In the Name of God

Occupational therapy کاردرمانی

تشخیص کودکانی که دارای مشکلات یادگیری خاص یا تکاملی که معمولا با یک نقص حرکتی همراه است

خدمات ویژه کاردرمانی مهارت های روزمره ی زندگی ایجاد و توسعه مهارت های درکی – حرکتی عملکرد یکپارچگی حسی توسعه ی مهارت های بازی وپیش حرفه ای به کاربردن وسایل کمکی (ارتزها و پروتزها) توصیف و تفسیر آزمون های مر بوطه مانند ارزیابی قدرت عضلانی و دامنه حرکتی تطبیق محیط برای فرد مبتلا به معلولیت

اینکه آیا کودک نیاز به خدمات مستقیم یا غیر مستقیم کاردرمانی و یا ارجاع به خدمات تخصصی دیگر دارد یا نه؟

محور ارزیابی بر: عوامل درکی،حرکتی،رفتاری،محیط، توانایی روزمره و نیاز کودک در محیط خانه، کار و ارزیابی بازی را بررسی می کند.

کاردرمانی چیست؟ علم وهنر است که به درمان بیمار با یک دید گسترده یعنی هم از نظرجسمی،ذهنی و هم روانی نگاه میکند.درواقع کاردرمانی مهمترین عضو یک تیم توانبخشی می باشد.

کاردرمانی در مدارس استثنایی نقش بسزایی را ایفا می کند به طوری کودک معلولی که در راه رفتن، انجام کارهای شخصی، ارتباط با بقیه، گرفتن مداد در دست و.... مشکل دارد بدین طریق می تواند نقش مستقل تری داشته باشد.

مراجعان کلینیکی از مدارس عادی نیز هستند با مشکلات یادگیری، توجه و تمرکز، بیش فعالی، عدم ارتباط صحیح و....

حیطه های کاری یک کاردرمان : ذهنی حیطه های کاری یک کاردرمان : جسمی ذهنی روان

بررسی مشکلات عضلانی، مفصلی، اسکلتی و حرکتی و سعی در درمان توانبخشی آن کاردرمانی جسمی بررسی مشکلات عضلانی، مفصلی، اسکلتی و حرکتی و سعی در درمان توانبخشی آن

مشکلات شایع درمدارس: 1) اسکولیوز 2) صافی کف پا 3)لوردوز کمر 4) دردهای مفصلی زانو، شانه و مچ پا 5)ضعف عضلات درشت اندام فوقانی و به دنبال آن عضلات ظریف و حرکات ظریف مثل لوحه نویسی 6)کوتاهی عضلات 7)دامنه حرکتی زیاد مفاصل 8)تاخیر رشد حرکتی و ....

اهداف کاردرمانی روان مهارت های روزمره زندگی مهارت های فردی- اجتماعی مهارت های ارتباطی و بازی مهارت های شناختی

کاردرمانی ذهنی اختلالات یادگیری( بخصوص مهارت های دست نویسی) کم توجهی و بیش فعالی کودکان طیف اوتیسم و آسپرگر ضعف مهارت های ارتباطی و بازی و.... .

اساس درمان در کاردرمانی ذهنی بر یکپارچگی حسی بنا شده است.

مبانی یکپارچگی حسی

درون داد حسی حرکت، فشار، لامسه، بینایی، شنوایی، چشایی و بویایی توسط ارگان های حسی دریافت و اغلب توسط اعصاب جمجمه ای در سطح ساقه مغز ثبت می شوند.

وقتی درون داد حسی در سیستم عصبی ثبت شد، تثبیت حسی اتفاق می افتد و درادامه بعد از یکپارچگی حسی کارکرد مراکز بالاتر بهبود میابد. در واقع تکامل مغز انسان باید متناسب با یکپارچگی حسی ساقه مغز باشد تا سطوح بالاتر به طور کارآمد عمل کنند و اختلال در کارکرد یکپارچگی حسی باعث اختلال کارکرد مغز در مراکز بالاتر می شود و اختلال در یک منطقه مغز بر روی عملکرد مناطق دیگر نیز تاثیر خواهد گذاشت.

روش های درمانی که در این زمینه وجود دارند به کنترل ویکپارچه کردن حس ها در ساقه مغز کمک کرده و باعث یک برون داد حرکتی بهتر می شوند و درمان نواحی دیگر مغز که در یادگیری، هماهنگی، گفتار، زبان دریافتی و بیانی و رفتار نقش دارند را تسهیل خواهد کرد.

مهار نکردن این درون دادها، خود را به صورت بیش فعالی، تحریک پذیری نابهنجار، تدافع لمسی، حواس پرتی، حافظه و تمرکز ضعیف، عصبی بودن، خیس کردن خود، عدم تحمل صدا، نور، بو و حرکت معمولا نشان می دهد. و همین عدم مهار، ارتباط تنگاتنگی با اختلال کمبود توجه دارد. این رفتارها بخصوص بیش فعالی و کمبود توجه بیشترین مراجعات به کلینیک کاردرمانی هستند.

اختلال کمبود توجه عدم توجه و برانگیختگی باعث اشکالاتی در حرکت می شود، وقتی این مشکلات حرکتی شناخته شوند به ما کمک میکند تا روشی را برای کنترل رفتار، اصلاح برانگیختگی، تکامل خویشتنداری، بهبود توجه و تلاش برای انجام فعالیت انجام دهیم.

ررر رمهارت های حرکتی درشت مهارت های روزمره زندگی اهداف کاردرمانی ذهنی ررر رمهارت های حرکتی درشت مهارت های درکی-حرکتی مهارتهای حرکتی ظریف

اختلال کمبود توجه مهارت های حرکتی درشت حرکت هایی که گروههای عضلانی بزرگ بدن را درگیر می کنند و دقت و ظرافت کمتری دارند مثل راه رفتن، دویدن، غلتیدن، پرتاب کردن

روند رشد کنترل وضعیتی مجموعه ای از مراحل رشد حرکتی کودک مثل غلت زدن، سینه خیز، چهاردست و پا راه رفتن که کاردرمان با ارزیابی این مراحل در تشخیص تاخیر حرکتی استفاده می کند.

برای کنترل وضعیت دو عامل اهمیت بسزایی دارند: قدرت عضلانی مناسب برای حرکت ضد نیروی جاذبه ایجاد الگوهای انقباضی همزمان و پاسخ های تعادلی مناسب برای کنترل عضلانی (واکنش های تعادلی و عضلانی)

سیستم های حسی مرتبط با کنترل وضعیتی: سیستم حس پیکری سیستم حس پیکری سیستم های حسی مرتبط با کنترل وضعیتی: سیستم بینایی سیستم حس پیکری سیستم دهلیزی-عمقی

سیستم بینایی: یک نمایی از سطح عمودی ایجاد می کند که به اشیای موجود در دامنه دید بستگی دارد. سیستم حس پیکری: درون دادهایی از گیرنده های جلدی، حرکتی و حس عمقی ایجاد می کند که اطلاعاتی در مورد وضعیت اندام و و ویژگی های سطح اتکا ارایه می دهد. سیستم دهلیزی-عمقی: کودک به کمک آن درون دادهای دو حس قبلی را با هم مقایسه می کند تا یک ثبات مداوم برای جهت یابی وضعیتی ایجاد کند.

آزمون غربالگری رشد حرکتی میلانی-کمپارتی اختلال کمبود توجه ارزیابی حرکات درشت آزمون غربالگری رشد حرکتی میلانی-کمپارتی واکنشهای تعادلی، حفاظتی،عصبی-حرکتی، حرکت خلاف جاذبه و سازماندهی حسی را ارزیابی می کند.

مهمترین ارزیابی این بخش ارزیابی سازماندهی حسی است، که اختلال سیستم دهلیزی را بررسی می کند. برای اینکار کودک در حالت ایستاده و ثابت، درجا روی پاهایش راه رفته و پرده ای که در جلویش قرار دارد قابل تحرک است: چشمان باز: پاها ثابت چشمان بسته: پاها ثابت پرده متحرک: پاها ثابت چشم باز: درجا راه برود. درجا راه برود و پرده متحرک باشد.

مهارت های درکی- حرکتی نقش بسیار اساسی در فرایند یادگیری اطلاعات حسی را با شناخت بیشتری برای ایجاد فعالیت هدفمند درک و پردازش می کند. برای رسیدن به این مهارت ها، سازماندهی و یکپارچگی اطلاعات حسی از عضلات، مفاصل و محیط ضروری است.

اختلال در مهارت های درکی-حرکتی: سیستم حس پیکری سیستم حس پیکری اختلال در مهارت های درکی-حرکتی: مشکلات ادراک بینایی مشکلات ادراک شنوایی مشکلات ادراک لامسه ای-حرکتی مشکلات حرکتی

مشکلات حرکتی: مهارت های حرکتی درشت مهارت های حرکتی ظریف تعادل تشخیص جوانب جهت یابی آگاهی و تصویر ذهنی از بدن

تشخیص جوانب: تشخیص جوانب : راست دستی و چپ دستی را باید با مفهوم چپ و راست تفکیک کرد . آگاهی درونی از دو سمت بدن و تشخیص تفاوت های آن در محیط پیرامون که ممکن است مشکل در پریدن، حفظ تعادل روی یک پا، دوچرخه و غیره ایجاد کند.

جهت یابی: توانایی تشخیص راست از چپ، بالا از پایین و جلو از عقب مشکلات حرکتی: جهت یابی: توانایی تشخیص راست از چپ، بالا از پایین و جلو از عقب اختلال در آن، ضعف در خواندن یا برعکس کردن حروف نوشتاری را باعث می شود. مشکل در آن باعث می شود فرد بدون رعایت ضابطه بنویسد و مکرر پاک کرده و دوباره بنویسد.

آگاهی و تصویر ذهنی از بدن: مشکلات حرکتی: آگاهی و تصویر ذهنی از بدن: آگاهی از اندازه، شکل و فرم اجزای تشکیل دهنده بدن در ذهن برآورد صحیح از اندازه بدن و احساس فرد نسبت به اجزای بدن شامل: ترسیم آدمک، تقلید از یک وضعیت و برتری جانبی

علایم بالینی اختلال در مهارت های درکی- حرکتی: مشکلات حرکتی: علایم بالینی اختلال در مهارت های درکی- حرکتی: نقص در طرح واره بدنی اختلال در طرح ریزی فضایی ضعف در هماهنگی اندامها نقص در تقلید از وضعیت ها و حالت های مختلف نقص در دامنه توجه و تمرکز ضعف در مهارتهای بینایی

عدم تثبیت سمت غالب و یا مرکب بودن آن مشکلات حرکتی: عدم تثبیت سمت غالب و یا مرکب بودن آن انجام فعالیت های تکراری و بدون هدف ضعف در برنامه ریزی حرکتی نقص در مهارت های توالی بی میلی نسبت به فعالیت های خلاقانه ضعف در شناخت یک شی از طریق ادراک لامسه با حذف بینایی

مشکلات زبان شناختی اعم از زبان بیانی و دریافتی مشکلات حرکتی: مشکلات رفتاری مشکلات زبان شناختی اعم از زبان بیانی و دریافتی

اختلال کمبود توجه ارزیابی اختلال در مهارت های درکی-حرکتی بررسی عملکرد فرد در مهارتهای حرکتی درشت و ظریف، ادراک بینایی-حرکتی و فعالیت های روزمره زندگی

دست و رشد مهارت های دستی: سیستم حس پیکری سیستم حس پیکری دست و رشد مهارت های دستی: روند رشد مهارت های دستی مهارت نوشتن

رشد مهارت های دستی: مهارت دست یابی(دامنه و ثبات) مشکلات حرکتی: رشد مهارت های دستی: مهارت دست یابی(دامنه و ثبات) مهارت گرفتن شی(استوانه ای،کروی،نوک انگشتی و...) مهارت حمل کردن شی مهارت رها کردن مهارت دست کاری درون دستی(انتقال ازانگشتان به کف دست یا بالعکس) مهارت های دو دستی

رویکردها و چهارچوب های مطرح در ارزیابی و درمان مشکلات مهارت های دستی: مشکلات حرکتی: رویکردها و چهارچوب های مطرح در ارزیابی و درمان مشکلات مهارت های دستی: مکانیک زیستی یا بیومکانیکال رشدی رشد عصبی یکپارچگی حسی فرضیه یادگیری حرکتی فرضیه رفتاری

مشکلات حرکتی: مداخلات درمانی: مناسب ترین مداخله درمانی، تطبیق وسایل و استراتژی های درمانی جهت انجام مهارت های عملکردی است. چهارچوب ها اصلی عبارتند از:

تقویت و بهبود کنترل وضعیتی( لگن، شانه و سر) 2. رشد مهارت های دستی: مشکلات حرکتی: 1. آماده سازی: وضعیت دهی صحیح کودک بررسی تون وضعیتی تقویت و بهبود کنترل وضعیتی( لگن، شانه و سر) 2. رشد مهارت های دستی: تقویت حرکت های مجزای دست و بازو

بهبود مهارتهای دست یابی، گرفتن، حمل کردن و رها کردن مشکلات حرکتی: بهبود مهارتهای دست یابی، گرفتن، حمل کردن و رها کردن بهبود مهارتهای دستکاری اشیاء تسهیل مهارتهای دودستی 3. هماهنگ کردن مهارتهای دستی در فعالیت

مهارت نوشتن: عواقب ناشی از مشکلات نوشتاری کودکان: مشکلات حرکتی: مهارت نوشتن: عواقب ناشی از مشکلات نوشتاری کودکان: نمرات کمتر به دلیل بدخط بودن و ناخوانا بودن سرعت کمتر در نوشتن صرف زمان بیشتر نسبت به همکلاسان مشکل در یادداشت برداری و خلاصه کردن مطالب شکست در اصول نوشتاری باعث ضعف در دستور زبان می شود و از نوشتن دوری می کند.

عوامل مؤثر بر دست نویسی: مشکلات حرکتی: عوامل مؤثر بر دست نویسی: 1 . عوامل حسی: حس لامسه و عمقی: اطلاعات راجع به نحوه قلم گرفتن حس بینایی: تمرکز روی متن حس حرکت: فشار مناسب به قلم ثبات شکل: تفاوت بین اعداد و حروف موقعیت در فضا: فاصله مناسب بین حروف

بندش بینایی: تشخیص شکل کامل حروف 2. عوامل عصبی- عضلانی: مشکلات حرکتی: بندش بینایی: تشخیص شکل کامل حروف 2. عوامل عصبی- عضلانی: تون عضلانی: حفظ راستایی مناسب بدن قدرت: نحوه گرفتن قلم کنترل وضعیتی: تطبیق وضعیت بدن با حالتهای مختلف نوشتن 3.عوامل حرکتی:

عبور از خط وسط: در سطح افقی نوشته و از خط وسط بدن عبور کند. مشکلاتحرکتی: عبور از خط وسط: در سطح افقی نوشته و از خط وسط بدن عبور کند. یکپارچگی دو طرفه: ثابت نگه داشتن کاغذ با دست دیگر جانبی شدن: استفاده از یک دست برای نوشتن پراکسیس: کنار هم گذاشتن حروف برای ساخت کلمه هماهنگی حرکات ظریف: قرار گرفتن مناسب مداد بین انگشتان یکپارچگی بینایی- حرکتی: تولید مجدد حروف یا رنگ کردن داخل اشکال

Thanks for your attention