Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar 1 SNRF për NJVM-të Fondacioni i SNRF-ve – Banka Botërore 18-20 Tetor 2011 Sarajevë, Bosnje-Hercegovinë E drejta e autorit © 2010 Fondacioni i SNRF-ve. Të gjitha të drejtat e rezervuara. 1

Seksioni 12 Çështje të tjera mbi instrumentet financiare SNRF për NJVM-të Tema 2.2(b) Test dhe diskutim Seksioni 12 Çështje të tjera mbi instrumentet financiare Seksioni 22 Pasivet dhe kapitali neto Michael Wells © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 9: Cila nga më poshtë bie në objektin e Seksionit 12? Hua bankare e pagueshme, interesi me LIBOR + 2% Instrument financiar i përcaktuar si instrument mbrojtës sipas SNRF-së për NJVM-të Obligacion i kuotuar me interes fiks Detyrimi për t’u paguar punonjësve 20% të fitimit çdo vit, 6 muaj pas mbylljes së vitit Detyrimi nga kontrata e qirasë financiare për t’i paguar qiradhënësit një shumë fikse © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 10: Cilat nga më poshtë bien në objektin e Seksionit 12 (duhen matur me vlerë të drejtë në PASH)? Llogari të arkëtueshme tregtare 5% pjesëmarrje në aksione të zakonshme që nuk shiten, të një njësie tjetër 30% pjesëmarrje n aksione të zakonshme që nuk shiten të një njësie mbi të cilën kemi influencë të rëndësishme Kontratë për të blerë 100.000 dollarë amerikanë 4 muaj nga sot, me çmimin fiks prej 3,5 ringitë (monedha jonë funksionale është ringiti) © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 11: Cilat nga kontratat më poshtë bien në objektin e Seksionit 12? Kontratë për të blerë një pronë në Angli pas 6 muajsh që parashikon pagesë shtesë prej 10% të çmimit të blerjes nëse inflacioni në Angli rritet me 1% gjatë periudhës 6-mujore Kontratë për të blerë një pronë në Angli pas 6 muajsh që parashikon pagesë shtesë prej 1% të çmimit të blerjes nëse inflacioni në Angli rritet me 1% gjatë periudhës 6-mujore Dy alternativa të tjera në diapozitivin në vijim... © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 11: Dy alternativat e tjera... Kontratë për të shitur një pronë pas 6 muajsh që mund t’i sjellë humbje shitësit nëse blerësi nuk e shlyen detyrimin për shkak të vështirësive Kontratë për t’i shitur një pronë pas 6 muajsh një blerësi jashtë vendit, kundrejt vlerës 1.000.000, e cila mund t’i sjellë blerësin humbje nëse monedha e vendit të blerësit zhvlerësohet kundrejt NJM-së gjatë periudhës 6-mujore © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 12: 1/1/X0 NJVM-ja blen 100 opsione për aksione, me mjete monetare me vlerë 2.000. Opsionet i japin mundësi NJVM-së të blejë aksione të një njësie të regjistruar në bursë me emër XYZ, me çmim 50 për aksion, në çdo moment gjatë 2 viteve të ardhshme. Banka kërkon një komision prej 20. Më 1/1/X0 çmimi i aksioneve të XYZ-së është 44. Me cilën shumë duhet t’i masë në fillim opsionet NJVM-ja? 1.900 1.980 2.000 2.020 4.040 © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 13: Të njëjtat fakte si Pyetja 12. Më 31/12/X0 NJVM-ja nuk e ka ushtruar ende opsionin; çmimi i aksioneve të XYZ-së është 47; vlera e drejtë e opsionit është 2.500. Me cilën shumë duhet t’i masë opsionet NJVM-ja më 31/12/X0? 1.980 2.000 2.020 2.500 4.700 © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 14: Cili nga këto risqe nuk mund të mbulohet me kontabilitet mbrojtjeje sipas SNRF-së për NJVM-të? Rreziku i normës së interesit në një instrument borxhi të matur me kosto Rreziku valutor në një instrument borxhi të matur me kosto Rreziku valutor në një angazhim të vendosur Rreziku i normës së interesit në një angazhim të vendosur Rreziku i këmbimit valuator në një investim neto në një operacion të huaj © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 15: NJVM-ja ka një inventar të cilin planifikon ta shesë pas 3 muajsh. NJVM-ja është e shqetësuar për rënien e çmimeve gjatë 3 muajve dhe lidh një kontratë forward për t’u mbrojtur nga risku i çmimit të inventarit të vet. Marrëdhënia i përmbush kushtet për kontabilitet mbrojtjeje dhe NJVM-ja e dokumenton mbrojtjen. Si bëhet kontabilizimi? Njihet kontrata forward si aktiv ose pasiv me vlerë të drejtë dhe ndryshimi i vlerës drejtë në PASH. Njihet ndryshimi i vlerës së drejtë të inventarit në PASH dhe si rregullim i vlerës kontabël neto të inventarit. Alternativa të tjera në diapozitivin në vijim... © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 12 – Test dhe diskutim Pyetja 15: Vijojnë alternativat për përgjigjen: Njihet kontrata forward si aktiv ose pasiv me vlerë të drejtë dhe ndryshimi i vlerës drejtë në të ardhurat e tjera të plota. Njihet ndryshimi i vlerës së drejtë të inventarit në të ardhurat e tjera të plota dhe si rregullim i vlerës kontabël neto të inventarit. Njihet kontrata forward si aktiv ose pasiv me vlerë të drejtë dhe ndryshimi i vlerës drejtë të kontratës forward në të ardhurat e tjera të plota. Nuk njihet ndryshimi i vlerës së drejtë të inventarit, sepse inventari matet me kosto. © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 16: Një instrument financiar i cili është caktuar si instrument mbrojtjeje matet gjithmonë me vlerën e drejtë në PASH sipas Seksionit 12? E vërtetë Jo e vërtetë © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 17: Njësia i mat instrumentet financiare që i ka emetuar, me: Kosto Vlerën e tregut të një instrumenti të ngjashëm Vlerën e drejtë të mjeteve monetare a të burimeve të tjera të arkëtuara ose të arkëtueshme © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 18: Në bilanc, njësia e paraqet interesin jo- kontrollues në filialet e konsoliduara: Brenda kapitalit neto Brenda pasiveve Midis pasiveve dhe kapitalit neto Mundësi zgjedhjeje e politikës kontabël (a) ose (c) më lart (zgjidhja duhet të zbatohet në mënyrë konsekuente nga viti në vit) © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 19: Më 20/12/X4, NJVM-ja A ka votuar për ndarjen e aksioneve të veta të zakonshme në raport një me dy duke filluar nga data 15/1/X5. Kapitali neto i NJVM-së... do të zmadhohet më 20/12/X4 do të zmadhohet më 15/1/X5 do të zvogëlohet më 20/12/X4 do të zvogëlohet më 15/1/X5 nuk do të ndryshojë si pasojë e ndarjes së aksioneve © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 20: NJVM-ja A i ka emetuar 100 aksione Aksionarit X në vitin 20X2 me 50 për aksion. NJVM-ja A ia ka riblerë këto aksione X-it me 45 për aksion, në muajin shtator 20X4. Cila është e vërtetë? Kapitali neto i NJVM-së A do të zmadhohet si pasojë e riblerjes së aksioneve Kapitali neto i NJVM-së A do të zvogëlohet si pasojë e riblerjes së aksioneve NJVM-ja A njeh fitim neto prej 500 në PASH në shtator 20X4 NJVM-ja A e shtyn në kohë fitimin neto prej 500 dhe e njeh në PASH vetëm atëherë kur rishiten aksionet, nëse rishiten © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 21: Në 20X6 NJVM-ja A ka blerë 80% të aksioneve të X-it me 600.000. Janë përgatitur pasqyrat financiare për vitin 20X6, X7 dhe X8. A-ja ka shitur një të katërtën e aksioneve që mban te X-i në vitin 20X9 me 250.000 (pra tani është pronare me 60%). Cila është e vërtetë? NJVM-ja A njeh fitim neto prej 100.000 nga shitja. NJVM-ja A e rivlerëson pronësinë e vet me vlerën e drejtë (250.000 / 0,25 x 3/4 = 750.000) dhe njeh fitim neto (750.000 – 450.000 = 300.000) në PASH. Njësoj si në “b” por e njeh fitimin neto në të ardhurat e tjera të plota. Nuk njeh fitim, vetëm një rregullim në kapitalin neto. © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 22: Në 20X6 NJVM-ja A ka blerë 40% të aksioneve të X-it me 500.000. Ka përdorur metodën e kostos. Në 20X9 NJVM-ja A ua ka shpërndarë si dividendë këto aksioneve aksionarëve të vet, në mënyrë përpjesëtimore. Në atë kohë: Vlera e drejtë e aksioneve të X-it është 1.200.000. Nëse NJVM-ja A do të kishte përdorur metodën e kapitalit neto, vlera kontabël do të kishte qenë 800.000. Cila është e vërtetë? Alternativat në diapozitivin në vijim... © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 22: Zgjedhjet për përgjigjen... NJVM-ja A njeh fitim neto prej 300.000 nga shpërndarja. NJVM-ja A njeh fitim neto prej 700.000 nga shpërndarja. NJVM-ja A njeh fitim neto prej 280.000 nga shpërndarja. Shpërndarja është transaksion i kapitalit neto me aksionarët, dhe nuk njihet asnjë fitim apo humbje neto. © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Seksioni 22 – Test dhe diskutim Pyetja 23: 1/1/X1 NJVM-ja A emeton me vlerë nominale një obligacion të konvertueshëm 10-vjeçar me 5%. Vlera nominale dhe e maturimit = 100.000. Pa element konvertimi, NJVM-ja A do të kishte paguar 12%. Cila është e vërtetë? Pasivi për obligacione më 31/12/X1 i paraqitur në bilanc do të jetë 100.000 Pasivi për obligacione më 31/12/X1 i paraqitur në bilanc do të jetë më i madh se 100.000 Shpenzimet për interesin për vitin X1 do të jenë më të mëdha se 5.000 Shpenzimet për interesin për vitin X1 do të jenë më të vogla se 5.000 Shpenzimet për interesin për vitin X1 do të jenë 5.000 © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

Pyetje ose komente? Nxiten anëtarët e BSNK-së dhe punonjësit e saj të shprehin mendimet individuale të tyre. Mendimet e shprehura në këtë prezantim janë të prezantuesit. Qëndrimet zyrtare të BSNK-së për çështjet kontabël vendosen vetëm pas zhvillimit të një procesi të drejtë dhe diskutimi të gjerë. © 2011 Fondacioni i SNRF-ve | 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org

22 Ky prezantim mund të modifikohet herë pas here. Versionin më të fundit mund ta shkarkoni në: http://www.ifrs.org/IFRS+for+SMEs/SME+Workshops.htm Kërkesat kontabël të zbatueshme për njësitë e vogla dhe të mesme (NJVM) parashikohen në Standardin Ndërkombëtar të Raportimit Financiar (SNRF) për NJVM-të, i publikuar nga BSNK në korrik 2009. Fondacioni i SNRF-ve, autorët, prezantuesit dhe publikuesit nuk pranojnë asnjë përgjegjësi për humbjen që mund t’u shkaktohet personave të cilët veprojnë ose nuk veprojnë në bazë të materialit të këtij prezantimi në PowerPoint, pavarësisht nëse kjo humbje është shkaktuar nga pakujdesia apo jo. © 2011 Fondacioni i SNRF-ve. 30 Cannon Street | London EC4M 6XH | UK | www.ifrs.org 22