Lehninger Principles of Biochemistry David L. Nelson and Michael M. Cox Lehninger Principles of Biochemistry Fourth Edition Chapter 21: Lipid Biosynthesis Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesteról er nauðsynlegur hluti frumuhimnu í dýrum Hlutverk kólesteróls Kólesteról er nauðsynlegur hluti frumuhimnu í dýrum og hefur áhrif á fljótanleika himnunnar Það dregur úr fljótanleika þeirra Kólesteról er ekki í frumuhimnum baktería og næstum ekkert í innri himnu mítókondría Það er forstig margra sterahormóna Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Gallsölt eru afleiður kólesteróls Þau auðvelda meltingu og frásog fituefna og útskilnað torleystra efna með galli Kólesteról fullsundrast ekki í líkamanum Myndun gallsalta er útskilnaðarleið kólesteróls úr líkamanum Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Bygging kólesteróls og stera Kólesteról er gert úr 4 hringum, A, B, C og D, sem liggja í plani Kolefnisatóm sterakjarnans eru númeruð Viðskeytihópar eru tengdir í -stöðu (undir plani hringsins) eða -stöðu (yfir plani hringsins) A og B hringir tengjast trans (hringirnir liggja í plani) eða cis (hringirnir mynda horn) Í gallsöltum er cis-tenging, og því eru þær sameindir ögn sveigðar Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesteról er smíðað úr asetýl-CoA Smíð kólesteróls Kólesteról er smíðað úr asetýl-CoA Hvert kolefnisatóm er annaðhvort komið frá meþýlhóp eða karboxýlhóp asetats Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Skipta má kólesterólsmíð í fjögur stig: 1) asetat (3x2 C-atóm) mevalónat (6 C-atóm) 2) mevalónat (6 C-atóm) virkjað ísópren (5 C-atóm) 3) virkjað ísópren (6x5 C-atóm) skvalen (30 C-atóm) 4) skvalen (30 C-atóm) kólesteról (27 C-atóm) Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Mevalónat er millistigsefni í smíð ísópreneiningarinnar 1) 3xasetat (3x2 C-atóm) mevalónat (6 C-atóm) Mevalónat er millistigsefni í smíð ísópreneiningarinnar Mevalónat er myndað úr 3-hýdroxý-3-meþýlglútarýl-CoA, HMG-CoA, (3 asetatseiningar) 3-hýdroxý-3-meþýlglútarýl-CoA er einnig millistigsefni við smíð ketónefna, en þá klofnar það í mítókondríum í asetýl-CoA og asetóasetat Kólesterólsmíð gerist í frymi og 3-hýdroxý-3-meþýlglútarýl-CoA afoxast í mevalonat Myndun mevalónats er lykilskref í kólesterólsmíð, hvött af HMG-CoA redúktasa Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Mevalónat bætir á sig fosfathópum, dekarboxýlerast 2) mevalónat (6 C-atóm) virkjað ísópren (5 C-atóm) Mevalónat bætir á sig fosfathópum, dekarboxýlerast og myndar ísópentenýlpýrófosfat Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Ísópentenýlpýrófosfat er virkjuð ísópreneining með 5 kolefnisatóm 3) 6xvirkjað ísópren (6x5 C-atóm) skvalen (30 C-atóm) Ísópentenýlpýrófosfat er virkjuð ísópreneining með 5 kolefnisatóm Ísópentenýlpýrófosfat tengist síðan saman í skvalen (C5 C10 C15 C30) Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Skvalen er millistigsefni í kólesterólsmíð 4) skvalen (30 C-atóm) kólesteról (27 C-atóm) Skvalen er millistigsefni í kólesterólsmíð Skvalen er ómettað kolvetni (hydrocarbon) með 30 Catóm, gert úr 6 ísópreneiningum (C5) Skvalen hringast upp og myndar lanósteról sem myndar að lokum kólesteról Unnt er að sjá niðurröðun ísópreneininga í kólesteróli við gaumgæfilega skoðun á kólesterólsameindinni ef uppruni kolefnisatóma er sýndur Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Figure 25-56 The 19-reaction conversion of lanosterol to cholesterol. Page 952 Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Flutningur fituefna í blóði Kólesteról og önnur fituefni eru flutt milli vefja með fitupróteinum (lípópróteinum) Kólesteról er afar torleyst í vatni og kólesterólesterar enn torleystari Fituprótein (lipoproteins) auka leysanleika kólesteróls í blóði u. þ. b. þúsundfalt Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Fituprótein eru flokkuð eftir eðlisþyngd: Chylomicron Mjög eðlislétt fituprótein (VLDL) Eðlislétt fituprótein (LDL) Eðlisþung fituprótein (HDL) Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Hvert þeirra hefur einkennandi fitu- og próteinþætti Hvert þeirra hefur ákveðið hlutverk í flutningi fituefna Á ytra borði dæmigerðs fitupróteins eru próteinhlutinn (apóprótein), kólesteról og fosfólípíð Inni í lípópróteinsameindinni eru þríasýlglýseról og kólesterólesterar Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Flutningssameindir fituefna Chylomicron Flytja þríglýseríð og kólesteról frá görn til lifrar VLDL Flytja þríglýseríð frá lifur til vöðva og fituvefja LDL Flytja kólesteról frá lifur til vefja HDL Flytja kólesteról frá vefjum til lifrar og útskilnaðar með galli Albúmin Flytur óbundnar fitusýrur Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
LDL-viðtaki á frumum er mikilvægur í stýringu kólesterólefnaskipta Viðtakinn binst LDL sem fer inn í frumuna og þar losnar kólesteról frá í lýsósómum Til eru margar tegundir arfgengra kvilla þar sem eiginleikar lípópróteina raskast Skortur á LDL-viðtaka veldur hækkuðu kólesteróli í blóði og æðakölkun (atherosclerosis) Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Stýring kólesterólsmíðar 1) Kólesterólsmíð er stýrt með genatjáningu Sterol regulatory-element binding protein er tengt próteinasanum SCAP (cleavage activating protein) í viðurvist stera og umritun gerist ekki 2) Kólesteról í fæðu dregur úr kólesterólsmíð með því að hemja virkni HMG-CoA redúktasa 3) Lyf sem líkjast HMG-CoA (statín) eru notuð til að hindra kólesterólsmíð Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Niðurbrot og útskilnaður kólesteróls Kólesteról og aðrir sterar brotna ekki niður í líkamanum Kólesteról er forstig gallsalta Gallsöltin eru virkir detergentar og auðvelda meltingu og frásog fituefna Gallsöltin eru líka nauðsynleg við útskilnað kólesteróls og bilirúbíns með galli Kólesteról getur fallið út í galli eða gallgöngum og myndað gallsteina Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Ísópren sem forstig lífsameinda Mörg náttúruefni, t. d. litar- og ilmefni í plöntum, og gúmmí eru smíðuð úr ísópreneiningum Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð
Kólesterólsmíð Kólesterólsmíð