مبانی مديريت زنجيره تامين شادی فروانی دکتر اویس باقری

2. تعاريف و مفاهيم، زنجيره تامين چيست؟ سرفصلها 1. تاريخچه و زنجيره ارزش 2. تعاريف و مفاهيم، زنجيره تامين چيست؟ 3. زنجيره ارزش، نقش تدارکات و اينترنت 4. مثالهای عملی برای بکارگيری اينترنت

تاریخچه در دو دهه 60 و 70 ميلادى، سازمانها به دنبال افزایش کارایی بودند. در دهه 80 ميلادى، انعطاف‌پذیری مطرح شد. در دهه 90 ميلادى، رويكردهاى زنجيره تامين و مديريت آن پا به عرصه وجود نهاد. 1960 1970 1980 1990 کارایی مدیریت زنجیره تامین انعطاف پذیری

تعریف تمام فعالیتهای موردنیازبرای ارائه یك محصول به مشتری نهایی بوده و مدیریت زنجیره تامین در واقع ، مدیریت این فعالیتها در زنجیره تامین است. مديريت زنجيره تامين (supply chain management) شامل هماهنگ ساختن توليد , موجودي و ترابري مابين اجزا يك زنجيره تامين  مي باشد تا بهترين تركيب ممكن از پاسخ دهي(responsiveness) و كارايي(efficiency) براي بازاري كه آن را تغذيه مي كند بدست آيد .

زنجيره تامين زنجيره تامين كليه فعاليّتهاي است كه تامين کنندگان موّاد اوّليه و يا خدمات را به توليد کنندگان محصول يا خدمات و نهايتا مصرف کنندگان يا مشتريها ارتباط ميدهد. چگونگي مديريت زنجيره تامين تاثير بسزايي در هزينه تمام شده خدمات و محصولات دارد. هر محصول زنجيره تامين مختص به خود دارد. زنجيره تامين معمولا چند سطحي است.

مديريت زنجيره تامين SCM ايجاد يک جريان قابل اطمينان در انتقال مواد، خدمات و اطلاعات از ابتدا تا انتها زنجيره تامين به بهترين روش ممكن هدف :‌ چه كالا - خدماتي را از كدام تامين كننده، به چه قيمت، به چه مقدار و در چه زماني تهيه نماييم؟؟ متغييرهاي تصميم: ‌کميت، کيفيت، قيمت، زمان تحويل

ارتباط با تامين کنندگان نحوه ارتباط با تامين كنندگان تاثير بسزايي در كيفيت و هزينه هاي تامين دارد. امروزه با توجه به پيشرفت فن آوري اطلاعات چگونگي مديريت زنجيره تامين تحولات وسيعي داشته است. ساير عوامل موثر: تاثيرات ملّي ميهني عوامل استراتژيک عوامل زيست محيطي

اهداف هدف هر زنجیره تامین،حداکثر کردن ارزش کل تولید شده است. هدف كوتاه مدت: افزايش بهره وري، كاهش موجودي و زمان سيكل كل هدف بلندمدت: افزايش رضايت مشتري، سهم بازار و سود براي همه سازمانهاي درگير در زنجيره تامين

طرح کلی زنجیره تامین روابط ميان خريدار و فروشنده شبكه تامين‌کنندگان نگرش زنجيره ارزش كه در آن زنجيره تامين شامل تمام فعاليت‌هاى مورد نياز براى ارايه يك محصول يا خدمت به مشترى نهايى است. بااين ديد، زنجيره تامين شامل سه حوزه تدارك (PROCUREMENT) توليد (PRODUCTION ) توزيع (DISTRIBUTION ) است .

اجزای اصلی مدیریت زنجیره تامین برنامه ریزی(Plan): این بخش استراتژیک مدیریت زنجیره تامین می‌باشد. منبع(Source): تامین کنندگان، تحویل و پرداخت، مدیریت انبار، بازبینی وانتقال تولید(Make): فعالیتهای لازم جهت تولید کنترل کیفی , بسته بندی و آماده سازی جهت ارسال ارسال(Deliver): تدارکات، روشهای حمل کالا به مشتری و پرداخت برگشت(Return): کالاهای معیوب

زنجیره تامین قطعات یدکی خودرو ایساکو سایپا یدک انبار تعمیرگاه 1 تعمیرگاه 2 تعمیرگاه 3 تولیدکننده X ایران خودرو سایپا تامین کننده مواد اولیه

زنجیره تامین قطعات یدکی خودرو هدف این زنجیره تولید و تامین قطعات خودرو می باشد تامین کنندگان مواد اولیه مانند آهن آلات و پلاستیک محصولات خود را به شرکت های تولید کننده قطعات خودرو می فروشند شرکت های تولید قطعات یدکی پس از تولید قطعات مورد نظر یا آنها را به شرکت های خودرو سازی ارسال کرده و یا برای پخش به عنوان قطعات یدکی در سطح بازار به انبار ها یا توزیع کنندگان می فروشند. در نهایت تعمیرگاه های از طریق انبار ها قطعات مورد نیاز خود را تامین خواهند کرد.

زنجیره تامین بلیط هواپیما هما ایران ایر بانک اطلاعاتی کشوری آژانس هواپیمایی 1 آژانس هواپیمایی 2 مشتری ماهان

زنجیره تامین خدمات حمل و نقل هوایی هدف این زنجیره تامین تهیه و توزیع بلیط های هواپیما در بازار می باشد بدین منظور شرکت های هواپیمایی تحت عنوان اولین لایه تامین کننده گان، ظرفیت هواپیما ها و زمان پرواز های خود را به بانک اطلاعاتی کشوری اعلام می نمایند آژانس های مسافرتی با مراجعه به این بانک از اطلاعات موجود استفاده کرده و در صورت مراجعه مشتریان، در صورت امکان و وجود بلیط، برای آنها بلیط صادر می کنند.

زنجيره ارزش و زنجيره تامين هر قدم از تهيه مواد اوليه تا ارائه محصول به مشتری را در بر می گيرد. هدف نهائی ارائه بیشترين ارزش به مصرف کننده نهائی است. زنجيره تامين فعاليتهائی که مواد خام و قطعات نيمه مونتاژ را به عمليات توليدی برساند. اين دو تعبير به جای يکديگر به کار گرفته می شود.

فرآيندها و انواع زنجيره تامين

فرآیندهای اصلی مدیریت زنجیره تامین مديريت اطلاعات مديريت لجستيك (Logistic) مديريت روابط(Relationship Management) مديريت اطلاعات : گردش مناسب و انتقال صحيح اطلاعات هماهنگى در فعاليتها سرعت، دقت، كيفيت مديريت اطلاعات در بخش‌هاى مختلفى تاثيرگذار خواهد بود.

فرآیندهای اصلی مدیریت زنجیره تامین مديريت لجستيك لجستک قسمتی از زنجیره تامین است که ارزش زمان و مکان را به زنجیره می افزاید.  مديريت روابط مهم‌ترين بخش مديريت زنجيره تامين رفتارهاي بين طرفين درگير ارتباط مطمئن ميان شركا، توسعه اطمينان و اعتماد

انواع مدلهای تجاری زنجیره تامین ساخت تجمعي براي ذخيره كردن ذخيره كردن مستمر ساخت براي سفارش مونتاژ كانالي زنجيره تامين جهاني

سود آوری زنجیره تامین سودآوری زنجیره تامین ((Supply Chain Profitability کل سودی است که میان همه مراحل زنجیره تامین تسهیم می شود. مدیریت زنجیره تامین به جای انتقال دادن هزینه ها به بخش های بالایی یا پایینی زنجیره، جریان را در کل زنجیره بهینه می‌سازد و با تفکر مشارکتی کل زنجیره را بهبود می‌دهد.

مشارکت(Partnership) در زنجیره تامین نبود همکاری یا ضعف همکاران در طول زنجیره تامین می تواند مشکلات متعددی برای کل زنجیره تامین و اجزاء ان ایجاد نماید: سرمایه گذاری بیش از حد در موجودی ضعف در خدمات مشتری از دست دادن درآمدها برنامه های نادرست برای ظرفیت ها برنامه های حمل و نقل ناکارا برنامه های تولید نادرست

فن‌آورى اطلاعات و مديريت زنجيره تامين ارتباط به موقع و كامل بين همه عناصر زنجيره براى اطلاع از نيازهاى مشترى و ميزان تامين نيازها از ضروريات زنجيره است. شبكه هاى اكسترانت و اينترنت سیستم های فن اوری اطلاعات در مدیریت زنجیره تامین

جايگاه مديريت زنجيره تامين در پياده‌سازى تجارت الكترونيك توليد كننده خود خريدار كالا از تامين كنندگان خود و فروشنده كالايى جديد به خريداران خود است يكى از عناصر مهم مديريت زنجيره خودكارسازى امر خريد و فروش بين اعضاى زنجيره است.

کسب و کار الکترونيک و زنجيره تامين صرفه جوئی در هزينه ها و کاهش قيمت. کاهش يا حذف نقش واسطه ها. کوتاه کردن پاسخ زنجيره و زمان مبادلات حضور گسترده تر و افزايش قابليت ديده شدن برای شرکتها. انتخاب های بيشتر و اطلاعات بيشتر برای مشتريان

کسب و کار الکترونيک و زنجيره تامين بهبود خدمات به علت دسترسی آنی به خدمات گردآوری و تجزيه و تحليل اطلاعات قابل ملاحظه از مشتريان و ترجيحاتشان ايجاد شرکتهای مجازی بوجود آمدن فضای رقابت برای شرکتهای کوچک دسترسی جهانی به بازارها، تامين کنندگان و کانالهای توزيع

موانع پياده‌سازي مدیریت زنجیره تامین تعدد مراكز تصميم گيرى عدم اطمينان زنجيره تامين از پيش بيني تقاضا عدم اطمينان زنجيره تامين از زمانهاي تحويل زمان طولاني پاسخ‌دهي ابداعات کم پيچيدگي: زنجيره تامين يک شبکه پيچيده است. تطبيق عرضه و تقاضا سخت است. بي‌ثباتي‌هاي سيستم در طول زمان يک مساله مهم است. تعداد زيادي از زنجيره‌هاي تامين، جديد هستند و درک روشني از موضوعات مربوطه وجود ندارد.

موانع پياده‌سازي مدیریت زنجیره تامین عدم هماهنگي؛ يك بخش شركت با ديگر بخشها ارتباط خوبي ندارد. مشکل بودن هماهنگ‌سازي حاصل کار مي‌تواند موجودي زياد، از مدافتادگي زياد، واکنش ضعيف به تغييرات و ابداعات کم باشد. اثر شلاق گاوی (The Bull Whip Effect)؛ تغييرات نامنظم در سفارشات

اثر شلاق‌گاوي (Bullwhip Effect) لايه 2 تامين کنندگان لايه 1 توليدکننده توزيع کننده مشتريان سفارش (موجوديهای بزرگتر) اندازه موجودی =

اثر شلاق‌گاوي (Bullwhip Effect)

اقداماتي براي مقابله با اثر شلاق‌گاوي کاهش نوسان در تقاضا قيمت‌هاي پايين روزانه کاهش زمان‌هاي تحويل سفارش و زمان تحويل اطلاعات شرکاي استراتژيک/تغيير نقش‌ها آسان‌سازي دسترسي و تقسيم اطلاعات تقسيم نقش‌ها حذف قماربازي در مواقع کمبود اقدامات متقابل دسته بندي سفارشات اقدام متقابل عدم دقت در پيش بيني تقاضا سياست‌هاي مستقل بازگشتي کاهش عدم قطعيت‌ها متمرکز کردن اطلاعات تقاضا

نتيجه‌گيرى بخش خرید سازمانها در افزايش كارآيى و اثربخشى آنها موثر است. برنامه ريزى استراتژيك خريد و ارزیابی مستمر عملکرد تامین کنندگان بهینه سازی سودآوری در تمامی بخشها زنجیره تامین استفاده مناسب از مدلهای پیاده سازی زنجیره تامین توسعه و بهبود روابط تامین کنندگان ایجاد رویکرد مشارکتی در زنجیره تامین توسعه فناورى اطلاعات و كسب و كار الكترونيك

معرفی پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با مدیریت زنجیره تامین www.supply-chain.org www.supplychain.ittoolbox.com www.manufacturing.net/scm www.ascet.com www.industryinfobase.ir