ذخیره سازی وحمل ونقل خون و فرآورده های آن محسن ایمانی کارشناس ارشد ایمونولوژی آزمایشگاه مرجع دانشگاه علوم پزشکی ایران

حداقل استانداردهای عملکردی تجهيزات WHO

تعريف سازمان جهانی بهداشت از زنجيره سرد خون

وسائل مورد نياز جهت ذخيره وحمل خون وفرآورده ها يخچال فريزر دستگاه ذوب کننده پلاسما يخدانهای مخصوص حمل آژيتاتور دماسنج وسايل هشدار دهنده کاهش دما

یخچال

فريزرهای نگهداری پلاسما و کرايوپرسيپيتيت فريزرها معمولاٌ از نوع کمپرسوردار بدون CFC می باشند که با برق متناوب سراسری کار می کنند. فريزرهای پلاسمايی در زمان قطع برق نيازی به ژنراتور اضطراری ندارند چرا که معمولا دمای درون فريزر بيش از 24 ساعت زير صفر باقی می ماند مگر اينکه درب فريزر زياد باز و بسته شود. معمولا بعد از باز کردن درب اصلی فريزر هر طبقه بايد درب جداکانه ای داشته باشد.عايق بندی اين فريزرها ضخيمتر از فريزهای خانگی معمولی است.همچنين دارای پنگه خنک کننده هستند ونيز سيستم کنترل دما دارند.

معایب 1- خطر نشت پلاسما در صورت پاره شدن کیسه 2- ناخوانا شدن برچسبهای روی کیسه محاسن 1-سرعت ذوب بالا 2-قابلیت تخلیه آسان آب 3-وجود سیستم هشدار دهنده

ابزارهای الکترونیکی کنترل دما دماسنجهای دیجیتالی قابل حمل تجهیزات کنترل دما گزارش خودکار ثبت اطلاعات دما نشانگرهای دما وزمان خون BTTI

زنجیره انتقال ایمنی خون 50% مراکز انتقال خون 50% بیمارستانها گیرنده تضمین ایمنی در هر سطح گیرنده دهنده نمومه گیری نقل و انتقال عمل آوری ثبت پیگیری جمع آوری آزمایش تچویز تزریق ایمنی خون 50% مراکز انتقال خون 50% بیمارستانها

عدم وجود تجهيزات مناسب در بانك خون بيمارستان

بیمارستانها

ذخیره سازی ونقل انتقال خون و فرآورده های خونی مواد بیولوژیک ناپایداری هستند که لازم است تحت شرایط صحیح نگهدای شوند تا پایداری،سلامت واثربخشی بالینی حفظ شود. خون و فرآورده های آن باید تحت شرایط صحیح منتقل شوند، بمنظور: 1- حفظ پایداری محصول 2- تضمین ایمنی محصول

ذخیره سازی شرایط نگهداری بایستی متناسب با هر محصول باشد دما فقدان آلودگی آجیتاسیون ذخیره ونگهداری بمنظور جلوگیری از عوامل غیر مجاز اشخاص غیر مسئول و حشرات وحیانات موذی مانیتورینگ ذخیره سازی بمنظور اطمینان از شرایط مطلوب نگهداری مانیتوریگ پیوسته درجه حرارت وجود سیستم هشدار دهنده در تمام تجهیزات نگهداری

دمای نگهداری خون و فرآورده های آن نگهداری قبل از پردازش: آماده سازی پلاکت باید در خلال 8 ساعت در دمای 24-22 درجه سانتیگرادصورت گیرد نگهداری پس از فرآوری خون کامل و گلبولهای قرمز 6+-1+ درجه سانتیگراد FFP 18- درجه سانتیگراد یا پائینتر کرایو 18- درجه سانتیگراد یا پائینتر پلاکت تغلیظ شده 24+-22+ درجه سانتیگراد

اهمیت ذخیره سازی بهینه بنا بدلایل ذیل خون بایستی مابین درجه های 6-1 درجه سانتیگراد نگهداری شود : الف - ثبات ظرفیت حمل اکسیژن ب - حفظ طول عمر گلبول ج - به حداقل رساندن رشد باکتریها حمل و نقل خون بایستی دردرجه حرارت 10-1 درجه سانتیگراد انجام گیرد . پلاسما بایستی سریعا منجمد شده وبمنظور حفظ پایداری فاکتورهای انعقادی 8و5 در درجه حرارت 18 - یا پایینتر از آن نگهداری شود .

 ذخیره سازی صحیح خون Air circulation Units of the blood should be standing Upright in baskets laid flat on the shelf  Never store food items in blood bank refrigerator Never store blood in the door of refrigerator

کنترل تغییرات خون در خلال ذخیره سازی مشاهده همولیز در ظاهر پلاسما . مشاهده تغییر رنگ در ظاهر خون نظیر ایجاد رنگ بنفش یا سیاه در اثر آلودگی . مشاهده هرگونه لخته .

رعایت احتیاطات در ذخیره سازی خون و فرآورده های آن خون بایستی در درجه حرارت 6-1 درجه سانتیگراد نگهداری شده و بهیچوجه فریز نشود . بایستی در درجه حرارت 18- یا پایینتر نگهداری شود . ّFFP دمای یخچال بایستی حداقل سه بار در روز کنترل شود . درب فریزر بایستی محکم بسته باشد . بالاتر از 37 درجه انجام گیرد . ذوب پلاسما نبایستی در حرارت اگر پلاسما ذوب شد ، بایستی طی 24 ساعت مصرف شده و در دمای 6-1 درجه نگهداری شود .