Reproduction Techniques in Animals تکنیک های تولید مثلی در دام Reproduction Techniques in Animals Presented by: A. Riasi Ph. D. in animal nutrition and Physiology http://riasi.iut.ac.ir

تکنیک های مهار فعالیت های تولید مثلی Prohibition of Reproduction تکنیک های مهار فعالیت های تولید مثلی Prohibition of Reproduction

1- اهمیت آشنایی با روش های مهار فعالیت تولید مثلی اهداف این جلسه: 1- اهمیت آشنایی با روش های مهار فعالیت تولید مثلی 2- روش ایجاد مانع برای پنیس 3- روش تغییر مسیر خارج شدن پنیس 4- روش های جراحی و غیر جراحی اخته کردن دام نر 5- وازکتومی 6- روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی برای مهار تولید مثل 7- روش های درمان هورمونی

1- مدیریت بهتر تولید مثل در گله اهمیت مهار فعالیت های تولید مثلی در دام 1- مدیریت بهتر تولید مثل در گله 2- جلوگیری از گسترش بیماری های تولید مثلی در گله 3- افزایش بازده غذایی و بازده رشد 4- بالابردن کیفیت لاشه

2- تغییر مسیر خارج شدن پنیس 3- اخته کردن حیوان روش های مهار فعالیت تولید مثلی الف) در دام های نر: 1- ایجاد مانع برای پنیس 2- تغییر مسیر خارج شدن پنیس 3- اخته کردن حیوان 4- قطع مجرای واز دفران (وازکتومی) 5- روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی

ب) در دام های ماده: 1- مصرف خوراکی استات ملن ژسترول 2- استفاده از کپسول های کاشتنی پروژسترون

بیشتر در گله های گوسفند و بز کاربرد دارد. روش ایجاد مانع برای پنیس بیشتر در گله های گوسفند و بز کاربرد دارد. یک لوله پلاستیکی در محل سوراخ خروج پنیس نصب می شود. راه دیگر نصب سینه بند پارچه ای در زیر شکم است. در این روش حیوانات نر بتدریج تمایل جنسی خود را از دست داده و امکان استفاده از آنها برای فحل یابی کاهش می یابد.

تغییر مسیر خارج شدن پنیس از داخل غلاف از این حیوانات برای فحل یابی در گله می توان استفاده کرد و مراحل انجام این تکنیک بصورت زیر است: تزریق یک داروی آرام بخش و مهار حیوان بر روی میز جراحی تزریق زیر جلدی حدود 2 تا 3 میلی لیتر محلول لیدوکائین 10% در نقاط مختلف اطراف سوراخ طبیعی محل خارج شدن پنیس در زیر شکم تراشیدن مو یا پشم در ناحیه ی مورد نظر زیر شکم و سپس شستشو با آب صابون و ضد عفونی با الکل یا بتادین

برش پوست و ایجاد یک سوراخ جدید در پوست شکم بفاصله ی 10 تا 20 سانتی متر در سمت راست یا چپ سوراخ قبلی دوختن پوست جداشده با نخ جراحی در محل سوراخ قبلی عبور یک میله ی بلند جراحی از سوراخ جدید و ایجاد یک مسیر تا محل غلاف پنیس مصرف آنتی بیوتیک های تزریقی برای جلوگیری از بروز عفونت ها مراقبت از زخم ها تا اطمینان از بهبودی کامل

برتری های روش تغییر مسیرخارج شدن پنیس در مقایسه با روش ایجاد مانع : 1- در هنگام تلاش برای جفت گیری پنیس از غلاف خود خارج می شود اما بدلیل انحراف به واژن حیوان ماده وارد نمی شود. 2- حیوان نر تمایل جنسی خود را از دست نمی دهد. 3- در هنگام تلاش برای جفت گیری حیوان نر احساس درد ندارد. 4- خطر انتقال بیماری های تولید مثلی در گله کاهش می یابد.

اخته کردن عبارتست از جداکردن بیضه ها و اپیدیدیمس ها از بدن حیوان. اخته کردن (Castration) اخته کردن عبارتست از جداکردن بیضه ها و اپیدیدیمس ها از بدن حیوان. روش معمول اخته کردن در حیوانات مزرعه ای جراحی ساده و خارج کردن بیضه ها از کیسه ی بیضه است. گاهی استفاده از پنس بردیزو و حلقه ی لاستیکی برای اخته کردن حیوانات رایج تر است. فصل بهار یا اواخر پاییز زمان مناسبی برای اخته کردن است. بهتر است قبل از اخته کردن، حیوان بر علیه بیماری کزاز واکسینه شود.

هدف های اجرای آن عبارتند از: ممانعت از فعالیت تولید مثلی حیوان نر بهبود بازده پرواربندی مهار حالت تهاجمی حیوان نر و کارکردن آسان تر با آن. روش های اخته کردن عبارتند از: روش جراحی استفاده از پنس بردیزو استفاده از حلقه ی لاستیکی

مراحل اخته کردن با روش جراحی: تزریق یک داروی آرام بخش و سپس خواباندن و مهار کردن حیوان بر روی زمین تزریق حدود یک میلی لیتر لیدوکائین در اطراف پوست بیضه شستشوی اسکروتوم با آب و صابون و ضدعفونی آن با الکل یا بتادین هدایت بیضه ها به سمت بالا با یک دست و برش بخش پایینی اسکروتوم باندازه ی یک سوم قطر یا ایجاد برش در پهلوی راست و چپ اسکوتوم بیرون راندن جداگانه ی هر یک از بیضه ها به خارج از اسکروتوم استفاده از پنس اماسکولاتور برای فشردن بند بیضه

بریدن بند بیضه از زیر پنس و جدا کردن بیضه ها و اپیدیدیمیس ها دوخت محل برش با نخ جراحی تزریق آنتی بیوتیک و مراقبت های بهداشتی تا بهبودی کامل زخم

مراحل اخته کردن با پنس بردیزو:

مراحل اخته کردن با حلقه لاستیکی:

Small Ruminant Research, 84: 61-64 (2009)  Hypertrophic (1) and atrophic (3) testes recovered after orchiectomy. Small Ruminant Research, 84: 61-64 (2009)

Small Ruminant Research, 84: 61-64 (2009) Section of atrophic testis showing seminiferous tubules devoid of spermatogonial cells and calcification of the necrotic tubules (10×). Small Ruminant Research, 84: 61-64 (2009)

مراحل انجام عمل وازکتومی عبارتند از: قطع مجرا وازدفران (Vasectomy) مراحل انجام عمل وازکتومی عبارتند از: تزریق آرام بخش و مهار حیوان در یک جایگاه مناسب تزریق لیدوکائین زیر جلدی در اطراف بیضه ها و بی حسی موضعی شستشو و ضدعفونی کردن اسکروتوم از محل اتصال آن به زیر شکم تا پایین ایجاد برش کوچک (بطول 1 تا 2 سانتی متر) در محل بند بیضه پیدا کردن مجاری وازدفران و بستن آنها با نخ جراحی قطع کردن مجاری وازدفران با تیغ جراحی دوختن پوست بند بیضه تزریق آنتی بیوتیک به حیوان و مراقبت های روزانه تا بهبودی کامل زخم

روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی در روش های شیمیایی مهار فعالیت تولید مثلی حیوانات نر، یک ترکیب سمی بداخل بافت پارنشیمی بیضه ها تزریق می شود. در روش های ایمینولوژیکی با تزریق داروهای ضد بارداری، تولید آنتی بادی بر علیه هورمون GnRH تحریک می شود. در روش های ایمینولوژیکی خطر بروز بیماری های موضعی یا سیستمیک افزایش می یابد.

مراحل کار: روش های درمان هورمونی در حیوانات ماده 1- مصرف خوراکی یک نوع پروژسترون سنتتیک بنام استات ملن ژسترول (MGA) بطور موثری فحلی و تخمک اندازی را در تلیسه های نژاد گوشتی کاهش داده و نرخ رشد و افزایش وزن را به میزان 10 درصد افزایش می دهد. 2- نوع دیگر پروژسترون سنتتیک بنام نورژستومت ساخته شده است که همانند MGA 100 تا 200 برابر مقاوم تر از پروژسترون است و آنرا بصورت کپسول های کاشتنی در زیر پوست گوش مورد استفاده قرار می دهند.

روش های درمان هورمونی در حیوانات ماده