EKOLOŠKI MOTIVI PROIZVODNJE ELEKTRIČNE ENERGIJE IZ OBNOVLJIVIH IZVORA Željko Đurišić 2018.

Struktura primarnih energenata u globalnoj proizvodnji električne energije 2008.

Struktura proizvodnje električne energije u EPS-u u 2008. 10028 GWh (~25%) 29700 GWh (~75%)

Efekti zagađenja životne sredine usled proizvodnje električne energije iz konvencionalnih elektrana Lokalni: Zagađenje vazduha, zemljišta i voda (TE) Promena mikroklime (TE, HE) Toplotno zagađenje rečnih tokova i vazduha (TE, NE) Uništavanje plodnog zemljišta i stvaranje jalovišta (TE, HE) Stvaranje radioaktivnog otpada (NE) . . . Globalni: Povećanje glabalne temperature na Zemlji (efekat “staklene bašte”) Pojava kiselih kiša Negativan uticaj na kvalitet voda i ekosistem

Deo ugljenokopa Kolubara

Pogled na deo pepelišta TENT

Posledice eksplozije reaktora u Černobilju

Posledice eksplozije reaktora u Fokušimi

EFEKAT STAKLENE BAŠTE Efekat staklene bašte je prirodno prisutan proces kojim se zagreva Zemljina površina i atmosfera. Rezultat je činjenice da pojedini gasovi, kao što su: CO2, vodena para, CH4,... propuštaju niskotalasno zračenje od Sunca kojim se Zemlja zagreva, apsorbuju dugotalasno zračenje sa Zemljine površine kojim se ona hladi. Povećavanjem koncentracije gasova staklene bašte u atmosferi se narušava termodinamička ravnoteža i dolazi do permanentnog povećanja temperture na Zemlji

Primer 1: Ako se pretpostavi da je Zemlja crno telo sa prosečnom temperaturom površine od 15˚C i površinom od 5.1  1014 m2. Proračunati snagu hlađenja zemlje i talasnu dužinu na kojoj se emituje najjača snaga. Uporedite talasne dužine maksimalne snage upadnog (Solarnog) zračenja i maksimalnog zračenja Zemlje. Pretpostaviti da je Sunce apsolutno crno telo na temperaturi 5800 K.

Annual energy potential of renewable energy resources vs Annual energy potential of renewable energy resources vs. total known recoverable reserves of non-renewable energy sources

Spektar sunčevog zračenja na površini Zemlje Spektar Sunčeve svetlosti sastoji se od 7% ultraljubičastog zračenja, 47% vidljive svetlosti i 46% infracrvenog zračewa

Globalna odstupanja srednje temperature (u 0C) na površini Zemlje

KISELE KIŠE “Kisele kiše” su široko korišćen pojam za opisivanje više puteva kojima kiseline padaju iz atmosfere. Precizniji termin bi bio kisela depozicija, koja ima dva oblika: Vlažna depozicija se odnosi na kiselu kišu, maglu i sneg. Sve ove kisele padavine spolja i kroz zemlju utiču na biljke i životinje. Jačina tog uticaja zavisi od niza faktora: stepena kiselosti vode, hemijskog sastava zemljišta, tipa drveća, vrste riba i drugih organizama u vodi. Suva depozicija se odnosi na kisele gasove i čestice. Oko polovine kiselosti u atmosferi pada na zemlju u vidu suve depozicije. Vetar nanosi kisele čestice i gasove na zgrade, kola, kuće, drveće... Suvo deponovani gasovi i čestice mogu takođe biti sprani kišom, čineći vodu još kiselijom.

Kisele kiše kao posledica sagorevanja fosilnih goriva Kisele kiše nastaju kada se produkti emisije gasova pri sagoravanju fosilnih goriva, u prvom redu SO2 i NOx kombinuju sa vlagom u atmosferi. Ekološki efekti kisele kiše su: Zakiseljavanje jezera i reka, Pomor riba i divljači Oštećenje šuma i drugog rastinja Ubrzano propadanje zgrada, Smanjenje vidljivosti, i Lošiji kvalitet vazduha. Ozbiljan je uzročnik oboljenja (utiče na rad srca i oboljenje pluća, Izaziva astmu i bronhitis)

Emisija štetnih gasova i čađi pri proizvodnji električne energije iz različitih izvora posmatranom na nivou životnog veka izvora

Faktori uticaja emisionih gasova na zagađenje životne sredine

Primer 2: Na jednoj lokaciji u Vojvodini planirana je izgradnja dve vetroelektrane ukupne instalisane snage 300 MW. Na osnovu merenja brzina vetra u regionu proračunato (procenjeno) je da će vetroelektrane raditi sa prosečnim godišnjim faktorom iskorišćenja kapaciteta od 27,15 %. Proceniti godišnju uštedu u emisiji gasova staklene bašte koja se postiže proizvodnjom električne energije u analiziranim vetroelektranama.

PODSTICAJNE MERE ZA PROIZVODNJU ELEKTRIČNE ENERGIJE IZ OBNOVLJIVIH IZVORA

Eksterni troškovi proizvodnje električne energije iz različitih izvora izraženi u Euro-cent/kWh

Prosečni minimalni eksterni troškovi za različite konvencionalne i obnovljive izvore električne energije

Modeli podsticajnih mere za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora u zemljama EU Srbija

Podsticajne cene za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora u Srbiji

Podsticajne cene za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora u Srbiji

Struktura novoizgrađenih izvora električne energije u EU u 2017. godini

Investicioni troškovi u izgradnju obnovljivih izvora energije u EU u 2017.

Struktura izgrađenih i dekomponovanih izvora električne energije [MW] u EU u 2017.

Struktura izgrađenih i dekomponovanih izvora električne energije [MW] u EU 2000 - 2017.

Struktura proizvodnih kapaciteta električne energije u EU izražena u [GW] na kraju 2005. i 2017. godine

Targets by 2020: 20% reduction in greenhouse gas emissions, 20% improvement in energy efficiency, 20% share for renewables in the EU energy mix.

Trend u strukturi proizvodnih kapaciteta obnovljivih izvora električne energije

Prognozirana struktura učešća pojedinih primarnih energenata u ukupnoj svetskoj proizvodnji električne energije