CHƯƠNG TRÌNH CHĂM NUÔI TẠM THỜI TRONG DỰ ÁN ĐẨY MẠNH CHĂM SÓC DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG CHO TRẺ MỒ CÔI VÀ TRẺ BỊ ẢNH HƯỞNG Ngày 24 tháng 5 năm 2010

Nội dung bài trình bày: Dự án đẩy mạnh chăm sóc dựa vào cộng đồng cho trẻ mồ côi và trẻ bị ảnh hưởng ở Việt Nam (Viết tắt là PCC-OVC) Chăm nuôi tạm thời là gì? Tại sao chăm nuôi tạm thời lại quan trọng? Bối cảnh chăm nuôi tạm thời tại Việt Nam Chương trình chăm nuôi tạm thời trong dự án PCC-OVC This presentation will last approximately 20 minutes. If you have any burning questions please feel free to ask these throughout, otherwise please save these for the end.

Dự án Đẩy mạnh chăm sóc dựa vào cộng đồng cho trẻ mồ côi và trẻ bị ảnh hưởng tại Việt Nam Important to note that foster care is part of HealthRight’s wider work on promoting community-based care for OVC.

Đẩy mạnh chăm sóc dựa vào cộng đồng cho trẻ mồ côi và trẻ bị ảnh hưởng (PCC-OVC) Bắt đầu: Tháng 4/2008 Địa bàn: Hiện tại ở 4 quận huyện: Gia Lâm, Đông Anh, Long Biên và Sóc Sơn Đối tượng: Trẻ bị ảnh hưởng Người chăm sóc trẻ và các thành viên trong gia đình Các nhà cung cấp dịch vụ sức khỏe và các dịch vụ khác Nhân viên chăm sóc tại nhà Các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam This is a home-based care case management system that provides family-centred care to OVC. Model expands on MAMA+ in Russia and Ukraine

Biểu đồ thực hiện dự án Các Trung tâm nụ cười của Mặt trời Chăm nuôi Ban quản lý dự án (HealthRight, Hội Liên Hiệp Phụ Nữ Hà Nội, Các nhóm tự lực, Sở LĐTB-XH, Trung tâm phòng chống AIDS. 47 Nhân viên chăm sóc tại nhà được lựa chọn và đào tạo từ các Hội phụ nữ địa phương và các nhóm tự lực Đội quản lý trường hợp của HealthRight (Cán bộ y tế, Cán bộ tâm lý và cán bộ xã hội) Các Trung tâm nụ cười của Mặt trời Chăm nuôi tạm thời Established a multi-disciplinary case management team that provides social, medical, and psychological support Established a team of 47 home-based workers who are members of the Women’s Union in 4 districts, Bright Futures Group, Ban Mai Group, Hoa Sim Tim Group Together provide regular home visits, case management, and referrral Hơn 450 trẻ bị ảnh hưởng và gia đình trẻ

Chăm nuôi tạm thời là gì? Principles of foster care The best interests and rights of the child; Removal from family as a measure of last resort; Visitation and continuing contact with families; Permanency planning – family reunification, adoption or independent living; Case management – individual needs assessment, case planning and periodic reviews. Provision of alternative care should not undertake with a prime purpose of furthering the political, religious or economic goals of the foster parents

Trên thế giới có rất nhiều trẻ em không thể sống cùng gia đình cha mẹ đẻ của mình. Có rất nhiều lý do đặc biệt tại sao trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV ít có khả năng để có thể sống với một gia đình, ví dụ: Cha mẹ quá ốm Cha mẹ chết vì HIV (HIV có nhiều khả năng ảnh hưởng đến cả cha lẫn mẹ nhiều hơn các bệnh khác) Sự kỳ thị với HIV làm cho cha mẹ ít có khả năng nhận được hỗ trợ từ gia đình và cộng đồng khi nuôi trẻ. Những trẻ này sẽ thật sự cần được chăm sóc thay thế.

Chăm nuôi tạm thời là một hình thức chăm sóc thay thế - nó là một loại hình cung cấp cuộc sống gia đình cho những trẻ không thể sống với cha mẹ đẻ của mình. Mô hình này cung cấp sự chăm sóc tạm thời cho trẻ trong thời gian cha mẹ trẻ đang giải quyết các vấn đề của mình, hoặc giúp trẻ em, những người trẻ tuổi vượt qua giai đoạn khó khăn trong cuộc đời. 8 8

Trẻ được chăm nuôi tạm thời có thể ở trong “mô hình chăm sóc bởi họ hàng” - Có nghĩa trẻ là họ hàng với bố mẹ chăm nuôi trẻ. Hoặc Trong ‘mô hình chăm sóc không họ hàng”, trẻ không hề có họ hàng về mặt sinh học với cha mẹ chăm nuôi trẻ. 9 9

Thông thường trẻ sẽ trở về gia đình mình sau khi vấn đề dẫn trẻ đến mô hình chăm nuôi tạm thời được giải quyết và khi đó cha mẹ trẻ có thế chăm sóc trẻ an toàn. Một vài trường hợp khác có thể được chăm nuôi tạm thời trong thời gian dài, một vài có thể được nhận làm con nuôi, và số trẻ khác có thể sống tự lập. Ưu tiên hàng đầu là giúp trẻ đoàn tụ với gia đình của mình khi có thể và khi trẻ được an toàn 10 10

Trong thế giới công nghiệp hóa, thông thường người ta hướng tới những sắp đặt tạm thời, chính thức được thực hiện giữa Nhà nước và các gia đình đã được tập huấn, quản lý và cũng được hỗ trợ ở một mức nào đó.

Tại sao chăm nuôi tạm thời lại quan trọng?

Tác động tiêu cực của việc đưa trẻ vào các cơ sở từ thiện Child protection in CEE/CIS Child protection in CEE/CIS Bỏ qua, không quan tâm đến “những lợi ích tốt nhất của trẻ” và “quyền được lớn lên trong môi trường gia đình” của trẻ. Nguy cơ bị lạm dụng cao Thiếu sự chăm sóc riêng biệt, thiếu các khuyến khích phát triển về tình cảm và cũng như trí tuệ. Thiếu sự chăm sóc liên tục và ổn định của người chăm sóc trẻ Thường sắp đặt trong 1 hệ thống không thật sự cần thiết và trong thời gian lâu hơn so với nhu cầu Chi phí hoạt động cao 13 UNICEF Regional Office CEE/CIS UNICEF Regional Office CEE/CIS 13 13

Child protection in CEE/CIS Dẫn đến Hậu quả tiêu cực Trẻ gặp khó khăn trong việc tiếp xúc với người khác Các vấn đề tình cảm/hành vi Chất lượng giáo dục thấp Trẻ gặp khó khăn khi chuyển sang sống tự lập Tình trạng vô gia cư, phạm pháp, lạm dụng các chất nguy hiểm 14 UNICEF Regional Office CEE/CIS UNICEF Regional Office CEE/CIS 14 14

Lợi ích tốt nhất của trẻ trong các mô hình Chăm sóc dựa vào họ hàng Chăm nuôi tạm thời Hộ gia đình lấy trẻ làm trung tâm Các ngôi nhà sống theo kiểu nhóm gia đình Trại mồ côi Kinship care: the child lives with other family members. Foster care: Children are placed in another family that has been selected by the authority. Adoption: Children are placed in another family that has been selected by the authority permanently. Group homes: child is placed in a small home for 5-10 chlidren, not under care of a family. Orphanages: child is placed in big instituion for 20+ chlidren, not under care of a family.

Công ước của Liên Hiệp Quốc về Quyền trẻ em Ngày nay chăm sóc dựa vào gia đình đang được thừa nhận là mang lại lợi ích tốt nhất cho trẻ: Công ước của Liên Hiệp Quốc về Quyền trẻ em Các hướng dẫn của Liên Hiệp Quốc về chăm sóc thay thế Đó là một hình thức quan trọng của chăm sóc thay thế được áp dụng tại Mỹ, Úc và nhiều nước khác. Article 20 of the UN Convention of the Rights of the Child, which states that governments should ensure alternative care for children in need, including foster placement. Australia 2008: 94% of 31,166 living in out-of-home care were in kinship or non-kinshop foster care USA 2008: 780,000 in foster care 16 16

Chăm nuôi tạm thời tại Việt Nam

Chăm nuôi tạm thời không chính thức Nghị định 38 – cung cấp một khung pháp lý cơ bản và hỗ trợ cho các gia đình chăm nuôi tạm thời, hiện đang được chỉnh sửa lại. Kế hoạch hành động quốc gia cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV – Một nhu cầu về chăm sóc thay thế mạnh hơn, được ưu tiên thực hiện bởi Bộ LĐTB-XH. Around 15,000 living in institutions in VN- how many in informal foster care? Number total orphans in VN: 1,276,000 25% double 43% maternal 34% paternal Going to be a study on the application of Decree 38 at the community level

Mô hình chăm nuôi tạm thời trong dự án PCC-OVC Important to note that foster care is part of HealthRight’s wider work on promoting community-based care for OVC.

Hệ thống- 4 Ban quản lý chăm nuôi tạm thời tại 4 quận/huyện Bao gồm thành viên của Ủy ban nhân dân, Sở LĐTB-XH, Sở y tế quận/huyện, Hội phụ nữ và tổ chức HealthRight Cung cấp: Hướng dẫn về chương trình và việc mở rộng của dự án Hỗ trợ pháp lý cho việc ban hành các quyết định sắp đặt trẻ Vận động trẻ và cha mẹ tiềm năng Kết nối các dịch vụ và hỗ trợ Meet whenever needed though usually around monthly

Vận động và xây dựng năng lực Hội thảo quốc gia năm 2009 Làm việc với các nhà hoạch định chính sách ở cấp quốc gia và cấp quận/huyện Tạo ra sự quan tâm của các địa phương Tạo ra những công cụ

Sơ đồ quy trình Nhận dạng và đánh giá trẻ Sắp đặt cho trẻ Vận động và xét duyệt cha mẹ chăm nuôi tạm thời Nhận dạng và đánh giá trẻ Sắp đặt cho trẻ Giám sát và hỗ trợ việc sắp đặt trẻ Around 10 foster parent assessments so far Around 22 foster child assessments made 2 placements made and children reunited with their families Lập kế hoạch vĩnh viễn cho trẻ

Câu hỏi

Trân trọng cảm ơn! Child protection in CEE/CIS UNICEF Regional Office CEE/CIS 24