Addiction

بیماری اجتماعی با عوارض جسمی،روانی و اجتماعی مفهوم اعتیاد (4p): Progression؛Preoccupation؛Perceived loss of control؛ Persistence وضعیت پیشرونده ای است که در آن فرد بطور فزاینده ای وقت و انرژی صرف کرده و احساس عدم کنترل می نماید و تنها از طریق تکیه بر یک عامل بیرونی(علی رغم عواقب منفی)می تواند بر آن غلبه کند.

Alcohol, Tobacco and Other Drugs “ATOD” بجای اعتیاد در DSMIV بجای اعتیاد از دو واژه “Substance dependency” & “Substance abuse”

تاریخچه 3500سال قبل:تریاک جهت مصارف طبی در کشور ما جهت کاهش درد: استفاده از تریاک کانابیس: کتب درمانهای گیاهی در چین باستان شراب:انجیل از اواخر قرن19:سوءمصرف مواد اهمیت زیاد بهداشتی اوایل قرن 20:گسترش تزریق داخل وریدی مورفین و هروئین

نگرش نسبت به مصرف مواد شکل گیری بوسیله یادگیری فرهنگی و تجربیات فردی از سال 1954م. الکلی بودن و اعتیاد یک بیماری پرستاران قبل از فعالیت: تغییر نگرش نسبت به اعتیاد نگرش درمانی (پرستار)

Substance:الکل،تنباکو،داروهای مجاز و غیرمجازوحتی غذاها Substance abuse:استفاده از هر نوع موادی که سلامت فرد را تهدید می کند یا به عملکرد اقتصادی/اجتماعی وی آسیب برساند. Drug dependence:وضعیتی که به دنبال مصرف دائمی و منظم دارو،تغییر فیزیولوژیکی در CNS ایجاد می شود. Drug addiction:الگویی از سوءمصرف که ویژگی آن اشتغال ذهنی و اجتناب ناپذیر مصرف دارو(تمایل شدید به مصرف)

3 شاخص اعتیاد تمایل اجباری برای تکرار مصرف (وابستگی روانی) مهم ترین شاخص ایجاد مقاومت یا تحمل دارویی وابستگی بدنی با قطع دارو (نشانه های محرومیت مثل خمیازه،لرزش،تهوع و..)

انگیزه شروع سوءمصرف مواد افزایش توانایی جسمی/ جنسی دردهای مزمن جسمی/اختلال روانپزشکی/مقابله با استرس همانندسازی با بزرگترها/دسترسی به پول زیاد ایجاد احساس ویژه/عضویت در خرده فرهنگ تصور نادرست درباره مصرف مواد

عوامل موثر بر ایجاد اعتیاد فردی (کنجکاوی،احساس لذت،اشکال در برنامه ریزی و تمرکز،وضعیت تحصیلی نامناسب،اختلال خلقی،نگرش مثبت به مواد) بیولوژیکی( ژنتیک)(موثر در ادامه وابستگی به مواد) خانوادگی (ازدست دادن والدین،طلاق،حمایت یا کنترل زیاد والدین،اعتیاد والدین،فقر) اجتماعی (مهمترین عامل شروع مصرف) (دردسترس بودن مواد،همسالان معتاد،امکانات ناکافی برای تفریح،بحران اقتصادی)

علائم هشداردهنده اعتیاد تغییر در ساعات خواب و بیداری؛تمایل به گوشه گیری؛ تغییر ناگهانی در خلق و خو کاهش وزن؛ قفل کردن در اتاق؛ تغییر رنگ چهره بی اعتنایی به نظافت شخصی؛ چرت زدن

عوارض محرومیت خماری،تعریق،هذیان گویی تشنج، پرش عضلات دل درد،بی اشتهایی،تهوع

عوارض اعتیاد جسمی روانی (انحراف،ابتلا به بیماری روانی) اجتماعی (عدم رشد اقتصادی)

داروهای روانگردان مهارکننده ها (الکل،بنزودیازپین،اپیوئید) محرک ها (نیکوتین،کوکائین،کافئین،آمفتامین) توهم زاها (LSD، اکستازی)

Prevention مداخلاتی که متوجه سیستم و محیط است (کاهش عرضه) مداخلاتی که متوجه افراد است (کاهش تقاضا)

Prevention اول (ترویج شیوه زندگی سالم؛ آموزش درباره داروها) دوم (تشخیص زودرس سوءمصرف مواد) سوم (تدوین برنامه جهت کمک به افراد جهت کاهش یا ترک سوءمصرف مواد)

Prevention اطلاع رسانی آموزش عاطفی (افزایش عزت نفس) جانشین (معرفی جانشین متفاوت بجای مواد؛تشکیل مراکز تفریحی) مهارت مقاومت مهارت اجتماعی و شخصی (جرات ورزی، تصمیم گیری)

رویکردهای درمانی پرهیز کامل (Abstinence): سم زدایی +درمان نگهدارنده وغیردارویی کاهش آسیب (Harm reduction): درمان نگهدارنده با متادون، توزیع سرنگ یکبار مصرف و کاندوم، واکسیناسیون علیه هپاتیت