Skilningur Dómgreind, greind, skyn, merking; Leggja e-n skilning í, öðlast skilning á, komast til skilnings

Koma e-m í skilning um innræta, leiða e-m fyrir sjónir, koma e-m í stöfum um, sýna, útskýra

Sebrahestur er svartur og hvítur. Hann er grasæta og lifir í Afríku.

a² + b² = c² …en ef hún er útfærð á myndrænan hátt eins og hér: sést strax að kubbarnir á skammhliðum þríhyrningsins eru jafnmargir og kubbarnir á langhliðinni. Ekki minnist ég þess að hafa nokkurn tíma verið sagt að ef lengdir skammhliðanna væru a og b væru a og bé í öðru veldi ekki lengdir heldur flatarmál.

Project Zero http://www.pz.harvard.edu/

Skilningur Hæfni til að nota þekkingu og hugmyndir við nýjar aðstæður, í kennslustofu og utan hennar.

Hvernig prófum við skilning? Við prófum skilning með því að athuga hvort nem. geta beitt upplýsingum við nýjar aðstæður.

Hvað getur hindrað skilning? Að kenna vegna prófs. Að biðja nem. um að svara spurningum sem kalla á stutt svör og sem fela í sér að það sé bara eitt rétt svar. Að reyna að komast yfir of mikið efni. Þrýstingurinn á að komast yfir sem mest efni er trúlega mesta hindrunin. Í stað þess að taka ákvörðun um hvað er mikilvægast að kenna þá bjóðum við nem. upp á yfirborðskennda yfirferð sem krefst þess að nem. leggi upplýsingar á minnið.

Hvernig á að kenna til skilnings? 1. Efnið þarf að vera innihaldsríkt og þess virði að eyða tíma í það. Áhersla þarf að vera á skapandi viðfangsefni sem eru mikilvæg í viðkomandi námsgrein. Dæmi: Í samfélagsfræði - hugtakið lýðræði Í líffræði - hugtakið þróun Í bókmenntum - mótun persónuleika.

Hvernig á að kenna til skilnings? 2. Greina þarf mikilvæg markmið og nauðsynlega færni.

Hvernig á að kenna til skilnings? 3. Nota þarf fjölbreytilega nálgun að viðfangsefninu. Dæmi: Segja sögu, vinna í höndunum og hreyfa sig, veita fagurfræðilega reynslu, gefa tölulegar upplýsingar, nota tónlist, gefa nem. tækifæri til samskipta, gefa nem. tíma til að íhuga, leggja áherslu á tengsl milli námsgreina.

Hvernig á að kenna til skilnings? 4. Tengja námið við lífið utan veggja skólans. Dæmi: Notið raunveruleg "hlutverk fullorðinna", leggið niður landamærin mill skólans og nágrennisins, fáið aðstoðarmenn, "sérfræðinga" utan skólans, vettvangsferðir.

Hvernig á að kenna til skilnings? 5.Námsmat: Notið ferlismöppur, sýningar á verkum nem. og prójekt vinnu. Dæmi: Ákveðið matsviðmið með nemendum, látið nem. skrifa dagbók um hvernig þeir unnu verkið, biðjið nem. um að ræða styrkleika sinn og veikleika, biðjið nem. um að alhæfa, koma með ný dæmi eða beita þeirri þekkingu sem þeir voru að tileinka sér, gerið kröfu um að nemendur íhugi/ hugsi um það sem þeir eru eða voru að gera.

Hlaða raunhyggjunnar Raunhyggja 0 Óskrifað blað Raunhyggja 1 Hugurinn fer að fyllast af ótengdum staðreyndum Raunhyggja 1 f ff Fleiri staðreyndir meðteknar ... Raunhyggja 2 ff fff ...þar til hugurinn er troðfullur af staðreyndum. Oft nefnt menningarlæsi Raunhyggja 3 ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff

Hlaða hugsmíðahyggjunnar Óskólaður hugur með kröftugar, oft gallaðar kenningar Hugsmíðar 0 Gölluðum fyrri kenningum eytt. Staðreyndir fara að koma inn. Hugsmíðar 1 f f f ff ff f Staðreyndir í lausu lofti. Leifar af fyrri kenningum enn til staðar. Hugsmíðar 2 Fræðileg uppbygging kemur fram og kemur skipan á staðreyndir. Hugsmíðar 3 Uppbygging fræðisviða sameinast Hugsmíðar 4 Samþætting greina er nú möguleg Hugsmíðar 5

Gardner The Unschooled Mind TheDisciplined Mind

Skóli: Stofnun sem á að breyta hugarstarfi. Changing Minds

Fjögur stig skilnings Bernskur / barnalegur Nýgræðingur / nýliði Lærlingur Meistari

Hugsæis kenningar um efni: Þyngri hlutir falla hraðar til jarðar en léttari. Þegar þú brýtur hlut í smátt aftur og aftur færðu alltaf minni parta. Þegar þú sérð þá ekki lengur er ekkert eftir.

Hugsæis kenningar um hugann: Allar lífverur hafa huga. Því líkari sem þær eru okkur í útliti þeim mun líkari er hugur þeirra okkar. Við getum ekki talað við fisk en við getum alveg talað við hund, kött eða apa. Ég hef huga, þú hefur huga. Ef þú líkist mér ef hugur þinn líkur mínum og þú ert góð(ur). Ef þú ert ólík(ur) mér er hugur þinn líka ólíkur og við erum óvinir.

How People Learn Brain - heili Mind - hugur Experience - reynsla School - skóli

Helstu niðurstöður 1. Nemendur koma í skólann með sínar hugmyndir um heiminn. Ef sá skilningur þeirra er ekki virkjaður getur þeim mistekist að grípa nýjar hugmyndir og upplýsingar sem koma fram í kennslu – eða þeir læra þær til prófs og hverfa síðan aftur að fyrri hugmyndum utan veggja skólans.

Helstu niðurstöður 2. Til að færni til leitarnáms á ákveðnu sviði þróist þurfa nemendur að: a) hafa góðan þekkingargrunn, b) skilja staðreyndir og hugmyndir í samhengi við hugtakaramma, c) skipuleggja þekkingu á þann veg að það auðveldi endurheimt úr minni og beitingu.

Helstu niðurstöður 3. Sú nálgun í kennslu að láta nemendur nota þekkingu á eigin hugsun getur auðveldað þeim að hafa stjórn á eigin námi með því að skilgreina námsmarkmið sín og fylgjast með framförum sínum í að ná þeim.

Ályktanir fyrir kennslu 1. Kennarar verða að laða fram þann skilning sem nemendur búa yfir þegar þeir koma í skóla og gera hann að viðfangsefni. 2. Kennarar verða að kafa djúpt í sumt námsefni, gefa mörg dæmi um sama hugtakið og leggja traustan grunn að raunþekkingu. 3. Kennsla í færni í að hugsa um eigin hugsun á að vera samofin námsefni í mörgum ólíkum námsgreinum.

Hvað er fræðigrein? Hvað er námsgrein?

SAGNFRÆÐI Atburðir í mannlífi Raðað í tíma Fjarlæg fortíð Fjarlæg fortíð Nálæg fortíð Nálæg fortíð Túlkað gegnum Endursmíði og túlkun á sérstökum atburðum Skrár og aðrar minjar um atburði Skipulagt eftir tímabilum svæðum efni

Saga Breyting (Change) Forysta, stjórn (Leadership) Átök (Conflict) Samvinna (Cooperation) Bylting (Revolution) Þjóðernishyggja (Nationalism) Landkönnun (Exploration) Siðmenning (Civilization) Sögul. hlutdrægni, skekkja (Historical bias)

Félagsfræði Aðlögunar Stuðnings - fylgi Gildi eða viðmið samfélags móta... Félagsleg festi sem birtast í viðskipti Stofnunum /hópum Fjölskylda þar sem fólk hefur stöður og hlutverk sem ákv.væntingar eru til Stjórnmála-flokkar Skóli Stéttir Kirkja Fólk er einnig meðlimir í félagslegri þyrpingu staðfélög Þjóðflokkar, menningahópar Allt þetta hefur áhrif á viðhorf einstaklinga til gilda og viðmiða samfélagsins og leiðir það til... Aðlögunar Stuðnings - fylgi

Félagsfræði Félagsmótun (Socialization) Hlutverk (Roles) Viðmið og viðgjöld (Norms and Sanctions) Gildi (Values) Kerfi (Systems) Lagskipting (Stratification) Menningarl. breyting (Cultural Change) Fylgispekt (Conformity) Status (Staða)

Mannfræði Menning (Culture) Aðlögun að annarri menningu (Acculturation) Menningarmótun (Enculturation) Lífsferill (Life cycle) Útbreiðsla nýjunga(Diffusion) Menningar afstæðishyggja (Cultural relativism) Þjóðhverfa (Ethnocentrism)

Stjórnmálafræði Vald (Power) Félagslegt taumhald (Social control) Ríki (State) Hagsmunahópar (Interest groups) Forræði, yfirráð (Authority) Stjórnmálakerfi (Political system)

Hagfræði Skortur (Scarcity) Framleiðsla (Production) Vera hver öðrum háðir (Interdependence) Sérhæfing (specialization) Verkskipting (Division of labour) Gagnkvæm skipti (Exchance) Hringrás tekna (Circular flow of income) Neysla (Consumption) Vörur og þjónusta (Goods and services)

Landafræði Staðsetning (Location) Dreifing eðlisrænna sérkenna (Distribution of physical features) Dreifing íbúa (Distribution of population) Umhverfi (Environments) Vistkerfi (Ecosystem)

Sálfræði Persónuleiki (Personality) Persónuleika einkenni (Personality characteristics) Sjálfsvitund (Identity) Sjálfsmynd (Self-concept) Skynjun (Perception)

Fjórar kjarnaspurningar um kennslu Hvað eigum við að kenna? Hvað er þess virði að skilja? Hvernig kennum við skilning? Hvernig geta nemendur og kennarar vitað hvað nemendur skilja og hvernig þeir geta öðlast dýpri skilning? Verðug viðfangsefni. Skilningsmarkmið Að sýna skilning í verki. Símat, stöðug endurgjöf.

Verðug viðfangsefni Markmið Símat Meginefni í einni eða fleirum fræðasviðum. Aðgengilegar upplýsingar fyrir nemendur. Gefa tækifæri á að tengja á fjölbreytilegan hátt. Markmið Staðhæfingar eða spurningar sem sýna hvað er mikilvægt að nemendur skilji Símat Ferli þar sem nem. fá stöðuga endurgjöf til að efla skilning þeirra. Að sýna skilning í verki Verkefni sem bæði þroska og sýna skilning nem. á markmiðum og krefja þá til að nota þekkingu sína á nýjam hátt.

Verðug viðfangsefni (Generative Topics) Viðfangsefni (þema, hugtök, hugmyndir) sem eru mikilvæg, gefa kost á að kafa djúpt, tengja og veita fjöbreytt sjónarhorn til að skerpa skilning nemenda. Að jafnaði vekja þau áhuga nemenda og kennara; eru miðlæg í einu eða fleirum starfs- eða fræðasviðum og eru aðgengileg nemendum.

Gardner Þekking Aðferðir Tilgangur Framsetning

Þekking (bls. 174) Breyttar skoðanir. Að hvaða marki sýna nemendur í verki að þeir hafi tileinkað sér viðurkenndar kenningar og hugtök á fræðasviði og látið barnalegar skýringar/skoðanir víkja fyrir agaðri hugsun? Innihaldsríkt hugtakanet sem er samkvæmt sjálfu sér: Að hvaða marki geta nemendur hugsað rökrétt innan hugtakanets, fært sig milli smáatriða til yfirsýnar, frá dæmum til alhæfinga?

Aðferðir (bls. 176) Fullgilding þekkingar á fræðasviðinu: Er sannleikur, góðvild og fegurð háð ákvörðun yfirvalda eða viðmiðum sem almennt samkomulag ríkir um, s.s. að nota kerfisbundnar aðferðir, skynsamleg orðaskipti, skýringar sem byggast á samhengi eða skoðanskiptum sem byggast á vandaðri orðræðu?

Tilgangur (bls.177 – 178) Vitund um tilgang þekkingar: Að hvaða marki koma nemendur auga á kjarnaspurningar, tilgang og hugðarefni sem knýja áfram þekkingarleit á fræðasviðinu?

Aðferðir (bls. 176) Heilbrigðar efasemdir: Að hvaða marki láta nemendur í ljós heilbrigðar efasemdir um eigin skoðanir og þekkingu sem birtist í kennslubókum, almennigsáliti og fjölmiðlum? Að byggja upp þekkingu á fræðasviði: Að hvaða marki beita nemendur skipulagi, aðferðum, tækni og starfsháttum, áþekkum þeim sem fagmenn beita, til að byggja upp trausta þekkingu?

Tilgangur (bls. 177) Fjölþætt nýting þekkingar: Að hvaða marki koma nemendur auga á hvernig þeir geta nýtt á fjölbreytilegan hátt það sem þeir læra? Að hvaða marki velta nemendur fyrir hvað það hefur í för með sér að nýta þessa þekkingu?

Tilgangur (bls. 178) Eignarhald og sjálfræði. Að hvaða marki sýna nemendur eignarhald og sjálfræði til að nota það sem þeir kunna? Að hvaða marki hafa nemendur mótað afstöðu til þess hvað þeir vilja læra?

Framsetning (Form) (bls. 179) Tök á aðferðum til að sýna skilning í verki. Að hvaða marki sýna nemendur að þeir hafi þær aðferðir sem þeir hafa valið á valdi sínu, s.s. skrifa skýrslu, kynna munnlega eða setja á svið?

Framsetning (Form) (bls. 179) Færni í notkun táknkerfa. Að hvaða marki kanna nemendur mismunandi táknkerfi sem þeir geta nýtt til að sýna þekkingu sína, s.s. líkingar, myndhvörf , liti, lögun eða hreyfingar?

Framsetning (Form) (bls. 179) Að taka tillit til áheyrenda og aðstæðna. Að hvaða marki sýnir flutningur nemenda að þeir taki tillit til áheyrenda, þ.e. Áhuga, þarfa, menningar eða sérþekkingar?

Feldman 1980/1994 Nonuniversal Theory Kenningin snýst um að skýra hugrænar breytingar sem gerast ekki af sjálfu sér heldur krefjast þess að einstaklingurinn leggi mikið á sig og njóti stuðnings utan frá – þ.e., einhverskonar nám.

Nonuniversal Theory vitsmunaþroski er ekki allur algildur Sérsviðs-bundinn Menningar-bundinn algildur Einstæður yfirburða Greina- og starfsviðsbundinn Sammenningar-legur

Feldman Algildur (universal). Vísar til þess hluta þroska sem er sammannlegur, t.d. hlutfesti (geymd) og aðgreining á lifandi og dauðum hlutum. Sammenningarlegur (pancultural). Vísar til þess sem börn læra í hverri menningu, t.d. tungumálið.

Feldman Menningarbundinn (cultural). Vísar til þess sem allir eiga að læra, s.s. lestur, skrift og reikningur. Greinabundinn (discipline based). Vísar til sérhæfðari kunnáttu í fræðigreinum, s.s. efnafræði eða lögfræði eða verkkunnáttu í starfsgreinum

Feldman Sérhæfni (idiosyncratic). Vísar til sérhæfðara náms, s.s. Í lífrænni efnafræði, sem krefst viðbótarþjálfunar. Yfirburðir (unique). Uppgötvanir eða sköpun sem fer út yfir mörk sérsviðsins

Menningarbundið Leikskóli Grunnskóli – SKYLDA Framhaldsskóli Starfsnám Sérhæfing, háskólanám

David Perkins Að læra að skilja er líkara því að læra að skauta heldur en að læra um að skauta

Perkins Tame Knowledge Wild knowledge Lest fer 500 mílur á 10 klukkutímum. Hve langt kemst lestin á 1 klukkustund? Wild knowledge Ein og hálf hæna verpa einu og hálfu eggi á einni og hálfri klukkustund. Hve mörgum eggjum verpir ein hæna á einum degi?

Perkins Skilningur er nálgun að hinu óþekkta

Emily Dickinson I asked no other thing. No other was denied. I offered Being for it; The mighty merchant smiled. Brazil? He twirled a button. Without a glance my way. „But, madam, is there nothing else That we can show to-day? “ I asked no other thing

Steinn Steinarr Í sólhvítu ljósi Hinna síðhærðu daga Býr svipur þinn. Eins og tálblátt regn Sé ég tár þín falla Yfir trega minn. Og fjarlægð þín sefur Í faðmi mínum Í fyrsta sinn. Tíminn og vatnið, 15

Understanding Life – Javier Lópes Barbosa

Understanding – Eric Mart