{ بنام خداوند بخشنده و مهربان} Pacs system منبع: http://alzahra.mui.ac.ir/images/stories/development/amoozeshkarkonan/11.ppt

آشنایی با سیستم Pacs با توجه به برنامه سازمان جهانی بهداشت WHO)) که از سال 2010 میلادی برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست تولید فیلم رادیولوژی محدود و ممنوع شده است ضرورت این جایگزینی قطعی و اجتناب ناپذیر خواهد بود. اکنون این سوال مطرح است که : اگر فیلم رادیولوژی تولید نشود، مراکز تصویر برداری با چه روشی ادامه کار خواهند داد؟ تنها راه حل این پدیده, تبدیل سیستم موجود رادیولوژی آنالوگ به دیجیتال و آشنایی دست اندرکاران رادیولوژی به فن آوری سیستم Pacs در کلیه مراکز تصویر براداری می باشد.

سیستم Pacs چیست ؟ Pacs = Picture Archiving and Communication System بایگانی تصاویر دیجیتال پزشکی و سیستم های ارتباطی (داخل و خارج مراکز درمانی ) که موارد زیر در سیستم استاندارد Pacs باید قابل دسترسی باشد تا آن مرکز تصویر برداری شرایط Filmless را داشته باشد.

مهمترین شاخص فن آوری سیستم Pacs 1- صرفه جویی حدود (30 درصد) هزینه های بخش رادیولوژی 2- تابش اشعه کمتر (بین 40 تا 60 درصد) به بیمار درتصویر برداری دیجیتال در مقایسه با فیلم رادیو گرافی 3- امکان تشخیص بهتر با اغستفاده ار نرم افزارهای تخصص و پیشرفته 4- امکان ارائه خدمات پیشرفته تشخیصی و مشاوره ای به مناطق محروم کشور با حداقل هزینه

ورود به سيستم مي تواند از روش هاي زير انجام گيرد : 1- ورود از طريق سيستم His بيمارستان 2- از طريق يک browser و در شبکه آدرس زير را تايپ مي کنيم. http://pacs.goums.ac.ir

در صورتي که در محيط بيمارستان با نرم افزار Pacs کار مي کنيد ابتدا وارد سيستم His شده سپس از منوي اصلي برنامه ابزار شماره 8 را که با نام ”Pacs“ مي باشد انتخاب کرده و کليک مي کنيد . با زدن اين دکمه صفحه اي نمايش داده مي شود که از شما Username و Password مي خواهد که در هر دو قسمت عبارت doc1 را وارد مي کنيد .توجه داشته باشيد که تمام حروف کوچک باشد.

شماره بيمار جنسيت بخش از تاريخ تا تاريخ نام بيمار نوع موداليتي براساس تاريخ گزارش نوع بيماري Search = تائيد شروع به جستجو All Reset = بازگشت به تنظيمات اوليه Today View = مشاهده ام ار آي يا سي تي و يا راديولوژي بيمار انتخابي Yesterday بازه زماني تعريف Report= وارد کردن يا مشاهده گزارش بيمار انتخابي Last week Clinical history = Setting = تنظيمات سيستم Logout= خروج از سيستم

در قسمت تاريخ بطور اتوماتيک تاريخ جاري نمايش داده شده و انتخاب شده در قسمت تاريخ بطور اتوماتيک تاريخ جاري نمايش داده شده و انتخاب شده . اين بدين معني است که فقط ليست بيماران روز جاري که توسط واحدهاي تصوير نگاري به سرور Pacs فرستاده شده است نمايش داده مي شود و در صورتي که تمايل به تغيير تاريخ داشته باشيم مي توان ان را تغيير داد يا با برداشتن تيک آن در واقع به سيستم اعلام کرد که بازه زماني خاصي مد نظر نمي باشد و در واقع کليه اطلاعات روي سرور Pacs نشان داده مي شود در قسمت Modality شما مي توانيد با انتخاب يکي ازگزينه هاي CT يا MR يا CR تنهااطلاعات مربوط به هر کدام از آنها را بصورت جدا ببينيد يا اينکه با انتخاب کلمه پيش فرض Modality تمام اطلاعات مربوط به تصوير نگاري را ببينيد .

همانطور که در صفحه بالا مشاهده مي کنيد بيماري با نام HABIBI-AREZOO انتخاب شده که مي توان با انتخاب کليد View در بالاي صفحه تمامي گرافي هاي او را ديد اما قبل از آن مشاهده مي کنيد که در پايين صفحه خلاصه اي از عکس هاي وي آورده شده است.

شماره صفحه جاري از مجموعه صفحات ليست که درحال کار با آن هستيد در پايين و بالا صفحه آورده شده. تعداد کل صفحات نشان دهنده ي اين مطلب است که با مشخصات داده شده براي جستجو تعداد مثلا 1587 صفحه وجو دارد که با مي توانيد آنها را بر اساس هر يک از اطلاعات ستوني بالا مرتب کنيد تا زودتر بيمار مورد را پيدا کنيد.همچنين درصورت نبود بيمار موردنظر درصفحه اول بايد به صفحات بعدي رفت.

- مشخصات رکورد اطلاعاتي بيمار مورد نظر نيز نوشته شده که ارزش کاربري ندارد اما شرکت به دلايل فني نمايش آن را نياز سيستم مي داند

در قسمت Patient ID،با شماره پرونده ميتوان بيمار را با مشخصه هاي روبرو جستجو کرد در قسمت Gender بر اساس جنسيت در قسمت Patient Name براساس نام

درقسمت Report مي توانيد براساس وضعيت Report مورد نظر ليستي ازبيماران بگيريد. عدم انتخاب 4 موردزيربه مفهوم درخواست تمام گزارشات بدون درنظرگرفتن وضعيت است. Unread= خوانده نشده Transcribed= Dictated= Confirmed = تائيد شده

در قسمت Disease به شرط وارد شدن دليل مراجعه مي توان ليستي از بيماران بر اين اساس داشت . مثلا بيماراني که به دليل حمله قلبي، MR انجام داده اند .

نمايش تصاوير پس از انتخاب بيمار مورد نظر روي دکمه view کليک کرده يا پس از انتخاب بيمار از Work List مربوطه دبل کليک مي کنيم تا صفحه بعد که اطلاعات شخص را نشان مي دهد آشکار شود

با کلیک روی دکمه های زیر می توان اطلاعات بیمار و لیست تصاویر را نشان داد و یا مخفی کرد.

حالات مختلف نمايش تصاوير را در زير مي بينيد:

3-3- انتخاب تعداد تصاوير يا تعداد سری در هر پنجره پس از انتخاب تعداد پنجره‏هاي نمايش مي‏توانيد وضعيت نمايش در هر پنجره را نيز تعيين کنيد: 1- حالت يکپارچه که با کليک روي آيکون ايجاد مي‏شود. 2- حالت دو پنجره افقي با کليک روي آيکون ايجاد مي‏شود. 3- حالت دو پنجره عمودي با کليک روي آيکون ايجاد مي‏شود. 4- حالت چهار پنجره که با کليک روي آيکون ايجاد مي‏شود. 5- همچنين در نهايت می توان بدلخواه تعداد تصاوير يا سری های نمايشی را تعريف کرد

شکل زير حالات مختلف نمايش يک در يک ، دو در دو و چهار در چهار تصاوير در حالت چهار سري را نشان مي‏دهد.

4- نوشتن گزارش و توضيح براي تصاوير جهت نوشتن گزارش روي دسته تصاويري که در حال نمايش هستند روي آيکون کليک کنيد. در اين صورت پنجره گزارش نويسي باز شده که مي‏توانيد گزارش مورد نظر را تايپ کرده و در صورت نياز ذخيره کنيد. درقسمتFile Attach a New می توان گزارشی را اضافه کرد

براي افزودن Template به صورت زير عمل کنيد: 1-ابتدا گزارش مورد نظر را تايپ نماييد سپس روي دکمه Add to Template کليک نماييد. 2-در صفحه اي که باز مي شود نامي براي Template وارد نماييد. از اين پس گزارش مورد نظر شما به صورت Template هميشه موجود خواهد بود. اگر بخواهيد يکي از Template هاي ذخيره شده را باز نماييد و آن را تغيير دهيد از منوي آبشاري موجود مي توانيد Template مورد نظر را انتخاب و باز نماييد.

5- قابليت‏هاي پردازشي نرم‏افزار MEWEB با استفاده از نرم‏افزار MEWEB کاربر اين امکان را مي‏يابد که با انجام برخي اعمال پردازشي، تصوير بهتري را براي تشخيص و تصميم‏گيري در مورد درمان در اختيار داشته باشد. در ادامه امکانات پردازشي موجود توضيح داده مي‏شود. 5-1- تنظيم Window/Level براي تغيير پارامترهاي Window و Level در حاليکه تصوير مورد نظر را باز کرده‏‏ايد در قسمت Window/Level عدد مورد نظر را به صورت دستي وارد نماييد و سپس دکمه Apply را بزنيد يا با استفاده از کليدهاي مثبت و منفي دو طرف مقدار Window/Level را تنظيم نماييد.

* نکته: اگر همزمان با تغيير مقدار Window/Level به وسيله کليدهاي مثبت و منفي کليد Shift را نگه داريد مقدار به صورت دهتايي تغيير مي کند و اگر کليد Ctrl را نگه داريد مقدار به صورت صدتايي تغيير خواهد کرد. 6-2- بزرگنمايي تصاوير براي بزرگنمايي تصوير روي آيکون کليک کنيد..

6-3- جا به جايي تصاوير هنگامي که تصوير به حدي زوم شده باشد که بخشي از آن درپنجره نمايش نگنجد ، پس از کليک روي آيکون ، با نگه داشتن کليک، موس را طوري جا به جا کنيد که بخش‏هاي خارج از پنجره تصوير را ببينيد.

6-4- چرخاندن تصوير در نرم‏افزار MEWEB براي چرخاندن و گرداندن تصوير امکانات زير در نظر گرفته شده است: 1) گرداندن افقي: براي انجام اين عمل روي آيکون کليک کنيد.

2) گرداندن عمودي: براي انجام اين عمل روي آيکون کليک کنيد. 2) گرداندن عمودي: براي انجام اين عمل روي آيکون کليک کنيد.

3) براي اندازه گيري Densitometry روي آيکون کليک نمايد با کليک کردن ابتدا نقطه اول و سپس نقطه دوم مربع محاطي دايره مورد نظر را مشخص مي کنيد. همچنين می توان با انتخاب ناحيه مورد نظر و زدن کليک راست می توان ناحيه تعريف شده را از اين شکل غير فعال کرد

6-5- اندازه گيري امکاناتي که در نرم‏افزار MEWEB براي انجام اندازه‏گيري‏ها در نظر گرفته شده به صورت زير مي‏باشند: 1) براي اندازه‏گيري فاصله بين دو نقطه روي آيکون کليک کنيد. سپس روي نقطه مورد نظر در تصوير کليک کنيد و سپس روي نقطه بعدي کليک کنيد فاصله بين دو نقطه مورد نظر در محل مشخص شده نمايش داده مي‏شود.

2) براي اندازه‏گيري زاويه روي آيکون کليک کنيد 2) براي اندازه‏گيري زاويه روي آيکون کليک کنيد. سپس با سه بار کليک کردن روي نقاط مورد نظر به ترتيب ابتدا يک گوشه سپس راس زاويه و بعد از آن هم گوشه ديگر ايجاد مي شود. زاويه مورد نظر در محل مشخص شده نمايش داده مي شود.

4)با کليک بر روي آيکون وکليک برروي تصوير موردنظر تصويرInverse ميشود.

5)براي تشخيص Pixel Value مي توانيد از آيکون استفاده نماييد به اين صورت که بعد از انتخاب آيکون بر روي هر نقطه از تصوير که کليک نماييد Pixel Value نمايش داده مي شود.