დივიდენდები და სხვა გასავლები გრიგოლ მოდებაძე g.modebadze@agruni.edu.ge

18.1 სხვადასხვა სახის დივიდენდები ბევრი კომპანიები იხდიან რეგულარულ დივიდენდებს სახელმწიფო კომპანიები იხდიან კვარტალურად. შეიძლება ფირმებმა გადაიხადონ დამატებითი დივიდენდები. იშვიათად რომ მოხდეს დივიდენდების ლიკვიდაცია. კომპანიები ხშირად გასცემენ დივიდენდებს აქციების სახით. ფირმა არ გასცემს ნაღდ ფულს. ფირმა ზრდის აქციების რაოდენობას. ზოგიერთი ფირმა დივიდენდს გასცემს საჩუქრის სახით. Wrigley’s Gum აგზავნის კევების დიდ ყუთს. Dundee Crematoria აქციონერებს თავაზობს ფასდაკლებულ კრემატორიას .

18.2 ფულადი დივიდენდის სტანდარტული მეთოდი Cash Dividend - ნაღდი ფულის გადახდა ფირმის აქციონერებისათვის Ex-Dividend Date - თარიღი რომელიც განსაზღვრავს აქციონერს ეკუთვნის თუ არა დივიდენდი Record Date – თარიღი რომლის მიხედვითაც ფირმა განსაზღვრავს აქციონერების რაოდენობას 5

ფულადი დივიდენდის გაცემის პროცედურა ფულადი დივიდენდის გაცემის პროცედურა 25 Oct. 1 Nov. 2 Nov. 5 Nov. 7 Dec. … დეკლარირების დღე Cum-dividend Date Ex-dividend Date Record Date გადახდის დღე Declaration Date: დირექტორების სხდომა ახდენს დივიდენდების დეკლარირებას Cum-Dividend Date: აქციების მფლობელები ჯერ კიდევ იღებენ დივიდედს. Ex-Dividend Date: აქციების გამყიდველი ინარჩუნებს დივიდედს. Record Date: კომპანია აქვეყნებს სიას თუ ვინ მიიღებს დივიდედს

ფასის ქცევა სრულყოფილ პირობებში აქციის ფასი ეცემა დივიდენდის ოდენობით ex-dividend პერიოდისათვის. -t … -2 -1 0 +1 +2 … $P $P - div ფასი ეცემა დივიდენდის სიდიდით Ex-dividend Date გადასახადები ართულებენ ოდნავ საქმეს . გამოკვლევებმა აჩვენა რომ ფასი დივიდენდის სიდიდეზე ნაკლებად ეცემა და ეს თავს იჩენს რამოდენიმე წუთის განმავლობაში ex-date -ის დროს.

18.3 ინდეფერენტულობა დივიდენდის გაცემის წესებს შორის 18.3 ინდეფერენტულობა დივიდენდის გაცემის წესებს შორის დამარწმუნებელი არგუმენტების მოყვანაა შესაძლებელი იმის საჩვენებლად რომ დივიდენდის გაცემის ტიპს მნიშვნელობა არ აქვს იქიდან გამომდინარე რომ ინვესტორებს არ ჭირდებათ დივიდენდები იმისათვის რომ აქციები გადააქციონ ფულად, შესაბამისად ისინი არ გადაიხდიან დიდ ფულს ისეთი კომპანიის აქციებში რომებიც იძლევიან დიდ დივიდენდებს აქედან გამომდინარე დივიდენდების გაცემის წესები გავლენას ვერ ახდენენ ფირმის ღირებულებაზე

Homemade Dividends homemade dividends Cash from dividend $160 Bianchi Inc. აქციის ფასია $42 და იხდის $2 დივიდენდს Bob ფლობს 80 ცალ აქციას და სურს $3 დივიდენდი. Bob’s homemade dividend სტრატეგია: გაყიდოს 2 ex-dividend აქცია homemade dividends Cash from dividend $160 Cash from selling stock $80 Total Cash $240 Value of Stock Holdings $40 × 78 = $3,120 $3 Dividend $240 $0 $39 × 80 = $3,120

დივიდენდების გაცემის წესის არალერევანტურობა წინა მაგალითში ბობს ქონდა $3,360 -ის სიმდიდრე: $3 დივიდენდის მიღების შემდეგ მისი სიმდიდრე ისევ $3,360-ია: $2 დივიდენდის და 2 ex-dividend აქციის გაყიდვის შემდეგ, სიმდიდრე ისევ $3,360-ია: 19

დივიდენდები და საინვესტიციო პოლიტიკა ფირმამ არასოდეს არ უნდა თქვას უარი დადებით NPV-ს მქონე პროექტზე რომ გაზარდოს დივიდენდები. დიდვიდენდების გაცემის პოლიტიკის არარელევანტურობის არგუმენტია ის რომ ინვესტიციების გადაწყვეტილებები უფრო ადრე მიიღება და არ არის დამოკიდებული დივიდენდების პოლიტიკაზე

18.4 აქციების გამოსყიდვა დივიდენდების გაცემის მაგივრად ფირმამ შეიძლება გამოისყიდოს საკუთარი აქციები ამ ბოლო დრო აქციების გამოსყიდვა გახდა მნიშვნელოვანი საშუალება რომ განაწილებულ იქნას შემოსავლები აქციონერებზე.

აქციების გამოსყიდვა vs. დივიდენდების გაცემა განვიხილოთ ფირმა რომელსაც სურს $100,000 განაწილება აქციონერებზე $10 = /100,000 $1,000,000 აქციის ფასი 100,000 აქციების რაოდენობა 1,000,000 Value of Firm Equity 850,000 Assets Other Debt $150,000 Cash sheet balance Original A. & Liabilities 15

აქციების გამოსყიდვა vs. დივიდენდების გაცემა თუ მოხდება $100,000 გაცემა დივიდენდის სახით მაშინ ბალნს ექნება შემდეგი სახე $9 = 00,000 $900,000/1 აქციის ფასი 100,000 აქციების რაოდენბა 900,000 Firm of Value Equity 850,000 Assets Other Debt $50,000 Cash dividend cash share per $1 After B. & s Liabilitie 16

აქციების გამოსყიდვა vs. დივიდენდების გაცემა თუ მოხდება $100,000 -ის გამოყენება აქციების შესაძენად , მაშინ ბალანს ექნება შშემდეგი სახე: Assets Li abilities & Equity C. After stock repurchase Cash $50,000 Debt Other Assets 850,000 900,000 Value of Firm აქციების რაოდენობა = 90,000 აქციის ფასი $900,000 / $10 17

აქციონერბის თავისუფლება ინარჩუნებს აქციების მაღალ ფასს აქციების გამოსყიდვა აქციონერბის თავისუფლება ინარჩუნებს აქციების მაღალ ფასს კარგია მათთვის ვინც ფლობს აქციებს განიხილება როგორც ფირმის ინვესტიცია (undervaluation) საგადასახადო სარგებელი

18.5 პერსონალური გადასახადები და დივიდენდები იმისათვის რომ მივიღოთ დივიდენდის გაცემის წესის არალერევანტურობა ამისათვის საჭიროა : არ გვქონდეს გადასახადები არ იყოს ტრანზაქციული დანახარჯები არ იყოს რაიმე სახის მოულოდნელობები ამერიკაში, დივიდენდებიც და კაპიტალური ამონაგებებიც იბეგრება მაქსიმალური გადასახადით 15%-ის ოდენობით. რადგან კაპიტალური ამონაგები შეიძლება გადავადებულ იქნას, საგადასახადო განაკვეთი დივიდენდზე უფრო დიდია ვიდრე ეფექტური განაკვეთი კაპიტალურ ზრდაზე The dividend and capital gains tax rates are subject to change at the discretion of Congress.

ფიმრბი არასაკმარისი ნაღდი ფულით Investment Bankers აქციების გამოშვების პირდაპირი ხარჯი დაემატება ამ ეფექტს Cash: stock issue Firm Stock Holders Cash: dividends Taxes ისეთ სიტუაციაში სადაც გვაქვს გადასახადები ფირმამ არ უნდა გამოუაშვან აქციები დივიდენდის გადასახდელად Gov.

ფირმები საკმარისი ნაღდი ფულით ზემოთ მოყვანილი არგუმეტები აუცილებელი არაა რომ ესადაგებოდეს ფირმას რომელსაც აქვს საკმარისი ნაღდი ფული დავუშვათ ფირმას აქვს 1 მილიონი ნაღდი ფული როდესაც აკუმულირებას გაუკეთებს ყველა დადებით NPV-ს მქონე პრო ექტებს. კაპიტალის ბიუჯეტირების პროექტების არჩევა (დაშვების თანახმად მათ აქვთ უარყოფითი NPV). სხვა კომპანიების შეძენა ფინანსური აქტივების შეძენა აქციების გამოსყიდვა

გადასახადები და დივიდენდები პირადი გადასახადის არსებობის შემთხვევაში: ფირმამ არ უნდა გამოუშვას აქციები რომ გადაიხადოს დივიდენდები. მენეჯერებმა უნდა გამონახონ ალტერნატიული საშუალებები რომ ფული დააბანდონ რათა შეამცირონ დივიდენდები. იქიდან გამომდინარე რომ პერსონალური გადსახადები ამცირებს დივიდენდებს , მიუხედავად ამისა ეს გადასახადები არაა ისეთი ძალის რომ აიძულოს ფირმა საერთოდ გააუქმოს დივიდენდები

18.6 რეალურ ცხოვრებაში ფირმები უპირატესობას ანიჭებენ მაღალ დივიდენდებს 18.6 რეალურ ცხოვრებაში ფირმები უპირატესობას ანიჭებენ მაღალ დივიდენდებს მიმდინარე შემოსავლების მისაღებად საჭირო სურვილები მოქმედებითი ფინანსები ის აიძულებს ინვესტორებს რომ იყვნენ დისციპლინირებულნი. საგადასხადო არბიტრაჟი ინვესტორებს შეუძლიათ შექმნან ისეთი მაღალი დივიდენდების პოზიცია რომ თავი აარიდონ გადასახადებს სისტემის დანხარჯები მაღალი დივიდენდები ამცირებენ თავისუფალ ფულის ნაკადებს.

18.7 კლიენტების ეფექტი ჯგუფი აქციის ტიპი დივიდენდების განაწილების სხვადასხვა პოლიტიკის კლიენტები შეიძლება დაჯგუფდნენ შემდეგნაირად ჯგუფი აქციის ტიპი High Tax Bracket Individuals Zero-to-Low payout Low Tax Bracket Individuals Low-to-Medium payout Tax-Free Institutions Medium payout Corporations High payout მას შემდეგ რაც კლიენტები კმაყოფილები დარჩებიან, ფირმები დივიდენდების პოლიტიკის შეცვლით ვეღარ შექმნიან ღირებულებას

18.8 რა ვიცით და რა არ ვიცით კორპორაციები ხშირად არ ცვლიან დივიდენდებს. ცოტა კომპანიები იხდიან დივიდენდებს. დივიდენდები აწვდიან ინფორმაციას ბაზარს. ფირმები ღირებულ პოლიტიკას უნდა ატარებდნენ: დივიდენდების გადახდის გამო უარი არ უნდა ვთქვათ დადებით NPV პროექტებზე. უარი უნდა ვთქვათ აქციების გამოშვებით დივიდენდების გადახდაზე . გამოვისყიდოთ აქციები თუ ფულის გამოყენების ძალიან მცირე ალტერნატივა არსებობს.

18.9 აქციებით გაცემული დივიდენდები ნაღდი ფულის მაგივრად გადავიხადოთ აქციით აქციების რაოდენობა იზრდება შედეგად, მცირე აქციეის გადახდა დივიდენდების მაგივრად 20 და 25%-ზე ნაკლები თუ ფლობთ 100 აქციას და კომპანიამ მოახდინა 10% დივიდენდის დეკლარირება, მაშინ თქვენ დამატებით მიიღებთ 10 აქციას . 20 და 25%-ზე მეტი აქციის გადახდა დივიდენდების სახით

აქციის ფასი ეცემა როდესაც ის იყოფა. აქციების გაყოფა აქციების გაყოფა - მსგავსია აქციებით დივიდენდების გადახდის, ოღონდ აქ პროცენტულად ნაწლდება აქციები მაგალითად 2 აქციის თითო-თითოდ გაყოფა ნიშნავს 100% დივიდენდს. აქციის ფასი ეცემა როდესაც ის იყოფა. www: Click on the web surfer icon to find out about upcoming stock splits and dividends

Quick Quiz What are the different types of dividends, and how is a dividend paid? What is the clientele effect, and how does it affect dividend policy irrelevance? What is the information content of dividend changes? What are stock dividends, and how do they differ from cash dividends? How are share repurchases an alternative to dividends, and why might investors prefer them?