Brîff 7 Munud - Gangiau Cyffuriau sy’n Croesi Ffiniau Siroedd County Lines Drug Gangs - 7Minute Briefing

1. BETH YDI HYN? 1. WHAT IS IT? Er nad oes diffiniad swyddogol, mae gweithgaredd o’r fath yn ymwneud â gangiau troseddol o drefi mawr yn teithio i leoliadau llai i werthu heroin/cocên crac. Bydd y grŵp yn defnyddio un rhif ffôn o’r tu allan i’r ardal y gall cwsmeriaid sydd eisiau archebu cyffuriau ei ddefnyddio a hwn fydd eu ‘brand’. Mae’r gangiau yn dueddol o ddefnyddio eiddo lleol - fel arfer rhywle lle mae rhywun bregus yn byw - fel safle ar gyfer eu gweithgareddau. Bydd yr eiddo fel arfer yn cael ei feddiannu drwy rym neu orfodaeth ac mewn rhai achosion bydd y dioddefwr yn gadael eu cartref gan ofni trais Whilst there is no official definition, typical county lines activity involves an urban criminal gang travelling to smaller locations to sell heroin/crack cocaine. The group will use a single telephone number for customers ordering drugs, operated from outside the area, which becomes their ‘brand’. The gangs tend to use a local property, generally belonging to a vulnerable person, as a base for their activities. This is often taken over by force or coercion (cuckcooing), and in some instances victims have left their homes in fear of violence.

2. BETH YDI HYN? 2. WHAT IS IT? Bydd y gangiau yn defnyddio amrywiaeth o dactegau i osgoi cael eu darganfod gan gynnwys symud aelodau rhwng lleoliadau fel nad ydynt yn cael eu hadnabod gan yr heddlu neu gangiau eraill, a byddant yn defnyddio merched a phlant i gludo cyffuriau am eu bod yn credu nad ydynt mor debygol o gael eu stopio a’u chwilio. They employ various tactics to evade detection, including rotating gang members between locations so they are not identified by the police or competitors, & using women & children to transport drugs in the belief that they are less likely to be stopped and searched.

3. BETH YDI HYN ? 3. WHAT IS IT? Mae gangiau troseddol sy’n croesi ffiniau siroedd yn fygythiad arwyddocaol i’r oedolion a’r plant bregus y maent yn dibynnu arnynt i gyflawni a/neu hwyluso eu gweithgaredd troseddol. Mae dros 70% o heddluoedd yng Nghymru a Lloegr, gan gynnwys Heddlu Gogledd Cymru, yn awr yn dweud fod gweithgaredd o’r fath yn digwydd yn eu hardaloedd nhw. Mae aelodau’r gangiau hyn fel arfer yn eu harddegau hwyr i’w hugeiniau canol. County lines gangs pose a significant threat to vulnerable adults and children, upon whom they rely to conduct and/or facilitate this criminality. Over 70% of police forces in England and Wales, including North Wales Police, are now reporting established activity within their area Gang members are generally in their late teens to mid-twenties.

4. BETH YDI HYN ? 4. WHAT IS IT? Mae’r rhesymau dros sefydlu eu hunain mewn ardaloedd eraill yn cynnwys: Sylfaen parod o gwsmeriaid Llai o gystadleuaeth Llai o berygl o fod yn darged saethu Llai tebygol o fod yn adnabyddus i’r heddlu Tueddiadau diweddar Targedu oedolion â phroblemau iechyd meddwl 80% o heddluoedd yn dweud fod plant yn cael eu hecsbloetio, fel arfer i ddanfon y cyffuriau i gwsmeriaid Motivators for setting up include: A receptive customer base Less competition Less risk of being the target of a shooting Less likely to be known to police Recent Trends The targeting of adults with mental health issues 80% of police forces reported the exploitation of children, typically to deliver the drugs to customers

5. ADNABOD 5.RECOGNITION Plant o ardaloedd trefol yn cael eu recriwtio gan gangiau i gludo cyffuriau ac arian i’r lleoliad sirol, yn aml ar y trên ond hefyd mewn ceir ac ar fysus. Dywedir fod plant wedi aros mewn amodau gwael dros ben mewn tai a feddiannwyd gan y gangiau ac sydd fe arfer yn eiddo i ddefnyddwyr cyffuriau Dosbarth A. Children from urban areas are recruited by gangs to courier drugs and money to the county location, often by train but also via cars and coaches. Children are reported to have stayed in very poor conditions in cuckooed addresses that generally belong to Class A drug users.

6. MATERION ALLWEDOL 6. KEY ISSUES Sut alla’i ddarganfod mwy? Sut mae’r plant yn cael eu recriwtio? Beth ydi’r arwyddion? A oes cysylltiad â chamfanteisio’n rhywiol ar blant? How do I find out more? How are children recruited? What are the signs? Are there links with CSE?

7. SUT I YMATEB 7. HOW TO RESPOND Speak to your agency safeguarding lead if you have any concerns. Read the National Crime Agency Report (Nov 2016 ) Home Office Guidance: Criminal exploitation of children & vulnerable adults county lines. (2017) It’s Not Okay Trapped campaign Os oes gennych bryderon, siaradwch â’r aelod o staff yn eich sefydliad sy’n arwain ar faterion diogelu. Darllenwch adroddiad yr Asiantaeth Trosedd Cenedlaethol (Tach 2016). Arweiniad y Swyddfa Gartref: Criminal exploitation of children & vulnerable adults county lines. (2017) ‘Dydi hyn ddim yn iawn’ Ymgyrch ‘Trapped’