Tamaid i Gnoi Cil Dysgu am… Dir Uwchradd

Dinesydd Byd-eang Gweithgar! Dysgu Meddwl Gweithredu

Ein hamcanion dysgu: Deall pam fod tir yn bwysig, a phwy sydd â’r mwyaf o reolaeth drosto Adnabod effaith prynu ardaloedd mawr o dir Archwilio materion tegwch, grym a chynaladwyedd.  

Pe bai gennych dir, beth fyddech chi’n ei wneud? -

Mater pwysig: dim digon o dir? Yn Guatemala, wyddoch chi mai 8% o ffermwyr sydd berchen bron i 80% o’r tir? 8% o ffermwyr berchen cymaint â hyn o dir. Mae gan weddill y ffermwyr cymaint â hyn o dir.

Dirgelwch… Drwy Garedigrwydd Llyfrgelloedd Prifysgol Texas , Prifysgol Texas yn Austin Yn 2009, penderfynodd llywodraeth Tanzania roi terfyn ar werthu tir ar gyfer datblygu biodanwydd. Roeddent am ymchwilio ac ystyried a oedd hyn yn beth da neu beidio.   Pam dewis gwneud hyn yn eich barn chi? Ceisiwch ddatrys y dirgelwch!

Dirgelwch… Meddyliwch bedd fyddai cyflwyniad, canol a diweddglo’r stori Cardiau Cyflwyniad Cardiau Canol Cardiau Diweddglo I’ch helpu i ddarganfod pa ddarnau o wybodaeth sydd yn helpu i osod y cyd-destun, pa ddarnau o wybodaeth sydd yn cysylltu pethau a’i gilydd a beth sydd yn edrych fel diweddglo. Efallai y byddai edrych ar bethau fel dyddiadau a geiriau cyswllt yn helpu. Dechreuwch drwy eu gosod yn y categoriau uchod (cyflwyniad, canol a diweddglo) ac yna penderfynwch ar yr union drefn. Ystyriwch yr hyn sy’n digwydd ar ddechrau, canol a diwedd y stori. Cardiau dechrau Cardiau canol Cardiau diwedd Meddyliwch pa fath o wybodaeth sy’n helpu i osod yr olygfa, pa fath o wybodaeth sy’n cysylltu pethau gyda’i gilydd, a beth sy’n edrych fel diweddglo. Gall fod yn ddefnyddiol edrych ar ddyddiadau a chysyllteiriau. Dechreuwch drwy eu gosod mewn categorïau, ac yna penderfynwch ar yr union drefn.

Biodanwyddau Tanzania © Aubrey Wade/Oxfam © Aubrey Wade/Oxfam © Aubrey Wade/Oxfam Ffynhonnell: Land Matrix Partnership © Aubrey Wade/Oxfam © Aubrey Wade/Oxfam

Trafodaeth Cyfarfod y Pentref: A ddylid parhau i werthu tir? Oes modd cyfaddawdu…? Ffynhonnell: http://www.howwemadeitinafrica.com/ © Aubrey Wade/Oxfam © Aubrey Wade/Oxfam © Aubrey Wade/Oxfam

Beth yw’ch barn chi? Pwy sy’n elwa fwyaf o’r math hwn o fuddsoddiad? Pa broblemau tymor hir sy’n codi? Pwy oedd yn cefnogi’r defnydd hwn o’r tir? Pam hynny? Pwy sy’n ennill a phwy sy’n colli? Pam? A yw buddsoddiad tir o’r math hwn yn deg?

Cwestiynau… Ystyriwch y syniadau allweddol hyn… Tegwch Cynaladwyedd Grym Grym

Sicrhau newid… Pwy oedd â’r grym i benderfynu beth fyddai’n digwydd i’r tir? Pa grŵp â llawer o rym oedd yn gofyn am y tir? Felly pwy sy’n medru NEWID y ffordd mae tir yn cael ei ddosrannu, ac amddiffyn ffermwyr bach? Llywodraethau sy’n medru deddfu Busnesau sy’n medru ystyried hawliau defnyddwyr tir a gwneud penderfyniadau moesegol Y cyhoedd sy’n medru dweud wrth lywodraethau a busnesau beth yw eu dymuniad

Sicrhau newid… Os oes un gennych, llenwch ran o’ch siart wal! (need to cut English wallchart and paste Welsh version)

Class for change A phan fyddwch wedi dysgu am y system fwyd, wedi meddwl sut y gall newid, ac wedi cynllunio a gweithredu eich hun, rhannwch yr hyn a ddysgwyd ar www.classforchange.org Gofod ar gyfer dinasyddion byd-eang gweithgar! Dysgu Meddwl Gweithredu Rhannu

Telerau ac amodau Hawlfraint © Oxfam GB   Gallwch ddefnyddio’r adnoddau a ddarperir at ddibenion addysgiadol. Sicrhewch fod y ffordd yr ydych yn defnyddio’r deunydd yn gyson gyda’r holl wybodaeth cyd-destun a ddarperir, ac mae angen cydnabod unrhyw luniau a ddefnyddir gyda’r awdur a enwir ac Oxfam. Mae’r holl wybodaeth berthnasol i’r lluniau hyn yn perthyn i ddyddiad ac amser gwaith y prosiect.