معاونت فناوری اطلاعات و شبکه ارتباطات مدیریت فناوری اطلاعات سامانه های بین بانکی معاونت فناوری اطلاعات و شبکه ارتباطات مدیریت فناوری اطلاعات اداره پشتيبانی نرم افزار دایره پشتیبانی سامانه های بین بانکی و امور بین الملل
سامانههای پیاده سازی شده : سامانه های بین بانکی سامانههای پیاده سازی شده : سامانه ساتنا سامانه پایا سامانه های بانک مرکزی سوئیفت سامانههای درحال بررسی و پیاده سازی : سامانه تابا سوئیچ الکترونیک اتاق پایاپای اسناد بانکی (سامانه مبادلات الکترونیکی چک (سما)) سامانه احراز هویت اشخاص
ساتنا Real Time Gross Settlement System سامانه های بین بانکی ساتنا Real Time Gross Settlement System ساتنا چیست؟ سیستم تسویه ناخالص آنی و بلادرنگ سیستمی است که به مشتریان یک بانک امکان میدهد با مراجعه به شعب بانک خود، هر حواله ای را به هر حسابی در هر بانکی به صورت «همانروز» انجام دهند. جایگزین کاملی برای چک های رمزدار بین بانکی است که به جای ابزارهای سنتی کاغذی ازارتباطات الکترونیک بین بانکی استفاده میکند. تسویه اقلام دریافتی از سیستمهای شتاب، اتاق پایاپای الکترونیکی(Automated Clearing House )(ACH)، بورس اوراق بهادار و اتاق پایاپای اسناد. «ساتنا»، میتواند در کاهش حجم ایران چک و اسکناسهایی که برای انتقال از یک بانک به بانک دیگر استفاده میشوند موثر باشد.
مزایای کلی سامانه تسویه ناخالص آنی براي مشتريان سامانه های بین بانکی مزایای کلی سامانه تسویه ناخالص آنی براي مشتريان حذف بعد و مكان امنيت بالا انجام كليه امور انتقال وجه از يك شعبه عدم وجود سقف و كف در مبلغ مورد انتقال كاهش هزينه مزایای کلی سامانه تسویه ناخالص آنی برای اقتصاد کشور این سامانه مکانیسم ایمنی را برای بانکها ایجاد میکند و میتوان با اطمینان به انتقال وجوه پرداخت انتقال وجوه در این سامانه نهایی و غیر قابل برگشت خواهند بود ایجاد نظم و انضباط مالی در انجام عملیات بین بانکی یکی ازنتایج پیاده سازی این سامانه میباشد این سامانه توانایی بانکها را در مدیریت منابع مالی خود افزایش خواهد داد بانک مرکزی با این سامانه میتواند سیاستهای پولی خود را به نحو مطلوبتری اعمال نماید توانایی بانک مرکزی در مدیریت نقدینگی بازار افزایش خواهد یافت پیاده سازی این سامانه امکان استفاده از ابزارهای نوین پرداخت را فراهم میسازد این سامانه سکوئی برای بهینه سازی نظام مالی کشور خواهد بود
مزاياي سيستم براي اعضاي آن سامانه های بین بانکی مزاياي سيستم براي اعضاي آن تسویه سریع پرداختهای بین بانکی و امکان انجام معاملات بین بانکی امکان ارائه خدمات بهتر به مشتریان ایجاد ارتباط برخط (online) با سامانه تسویه ناخالص آنی از طریق تعبیه یک پایانه امکان مشاهده مبادلات خود و معاملات موجود در صف انتظار (صادره از طرف عضو) امکان تغییر اولویتهای دستور پرداختهای ارسالی امکان ابطال دستور پرداختهای ارسالی قبل از تسویه نهایی آنها ایجاد زمینه لازم جهت اشاعه تجارت الکترونیک در کشور رفع لزوم نگهداری حساب فرعی نزد بانکهای دیگر جهت تسویه مبادلات بین بانکی
مزايای کلی سامانه تسويه ناخالص آنی برای بانک مرکزی سامانه های بین بانکی مزايای کلی سامانه تسويه ناخالص آنی برای بانک مرکزی فراهم شدن زمينه جهت ارتباط با ساير سيستمهاي تسويه بين المللي کاهش ريسک سيستمی افزايش توانايی مديريت تسويه دستور پرداختها افزايش توانايی بانک مرکزی در نظارت بر مبادلات مالی بين بانکی (مبارزه با پولشوئي) انواع دستور پرداختها در ساتنا مشتری به مشتری بانک به مشتری بانک به بانک
دستور پرداخت مشتری به مشتری سامانه های بین بانکی دستور پرداخت مشتری به مشتری
پایا چیست ؟ قابليتهاي پايا : پرداخت الكترونيكي اقساط تسهيلات سامانه های بین بانکی پایا چیست ؟ زيرساخت اصلي مبادلات پولي بين بانكي حسابي انبوه به شمار می آید. ستون فقرات حوالهها و انتقال وجه بين بانكي را در كشور تشكيل ميدهد. پایا میتواند دستور پرداختهاي متعدد را از طرف بانكها دريافت، پردازش و براي انجام به بانكهاي مقصد ارسال نمايد. پایا داراي دو هستة جداگانة «انتقال اعتبار» و «برداشت مستقيم» است كه ارايه خدمات ارزشافزوده را براي بانكها ميسر ميسازند. پايا زيرساخت مبادلة پيامهاي مالي مبتني بر شمارة حساب بانكي بوده و تسويه بين بانكي مبادلات انجام شده توسط اين سامانه از طريق «ساتنا» صورت میگیرد قابليتهاي پايا : پرداخت الكترونيكي اقساط تسهيلات پرداخت حقوق و مستمري پرداخت سود سهام و اوراق بهادار
سامانه های بین بانکی هستة انتقال اعتبار يا انتقال مستقيم هسته انتقال اعتبار درپایا همانند يك سامانة حوالة بين بانكي عمل مينمايد، با اين تفاوت كه اين سامانه علاوه بر پذيرش حوالههاي انفرادي قادر خواهد بود تا حوالههاي انبوه شامل تعداد بسيار زيادي دستور پرداخت را نيز از بانكها و مشتريان آنها دريافت و پردازش نمايد. کاربرد: پرداخت حقوق ودستمزد ،مستمري ،سود سهام ،بهاي خدمات و كالا ،اجاره بهـا ،اقساط ،شهريه هستة برداشت مستقيم (انتقال معكوس) براي اولين بار در كشور امكان ارايه خدمات بانكي مبتني بردستور پرداختهاي ازپيشتاييد شده رابه صورت بين بانكي ميسر ميسازد.،طيف وسيعي از خدمات پرداخت بانكي انفرادي و انبوه، را به صورت بين بانكي امكانپذير خواهد ساخت . همچنين عملكرد خدمات مبتني بر هستة برداشت مستقيم همانند واگذاري چك در بانكهاي مقصد بوده و ميتواند جايگزين بخش بزرگي از پرداختهاي مبتني بر چك نيز گردد. کاربرد : پرداخت قبوض ،ماليات ، عوارض ، اقساط ، شهريه ، صورتحساب
سامانه مدیریت مجوزها(MMS) Mandate Management System سامانه های بین بانکی سامانه مدیریت مجوزها(MMS) Mandate Management System سیستمی است که به بخش پایاپای دستور برداشتهای مستقیم پایاپای الکترونیکی افزوده شده است. برداشت مستقیم از حساب بدهکار توسط بستانکار انجام می پذیرد تایید مجوز در بانک بدهکار و یا بطور متمرکز در مرکز پایا انجام می گیرد در صورت برداشت مستقیم بصورت متمرکز در پایا وجود سیستم مدیریت مجوزها ضروری می باشد
سامانه هاي دورن بانكي متاثر از سامانه پايا سامانه های بین بانکی سامانه هاي دورن بانكي متاثر از سامانه پايا چك هاي بين بانكي (مبالغ خرد) بانكداري اينترنتي بين بانكي موبايل بانك بين بانكي دستور پرداخت (Standing Order) بين بانكي برداشت مستقيم (Direct debit) بين بانكي انتقال از كارت به حساب ساير بانك ها
سامانه های ساتنا، پایا و شتاب دریک نگاه : سامانه های بین بانکی سامانه های ساتنا، پایا و شتاب دریک نگاه :
سامانه های بین بانکی سامانههای بانک مرکزی این سامانه به منظور ارسال فایلهای گزارشات X/28 و دریافت جوابیه بانک مرکزی تعبیه شده است فایل های 28.1 : اعلام تعداد تسهیلات اعطایی به بانک مرکزی. فایل های 28.3 : تسهیلات گروهی (حقوقی) که اشخاص وابسته به آن تغییر کرده است فایل های 28.5 :تغییرات پروندههای تسهیلاتی اعلام شعب جدیدالتاسیس (ارزی/ ریالی) ازطریق این سامانه به بانک مرکزی ارسال و دریافت فایلهای مربوط به استعلام حساب جاری و تسهیلات مدیریت کاربران سرپرستیها و شعب جهت دریافت کدرهگیری تسهیلات
مزایای سوئیفت سوئیفت چیست ؟ استاندارد قابلیت اطمینان امنیت سرعت سامانه های بین بانکی سوئیفت چیست ؟ Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication سوئیفت (swift) انجمن ارتباط مالی بین بانکی بینالمللی است، مرکز سوئیفت در کشور بلژیک میباشد و بصورت مؤسسه و به شکل تعاونی فعالیت میکند . مزایای سوئیفت استاندارد قابلیت اطمینان امنیت سرعت هزینه مخابره پیام قابلیت دستیابی
انواع پیام هاي سوئیفتی پیام هاي گروه یک : دستور پرداخت ها و چک ها سامانه های بین بانکی انواع پیام هاي سوئیفتی پیام هاي گروه یک : دستور پرداخت ها و چک ها پیام هاي گروه دو : نقل و انتقال بین بانکی پیام هاي گروه سه : معاملات ارزي پیام هاي گروه چهار: وصولی ها پیام هاي گروه پنج : بورس و اوراق بهادار پیام هاي گروه شش : فلزات گران بها و سندیکاها پیام هاي گروه هفت : اعتبار اسنادي، ضمانت نامه پیام هاي گروه هشت: چک هاي مسافري پیام هاي گروه نه : صورت حساب ها و مدیریت وجوه
تابا (تسویه اوراق بهادار الکترونیکی ) چیست ؟ سامانه های بین بانکی تابا (تسویه اوراق بهادار الکترونیکی ) چیست ؟ سامانه تسويه اوراق بهادر الكترونيكي ) تابا) به عنوان زير ساخت انتشار و تسويه انواع اوراق بهادر الكترونيكي به عنوان يكي از اركان طرح نظام جامع پرداخت میباشد .با آغاز فعاليت تابا، انتشار و مبادله تمامي اوراق مشاركت دولتي و بانك مركزي و گواهيهاي سپرده منحصرا" به صورت الكترونيكي صورت پذيرفته و انتشار اوراق مشاركت به صورت كاغذي متوقف خواهد شد. همچنين تابا نقش مهمي را در تسهيل مبادله وجوه در ساتنا ازطريق امكان تامين نقدينگي از محل اوراق مشاركت بانكها بر عهده خواهد داشت.
سامانه های بین بانکی قابلیت های تابا نگهداری اوراق بهادار الکترونیکی از لحظه صدور تا بازخرید در سررسید نگهداری اوراق به نام بانک ها (اعضای سامانه) و مشتریان آنها امکان انتقال مالکیت اوراق در مقابل دریافت وجه از طریق ایجاد ارتباط با سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا) امکان انتقال مالکیت اوراق بهادار بدون تسویه ریالی (بعنوان مثال بین بانک ها یا مشتریان یک بانک) تأمین نقدینگی در حساب تسویه اعضا در ساتنا از طریق معاملات فروش و بازخرید امکان انتشار اوراق بهادار الکترونیکی توسط بانک مرکزی واریز سود متعلقه به حساب دارندگان اوراق در مقاطع پرداخت سود تسویه اوراق بهادار به صورت آنی
سامانه مبادلات الکترونیکی چک (سما) سامانه های بین بانکی سامانه مبادلات الکترونیکی چک (سما) وظیفه این سامانه حذف نقل و انتقال چک (لاشه چک) در بین شعب،بانکها و اتاق پایاپای میباشد تصویر چکها به صورت الکترونیکی از طریق مراکز پایاپای بانکها به اتاق پایاپای ارسال،دسته بندی و به مراکز پایاپای بانکهای دریافت کننده، ارسال میگردند. برای حفظ امنیت از ترکیب رمزنگاری کلید متقارن و نامتقارن استفاده شده است. اطلاعات مندرج بر روی چکها با فرمت MICR (recognition magnetic ink character) از طریق دستگاههای MICR Reader خوانده و در سیستم های نرم افزاری درج می گردد. نحوه نگهداری رمز و سرعت انجام عملیات رمزنگاری و رمزگشایی حائز اهمیت میباشد برای این منظور از دستگاههای ایمن و سریع ویژه این امر استفاده میشود.
مزایای سامانه مبادله الکترونیکی چک سامانه های بین بانکی مزایای سامانه مبادله الکترونیکی چک امكان وصول سريع چكهاي واگذاري توسط مشتريان رضايتمندي مشتريان از سيستم بانكي عدم مفقودي به دليل حذف انتقال فيزيكي لاشه چكها عدم امكان سوءاستفاده در جعل چكها صرفه جویی در زمان و نیروی انسانی
ساها (سامانه احراز هویت اشخاص) سامانه های بین بانکی ساها (سامانه احراز هویت اشخاص) سامانه احراز هويت اشخاص موسوم به ساها در وزارت امور اقتصادي و دارايي به منظور استعلام مشخصات اشخاص حقیقی / حقوقی فعال شده است مزیتهای ساها علاوه بر شناسايي دقيق هويت افراد، موجب افزايش سرعت ارائه خدمات بانكي كه نيازمند استعلام از مراجع مختلف است، ميگردد استفاده از این سامانه نقش بسزايي در جلوگيري از وقوع پولشويي دارد، مبارزه با پولشويي صرفا براي شفاف سازي در عمليات بانكي است و هيچ محدوديتي براي مشتريان بانكها ايجاد نميكند
سامانه های بین بانکی با تشکر