بسم الله الرحمن الرحیم

تنظیم جریان خون کلیوی و میزان فیلتراسیون گلومرولی

عمل فیزیولوژیک ضروری کلیه ها دفع فراورده های متابولیسم (اوره) حفظ مواد غذایی (گلوکز ، اسیدهای آمینه) عمل فیزیولوژیک ضروری کلیه ها تعادل الکترولیت ها و یون H

ارزیابی عملکرد کلیه Endocrine Function : متابولیسم (انسولین)، ترشح (رنین) GFR : مقدار نرمال mL/min125، با هیپوتانسیون، خونریزی و دهیدراتاسیون کاهش می یابد. RBF : در حالت استراحت 25-20% برون ده قلبی

Tests used for Evaluation of Renal Function GFR BUN (10-20 mg/dl) influenced by diet but when > 50 mg/dL can assume rdf Cr (0.7-1.5) not influenced by diet but dose parallel skeletal muscle mass Creatinin clearance (110-150 mL/min) Renal Tubular Function Urin concentrating abillity (1003- 1030) Sodium excretion 40 mEq/ lit > Proteinuria Hematuria Urine volume

نکته GFR بهترین روش بررسی عملکرد کلیوی می باشد، مقدار نرمال آن 125 میلی لیتر در دقیقه می باشد، وقتی میزان GFR به کمتر از 10 میلی لیتر در دقیقه برسد علائم مربوط به اورمی بروز می کند. از آنجا که بسیاری از داروها با تصفیه کلیوی دفع می شوند، اگر GFR کاهش یابد برای جلوگیری از بروز آثار تجمعی داروها، تنظیم دوز آنها ممکن است لازم باشد. BUN بر پایه GFR تغییر می یابد، بالا بودن پروتئین رژیم غذایی و یا خونریزی های گوارشی باعث می شود میزان BUN افزایش یابد. هنگام وجود کم آبی در بدن، بازجذب اوره در اثر کاهش سرعت حرکت مایعات در لوله های کلیوی افزایش می یابد و در نتیجه BUN بالا می رود. با تمام این موارد، BUN بالای mg/dl50، تقریباً نشان دهنده کاهش GFR می باشد. تغییر غلظت cr از mg0/6 به mg1/2 در دسی لیتر، نشان دهنده کاهش 50 درصدی در GFR است. کراتی نین بطور آزادانه از کلیه تصفیه می شود و بازجذب ندارد، در نتیجه کلیرانس کراتینین با GFR ارتباط دارد و بهترین شاخص برای سنجش GFR می باشد، بیمارانی که قبل از عمل کلیرانس کراتینین 25-10 میلی لیتر در دقیقه دارند باید به عنوان بیمارانی تلقی کرد که در معرض عوارض جانبی یا طولانی شدن تاثیر داروهایی باشند که تصفیه آنها از پلاسما به دفع کلیوی بستگی دارد (شل کننده های نان دپلاریزان).

عملکرد لوله های کلیوی را بیشتر با توانایی تغلیظ ادرار می سنجند، تشخیص اختلال عملکرد توبول ها با مشخص شدن این حقیقت انجام می گیرد که کلیه ها نمی توانند با وجود محرک فیزیولوژیک مناسب برای ترشح ADH، ادراری تولید کنند که به اندازه مناسبی غلظت داشته باشد. وزن مخصوص ادرار بیش از 1018 مطرح کننده آن است که توانایی کلیه ها برای تغلیظ ادرار کافی است. درمان با دیورتیک ها و وجود هایپوکلسمی ممکن است توانایی توبول های کلیوی را برای تغلیظ ادرار مختل کند. فلوراید حاصل از متابولیسم سووفلوران، توانایی تغلیظ ادرار در توبول های کلیوی را مختل می کند. پروتئینوری پایدار نشان دهنده وجود بیماری های مهم کلیوی است. میکروآلبومینوری زودرس ترین علامت نفروپاتی ناشی از دیابت است. هایپوآلبومینمی با کاهش فشار اونکوتیک پلاسما و کاهش اتصال داروها همراه است.

دفع بیش از mEq40 در لیتر سدیم در ادرار نشان دهنده کاهش توانایی توبولهای کلیوی در حفظ سدیم است. دفع سدیم از ادرار به میزان کمتر از mEq 15 در لیتر نشان دهنده عملکرد طبیعی توبولهای کلیوی است. Urinanalysis برای تشخیص بیماری های مجاری ادراری مفید است. با آزمایش uIA، وجود پروتئین، گلوکز، استواستات، خون و لکوسیت، PH ادرار، وزن مخصوص آن تعیین می شود و رسوبات موجود و میکروارگانیسم ها در ادرار با استفاده از میکروسکوپ بررسی می شود.

تاثیر داروهای بیهوشی بر عملکرد کلیوی داروهای بیهوشی باعث کاهش GFR، RBF و برون ده ادراری (در اثر کاهش فشار خون و برون ده قلبی) می شوند. به خاطر این تغییرات هیدراسیون قبل از عمل باید مورد توجه قرار گیرد. نفروتوکسیسیتی (nephrotoxicity) ناشی از فلوراید (متابولیت حاصل از بیهوش کننده های استنشاقی) ممکن است باعث پلی اوری و در نتیجه دهیدراتاسیون و هیپرناترمی و افزایش اسمولاریتی پلاسما گردد. (enFlurane> sevoFlurane> Isoflurane) بی حسی اپیدورال و اسپاینال، باتوجه به بی تغییر باقی ماندن فشار خون رسانی کلیه ها، حداقل تغییرات را در جریان خون کلیوی و GFR ایجاد می کند.

نارسایی مزمن کلیه (CRF) علی رغم علل مختلف CRF (نفروپاتی دیابتیک، گلومرولونفریت، پیلونفریت)، یکی از علل اصلی اختلال پیشرونده و برگشت ناپذیر عملکرد کلیه کاهش GFR می باشد. با کاهش رزرو کلیوی، در صورتی که 40% نفرون ها عملکرد داشته باشند بیمار بدون علامت خواهد بود. کاهش بیشتر از 90% فونکسیون نفرون ها باعث اورمی و در نتیجه نیاز به همودیالیز خواهد شد.

موفق باشید- سمیرا زال بیکی