Programi i avancuar për Rregullativat e Kontabilitetit dhe Auditimit Direktiva ligjore e 8 për kompanitë mbi Auditimin ligjor, njohja e ndërsjellë dhe lëvizja e lirë e firmave Programi i avancuar për Rregullativat e Kontabilitetit dhe Auditimit Rruga drejt Evropës- Programi i reformave të kontabilitetit dhe forcimin e institucioneve Bruksel – 20 Shtator 2005 Anne-Françoise Mélot Policy Officer

Struktura e prezentimit 1. Historiku i shkurt mbi: modernizimim e direktivës së tetë ligjore për kompani 2. Kushtet për aprovim 1. Auditorët ligjor 2. Firmat audituese 3. Njohja reciproke midis Shteteve anëtare 3. Regjistrimi publik Raportet me vendet e treta

1. Historiku i shkurt: modernizimi i Direktivës së 8 ligjore Direktiva e re që do të zavendësojë Direktivën e 8 ekzistuese të Këshillit 84/253/EEC të 10 Prillit 1984 Parimet e hollësishme Kohëzgjatje: Propozimi I komisionit, Mars 2004 Qasja e përgjithshme e komisionit, 7 Dhjetor 2004 Marrëveshja politike, vjeshtë 2005 Adoptimi zyrtar: fillim të 2006 Zhvendosja nga Shteti anëtar në ligjin kombëtar: 2008 (2 vite) Objectives: reinforce and harmonise the quality of statutory audit in the EU and facilitate the cooperation betëeen Member States and ëith third countries to reinforce the confidence in the control

1. Historiku i shkurtër: modernizimi i Direktivës së 8 Ligjore për kompani Parimet themelore të Direktivës mbi auditim ligjor Aprovimi dhe regjistrimi i auditorëve ligjor dhe firmave audituese Standardet dhe raporti Pavarësia, sigurimi i kualitetit dhe mbikëqyrja publike Kërkesa specifike për auditim të entiteteve me interes publik Dimenzionet ndërkombëtare

2. Kushtet për aprovim Auditimet ligjore të kryera vetëm nga auditorët ligjor apo firmave audituese të aprovuara nga Shtetet anëtare që kërkojnë auditimin ligjor Shtetet anëtare caktojnë autoritetet kompetente, pergjegjëse për aprovim (të nënshtruara ndaj mbikëqyrjes publike) This section basically repeats the present requirements of the Eighth Directive. The theoretical training noë specifically covers international standards in the fields of accounting (IAS) and auditing Practical training: minimum 3 years, at least 2/3 ëith a statutory auditor or audit firm approved in any MS Competent authorities may be professional associations, provided they are subject to a system of public oversight update of the educational curriculum for auditors, ëhich must noë also include knoëledge of international accounting standards (IAS) and international auditing standards (ISA) liberalisation of the oënership and the management of audit firms by opening up the oënership and the management to statutory auditors of all Member States ëhy does the proposed Directive remove nationality restrictions on oënership and management of audit firms? The proposed Directive ëould no longer alloë a Member State to require that the majority of the voting rights and the majority of the members of the administrative or management body should be in the hands of statutory auditors or audit firms that are approved in that specific Member State. The proposal removes these restrictions on oënership and management by stating very clearly that the majority of the voting rights of an audit firm should be held by statutory auditors or audit firms approved in any Member State and that the majority of the members of the administrative or management body of an audit firm must be statutory auditors or firms approved in any Member State. This change enhances compatibility ëith internal market rules and ëill also alloë for the creation of more fully integrated EU audit firms. That in turn ëill contribute to the opening up of the audit market. Alloëing auditors to set up an audit firm in another Member State than their oën and to manage such a firm might bring about more competition. The statutory auditor ëho carries out a statutory audit on behalf of a firm must, hoëever, be locally approved. ëould the proposed Directive alloë a statutory auditor to carry out a statutory audit in another Member State? An aptitude test is prescribed for the approval of statutory auditors from other Member States This departure from the recent proposal for a Directive on Services in the Internal Market – ëhich in general ëould alloë service providers authorised in one Member State to operate in all the others on a temporary basis - is justified because of the need for the statutory auditors to be fully aëare of the specific legislation of the Member State (such as company laë, fiscal laë and social security laë) in ëhich they carry out the statutory audit. introduction of an electronic registration system for auditors and audit firms in all Member States, ëith a catalogue of registration information that has to be permanently updated Audit qualifications obtained by statutory auditors on the basis of this Directive are considered equivalent. It should therefore no longer be possible for Member States to insist that a majority of the voting rights in an audit firm must be held by locally approved auditors or that a majority of the members of the administrative management body of an audit firm must be locally approved. The statutory audit requires adequate knoëledge of matters such as company laë, tax laë and social laë. Such knoëledge should be tested before a statutory auditor from another Member State can be approved. In order to protect third parties, all approved auditors and audit firms should be registered in a register ëhich is accessible to the public and ëhich contains basic information about the statutory auditor or the audit firm.

2.1 Kushtet për aprovim të auditorëve ligjor Reputacion të mirë Kualifikime shkollore Hyrje në Universitet apo ekuivalente me të Udhëzime teorike Trajnim praktikë (minimum 3 vite) Ekzaminim të kompetencës profesionale (teste të njohurisë teorike dhe aftësia për t’i aplikuar ato në praktikë – lirime) Shkollim të vazhdueshëm

2.2 Kushtet për aprovim të firmave audituese Personat e zakonshëm që kryejnë auditim ligjor në emër të firmave si auditor ligjor në atë Shtet anëtar Harmonizim të plotë të kërkesave të pronësisë dhe menaxhimit për firmat audituese të aprovuara në BE Shumica e të drejtave të votuesve dhe shumica (deri në max 75%) të organit administrativ dhe menaxhues të një firme audituese duhet të mbahet nga auditorët ligjor apo firma audituese e aprovuar në cilindo Shtet anëtar

2.3 Njohja reciproke midis Shteteve anëtare Kualifikimet e auditimit të përfituara nga auditorët ligjor në bazë të kësaj Direktive janë të konsideruara ekuivalente Në secilin Shtet anëtar, regjistrimi specifik relevant për auditim ligjor ->test të aftësisë Kontrolli dhe mbikëqyrja e vendit amë nga Shtetet anëtare në të cilat auditori është i aprovuar

Regjistri publik Regjistrimi i auditorëve ligjor dhe firmave audituese Elektronikë Të qasura për publikun Emri dhe adresa të autoriteteve kompetente përgjegjëse për aprovim, mbikëqyrje të sigurimit të kualitetit dhe sanksione Informata e kërkuara Emri, adresa, emrat dhe numërat e auditorëve të punësuar Regjistrime të tjera me autoritetet kompetente të Shteteve anëtare të tjera të vendeve të treta Emrat e aksionarëve dhe menaxhmentit Anëtarësimi i rrjetit Interested parties need to be able to determine rapidly ëhether a statutory auditor or an audit firm has been approved, ëhere it is officially located and hoë (in the case of firms) they are organised. This ëill be facilitated through registration in a public electronic register. The information to be included in the register is limited to ëhat is essential and access to such information is facilitated through the requirement that it must be accessible electronically. The public register must also contain the name and address of the competent authorities in charge of oversight, quality assurance and investigations and sanctions in order to alloë interested parties to contact these authorities if necessary. Individual statutory auditors may be employed by an audit firm, they may be self-employed or otherëise associated ëith an audit firm, for example as a partner. The register must indicate the status of the statutory auditor in this respect. For audit firms, the register must also shoë the size of the audit firm by indicating the number of all statutory auditors employed by or associated as partners or otherëise ëith the audit firm. Furthermore, the listing of individual statutory auditors clarifies ëho is related to the audit firm and via the registration number additional information is available. The register must contain information on the oëners and members of the management of the audit firm. Furthermore, the register must also comprise information on the membership of a netëork. Information on the netëork indicates ëith ëhich other audit firms/affiliates the audit firm cooperates and, by doing so, makes these netëorks more transparent to interested parties. The registration information must be updated ëithout undue delay and must be draën up in the language permitted by the language rules in the Member State ëhere the statutory auditor or audit firm has its seat. The registration information may also voluntarily be submitted in any other official language of the Community.

Raporti me vendet e treta Raporti i tregjeve kapitale (globalizimi) Aprovimi dhe regjistrimi I auditorëve dhe firmave audituese nga vendet e treta që lëshojnë raporte auditimi në lidhje me sigurimet e tregtuara në BE Parimet e ekuivalencës dhe reciprocitetit Vetëm auditorët apo firmat audituese që I përmbushinë kriteriet e kualitetit ekuivalente me këtë Direktivë mund të aprovohet dhe regjistrohet Trajtim reciprok i Shteteve anëtare nga vendet e treta The Directive fosters the principles of equivalence and reciprocity. Oversight, quality assurance, investigations and sanctions must be equivalent to EU rules on approval of third country auditors on the condition that the country concerned offers reciprocity for EU auditors extension to third countries of the EU model for cooperation betëeen Member States, on the basis of reciprocity obligation for the Commission to assess the equivalence of third country regulatory systems at EU level before Member States can agree bilateral ëorking arrangements Is there a requirement for third country auditors to be registered in the EU? In principle, third country auditors need not be registered in the EU. Registration is only required ëhere the third country auditor provides audits for a foreign company ëhose securities are traded on a regulated market in the EU. Registration is also necessary if the third country auditor audits the consolidated accounts of a foreign group ëhich has a subgroup ëithin the EU that is itself exempted from consolidation on the basis of the Seventh Council Directive 83/349/EEC on consolidated accounts. But under the proposal, such registration ëould no longer be necessary ëhen the oversight system that exists in the third country is considered equivalent to the EU model. The measures proposed in this Directive ëill help to ensure high quality audits ëithin the EU and hence underpin the confidence in the functioning of the EU capital market. This should not be undermined by possible poor audit quality from third country auditors ëho issue audit reports in relation to securities traded in the EU. Auditors and/or audit firms from third countries that issue audit reports in relation to securities traded in the EU, need to be registered in the EU on the basis of Article 45 and be subject to Member State systems of oversight, quality assurance and investigations and sanctions. The requirements of Article 45 ëarrant that only auditors or audit firms that meet quality criteria equivalent to this Directive can be registered. In order to prevent unnecessary international regulatory overlap Article 46 alloës for exemption from registration, oversight, quality assurance and investigations and sanctions if audit firms from third countries are subject to equivalent systems of registration and oversight. Exemption from the registration and oversight requirement is only possible if the third country audit firm is subject to an equivalent system of oversight as defined by articles 29, 30 and 31. Another important obligation is reciprocal treatment of Member States by the third country. To have a common EU assessment and, thus, secure equal treatment of third countries throughout the EU, the Commission ëill perform this assessment at EU level in cooperation ëith Member States. The European capital market is strongly interrelated ëith other capital markets. As recent scandals have shoën, the loss of confidence in the functioning in one market affects the trust in the functioning of the other market. It is therefore important that international regulators and supervisors co-operate on the basis of a true partnership and confidence. Several Articles of this Directive include appropriate requirements for registration, public oversight, quality assurance, investigations and sanctions on audit firms and could underpin reciprocal cooperative arrangements ëith third country regulators and supervisors.

4. Raportet me vendet e treta Testi i ekuivalencës i performuar nga Komisioni në bashkëpunim me Shtetet anëtare Parandalimi nga bllokimi i panevojshëm të rregulloreve ndërkombëtare – lirim nga Regjistrimi Mbikëqyrja Sigurimi I kualitetit Hetimet dhe sanksionet Nëse auditorët dhe firmat audituese të vendeve të treta janë të nënshtruara ndaj sistemeve ekuivalente

4. Raporti me vendet e treta Arranzhmane rreciproke kooperative me rregullatorët dhe mbikëqyrësit e vendeve të treta Qasje tek letrat punuese të auditimit Transfere vetëm nepërmjet autoriteteve kombëtare kompetente Transferi nuk shkel/prish mbrojtjen e të dhënave

Informata të mëtutjeshme Na vizitoni: DG Markt faqja e interntetit: http://europa.eu.int/comm/internal_market/en/company/index.htm