Сілтеу есімдігінің түрленуі & Demonstrative Pronouns Қазақ тілі 7 “Г” сыныбы Сілтеу есімдігінің түрленуі &  Demonstrative Pronouns

Сабақтың мақсаты: Білімділік:Сілтеу есімдігі туралы кеңірек мағлұмат беру,олардың түрленуі, ерекшеліктерін ұғындыру және оқушыларға сілтеу есімдіктерінің тәуелденуін, септелуін ұғындыру, ерекшеліктерін байқату; ағылшын тілімен салғастыра оқыту. Дамытушылық:Оқушылардың сөйлеу мәдениетін дамыту, сабаққа деген ынтасын, қызығушылығын арттыру, өз бетімен және топпен жұмыс істеуге баулу. Тәрбиелік: Оқушыларды сауаттылықа, ұқыптылыққа, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық: Қазақ тілім-өз тілім, ана тілім, Абай, Мұхтар сөйлеген дана тілім. Қастерлейді ұл-қызың мәңгі сені, Болашағым, бақытым, дара тілім.

(Мәтіннен ашық және жасырын тұрған есімдіктерді табу) Үй тапсырма: 78-жаттығу (Мәтіннен ашық және жасырын тұрған есімдіктерді табу)

pronoun indefinite relative personal demonstrative negative possessive reciprocal reflexive interrogative

Сілтеу есімдігі & Demonstrative pronouns Бұл, ол, мына, ана, мынау, анау, осы, сол, міне, әне, сона, сонау т.б. this-these, that-those.

Жіктеу Сілтеу Сұрау Белгісіздік Есімдік Өздік Жалпылау Болымсыздық

Есімдіктердің түрленуі Есім сөздердің орнына жүретін сөз табы Заттың белгісі ұғымындағы сөздер Іштегі заттық ұғымдағы Заттың белгісі ұғымындағы (субстантивті) есімдіктер (атрибутивтік) есімдіктер дәл өз мағынасында сөз сөз өзгертетін формаларды қабылдамайды. Есімдік көптеледі жіктеледі тәуелденеді септеледі

Субстантивтік есімдіктер қолданылу ретіне қарай зат есімдер сияқты көптеліп те, тәуелденіп те, септеліп те, жіктеліп те қолданылады. Мысалы: сендер, менің, кімге? Атрибутивтік есімдіктер дәл өз мағынасында қолданылып тұрғанда, түрлену формаларының ешқайсысын қабылдамайды. Мысалы: бұл, сол, қай? Түрлену формалары атрибутивтік есімдіктерге тек субстантивтенген жағдайда ғана қосыла алады.

Нәрсені, құбылысты, оқиғаны нұсқау, меңзеу, сілтеу сияқты білдіретін сілтеу есімдіктері бұл, бұ, осы, осынау, осына, сонау, сона, ол, сол, мына, мынау, мына, анау, ана, әне, әнеки, міне, мінеки зат есімнің орнына жүріп түрленеді. Сілтеу есімдігі тәуелденеді жіктелмейді көптеледі септеледі

Тәуелдену Жақ Бұл Сол Ол Оңаша І менің ІІ сенің сіздің ІІІ оның Бұным бұның бұныңыз бұнысы соным соның Соныңыз сонысы оным Оның оныңыз онысы Ортақ І біздің ІІ сендердің сіздердің ІІІ олардың бұнымыз бұларың Бұларымыз бұлары Сонымыз соларың соларымыз солары онымыз оларың Оларымыз олары

Өзге сөздер орнына қолданылатын есімдіктер Өзге сөздердің орнына қолданылмайтын есімдіктер Бұл, ол, мына, ана, мынау, анау, осы, сол Міне, әне, сона, сонау, түу

Сергіту сәті

Circle the demonstrative pronoun in each sentence. 1. This is my favourite teddy bear. 2. Would you like some of these? 3. Those years at the lake were the best times of my life. 4. That is the toy I would like to buy. 5. These are absolutely delicious!

Choose the correct demonstrative pronoun to complete each sentence. 1. (These/This) are the shoes I like. 2. (This/That) car over there is the best one. 3. (These/Those) books right here are mine. 4. (That/Those) store across the street sells clothes. 5(Those/This) students over there are my friends. 6. I’ve been looking for a turkey, and I’d like to buy(that/those) one. 7. (This/These) is the year we’ll win the championship!

Шағын тест 1. Тәуелденген тұлғадағы сілтеу есімдігін тап: А) кіміңіз? несі? В) бұнысы, мынауыңыз; С) сонын, анаған; Д) өздерін, өзіңіз; Е) барлығынан, бәрінен. 3. Дұрыс септелген сілтеу есімдігін табыңыз: А) маған; В) сенімен; С) оның; Д) осыдан; Е) сенің. 4. Дұрыс тәуелденген есімдікті көрсетіңіз: А) маған; В) анадан; С) аналарың; Д) оны; Е) мына. 5. Есімдікті белгіле А) анау; В) терезе; С) отыр; Д ) кітап; Е) қазір.