Pengkelasan Bahan Perpustakaan Sistem Pengkelasan Perpuluhan Dewey Oleh: Annie T. John Unit Pengurusan Sumber Pendidikan
Definisi Pengkelasan Proses mengumpulkan bahan-bahan perpustakaan mengikut susunan tertentu secara teratur. Melalui proses ini bahan-bahan yang berkaitan dari segi perkara dapat disimpan.
Tujuan Pengkelasan Untuk menentukan bahan-bahan perpustakaan tersusun dalam satu kelompok yang sama.
Skim Pengkelasan Dewey Decimal Classification (DDC) Library of Congress Classification (LCC) Universal Decimal Classification (UDC)
Kaedah Mengkelas Sebelum bahan dikelas, kenalpasti isi kandungannya. Rujuk kepada judul, jadual kandungan, pendahuluan, tajuk-tajuk bab, sinopsis, dsb. Sekiranya bahan mempunyai perkara-perkara yang berbeza, pilih perkara yang lebih banyak dibincangkan.
Kaedah Mengkelas Untuk bahan-bahan yang mengandungi perkara-perkara yang spesifik atau mengandungi lebih dari 3 topik, kelaskan di bawah nombor kelas am yang mengandungi kesemua topik-topik itu.
Kaedah Mengkelas Bagi arahan-arahan bukan buku, perlulah diletakkan tanda letak bahan di atas nombor panggilan untuk membezakan dengan bahan buku.
D D C - Sistem Pengkelasan Dewey Sejarah Ciptaan Mevil Dewey 1876 Telah disunting beberapa kali Edisi 21 ialah pada 2000 Kementerian Pendidikan Malaysia telah memilih DDC kerana mudah difahami dan kesesuaiannya dengan koleksi sekolah
SEPULUH BAHAGIAN UTAMA dalam DDC
BAHAGIAN KECIL dari Bahagian Utama
SEPULUH BAHAGIAN UTAMA dengan NOTASI dalam DDC 000 Karya Am 100 Falsafah dan Psikologi 200 Agama 300 Sains Kemasyarakatan 400 Bahasa 500 Sains Jati (Tulen) & Matematik 600 Teknologi (Sains Gunaan) 700 Kesenian 800 Kesusasteraan 900 Ilmu Alam (Geografi) & Sejarah
Pembahagian lebih khusus (Ringkasan Ketiga) 510 Matematik (Am) 511 Prinsip Am 512 Aljabar 513 Kira-kira 514 Topologi 515 Geometri 519 Matematik Gunaan 513.2 Operasi 513.4 Siri 513.5 Sistem Nombor 513.9 Kiraan Cepat
Pembahagian lebih khusus (contoh) 590 - Haiwan 595 – Invertebrata 597 - Ikan / Amfibia 598 - Burung 599 - Mamalia
Pembahagian Mengikut Geografi & Sejarah Geografi Kawasan Sejarah 915 Asia 950 915.9 Asia Tenggara 959 915.95 Malaysia 959.5 915.955 Brunei 959.55
Pembahagian Bagi Bahasa dan Kesusasteraan Bahasa Kesusasteraan 420 Inggeris 820 430 German 830 440 Perancis 840 450 Itali 850 460 Sepanyol 860 470 Latin 870 480 Greek 880
Peruntukan Nombor DDC Untuk Bentuk Tulisan -01 Falsafah dan teori -02 Pelbagai (ilustrasi, direktori, radas) -03 Kamus, ensiklopedia -04 Tajuk khas -05 Terbitan bersiri’ -06 Organisasi dan pengurusan -07 Pendidikan, penyelidikan -08 Sejarah dan huraian (orang -09 Dari sudut sejarah, geografi, orang Pastikan supaya nombor DDC yang dibentuk dengan menggunakan nombor tambahan ini belum lagi diperuntukkan.
Cara Mengkelas Perkara yang perlu diambil kira:- Karya itu sendiri jadual kandungan pendahuluan ciri-ciri istimewa teks tajuk Dari punca lain buku rujukan pakar
Cara Mengkelas Pilih nombor DDC ikut 1. Tentukan bahagian utama bidang berkenaan 2. Dapatkan bahagian kecilnya 3. Pilih nombor yang paling tepat. Letakkan bahan di bawah nombor pengkelasan yang anda fikir paling sesuai dan akan dicari oleh ramai pengguna.
Cara Mengkelas (Sambungan) Jika lebih daripada satu perkara atau aspek dibincangan 1. Pilih satu nombor pengkelasan yang dapat merangkum semua perkara atau aspek tersebut. 2. Pilih perkara yang ditegaskan melalui jumlah muka surat, atau pun perkara yang mencerminkan hasrat penulisnya 3. Jika dua perkara diberi penekanan yang sama, pilih mana yang sebut dulu
Panduan Am Pengkelasan Sesebuah buku atau bahan itu perlulah diberikan nombor pengkelasan yang anda fikir paling sesuai dan yang akan dicari oleh ramai pengguna. Anda hendaklah ada alasan mengapa sesebuah buku atau bahan itu diletakkan pada nombor yang anda pilih itu.
Bahan-Bahan Khas Buku-buku Rujukan biasanya dikelaskan sebagai satu bahan khas, dan ada peraturan khas untuk meminjamnya. Buku ini biasanya dibezakan daripada koleksi lain dengan menambahkan ‘R’ sebelum nombor pengkelasannya. Nombor pengkelasan (DDC) bagi Fiksyen Melayu ialah 899.23. Biasanya sepertiga daripada koleksi PSS, terutamanya di sekolah rendah, ialah fiksyen. Untuk memudahkan kerja, pustakawan boleh menggantikan nombor ‘899.23’ kepada ‘F’.
Bahan Khas (Bentuk Bahan) Dengan perkembangan teknologi maklumat yang pesat, bentuk media juga turut berubah. Supaya mudah diakses, bahan-bahan seperti kaset video, kaset audio, cakra padat dan lain-lain perlu dikhaskan kelas dan tempatnya. Contohnya CD599.67 GAJ Cakra padat mengenai “Gajah” VID599.67 GAJ Pita video mengenai “Gajah”
Pengkelasan - Panduan Am Mana-mana sistem pengkelasan boleh digunapakai asalkan:- Munasabah Membantu pengguna mengesan bahan ‘User friendly’
Nombor Panggilan Nombor Panggilan ialah alamat kepada bahan-bahan dalam pusat sumber. Ia terdiri daripada:- Nombor Pengkelasan 3 Abjad awal ‘entri utama’. Biasanya ia ditulis / dipaparkan di bahagian bawah tulang (spine) buku.
Nombor Panggilan Setiap bahan diberi nombor panggilan yang mengandungi notasi untuk kelas (nombor kelas) dan nombor buku. Nombor kelas berdasarkan nombor-nombor yang terdapat dalam sistem Pengkelasan Perpuluhan Dewey
Nombor Panggilan Nombor buku adalah dari tiga huruf awal dari entri utama. Tujuan utama nombor buku adalah untuk membezakan karya-karya yang berlainan mengenai perkara yang sama.
Nombor Panggilan Gabungan nombor pengelasan dan tiga huruf pertama nama pengarang atau tiga huruf pertama judul buku (jika buku tiada pengarang)
Nombor Panggilan Contoh untuk ‘labelling’ Buku Fiksyen Tippy, The Tortoise / by Daisy Kon F KON Buku bukan fiksyen (Pengarang melayu) Teknik-teknik bijak belajar / Dr. Shukri Abdullah 153.8 SHU
Nombor Panggilan Buku bukan fiksyen oleh pengarang orang Inggeris Alternative energy sources/ by Sally Morgan 333.794 MOR Buku bukan fiksyen yang tiada pengarang. Ambil judul buku: Undang-Undang Siber Malaysia 345.0268 UND
Nombor Panggilan Buku bukan fiksyen yang mempunyai lebih dari 3 pengarang Kurikulum sekolah menengah masa kini/ oleh Kamariah Latif … [et.al.] 373.10 KUR Buku bukan fiksyen / kamus (sebagai buku rujukan) BBC English Dictionary R 423 BBC
Nombor Panggilan Contoh bahan bukan buku CDRI CDRI Smart school 420 ENG CDRI Smart school English Language Smart School Version: Year Three VID 599.67 GAJ Pita Video Gajah
Sekian, Terima Kasih