Málstofa um kennaramenntun í Bolholti 2.11.2007 Hafþór Guðjónsson Að læra að kenna Hafþór Guðjónsson Hafþór Guðjónsson

Hugsið! Stingið saman nefjum! Spurt er: Hvað merkir að læra að kenna? Hvað ert þú að meina þegar þú segist vera að læra að verða kennari? Hvað merkir – í þínum huga – að læra í þessu samhengi? Hugsið! Stingið saman nefjum! 1.09.08 2

Að læra er að… Nám í augum stúdenta við Open University A …. auka þekkingu sína Nám sem inntaka, geymsla og beiting þekkingar. B …. muna og endurtaka C …. nota þekkingu Nám sem merkingarleit D …. skilja E …. sjá hlutina í nýju ljósi Nám sem endurnýjun F …. breytast sem persóna 1.09.08 3

Kennara-skóli In theorizing about the practice of education in the classroom … you had better take into account the folk theories that those engaged in teaching and learning already have. (Bruner (1996).The Culture of Education, bl.46) Kennaranemi “menning”

Fræðileg viðhorf. Kenningar byggðar á rannsóknum. Hefðbundin viðhorf. Alþýðu- kenningar um skólastarf.

Kennaranám Skóli HÍ Líkan 1 Líkan 2 HÍ Skóli

Málstofa um kennaramenntun í Bolholti 2.11.2007 Að læra að kenna. Mismunandi afstöður Afstaða: Akademísk Praktísk Tæknileg Persónuleg Gagnrýnin Áhersla: Þekking á greinum Læra af reynslu Tileinka sér réttar aðferðir og færni Þróa eigin hugmyndir Menning, tungumál, vald Nýir straumar. Nýjar hugmynd-ir um nám Forhugmyndir Hugsmíðahyggja Teacher educators cannot avoid choices about what to concentrate on .....Making such choices would be aided by a conceptual framework that identifies central tasks of teacher preparation, those corse activities that logically and practically belong to the preservice phase of learning to teach. Lífssögur Menningarhyggja Ígrundun Aðstæðubundið nám Hafþór Guðjónsson

Líkan 2 Skóli HÍ Skóli Forhugmyndir um skólastarf byggðar á reynslu úr skóla og hversdaglegri orðræðu um skólastarf, nám og kennslu.

Wideen, Mayer-Smith & Moon, 1998: Kennaraskólar sem leggja áherslu á yfirfærslu þekkingar virðast hafa takmörkuð áhrif á grundvallarhugmyndir kennaranema um skólastarf. Á hinn bóginn: Kennaraskólar sem vinna út frá forhugmyndum nemenda virðast ná betri árangri – hafa meiri áhrif á grundvallarhug-myndir þeirra: ?

Líkan 2 Skóli HÍ Skóli Megin- viðfangsefni Hjálpa kennaranemum að þróa hugmyndir sínar um skólastarf – taka eigin “farangur” til endurskoðunar í ljósi nýrra hugmynda um nám og kennslu - þroska dómgreind sína og víðsýni – hugsa vel, dýpka næmi sitt fyrir nemendum – og læra að læra af þeim.

Málstofa um kennaramenntun í Bolholti 2.11.2007 Hjálpa kennaranemum að þróa hugmyndir sínar um menntun, skólastarf, nám og kennslu. Hvernig? Skapa rými fyrir hugmyndir nemanna. Gefa þeim tækifæri á að tala um þær og setja þær á blað þannig að þeir verði meðvitaðir um hvað þeir eru sjálfir að hugsa. Gefa kennaranemum ríkuleg tækifæri til að prófa hugmyndir sínar í verki og ígrunda eigin reynslu. Maður öðlast ekki trú á hugmynd sem ekki “virkar” í praksís. Þróa aðferðir sem nemendur geta notað til að vinna úr eigin reynslu. Nemendur er vanir að læra af bókum en ekki af reynslu. Hafþór Guðjónsson

Kennaranám Hugsmíðalíkanið = starfshugmyndir kennaranemans Hugsmíðalíkanið Fræðin Meðul: reynsla – athuganir – úrvinnsla - skrif – lestur – hlustun - ígrundun – samvinna - umræður – skoðanaskipti – orðaforði – tungutak – leiðsögn – forhugmyndir – dagbók – ferilmappa - starfskenning 1.09.08 12

Málstofa um kennaramenntun í Bolholti 2.11.2007 Viðhorf til náms / sýn á nemendur Kennsluhættir námsvenjur þekking samskiptafærni hugsun sjálfsmynd sjálfstraust færni Kennsluhættir eða starfshættir kennarans hafa áhrif á nemendur. Hvernig við vinnum með nemendum okkar hefur áhrif á hugsun þeirra, þekkingarhætti, námshætti, samskiptahætti, sjálfsmynd og sjálfstraust. Ábyrgð kennara er mikil. Hafþór Guðjónsson

Málstofa um kennaramenntun í Bolholti 2.11.2007 Að læra að kenna. Mismunandi afstöður Afstaða: Akademísk Praktísk Tæknileg Persónuleg Gagnrýnin Áhersla: Þekking á greinum Læra af reynslu Tileinka sér réttar aðferðir og færni Þróa eigin hugmyndir Menning, tungumál, vald Nýir straumar. Nýjar hugmynd-ir um nám Hugsa vítt !! Forhugmyndir Hugsmíðahyggja Teacher educators cannot avoid choices about what to concentrate on .....Making such choices would be aided by a conceptual framework that identifies central tasks of teacher preparation, those corse activities that logically and practically belong to the preservice phase of learning to teach. Lífssögur Menningarhyggja Ígrundun Aðstæðubundið nám Hafþór Guðjónsson

Helstu heimildir: Bruner, J. (1996). The culture of education. Harvard University Press. (einkum kafli 3) Stigler. J. W. og Hiebert, J. (1998). The teaching gap. Best ideas from the world´s teachers for improving education in the classroom. NY: The Free Press (einkum kaflar 5 og 6: samanburður á stærðfræðikennslu í 8. bekk í Japan, Þýskalandi og Bandaríkjunum) Marton, F. og Booth, S. (1997). Learning and awareness. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers (einkum bls. 35 - 38: Learning as seen by Open University Students) Wideen, M., Mayer-Smith, J. & Moon, B. (1998). A critical analysis of the research on learning to teach: Making the case for an ecological perspective on inquiry. Review of educational research, 68(2), 130 - 178.