Mga lihokon sa pag-andam sa yuta You may start by reviewing Key Check 1. Unang bahin: Pagsabot sa Sistema sa PalayCheck 1

Makatubo ba kaha ang humay niini nga uma? Ask participants why they think the field is or is not ready for planting. Then ask their observations on the land (soil, weeds, etc.) that will justify their answer. You may list the observations on the whiteboard to remind them. Unsa imong namatikdan? 2

Aron maandam pag-ayo ang yuta alang sa pagtanum… PAGBUGWAL Bungkagon ang yuta aron mapasayon ang maayong paglambo sa gamot Masagol ang organikong butang ug abono ngadto sa yuta Mapatay ang sagbot ug peste pinaagi sa pagdaro Mapasayon ang maayong pagpahubas sa tubig ug pag-apod apod [maayong paglihok diha sa uma, maayong kalidad sa ani]

Asa ka dapit makaagi ug dali? HUNAHUNAA KINI Asa ka dapit makaagi ug dali? Ang tao nagtimaan nga yuta, ikaw ang gamut.

Ang maayong pagka andam nga yuta makab-ot pinaagi sa: Nahaunang pagbugwal – pasiunang pagtabas sa yuta diin ang tanum gipatubo ug giani. Ang uma human sa unang pagdaro

Ang maayong pagka andam nga yuta makab-ot pinaagi sa: Ikaduhang pagbugwal – ang sunod nga pagtikad sa yuta human sa unang pagbugwal. Niini nga kalihokan mabungkag ang gahi nga yuta aron masagol pag-ayo ang mga materyales ngadto sa yuta. Ang uma human sa ikaduhang pagpatrabaho nga walay tubig

Pag-ugmad: 3 ka pamaagi Pag-ugmad sa tubigan nga yuta – gibugwal ang yuta nga basa o anaa sa gipalunopan nga kahimtang. Mao kini ang kasagarang pamaagi. Pag-ugmad sa uga nga yuta – gibuhat sa kaibabwang yuta/nagsalig sa ulan nga mga uma aron makab-ot ang lumoy, malig-on nga semilyahan alang sa pagturok sa binhi, masumpo ang sagbot, ug masagol ang mga materyales ngadto sa yuta. Sagul nga tubigan nga yuta ug walay tubig nga yuta

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Hinloan ang basakan Paghinlo sa pilapil Pagkatag sa uhot HINUMDUMI: Ang pilapil kinahanglan hinloan aron manghawa ang peste ug dasok aron malikayan ang paghunob

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Humolan ang basakan Palunopan dili momenus 3 ka adlaw aron mohumok ang nagtibuok nga yuta. Pasagdan nga mohubas ra kini nga moturok.

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Darohon ang basakan Samtang ang basakan gihumolan, darohon pasukwahi nunut sa relo, sa tunga humanon. Explain that a carabao can plow 50 km in 5 days, the power tiller can plow 1 ha a day. 10

Pagdaro sa kilid sa pilapil Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Pagdaro sa kilid sa pilapil Alang sa luna nga dili maabot sa kasagarang pagdaro, buhaton kini padulong pabali sa naandan nga pagdaro. Explain the time and effort consumed in each power resource used; carabao consumes about 4 hrs, while the tiller takes 1.65 hours to finish 1,040 sq. m. 11

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Kahigon ang basakan Ang unang pagkahig buhaton subay sa sundanan sa pagdaro Ang ikaduhang pagkahig buhaton sa dili buyon

Dumalaon usab ang ilaga. Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Ayohon ang pilapil Ayohon ang pilapil aron makulong ang tubig ilabina kung ang kakuhaan sa tubig dili masaligan Dumalaon usab ang ilaga.

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Patagon ang basakan Kapilian: katapusang pagkahig Patagon ang basakan Pagkahig Human pagdaro Buyon ug dili buyon hangtud nga ang yuta maayo na pagkayanang. Buhaton dili momenus 1 ka adlaw sa dili pa magtanum Gamiton ang sapil nga kahoy o ginasakyan nga tigpatag. Aron masuta, patagon yuta nga naay 2 – 5 sentimetro kadalumon sa tubig

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Patagon ang basakan Ang insaktong pagkapatag nga basakan makapasayon sa parehos nga pag apod-apod sa tubig ug abono ug pagkagulang sa tanum, ug pagdumala sa sagbot ug kuhol.

Darohon ang basakan, darohon ang daplin Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa dunay patubig nga yuta Hinloan ang basakan Humolan ang basakan Ayohon ang mga pilapil Darohon ang basakan, darohon ang daplin Kahigon Patagon ang basakan

Parehos ra sa pagbungkal sa dunay patubig Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa walay patubig nga yuta Parehos ra sa pagbungkal sa dunay patubig Walay apil Ang paghumol sa basakan/pagpatubig Ayohon ang mga pilapil Darohon ang uma Kahigon ang uma Paghinlo Patagon ang uma (Kapilian)

Darohon ang uma/Pasiunang pagbugwal [pag-andam nga walay patubig] Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa walay patubig nga yuta Darohon ang uma/Pasiunang pagbugwal [pag-andam nga walay patubig] 2ha/day Darohon dayon kung aduna nay igong pag ulan.

Ikaduhang pagbugwal [pag-andam nga walay patubig] Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa walay patubig nga yuta Ikaduhang pagbugwal [pag-andam nga walay patubig] Ang ikaduhang pagbugwal makaseguro nga ang yuta maayong pagkapulpog. Ang binhi sa sagbot mapasagdan nga moturok sa dili pa ang uma kahigon pag usab.

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa walay patubig nga yuta Patagon ang uma Patagon sa dili pa tanuman. Mahimong masangputon ang pagpugas sa walay patubig kung ang yuta maayo pagkadugmok ug pagkapatag.

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa walay patubig nga yuta (Kapilian) Darohon ang uma Kahigon ang uma Ayohon ang pilapil Paghinlo Patagon ang uma

Labing hinungdanon nga mga kalihukan sa pagbungkal sa walay patubig nga yuta Mga sinagol kini nga pamaagi alang sa uma nga dili tanan matubigan. Ang yuta gidugmok samtang naghulat nga moabot ang ulan/patubig. Makatabang ang hand traktor nga dunay rotavator . Ang uban pa nga mga lihokon sa pagbugwal gibuhat sa lusbog nga mga basakan.

Atong itandi ang mga pamaagi Dunay patubig nga uma Uga nga yuta Sinagol Hinloan ang uma Humolan ang basakan Darohon ang daplin/darohon ang basakan Kahigon ang basakan Ayohon ang pilapil Patagon ang basakan Hinloan ang uma --------------------- Darohon ang daplin/darohon ang basakan Kahigon ang basakan Ayohon ang pilapil Patagon ang basakan Hinloan ang uma I-Rotavate ang yuta samtang maghulat sa ulan Magdaro kung basa na ang yuta Kahigon ang basakan Ayohon ang pilapil Patagon ang basakan

Atong itandi ang mga kaayohan Dunay patubig nga uma Uga nga yuta Sagol Masumpo ang sagbot Masagol ang organiko nga materyales ug abono sa yuta Mapasayon ang pagpugas/pagtanum Makaporma sa gahi nga lut-od (hulpa sa daro) nga nakapamenus sa pagkawala sa tubig (paghunob) panahon sa sunod nga pagpalunop Masumpo ang sagbot Masagol ang organiko nga materyales ug abono sa yuta Mapasayon ang pagpugas Makatipig sa tubig sa irigasyon Mamenus ang kadaghanon sa lihokon Masumpo ang sagbot Masagol ang organiko nga materyales ug abono sa yuta Makatipig sa tubig sa irigasyon Mamenus ang kadaghanon sa lihokon Mamenus ang kadaghanon sa kuhol Makaporma sa gahi nga hulpa nga momenus sa pagkawala sa tubig pinaagi sa pagsunop 24

Atong itandi ang gasto Dunay patubig nga yuta Walay patubig nga uma P 4,500 matag ektarya Walay patubig nga uma P7,500 matag ektarya (3 ka agi) P 6,200 matag ektarya Sagol 25

Asa nga pamaagi ang pilion Hunahunaon kini: Kakuhaan sa tubig Kahinguhaan sa Kusog Gasto Klase/kinaiya sa yuta

HUNAHUNAA KINI Kung ang mag uuma anaa niini: Klase sa yuta: banlasan + bonbonon Kakuhaan sa tubig: bomba (shallow tube well) Makinarya: hand tractor Unsa ang pinakamaayo nga gamiton nga pamaagi?

HUNAHUNAA KINI Klase sa yuta Kakuhaan sa tubig Power resources Kung ang yuta banlason ug bonbonon (‘galas’) MALA NGA YUTA o SAGOL ang maayo Kung ang yuta lapokon (‘lagkit’) DUNAY PATUBIG NGA YUTA ang maayo Kakuhaan sa tubig Kung dunay irigasyon  DUNAY PATUBIG NGA YUTA ang maayo Kung dili tibuok matubigan (bomba - shallow tube well, ug uban pa.)  SAGOL ang maayo Thus, for the situation above, combination of dryland and wetland tillage is best Power resources Sa dunay patubig nga basakan, dili ginasugyot nga mogamit sa kanunay sa mga bug-at nga kagamitan. 28

Dr. Aurora Corales; Engr. Arnold Juliano; Mrs. Anita Antonio CREDITS Instructional presentation designer: Ms. Ella Lois Bestil Sources of technical content/reviewers of presentation: Dr. Aurora Corales; Engr. Arnold Juliano; Mrs. Anita Antonio Note: Adapted from a powerpoint presentation developed by: Dr. Manuel Jose Regalado, Engr. Eugenio Castro (IRRI), Dr. Aurora Corales, Engr. Arnold Juliano You may use, remix, tweak, For more information, visit: & build upon this presentation non-commercially. However, always use with acknowledgment. Unless otherwise stated, the names listed are PhilRice staffers. Produced in 2011. Text: 0920-911-1398