مرکز بهداشت شهرستان اراک HIV/AIDS Dr.farahani MD-Mph Arak health center

روز جهانی مبارزه باایدز 10آذر (اول دسامبر) هفته اطلاع رسانی ایدز:11-5آذر

دسترسی به آموزش،پیشگیری،مراقبت ودرمان ایدز حق هر انسان است شعار امسال دسترسی به آموزش،پیشگیری،مراقبت ودرمان ایدز حق هر انسان است با مشارکت در اطلاع رسانی گسترش خدمات پیشگیری ودرمان پرهیز از انگ وتبعیض همه ی افراد جامعه را از این حق بهره مند سازیم

اولين بار در سال 1981 ابتلاء 8 بيمار جوان هم‌جنس‌باز به ساركوم كاپوزي در نيويورك اين بيماري را مورد توجه قرار داد سندرم نقص ايمني اكتسابي (AIDS)‌ در پايان همين سال در انگليس ثبت شد. در سال 1982 علايم بيماري در بيماران هموفيلي ديده شد. در سال 1983 ويروس عامل بيماري شناسايي شد در سال 1986 ويروس به نام HIV نام‌‌گذاري شد.

دو دهه پس از شناسايي و تعريف سندرم نقص ايمني انساني (AIDS) به‌عنوان يك بيماري جديد در سال 1981، بيش از 60 ميليون بيمار در سراسر دنيا به ويروس عامل نقص ايمني انساني (HIV-1) مبتلا شدند. ثبت بيش از 25 ميليون مورد مرگ منتسب به HIV از زمان شناسايي آن در سال 1981 تا سال 2005 آن را به كشنده‌ترين اپيدمي طول تاريخ بشر تبديل كرده است. 6

کل بيماران : 33/2 ميليون نفر بزرگسالان: 30/8 ميليون نفر افراد مبتلا به HIV در دنیا تا پایان سال 2007 کل بيماران : 33/2 ميليون نفر بزرگسالان: 30/8 ميليون نفر زنان: 15/4 ميليون نفر بچه های زير 15 سال: 2/5 ميليون نفر

عامل بيماری HIV ويروسی از خانواده رتروويروس‌ها به نام استAIDS ويروس يک پوشش چربی دارد بنابراين به خشک شدن، عوامل فيزيکی و ضد عفونی کننده ها بسيار حساس است در محيط خارج از بدن موجود زنده قادر به زندگي نيست انسان تنها مخزن انتقال ويروس است

HIV راه‌هاي انتقال ويروس سه راه اصلي تماس جنسي احتمال انتقال از مرد مبتلا به زن سالم بيشتر تماس با خون آلوده استفاده مشترك از سرنگ و سوزن (مخصوصا در بين معتادان تزريقي) تماس تصادفي سوزن يا وسيله آلوده در ميان كاركنان بهداشتي مادر به جنين راههاي انتقال ويروس ايدز: ويروس ايدز از سه راه اصلي از فرد آلوده به شخص سالم انتقال مي يابد: 1.   تماس جنسي:احتمال انتقال از مرد آلوده به زن سالم بيشتر از احتمال انتقال از زن آلوده به مرد سالم مي باشد فراواني بي بند و باري و تعدد شركاء جنسي است. همچنين وجود ساير بيماريهاي آميزشي همزمان نيز نقش تعيين كننده اي در انتقال ويروس ايدز دارد چراكه در اين حالات وجود ضايعات التهابي و زخم در صد انتقال را چند برابر مي كند تزريق خون و فرآورده هاي خوني آلوده، پيوند اعضاء و نسوج آلوده استفاده مشترك از سرنگ و سوزن ( مخصوصا در بين معتادان تزريقي) تماس تصادفي سوزن يا وسيله آلوده در ميان كاركنان بهداشتي   1.      مادر به كودك ويروس ايدز در30 تا 40% از مادراني كه آلوده به ويروس هستند، به كودكانشان منتقل مي شوند. خلال سه ماه اول و دوم بارداري 10

احتمال سرايت ويروس HIV در يك بار مواجهه از راه‌هاي انتقال نوع تماس ميزان انتقال در يك بار تماس انتقال خون بيش از 90% مادر به نوزاد درحين بارداري 45-25% 92% انتقال در 2 ماه آخر بارداري (65% آن حين زايمان) شيردهي 29-14% تماس جنسي 1-0/01 % وجود عوامل همراه به‌شدت بر ميزان بروز مي افزايد. اعتياد تزريقي 1-0/5 درصد سرسوزن آلوده كمتر از 0/5درصد احتمال سرايت ويروس HIV در يك بار مواجهه از راه‌هاي انتقال

از چه راه‌هايي منتقل نمي شود؟ دست دادن روبوسي و بغل گرفتن مواد غذايي و ظروف غذاخوري عطسه وسرفه گوشي تلفن لباس استخر شنا، توالت گزش حشرات يا حيوانات اگر چه ويروس ايدز در بسياري از مايعات بدن مانند خون، مني، اشك، شيرمادر و بزاق و عرق بدست آورده اند تا كنون انتقال از راههاي بزاق، اشك چشم و عرق مشاهده نشده است. ويروس HIV از راه دست دادن، بغل گرفتن، بوسيدن، مواد غذايي و ظروف غذاخوري، عطسه، سرفه، گوشي تلفن، لباس، استخر شنا، توالت و حتي حشرات منتقل نخواهد شد. 12

مراحل بالينی بيماری از زمان ورود به بدن تا مراحل پايانی بيماری ايدز که به مرگ منتهی می شود 4 مرحله را طی می کند که معمولاً چند سال طول می کشد.  مرحله اول/ عفونت اوليه حدود 3-1 هفته بعد از ورود ويروس به بدن علائمی شامل تب- خستگی- راش- ضعف- بزرگی غدد لنفاوی- کاهش وزن- اسهال- تهوع و استفراغ ظاهر مي‌شود. اين علائم خفيف و زود گذر است.  مرحله دوم/ عفونت بدون علامت به کمتر از 500 عدد در ميکرو ليتر CD4 زمان شروع عفونت تا زمان افت سلول های از اين مرحله بين 10-4 سال طول می کشد و با اقدامات درماني و مراقبتي مي‌تواند تا 25 سال افزايش يابد. در اين مرحله افراد مبتلا از نظر قوای ذهنی، بدنی و وظايف اجتماعی عملکردی طبيعی دارند. مهم ترين مرحله از نظر انتقال بيماري 13

مرحله سوم/ عفونت علامت دار اوليه بين 200تا 500 CD4کاهش سلول‌های به‌طور متوسط 5 سال طول می کشد مرحله ضعف ايمنی حد واسط: علايم اين مرحله شامل: اضطراب و اختلالات خلقي،‌ برخي اختلالات آندوكريني،‌ خســـتگي زودرس، لنفادنوپاتي منتشر پايدار، كانديديازيس دهاني، اسهال مزمن، لوكوپلاكي پرزي دهان ، هرپس منتشر و مكرر اکثر بيماران تا آخرين مرحله از فعاليت و سلامتی مناسبی برخوردارند.  مرحله چهارم/ عفونت علامت دار ايدز وضعف ايمنی پيشرفته : به کمتر از 200 CD4کاهش سلولهای بسياری از بيماران با حال عمومی خوب وارد اين مرحله شده به‌تدريج دچار سندرم تحليل منتشر (كاهش بيش از 10% از وزن بدن به همراه اسهال مزمن) ، ابتلاء به عفونت‌هاي فرصت طلب شايع (پنوموني پنوموسيستيس كاريني، كانديدياز مري، پنوموني‌هاي راجعه، عفونت‌هاي سل ريوي و خارج ريوي و عفونت‌هاي سيتومگالو ويروس،توكسوپلاسموزيس و ساركوم كاپوزي) مي شوند. در ابتدا با درمان مناسب مشکلات اين مرحله کم می شود ولی به‌مرور و با ناتوانی فيزيکی و ضعف بدنی عفونت های فرصت‌طلب فرد را از پای در خواهند آورد. 14

تشخيص عفونت تشخيص: فقط با آزمايش خون از زمان ورود ويروس به بدن تا زمانی که شواهد آزمايشگاهی ظاهر شود بين 2 هفته تا 6 ماه طول می کشد که دوره پنجره نام دارد و زمانی است که بدن در مقابل ويروس آنتی‌بادی توليد می کند. پس: در افرادي كه رفتارهاي پرخطر داشته اما تست منفي دارند لازم است 3 ماه بعد و در صورت تداوم رفتار، هر 6 ماه آزمايش تكرار شود. تشخيص عفونت HIV : بر اساس نشان دادن آنتي بادي هاي ضدHIV و يا يافتن HIV يا يكي از اجزاي آن صورت مي گيرد. تست اسكرينيگ استاندارد براي عفونت HIV، يافتن آنتي بادي هاي ضدHIV به روش ELISA[1] است. آزمون Western blot شايعترين تستي است كه براي تاييد به كار مي رود، و آنتي بادي هاي خاص ضدآنتي ژن هايHIV را كه داراي وزن ملكولي خاصي هستند را آشكار مي كند. [1] Enzyme- Linked Immuno Sorbent Assay 15 15

انواع آزمايش هاي تشخيصي براي عفونت الف ) تست هاي سنجش آنتي بادي ب ) تست هاي سنجش آنتي ژن

با توجه به در دسترس بودن روش الايزا و وسترن بلات در ايران و همچنين اختصاصي بودن بالا (موارد مثبت كاذب كمتر)، ملاك تشخيص قطعي ابتلاء يك فرد مثبت بودن يك آزمايش الايزا و يك وسترن بلات است.

وضعیت آماری HIV/AIDS

Global HIV/AIDS Estimates December 2006 People living with HIV .......... 39.5 million (34.1–47.1 million) New HIV infections in 2006 ........ 4.3 million (3.6–6.6 million) Deaths due to AIDS in 2006 ....... 2.9 million (2.5–3.5 million)

Global HIV/AIDS Estimates December 2008 People living with HIV .......... 33.4 million (31.1–37.1 million) New HIV infections in 2008 ........ 2.7 million (2.6–4.6 million) Deaths due to AIDS in 2008 ....... 2 million (1.6–2.6 million)

Epidemic States: Iran (possibly) Low grade Concentrated Generalized population <1% <1% 1% <5% 5% 5% We have to push back the epidemic and prevent it to spread into wider population High risk groups Strong HIV program weak HIV program Iran (possibly)

تغییر امید به زندگی در کشورهای تحت صحرای آفریقا Africa تغییر امید به زندگی در کشورهای تحت صحرای آفریقا 65 امید زندگی Botswana 60 South Africa 55 Zimbabwe 50 45 40 35 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005

Estimated HIV epidemic with and without prevention in Thailand Asia Success of Thailand Estimated HIV epidemic with and without prevention in Thailand 10,000,000 Estimated epidemic curve without prevention 8,000,000 6,000,000 prevented 4,000,000 100% condom strategy We’ve studied the Thai and Cambodian epidemics extensively using MODELS that help us understand what has happened in these countries. The yellow line here shows what has happened in Thailand, about 700,000 people currently living with HIV and the levels currently falling steadily. The red line shows what would have happened had behaviors stayed as they were in 1990 – over 6 million people would have been infected to date. 2,000,000 Actual epidemic curve 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010

Iran Epidemic among general population Scenario 1 Scenario 2 + Iran New HIV infection Epidemic among general population Scenario 1 Epidemic among IDUs, FSW and ... Scenario 2 Classic risk behaviors Injecting drug use + Sex work Iran 100 years

HIV/AIDS SITUATION IN IRAN 90/4/1 AIDS PATIENTS 3054 DEATH 4311 TOTAL REPORTED 23125 ESTIMATED 60000-100000 First recognized case was a 6 years hemophilic boy 27

HIV/AIDS SITUATION IN MARKAZI 89/7/30 AIDS PATIENTS 9 DEATH 46 TOTAL REPORTED 208 ESTIMATED 1200-2000 28

موارد گزارش شده مبتلايان تا تاريخ 1389/4/1

مادر به کودک 1%

نگاه کلی به وضعیت اعتیاد در ایران مطالعه ارزیابی سریع 1386 نگاه کلی به وضعیت اعتیاد در ایران مطالعه ارزیابی سریع 1386 تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر 1200000 تعداد مصرف کنندگان تزریقی مواد 200000 مواد مخدر غالب تریاک – هروئین

Drug Use In Iran: A Global Picture 1383…………………………………53% Opium ………………………………….19.8% Heroin ………………………………….12.2% Inj. 1386…………………………………33.8% Opium ………………………………….18.8% Heroin ………………………………….25.7% Compact H. ………………………………….18.7% Inj. ………………………………….25% Sharing RSA 2 – unpublished report – Darush-Inst.1386

نگاه کلی به وضعیت HIV/AIDS در ایران مطالعه BSS - 2007 متوسط سن شروع اعتیاد 18 سال متوسط سن اولین تزریق 25 سال ماده مخدر مصرفی در ماه گذشته 52% کراک،37% هروئین تزریق روزانه مواد در ماه گذشته 87% سابقه ارتباط جنسی به ازای پول/مواد 41/6%

نگاه کلی به وضعیت HIV/AIDS در ایران مطالعه UNGASS - 2007 کشور در وضعیت اپیدمی متمرکز بین مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر با شیوع 18/8% قرار دارد تنها 6/3% موارد ثبت شده را زنان تشکیل می دهد گسترش برنامه های کاهش آسیب موجب کاهش سرعت روند رو به رشد شیوع بیماری در مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر شده است

2nd generation HIV surveillance It is not “new or different” but “improved” Builds on the lessons learnt in the first decade of surveillance for HIV Attempts to capture the diversity of the HIV epidemics in different areas Considers the state of the epidemic low-level concentrated generalised Integrates biological surveillance (AIDS, HIV) with “RISK” surveillance (behaviours, STI) Looks at new methodologies and improved ways for using HIV epidemiological data Main features of 2nd generation surveillance. It is not a new or different system, rather it is a natural development from the existing surveillance system. It simply attempts to build on the lessons learned in the past ten years and provide a surveillance approach that is more flexible, capable of catering for the different epidemic states and regional/country conditions, and systematically includes information on RISK (STI, behavioural) as part of the system. Not all countries will need to apply 2nd generation surveillance in the same way and at the same time. It is not prescriptive but it attempts to provide guidance based on the existing knowledge on what can be done in the different situations to best monitor the epidemic.

1st generation surveillance HIV surveillance AIDS reporting Data management Data analysis and synthesis Monitoring and Evaluation HIV estimates and projections Use of data for action

2nd generation surveillance STI surveillance (biomarker for recent behavior and co-factor for HIV infection) HIV surveillance AIDS reporting behavioural surveillance Data management Data analysis and synthesis Monitoring and Evaluation 2nd generation surveillance attempts to combines different data sources to better assess and evaluate the state of HIV epidemic and use this information for appropriate action. HIV estimates and projections Use of data for action