انواع صافی ونحوه انتخاب آن اعظم صالحی کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت های ویژه وکارشناس دیالیز معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تابستان 94

سئوال خانم رهنما 25 ساله از 2 سال قبل هفته ای 3 نوبت و هر نوبت 4 ساعت همودیالیز می شود. این بیمار کاندید پیوند نمی باشد، وضعیت همودینامیک حین دیالیز ثابت و جواب آزمایشات وی به قرار زیر است: Hb:9.8 BUN:58 Cr:5.3 Ca: 8.2 P:7 Alb: 2.5 Na: 137 K: 4.5 Kt/V : 1.3 چه صافی برای این بیمار مناسب است؟

1- صافی F8 2- صافی F80 3- صافی PS13 4- صافی PES16 5- صافی PES160

صافی چیست؟ صافی همودیالیز صافی همودیالیز صافی حذف مواد سمی و مواد ناخواسته موجود در خون عمل تصفیه درصافی غشاء نیمه تراوا

دسته بندی صافی ها صافی ها از نظر شکل ظاهری نوع غشاء (جنس غشاء) حجم پرکنندگی صافی سطح صافی کلیرانس صافی نسبت به ترکیبات یا مواد مختلف روش استریل شدن ضریب اولترا فیلتراسیون

شکل صافی صافی با صفحات موازی (Parallel Plate) صافی بافیبرهای توخالی (Hollow Fiber)

سئوال KOA چیست؟ 1-حجم مایع گرفته شده از بیمار در میلی لیتر بر ساعت به ازای هر میلیمتر جیوه فشار 2-حداکثر کلیرانس بر حسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خالص 3-توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون 4-توانایی صافی در دفع اوره 5-شاخص کفایت صافی در کلیرانس اوره و مواد با وزن مولکولی مشابه 6-گزینه 2 و 5

سطح صافی تعداد مویینه ها در صافی هالو فایبر سطح صافی ارتباط مستقیم با سطح پرکنندگی و کلیرانس صافی دارد.

کلیرانس صافی مقدار خونی که در یک دقیقه از یک ماده مشخص پاک می شود. مثال: اگر 400CC خون در هر دقیقه وارد صافی شود و کلیرانس صافی 85% باشد 340CC خون از اوره پاک می شود و 60CC آن با همان شرایط قبلی به بدن بیمار بر می گردد. ← کلیرانس صافی 340CC/min

مثال: در مدت زمان مشخص يك مقدار حجم مشخص خون، وارد صافي مي شود و اين صافي استفاده شده مي تواند mg/dl100 اوره را به ميزان mg/dl 40 برساند. BUN 100mg/dl 40% 60% از دیدگاه ریاضی از دیدگاه فیزیولوژیک BUN 40mg/dl

کلیرانس صافی ميزاني از حجم خون كه در واحد زمان از يك ماده پاك شده است. میزان پاک کنندگی خون100 cc × 60% = 60 cc/min خون200 cc × 60% = 120 cc/min خون300 cc × 60% = 180 cc/min . 100-40 100 =60%

موارد مؤثر در کلیرانس انتشار← سرعت جریان خون سرعت جریان مایع دیالیز سطح صافی همرفت←وزن مولکولی ماده میزان آب جابجا شده

درصد تغییر کلیرانس QB=400 QB=200 KOA 26% 173 137 400 42% 235 166 800

=

کلیرانس صافی نسبت به ترکیبات یا مواد مختلف KOA مقدار خونی که از یک ماده مشخص، در یک دقیقه بطور کامل پاک می شود. KOA یا ضریب سطح انتقال توده ای مقدار کمی صافی است که از طریق نفوذپذیری، ضخامت غشاء، اندازه مواد، میزان جریان خون و مایع دیالیز مشخص می شود. KOA هر صافی برابر است با حاصلضرب توانایی صافی در کلیرانس یک ماده در سطح آن صافی

کلیرانس صافی نسبت به ترکیبات یا مواد مختلف KOA کلیرانس صافی ها : 200 تا1100 بیماران مزمن : دیالیز با صافی با کلیرانس بین 300 تا 600 نیاز به دیالیز با کارایی بالاتر و افراد باجثه بزرگ: صافی ها باکلیرانس بالاتر از 600

صافي همودياليز هالوفيبر نوع LOW FLUX نوع صافي KUF Ml/mmhg/h KOA ml/min كليرانس ml/min اوره كراتنين فسفات ويتامين B12 QB 300 200 PS10 6/8 637 231 183 196 164 158 140 78 73 PS13 8/8 746 243 191 218 176 178 150 93 86 PS16 12/9 1064 266 195 237 184 192 161 125 111 PES10 8/4 518 214 171 185 155 154 134 99 91 PES13 10/4 629 230 181 207 169 149 121 108 PES16 12/1 757 244 188 224 131 117

صافي همودياليز هالوفيبر نوع HIGH FLUX نوع صافي KUF Ml/mmhg/h KOA ml/min كليرانس ml/min اوره كراتنين فسفات ويتامين B12 QB 300 200 PS110 32 778 246 184 205 168 186 156 118 105 PS130 43 836 251 189 221 175 170 135 120 PS160 55 945 270 195 253 191 232 183 165 142 PES180 59 1265 275 196 260 193 243 187 176 149 PES130 54 916 257 241 177 136 PES160 62 1167 271 194 254 237 172 148

صافي همودياليز هالوفيبر نوع LOW FLUX نوع صافي KUF Ml/mmhg/h KOA ml/min كليرانس ml/min اوره كراتنين فسفات ويتامين B12 QB 300 200 F4 8/2 365 183 155 145 128 206 170 34 32 F5 4 475 175 149 115 103 88 74 F6 5/5 578 222 180 194 164 123 62 60 F7 4/6 677 236 184 210 169 132 72 68 F8 5/7 726 240 186 216 172 165 138 82 108

صافي همودياليز هالوفيبر نوع HIGH FLUX نوع صافي KUF Ml/mmhg/h KOA ml/min كليرانس ml/min اوره كراتنين فسفات ويتامين B12 QB 300 200 F40 20 165 140 158 138 86 80 F50 30 225 178 195 160 190 112 100 F60 40 242 185 215 172 210 170 134 118 F70 50 245 220 177 216 174 145 127 F80 55 248 192 180 155 135

سئوال KOA چیست؟ 1-حجم مایع گرفته شده از بیمار در میلی لیتر بر ساعت به ازای هر میلیمتر جیوه فشار 2-حداکثر کلیرانس بر حسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خالص 3-توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون 4-توانایی صافی در دفع اوره 5-شاخص کفایت صافی در کلیرانس اوره و مواد با وزن مولکولی مشابه 6-گزینه 2 و 5

جواب حداکثر کلیرانس بر حسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خالص شاخص کفایت صافی در کلیرانس اوره و مواد با وزن مولکولی مشابه

سئوال KUF چیست؟ 1-توانایی صافی در کلیرانس مواد با وزن مولکولی متوسط 2-توانایی صافی در میزان کلیرانس یک ماده خالص 3-حجم مایع بر حسب میلی لیتر بر ساعت به ازاء هر میلیمتر جیوه فشار که طی دیالیز از بیمار گرفته می شود 4-معیاری از نفوذپذیری صافی نسبت به آب 5-گزینه 3 و 4

سئوال اگر KUF یک صافی برابر با 4 باشد جهت برداشت 4 لیتر مایع در طول یک دیالیز 4 ساعته چقدر TMP نیاز است؟ 1-250 میلیمتر جیوه 2-270 میلیمتر جیوه 3-350 میلیمتر جیوه 4- 250 سانتیمتر جیوه

ضریب اولترا فیلتراسیون KUF حجم مایع گرفته شده برحسب میلی لیتر بر ساعت به ازاء میلی متر جیوه فشار با نفوذ پذیری صافی نسبت به آب ارتباط مستقیم دارد. میزان اولترافیلتراسیون در ساعت = TMP*KUF

TMP رابطه عکس با ضریب اولترافیلتریشن دارد. KUF پایین یعنی نفوذ پذیری کمتری نسبت به آب TMP KUF بالایعنی نفوذ پذیری بیشتر نسبت به آب TMP

سئوال KUF چیست؟ 1-توانایی صافی در کلیرانس مواد با وزن مولکولی متوسط 2-توانایی صافی در میزان کلیرانس یک ماده خالص 3-حجم مایع بر حسب میلی لیتر بر ساعت به ازاء هر میلیمتر جیوه فشار که طی دیالیز از بیمار گرفته می شود 4-معیاری از نفوذپذیری صافی نسبت به آب 5-گزینه 3 و 4

جواب حجم مایع گرفته شده در میلی لیتر بر ساعت به ازاء هر میلیمتر جیوه فشار که از بیمار گرفته می شود معیاری از نفوذپذیری صافی نسبت به آب

سئوال کدام جمله صحیح است؟ 1-هر چه KUF صافی بالاتر باشد نیاز به TMP بیشتری برای رسیدن به اولترافیلتراسیون مطلوب داریم 2-KUF صافی با نفوذپذیری آن نسبت به آب رابطه معکوس دارد 3-هر چه KUF صافی کمترباشد نیاز به TMP بیشتری برای رسیدن به اولترافیلتراسیون مطلوب داریم 4-KOA صافی همان فشار ضریب اولترافیلتراسیون صافی است 5- KUF صافی با نفوذپذیری آن نسبت به آب رابطه مستقیم دارد 6- گزینه 3 و 5

جواب هر چه KUF صافی کمترباشد نیاز به TMP بیشتری برای رسیدن به اولترافیلتراسیون مطلوب داریم KUF صافی با نفوذپذیری آن نسبت به آب رابطه مستقیم دارد

سئوال اگر KUF یک صافی برابر با 4 باشد جهت برداشت 4 لیتر مایع در طول یک دیالیز 4 ساعته چقدر TMP نیاز است؟ 1-250 میلیمتر جیوه 2-270 میلیمتر جیوه 3-350 میلیمتر جیوه 4- 250 سانتیمتر جیوه

سئوال 1-FLUX توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون است کدام جمله صحیح است؟ 1-FLUX توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون است 2-هر صافی high flux می تواند high efficiency یا low efficiency باشد 3-هر صافی high flux حتما high efficiency می باشد 4-هر صافی high efficiency حتما high flux می باشد 5-گزینه 1 و 2

تعاریف ظرفیت آبگیری، تراوش و اثربخشی (ظرفیت آبگیری) Flux (تراوایی یا تراوش) Permeability (اثربخشی یا تاثیر یا کارایی)Efficiency

(ظرفیت آبگیری) Flux Low flux: KUF<10cc/h/mmhg High flux: KUF>20cc/h/mmhg

صافی های Low Flux

=

سئوال توانایی صافی در دفع پروتئین هایی مانند B2microgloboin به چه عاملی بستگی دارد؟ الف:Flux ب: permeability ج: efficiency د: انتشار

(تراوایی)Permeability توانایی یک صافی در کلیرانس مواد با وزن مولکولی متوسط مثل (بتا دو میکرو گلوبولین) صافی هایی که توانایی دفع این مواد را دارند نفوذ پذیری بالایی دارند. (اندازه منافذ) ارتباط مستقیم بین صافی های High Flux ونفوذپذیری وجود دارد.

سئوال توانایی صافی در دفع پروتئین هایی مانند B2microgloboin به چه عاملی بستگی دارد؟ الف:Flux ب: permeability ج: efficiency د: انتشار

جواب permeability

(اثربخشی یا تاثیر)Efficiency توانایی یک صافی در دفع اوره (تعداد منافذ) بالا یا کم اثر بخش بودن صافی ها بر اساس ضریب انتقال توده ای آن صافی نسبت به اوره مرتبط است. LOW Efficiency: KOA<500 KOA>600:High Efficiency

خصوصیات صافی ها با تاثیربالا کلیرانس اوره آنها بیش از 210 سی سی در دقیقه با دور پایه 200 سی سی در دقیقه KOA آنها معمولا بیشتر از 600 سی سی در دقیقه می باشد. ضریب اولترافیلتریشن آنها ممکن است بالا یا پایین باشد. کلیرانس مواد با وزن مولکولی آنها ممکن است بالا یا پایین باشد.

Dialyzer Flux براساس توانایی در دفع مایعات (KUF) و دفع مواد زائد Low Flux: مواد با وزن مولکولی کم را فیلتره نمایند. میزان Kuf آنها نیز معمولاٌ از ml/min/mmHg 8 تا 10تجاوز نمی کند. دفع مواد با وزن مولکولی تا 5000 دالتون عمدتاٌ جابجایی مواد بوسیله مکانیسم انتشار می باشد. بهترین گزینه جهت دفع اوره – الکترولیتها و تنظیم اسید و باز

Dialyzer Flux بهترین گزینه برای همودیافیلتریشن (HDF) High Flux: به علت دارا بودن KUF بالا علاوه بر مکانیسم انتشار با مکانیسم Convection نیز سطح بالایی از جابجایی مواد را دارند . بهترین گزینه برای همودیافیلتریشن (HDF) دفع مواد با وزن مولکولی بالا (B2 microglobulin) KOA بالای 700

سئوال خصوصیات قابل توجه صافی های High Flux در چیست؟ دفع بیشتر آب دفع اوره کفایت دیالیز بهتر دفع بتا دو میکروگلوبولین

جواب دفع بتا دو میکروگلوبولین

تفاوت بین صافی های با تاثیر بالا یا پایین صافی های با تاثیر پایین صافی های با تاثیر بالا کلیرانس 500 یاکمتر کلیرانس بالای 600 فلوی خون 350 یا کمتر فلوی خون 350 یا بالاتر فلوی مایع دیالیز 500 یا کمتر فلوی مایع دیالیز 500 یا بالاتر محلول دیالیز بی کربنات ضرورتا با محلول بیکربنات

مزایای صافی های با تاثیر بالا - کلیرانس بالا جهت مواد با وزن مولکولی کم مثل اوره - انجام دیالیز استاندارد و با کیفیت بدون نیاز به افزایش زمان دیالیز - کنترل بهتر مواد شیمیایی موجود در بدن - کاهش مرگ ومیر بیماران - کاهش ناتوانایی ها در بیماران دیالیزی

دلایل اثر بخشی کم درصافی های با اثربخشی بالا دلایل اثر بخشی کم درصافی های با اثربخشی بالا جریان خون پایین بازگشت مجدد خون عدم رعایت زمان دیالیز توسط بیمار یا پرستار ویا اشکالاتی که حین دیالیز باعث کاهش زمان دیالیز می شود ویا کاهش فشار خون

مزایای استفاده از صافی های های فلاکس به تاخیر انداختن شروع و ریسک ابتلاء به آمیلوئیدوز کاهش بستری شدن در بیمارستان بهبود وضعیت متابولیسم چربی بیماران کلیرانس بالای آلومینیم بهبود وضعیت تغذیه بیماران کاهش خطر عفونت در بیماران

چند نکته نحوه پرایم کردن در افزایش کار صافی نقش موثری دارد. وجود هوا در صافی باعث ایجاد فضای مرده شده و با ایجاد لخته و یا عدم وجود خون در آن فضا از کلیرانس موثر صافی می کاهد.

سئوال خانم رهنما 25 ساله از 2 سال قبل هفته ای 3 نوبت و هر نوبت 4 ساعت همودیالیز می شود. این بیمار کاندید پیوند نمی باشد، وضعیت همودینامیک حین دیالیز ثابت و جواب آزمایشات وی به قرار زیر است: Hb:9.8 BUN:58 Cr:5.3 Ca: 8.2 P:7 Alb: 2.5 Na: 137 K: 4.5 Kt/V : 1.3 چه صافی برای این بیمار مناسب است؟

جواب 1- صافی F8 2- صافی F80 3- صافی PS13 4- صافی PES16 5- صافی PES160

THANK YOU