot indirekte të prodhimit duhet matematikisht të shpërndahen tek secila njësi e produktit të prodhuar përmes koeficientit të rëndimit

Alokimi i kostove indirekte This graphic illustrates the allocation of utility cost. Since indirect costs cannot be effectively traced to products, they are normally assigned to products using cost allocation, a process of dividing a total cost into parts and assigning the parts to relevant cost objects. For example, assume that during an eight-hour day, a chair requires two hours of labor and a table requires six hours of labor. Now suppose that during that eight-hour day, one hundred and twenty dollars of utility costs are consumed. How should the one hundred and twenty dollars of utility costs be allocated between the table and the chair? The utility cost cannot be traced directly to each product, but the piece that used more labor also likely consumed more of the utility cost. It is then rational to allocate the utility cost to the table and chair based on direct labor hours. The rate per hour is fifteen dollars. So, the chair would be assigned two hours, or thirty dollars and the table would be assigned six hours or ninety dollars of the utility cost.

Identifikimi i kostove direkte kundrejt kostove indirekte Në Departamentin e shitjes rrobave të kompanisë X, paguhet bonus për secilin menaxher bazuar në shitjen e departamentit. Kjo iniciativë ka rritur shitjen, mirëpo profiti i secilit departament nuk është rritur proporcionalisht. Menaxhmenti ka vendosur ta bazojë bonusin e ardhshëm në profitabilitetin e departamentit. In Style, Inc. (ISI) Department Store has three departments, a women’s department, a men’s department, and a children’s department. In Style pays a bonus to each department manager based on departmental sales. The incentive has increased departmental sales, but departmental profits have not increased accordingly. Because profits have not increased as expected, management has decided to base future bonuses on department profitability.

Identifikimi i kostove direkte kundrejt kostove indirekte Hapi i parë është zhvillimi i një stragjie të re bonusi për përcaktimin e kostove për secilin departament. Kostot që mund të shpërndahen nëpër departamente në mënyrën efektive quhen kosto direkte. Kostot që nuk mund të shpërndahen nëpër departamente në mënyrën efektive quhen kosto indirekte. The first step in the development of the new bonus strategy is to determine the costs of each department. Tracing direct costs, such as the cost of merchandise sold, to the departments will be relatively easy. However, indirect costs, such as the store manager’s salary, are difficult if not impossible, to trace to each department.

Identifikimi i kostove direkte kundrejt kostove indirekte In Style has identified the following direct and indirect costs: The direct costs of each department are cost of goods sold, sales commissions, supervisory salaries, and depreciation of display fixtures. Indirect costs are the store manager’s salary, store rental, utilities, advertising, and supplies.

Identifikimi i kostove direkte kundrejt kostove indirekte Kostot direkte dhe indirekte mund të jenë fikse apo variabile varësisht nga objekti i kostove. Paga e menaxherit të shitores është indirekte tek secili departament, por që drejtpërsëdrejti ka ngarkuar shitoren. Direct and indirect costs may be either fixed or variable. A cost can be either direct or indirect depending on the cost object. For example, the store manager’s salary is indirect to any one department, but is directly traceable to the store.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente Identifikimi i shtytësit më të përshtatshëm të kostove për secilën kosto indirekte Kostot indirekte mund të alokohen për të reflektuar sa departamenti konsumon burimet. Kompania ka zgjedhur këta shtytës: The first step in the allocation process is to identify the most appropriate cost driver for each indirect cost. The most appropriate cost driver for an indirect cost is the one with the strongest cause and effect relationship. In Style chose the following cost drivers for its five indirect costs:  Paga e menaxh.shitores. No cause and effect relationship could be established between the store manager’s salary and the three departments. The salary is the same regardless of sales level, amount of floor space, or number of sales personnel in a department. So In Style decided to allocate the salary equally to each of the three departments.  Store Rental. Store rental is dependent on the building’s size (square footage), so In Style decided to allocate store rental based on the amount of floor space occupied by each department.  Utilities. Utilities to heat, cool, and light the store are also a function of the size of the building. In Style also allocates utilities based on the amount of floor space occupied by each department.  Advertising. In Style believes that sales in each department are related to the general advertising campaign so advertising is allocated based on the level of sales in each department.  Supplies. Supplies such as shopping bags are also related to sales, so In Style will allocate supplies based on sales in each department.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente Përdor procesin dy hapësh për të alokuar kostot indirekte: Shkalla e alokimit = kostot totale ÷ Aktiviteti i shtytësit të kostove kosto e alokuar = Shkalla e alokimit × pesha e aktivitetit të shtytësit të kostove Allocation of indirect costs involves a two-step process:  Calculate an allocation rate by dividing the indirect cost by the total amount of the cost driver activity.  Allocate the indirect cost by multiplying the allocation rate times the weight of the cost driver activity. The weight of the cost driver activity is the amount of the cost driver consumed in the department.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente $9,360 ÷ 3 departamente = $3,120 për departament $3,120 × 1 departament = $3,120 The store manager’s salary is allocated equally to each department. The allocation rate of three thousand one hundred twenty dollars is found by dividing the total salary of nine thousand three hundred sixty dollars by three.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente $18,400 ÷ 23,000 metra katrorë = $0.80 për m2 $0.80 × 12,000 m2 tek femrat’ = $9,600 $0.80 × 7,000 m2 tek meshkujt = $5,600 $0.80 × 4,000 tek fëmijët = $3,200 Store rental is allocated based on square footage of floor space in each department. The allocation rate of eighty cents per square foot is calculated by dividing the eighteen thousand four hundred dollars of store rent by twenty-three thousand total square feet in the store. The allocation of store rent to each department is equal to the allocation rate of eighty cents per square foot times the number of square feet occupied by each department. For example, we multiply eighty cents per square foot times twelve thousand square feet to get nine thousand six hundred dollars of store rent that is allocated to the women’s department.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente $2,300 ÷ 23,000 m2 = $0.10 pë m2 $0.10 × 12,000 m2 te femrat = $1,200 $0.10 × 7,000 m2 te meshkujt = $700 $0.10 × 4,000 m2 te fëmijët = $400 Utilities are allocated based on square footage of floor space in each department. The allocation rate of ten cents per square foot is calculated by dividing the two thousand three hundred dollars of utilities by twenty-three thousand total square feet in the store. The allocation of utilities to each department is equal to the allocation rate of ten cents per square foot times the number of square feet occupied by each department. For example, we multiply ten cents per square foot times seven thousand square feet to get seven hundred dollars of utilities that is allocated to the men’s department.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente $7,200 ÷ $360,000 shitje = $0.02 për dollar të shitjes $0.02 × $190,000 shitje tek femrat = $3,800 $0.02 × $110,000 shitje tek meshkujt = $2,200 $0.02 × $60,000 shitje tek fëmijët = $1,200 Advertising is allocated based on the amount of sales in each department. The allocation rate of two cents per sales dollar is calculated by dividing the seven thousand two hundred dollars of advertising by total store sales of three hundred sixty thousand dollars. The allocation of advertising to each department is equal to the allocation rate of two cents per sales dollar times the sales revenue of each department. For example, we multiply two cents per sales dollar times sixty thousand dollars to get one thousand two hundred dollars of advertising that is allocated to the children’s department.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente $900 ÷ $360,000 shitje = $0.0025 për dollar të shitjes $0.0025 × $190,000 shitje tek femrat = $475 $0.0025 × $110,000 shitje tek meshkujt = $275 $0.0025 × $60,000 shitje tek fëmijët = $150 Supplies are allocated based on the amount of sales in each department. The allocation rate of one fourth cent per sales dollar is calculated by dividing the nine hundred dollars of supplies cost by total store sales of three hundred sixty thousand dollars. The allocation of supplies to each department is equal to the allocation rate of one fourth cent per sales dollar times the sales revenue of each department. For example, we multiply one fourth cent per sales dollar times one hundred ninety thousand dollars to get the four hundred seventy-five dollars of supplies allocated to the women’s department.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente Të shohim si do të duket profitabiliteti kompanisë, pasi që të kombinojmë të ardhurat dhe kostot Now let’s combine the costs and revenues and see how departmental profitability looks.

Alokimi i kostove indirekte nëpër departamente Subtracting both direct and indirect costs from the sales revenue of each department results in the departmental profit for each department. Now that department managers know how indirect costs affect profits in their departments, they might make decisions to change resource usage. For example, the manager of the women’s department might decide to use floor space more efficiently to reduce the allocated amount of store rental and utilities. If one of the other managers could use the extra space to increase sales, the managers and the store would benefit from the new floor space configuration.

Efekti i sjelljes së kostove në zgjedhjen e shtytësit të kostove A do të thotë kjo se duhet përdorur shtytës tjetër të Kostove fikse kundrejt atyre variabile? The failure to consider the effects of cost behavior in the allocation process can distort product costs. Let’s look at different allocation measures for variable and fixed costs.

Alokimi i kostove indirekte fikse Lednicky Company produced two million units of its single product. One million eight hundred thousand units were sold and two hundred thousand units remain unsold in inventory. We will use the two-step process to allocate the fixed manufacturing facility rental cost to the units sold and to the units remaining in inventory. Përdor procesin dy hapësh për të alokuar kostot fikse të qirasë për njësitë e shitura dhe njësitë te inv.përfundimtar

Alokimi i kostove indirekte fikse $28,000 ÷ 2,000,000 njësi = $0.014 për njësi $0.014 për njësi × 1,800,000 njësi = $25,200 $0.014 për njësi × 200,000 njësi = $2,800 The allocation rate of one point four cents per unit of manufacturing facility rental cost is calculated by dividing the twenty-eight thousand dollars of manufacturing facility rental cost by two million units. The allocation of manufacturing facility rental cost is equal to the allocation rate of one point four cents per unit times the number of units in each category. For example, we multiply one point four cents per unit times two hundred thousand units to get two thousand eight hundred dollars of manufacturing facility rental cost allocated to the units in inventory. Notice that the procedure is the same as we used for indirect variable costs. So in a sense, we have artificially treated a fixed cost as if it were variable. As we will see, there are problems with this treatment of fixed costs.

Kosto indirekte të prodhimtarisë Primi mbi normë zakonisht konsiderohet pjesë e kostove indirekte Supozojmë se punëtori paguhet €18/ora Ndërsa puna mbi normë është 50 % e këtij çmimi.

Kosto indirekte të prodhimtarisë Sa do të jetë primi mbi normë? €18 × 50% = €9 për punën jashtë orarit Nëse punëtori ka punuar 44 orë brenda javës, sa do të jetë fitimi i tij bruto? Puna direkte 44 orë × €18 = €792 Primi mbi normë 4 orë × € 9 = 36 Fitimi total bruto €828

...KLASIFIKIMI I KOSTOVE Sipas zonave funksionale të ndërmarrjes në: 11/16/2018 ...KLASIFIKIMI I KOSTOVE Sipas zonave funksionale të ndërmarrjes në: KOSTO TË PRODHIMIT KOSTO TË MARKETINGUT KOSTO TË ADMINISTRATËS Skender Ahmeti

Rrjedha e kostove në firmat prodhuese Kostot e prodhimtarisë Kostot e shkaktuara gjatë prodhimit të produkteve. Materiali direkt Puna direkte Gjysmë produktet Produktet e gatshme KMSH Shp.ind. të prodh.

Rrjedha e kostove në firmat prodhuese Ato materiale që bëhen pjesë integrale e produkteve të kryera dhe që fizikisht lidhen me produktin. Materiali direkt Ato kosto të punës që munden fizikisht të lidhen me produktin apo që krijohen në procesin e prodhimit. Puna direkte Gjysmë produktet Produktet e gatshme KMSH Shp.ind. të prodhim. Të gjitha kostot të përcjellura me prodhimin e produktit përveç materialit direkt dhe punës direkte.

Kostot e prodhimit Kostot primare : Kostot e MD + Kostot e PD Kostot e shndërrimit: Kostot e PD + Kostot indirekte të prodhimit

Kosto primare dhe e shndërruar Kosto primare (parësore) është shuma e kostos së materialeve të drejtpërdrejta dhe të kostos së punës së drejtpërdrejtë. Për një firmë prodhimi, kostoja e shndërrimit mund të interpretohet si kostoja e transformimit të lëndës së parë në produkte të gatshme.

Kosto primare Materiali direkt Puna direkte Kosto primare + =

Çfarë janë kostot primare të kompanisë? Materiali direkt i shfrytëzuar €200,000 + Puna direkte 105,500 = €305,000

Kosto të shndërruara (konvertuara) Puna direkte Kosto indirekte të prodhimtarisë Kosto të konvertuara + = Të tjera Puna indirekte Materiali indirekt

Çfarë janë kostot e konvertuara të kompanisë? Puna direkte €105,500 + Kostot indirekte të prodhimtarisë 194,500 = €300,000

Kostot e prodhimit Materiali direkt Puna direkte

KOSTOT JO PRODHUESE Të gjitha kostot që nuk përcjellën me prodhimin e produkteve të gatshme. Kostot administrative Kostot e marketingut

KOSTOT JOPRODHUESE Kostot administrative 11/16/2018 KOSTOT JOPRODHUESE Kostot marketingut dhe shitjes Kosto të domosdoshme për të shpërndarjen dhe shitjen e produktit Kostot administrative Kosto tjera ekzekutive, organizative dhe kosto tjera të zyrës Skender Ahmeti

Shpenzimet jo prodhuese Kostot e përgjithshme & administrative Të gjitha kostot ekzekutive, organizative dhe të zyrës të përcjella me menaxhmentin e përgjithshëm të kompanisë. Kostot e shitjes & të shpërndarjes Të gjitha kostot e domosdoshme për të siguruar kërkesat e konsumatorëve dhe të ofrojë konsumatorit produktin / shërbimin. Materiali direkt Puna direkte Gjysmë produktet Produktet e gatshme KPSH Mfg. Overhead Shitur Shitja - KMSH Pasqyra e të ardhurave = Bruto marzha - Shpenzimet jo prodhuese = E ardhura neto

Klasifikimi i kostove për raportim të jashtëm Kostot e prodhimit (materiali direkt, puna direkte, kostot indirekte prodhuese) Kostot jo prodhuese ose operacionale (shpenzimet e marketingut, kostot e marrjes së porosisë, kostot e plotësimit të porosisë, shpenzimet e administratës etj). Kostot prodhuese Kostot jo prodhuese

Klasifikimi i kostove për raportim të jashtëm Kostot e inventarizuara (asetet)… shndërrohen në KMSH… pasi që të ndodhë shitja.

Kostot e produktit Kostot e produktit janë kostot e identifikuara me produktet e prodhuara apo të blera për rishitje Këto kosto së pari bëhen pjesë e inventarit shpesh herë të quajtura kosto të inventarizuara Kostot e inventarizuara shndërrohen në shpenzime në formë të KMSH vetëm kur inventari të shitet

Kostot e periudhës Kostot e periudhës shndërrohen në shpenzime gjatë periudhës rrjedhëse pa shkuar përmes shkallëve të inventarit

Kostot e produktit kundrejt kostove të periudhës Bilanci Kostot e produktit (kostot e prodhimit) Asetet rrjedhëse dhe inventari Pasqyra e të ardhurave E ardhura KMSH Fitimi bruto Shpenzimet Fitimi neto Kur mallrat shiten Të shkaktuara si: Kostot e periudhës (shpenzimet operative dhe tatimi në të ardhura.) Të shkaktuara si:

Rrjedha e të mirave fizike Depo e materialit Blerja e materialit direkt Materiali direkt i shfrytëzuar Fabrika Materiali direkt & Kostot indirekte të prodhimit Mallrat e shitura Produktet e gatshme Depo e produkteve të gatshme

Rrjedha e kostove të prodhimit MD i blerë Inventari i materialit $$$ MD i shfrytëzuar Inventari i gjysmë produkteve $$$ Puna direkte & Kostot indirekte të prodhimit Kosto e produkteve të prodhuara KMSH $$$ Inventari i produkteve të gatshme $$$

Rrjedha e kostove të prodhimit Kosto e produkteve të prodhuara dhe të shitura zakonisht përbëhet nga tri kategori kryesore të kostove: Materiali direkt Puna direkte Kostot indirekte të prodhimit

Rrjedhja e kostove të produktit To determine cost of goods sold as well as inventories, it is important to understand the flow of product costs. Raw material purchases made during the period are added to beginning Lënda e parë inventory. The ending Lënda e parë inventory is deducted to arrive at the Lënda e parë used in production. As items are removed from the Lënda e parë inventory and placed into the production process, they are called either direct or indirect materials. Indirect material costs are accumulated under manufacturing or factory overhead control account.

Rrjedhja e kostove të produktit Kostot primare Kostot e shndërruara Direct labor and manufacturing overhead (also called conversion costs) used in production are added to direct materials to arrive at total manufacturing costs. Direct labor and direct material costs, on the other hand, are called prime costs.

Rrjedhja e kostove të produktit Total manufacturing costs are added to the beginning work in process to arrive at total work in process. Manufacturing costs are made up of usually indirect material and labor; factory related costs that are easily traced to the products. For example, factory cleaning wages, security personnel --- indirect labor; bolts, nuts and other small items, or grease and oil --- indirect materials; depreciation of factory building; depreciation of machinery; factory utility costs are all examples of manufacturing costs.

Rrjedhja e kostove të produktit The ending work in process inventory is deducted from the total work in process for the period to arrive at the cost of goods manufactured. Ending work in process is determined via physical count and estimation procedures employed- depending on the costing system of the company.

Rrjedhja e kostove të produktit The cost of goods manufactured is added to the beginning finished goods inventory to arrive at cost of goods available for sale. The ending finished goods inventory is deducted from this figure to arrive at cost of goods sold.

Pasqyrat e jashtme financiare

Pasqyrat financiare – ndërmarrja prodhuese Inventari i materialit direkt Blerja e materialit direkt Kostot e (inventarizuara) të produktit Inventari i gjysmë produkteve Puna direkte Shitja Kostot indirekte të prodhimtarisë Minus Kosto e mallit të shitur Shndërruar Inventari i produkteve të gatshme Baras me bruto fitimin Minus Shpenzimet e shitjes dhe administratës Kostot e periudhës Baras me të ardhurën operative

Seksioni i aseteve rrjedhëse te bilanci i gjendjes Paraja $ 4,000 LL/A 25,000 Nëntotali $29,000 Pr. e gatshme 32,000 GJSPR 22,000 Materiali direkt 23,000 Totali i inventarit $77,000 Asetet tjera rrjedhëse 1,000 Totali i aseteve rrjedhëse $107,000 Prodhuesi Paraja $ 4,000 LL/A 25,000 Inventari i mallit 77,000 Asetet tjera rrjedhëse 1,000 Totali i aseteve rrjedhëse $107,000 Tregtari

Pasqyrat financiare – ndërmarrja tregtare Ndërmarrja tregtare (me shumicë apo pakicë) Shitja Minus Kosto e (inventarizuar)produktit Kosto e mallit të shitur Blerjet e mallit Inventari i mallit shndërruar Baras me bruto marzhën minus Shpenzimet e shitjes dhe të administratës Kostot e periudhës Baras me të ardhurën operative

Kosto për tregtinë e prezantuar në pasqyrën e të ardhurave KMSH e ndërmarrjeve tregtare, zakonisht përbëhet nga kosto e artikujve të blerë, duke përfshirë transportin dhe ngarkim shkarkimin.

Shembull – ndërmarrja prodhuese Inventari fillestar dhe përfundimtar i gjysmë produkteve ishte $20,000 dhe $18,000. Materiali direkt i shfrytëzuar $70,000. Puna direkte $100,000. Kosto indirekte të prodhimtarisë $150,000.

Shembull – ndërmarrja prodhuese Çfarë është kosto e produkteve të prodhuara? Gjysmë produktet në fillim $ 20,000 Puna direkte $100,000 Materiali direkt 70,000 Kostot indirekte prodh. 150,000 320,000 Gjysmë produktet në fund (18,000) Kosto e produkteve të prodhuara $322,000

Shembull – ndërmarrja prodhuese Inventari fillestar i produkteve të gatshme ishte $60,000 Inventari përfundimtar i produkteve ishte $55,000. Çfarë është KMSH?

Shembull – ndërmarrja prodhuese Inventari fillestar i produkteve të gatshme $ 60,000 + Kosto e produkteve të prodhuara 322,000 = Kosto e mallit në dispozicion për shitje $382,000 – Inventari përfundimtar i produkteve të gatshme 55,000 = KMSH $327,000

Shembull – ndërmarrja prodhuese Kompania ka shitjet e saj brenda periudhës prej $627,000 Çfarë është bruto marzha? Shitja $627,000 – KMSH 327,000 = Bruto marzha $300,000

Shembull – ndërmarrja prodhuese Kompania ka shpenzimet operative si vijon: $80,000 Pagat e shitjes 10,000 Shpenzimet e shpërndarjes 30,000 Shpenzimet administrative $120,000 Totali Çfarë është e ardhura operative e kompanisë?

Shembull – ndërmarrja prodhuese Bruto marzha $300,000 – Shpenzimet operative 120,000 = E ardhura operative $180,000

Rrjedha e kostove përmes llogarive të prodhuesit Inventari i MD Inventari fillestar Blerjet dhe transportimi MD në dispozicion për shfrytëzim Inventari përfundimtar MD i shfrytëzuar Inventari i gjysmë produkteve Inventari fillestar MD i shfrytëzuar Puna direkte Kostot indir. të prodhimtarisë Kostot totale të prodhimtarisë për tu llogaritur Inventari përfundimtar Kosto e produkteve të prodh.

Rrjedha e kostove përmes llogarive të prodhuesit Inventari i produkteve të gatshme Inventari fillestar Kosto e produkteve të prodhuara Kosto e mallrave në dispozicion për shitje Inventari përfundimtar KMSH

Shembull tjetër

Shembull i rrjedhjes së kostove Ndërmarrja ka pasur €50,000 inventar të materialit direkt në fillim të periudhës Blerjet gjatë periudhës janë €180,000 ndërsa inventari përfundimtar ishte €30,000. Sa nga materiali direkt është shfrytëzuar? €50,000 + €180,000 – €30,000 = €200,000

Shembull i rrjedhjes së kostove Kosto e shkaktuar e punës direkte është €105,500. Kostot indirekte të prodhimtarisë janë €194,500. Çfarë janë kostot totale të shkaktuara të prodhimtarisë? Materiali direkt i shfrytëzuar €200,000 Puna direkte 105,500 Kostot indirekte të prodhimtarisë 194,500 Kostot totale të prodhimtarisë €500,000

Shembull i rrjedhjes së kostove Supozojmë se gjysmë produktet në fillim të periudhës janë €30,000,ndërsa €35,000 në fund të periudhës. Çfarë janë kostot e produkteve të prodhuara? Gjysmë produktet në fillim € 30,000 Kostot totale të prodhimtarisë 500,000 Gjysmë produktet në fund 35,000 Kostot e produkteve të prodhuara €495,000

Shembull i rrjedhjes së kostove Supozojmë se inventari i produkteve në fillim të periudhës është €10,000, dhe €15,000 në fund të periudhës Çfarë është KMSH? Produktet në fillim të periudhës € 10,000 Kosto e produkteve të prodhuara 495,000 Produktet në fund të periudhës 15,000 KMSH €490,000

Shembull i rrjedhjes së kostove Gjysmë produktet Saldo fillest. 30,000 495,000 MD i shfrytëzuar 200,000 PD 105,500 Kosto ind.prodhimt. 194,500 Saldo përfund. 35,000

Shembull i rrjedhjes së kostove Produktet e gatshme 10,000 490,000 495,000 15,000 Gjysmë produktet 495,000 KMSH 490,000

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit Më 1 janar, kompania ka $52.000 të inventarit të MD. Gjatë vitit, ajo ka blerë $586,000 të MD shtesë. Më 31 dhjetor, $78,000 të MD ende gjendet në depo. Sa nga MD është vënë në prodhim gjatë vitit ?

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit ?

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit !

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit Për përpunim të materialit direkt, kompania ka shkaktuar $306,000 të kostove të punës direkte. Kostot indirekte të prodhimit janë $724,000. Kompania starton me $132,000 gjysmë produkte. Gjatë vitit, kosto e njësive prej $1,480,000 është transferuar në inventar të produkteve të gatshme. Çfarë është balanca përfundimtare e gjysmë produkteve më 31 dhjetor?

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit

Shembull i rrjedhjes së kostove të prodhimit !

Koeficienti i aplikuar i rëndimit Koeficienti i aplikuar rëndimit shpreh raportin e pritshëm në mes të KIPr dhe disa bazave të aktivitetit në lidhje me procesin prodhues.

Koeficienti i aplikuar i rëndimit KIPr vlerësohen duke u bazuar buxhetim dhe në teknikat matematikore të vlerësimit

Koeficienti i aplikuar i rëndimit Bazë është aktiviteti që udhëheq kostot, i quajtur udhëheqës i kostove. Orët e punës direkte dhe orët e makinës zakonisht shfrytëzohen si udhëheqës të kostove

Koeficienti i aplikuar i rëndimit Kompania llogaritë që KIPr gjatë vitit janë vlerësuar në $600,000. Si udhëheqës të kostove, ajo përdorë orët e makinës që vlerësohen se do të jenë 62,500 orë. Llogarit KIPr për tërë vitin.

Koeficienti i aplikuar i rëndimit

Koeficienti i aplikuar i rëndimit

Koeficienti i aplikuar i rëndimit Disa kompani përdorin udhëheqës të ndryshëm të kostove për aktivitete të ndryshme prodhuese, ndërsa procesi quhet ACTIVITY BASED COSTING.

“Kur, nëse jo tani? Kush, nëse jo Ju?" (Winston Churchill).

Fundi i ligjëratës Kjo është një punë e shkëlqyeshme, por kostot indirekte po ngulfatin marzhën time të kontributit