آشنایی با مدل مدیریتی 6 سیگما استاد محترم: سرکارخانم دکتر نصرآبادی ارائه دهندگان: فرشاد شاهیاری سیدعلیرضا طباطبایی علی مبارکی طاهره وحدتی عطیه یگانه

مقدمه

استفاده از ماشین الات در صنعت افزایش یافت کمبود نیروی انسانی افزایش شدید تقاضا فشارهای ناشی از جنگ جهانی دوم

قطعات معيوب تولیدی توسط ماشین آلات بیشتر شد بعد از جنگ جهانی دوم علاج کار.....!!!!؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ کیفیت و کمیت تولیدات را تحت تاثیر قرار داد و صاحبان صنایع را به فکر چاره انداخت قطعات معيوب تولیدی توسط ماشین آلات بیشتر شد

در این راستا ، ابزارهای متعددی جهت بهبود این پارامتر اساسی (کیفیت)توسط بشراستفاده شده است . در این برهه از زمان که دنیای رقابتی نیاز به برترین ها جهت باقی ماندن در شرایط رقابتی دارد، متدولوژی شش سیگما به عنوان روشی سیستماتیک جهت بکارگیری منسجم از ابزارهای مختلف کیفی مطرح گردید. در این متدولوژی سعی بر کاهش انحرافات فرایندها می باشد.

مطرح شدن متدلوژی شش سیگما نشان می دهد که افزایش سطح کیفیت منجر به کاهش هزینه و افزايش سرعت تولید می گردد.

تعریف سیگما سيگما حرف هيجدهم از حروف الفبای يونانی که معنای آماری آن انحراف از وضعيت مطلوب (انحراف استاندارد) است و نشان می دهد که یک فرایند چقدر از حالت مطلوب خود منحرف شده است و یا به عبارتی چقدر خطا در يك شركت رخ مي دهد.

نحوه پیدایش 6 سیگما ایده آغازین 6 سیگما به بیل اسمیت نسبت داده میشود. وی در دهه 70 و 80 در موتورلا مهندس ارشد کیفیت و قابلیت اطمینان بود. وی را پدر 6 سیگما میشناسند

نحوه ی پیدایش 6 سیگما اسمیت با مشاهده افزايش نرخ خطا، در نتيجه افزايش پيچيدگي محصولات و اضافه شدن بر تعداد قطعات به ناكارآمد بودن سطح كيفيت سه سيگما پي برد . با تلفيق مفاهيم قابليت اطمينان و تكنيك هاي مهندسي كيفيت ايده آغازين شش سيگما را در حضور مدير عامل موتورولا باب گالوين مطرح نمود.  مجموعه برنامه شش سيگما در ۱۵ ژانويه۱۹۸۷به صورت رسمي توسط باب گالوين در موتورولا معرفي و رسيدن به سطح كيفيت شش سيگما به عنوان يك هدف راهبردي ۵ ساله تعيين گرديد

شش سیگما شش سیگما فرایندی است بسیار منظم که به سازمان کمک می کند تا بطور مستمر بر توسعه و تولید تقریبا عالی محصولات و خدمات و نیازهای مشتریان خود را براورده سازد. از لحاظ آماری به این معناست که کیفیت تولید و فرایند در حدود اطمینان معین یعنی 99/99966 درصد بدون اشتباه باشد.

6 سیگما 3 سیگما گاهی اوقات شش سیگما هم کافی نیست 1 لغو پروار در آمریکا در 3 هفته 900 لغو پرواز در آمریکا در 1 هفته 7 غلط املایی در یک کتاب هری پاتر 11000 غلط املایی در یک کتاب هری پاتر گاهی اوقات شش سیگما هم کافی نیست

مفهوم شش سيگما تعداد قطعات خارج از حدود مورد نظر درصد حدود مورد نظر 887700 30.32 ±1 σ ±2 σ 69.13 308700 ±3 σ 93.32 66810 ±4 σ 98.8780 6210 ±5 σ 99.97670 233 ±6 σ 99.999680 3.4 تعداد قطعات خارج از حدود مورد نظر درصد حدود مورد نظر

اهداف شش سيگما

اهداف شش سيگما: • افزايش سهم بازار • كاهش استراتژيك هزينه ها • رشد سود نهايي ساير اهداف: كاهش نوسانات و تغييرات كاهش عيب ها و ايرادات بهبود بازدهي فرايند افزايش رضايت مشتري كاهش هزينه ها بهبود كيفيت روشي سيستماتيك جهت حل مساله كاهش زمان چرخه توليد و تحويل به موقع تقويت بنيه رقابتي سازمان افزايش بهره وري

فرآیند در سازمان فرایند ورودی ها خروجی ها

اهداف فرآیند یک فرایند 2نوع هدف دارد: باید موثر باشد باید کارامد باشد باید موثر باشد باید کارامد باشد موثر بودن با هدف مرتبط است کارا بودن با نتیجه

متدلوژي هاي رايج شش سيگما متدلوژي هاي رايج شش سيگما

متدولوژي هاي رايج شش سيگما DMAIC DFSS (بهبود فرآيندها به كمك شش سيگما) (طراحي به كمك شش سيگما) DFSS = Design for six sigma

مدلDMAIC چرخه DMAIC روش سيستماتيك و منظمي است براي حل مسائل و پيشبرد اين دست از پروژه ها

How do we guarantee performance? چگونه مي توان عملكرد را ضمانت كرد ؟ خلاصه مدل (Dmaic) D Define Opportunities تعريف فرصتها M Measure Performance اندازه گيري عملكرد A Analyze تجزيه و تحليل علت I Improve بهبود عملكرد C Control كنترل عملكرد What is Important ? چي مهم است ؟ مشكل چيست ؟ How are we doing ? وضعيت ما چگونه است ؟ با چه آماري ؟ Wrong ? علت چيست ؟ چي باعث شده ؟ چه تحليلي وجود دارد ؟ What needs to be done ? چه بايد كرد؟ رويكرد بهبود چيست ؟ How do we guarantee performance? چگونه مي توان عملكرد را ضمانت كرد ؟

1- فاز تعريف در فاز تعريف ، نيازمنديهاي مشتري بيان مي شود و فرايندها و محصولاتي كه بايد بهبود داده شوند، شناسايي مي شوند.

در فاز اندازه گيري، عملكرد مورد انتظار فرايند و وضعيت فعلي فرايند مشخص 2-فاز اندازه گيري در فاز اندازه گيري، عملكرد مورد انتظار فرايند و وضعيت فعلي فرايند مشخص مي شود، متغيرهاي ورودي/خروجي فرايند تعريف مي شوند و سيستم هاي اندازه گيري ارزيابي مي شوند .

در فاز تحليل با استفاده از داده ها 3-فاز تحليل در فاز تحليل با استفاده از داده ها مهمترين عوامل ورودي و درون فرايند كه بر خروجي هاي فرايند تأثير گذار هستند ، مشخص مي شوند.

در اين فاز متغيرهاي x شناخته شده در فاز تحليل كه 4-فاز بهبود در فاز بهبود ، فعاليت ها و بهبودهايي كه منجر به بهينه سازي خروجي هاي فرايند و حذف/ كاهش خرابي و تغييرات در فرايند مي شوند، شناسايي مي شود. در اين فاز متغيرهاي x شناخته شده در فاز تحليل كه در رابطه y = f (x) تعيين شده اند بهبود يافته و عملكرد فرايند جديد ارزيابي مي شود.

5-فاز كنترل در فاز كنترل دست آوردهاي حاصل از بهبود ايجاد شده ، مستند و نظارت مي شود و مسوولاني جهت پيگيري اين يافته ها تعيين مي شوند.

نوسان دشمن فرايند است

تغييرات (variation)چيست؟ * در طبيعت هيچ دو چيزي شبيه هم نيستند * اين موضوع در مورد محصولات توليدي هم صدق مي كند * عدم تشابه دومحصول در يك ويژگي يكسان را تغيير مي گويند

تعريف كلي 6 سيگما: يك متدولوژي بهبود مستمر كيفيت است كه با كاهش نوسانات ذاتي فرايند انجام مي شود.

تعريف شش سيگما مبتني بر حدود تغييرات فرآيند توليد تا دو برابر حدود تعريف شده آماري است. بدين مفهوم كه با كاهش دامنة تغييرات فرآيند و ايجاد حدود اجرايي آن در محدوده USL و LSL امكان بهبود زيادي ميسر مي گردد. نمودار زير رابطة بين حدود تغييرات فرآيند و تعداد نقص را نمايش مي دهد:

پيشگيري از خطا به وسيله كاهش متغيرها پيشگيري از خطا به وسيله به مركزيت بردن فرايند پيشگيري از خطا به وسيله كاهش متغيرها LSL USL LSL USL خطا خطا خطا هدف هدف LSL USL هدف تلاقي با نيازهاي مشتري

ما به چه چیزی نیاز داریم؟ LSL USL LSL USL بدون هدف- پتانسیل خطا بالا نوسان تغییرات کم دارای هدف- پتانسیل خطا بالا نوسان تغییرات زیاد LSL USL دارای هدف- پتانسیل خطای پایین نوسان تغییرات کم

سطوح سازمانی موثر در پروژه ها

سطوح سازمانی درگیر در پروژه ها برای نقشها و مسئولیتهای درگیر در شش سیگما اصطلاحات مختلفی توسط شرکتهای مختلف مطرح شده است. این نقشها و مسئولیتها طبق رده بندی ورزش کاراته نامگذاری شده اند. همانطورکه در ورزش کاراته افراد با دیدن آموزشهای بیشتر و کسب تجربه قادر خواهند بود رده بالاتری را کسب کنند، در شش سیگما نیز افراد با دیدن آموزش وکسب تجربه بیشتر رتبه علمی وتجربی بالاتری را کسب خواهند کرد. در ایجا برخی اصطلاحات که توسط جنرال الکتریک و موتورولا استفاده شده اشاره می کنیم :

‌قهرمان کمر بند سیاه کمر بند سیاه ارشد کمربند سبز کمربند زرد مديران ارشد ‌قهرمان کمر بند سیاه ارشد کمر بند سیاه کمربند سبز کمربند زرد

executives (رهبران اجرايي): وظايف تعيين دورنما (Vision) (رهبران اجرايي):  وظايف تعيين دورنما (Vision) ايجاد تعهد و صدور فرمان براي بهبود تامين بودجه و آغاز فعاليت ايجاد و نگهداري نظام و ساختار گزارش‌دهي مسئوليتها (10% زمان كاري) شناسايي قهرمانان در هر يك از حوزه‌هاي سازمان بازنگري ماهانه پروژه‌ها با همكاري قهرمانان اندازه‌گيري نتايج عملكرد قهرمانان آموزش دوره آموزشي 4 ساعته ويژه مديران اجرايي

 Champions (قهرمانان): = Champion وظايف انتقال دورنما به ساير كاركنان (Communicate) ايجاد تعهد و صدور فرمان براي بهبود فراهم ساختن مسير و جهت حركت و رفع موانع دستيابي به نتايج مالي و انتقال اطلاعات موفقيت‌ها به سازمان مسئوليتها (10% تا 20% زمان كاري) شناسايي كمربندهاي مشكي و سبز شناسايي و تصويب پروژه‌هاي شش سيگما بازنگري هفتگي پروژه‌ها اندازه‌گيري نتايج عملكرد كمربندهاي مشكي آموزش دوره آموزشي 2 روزه ويژه قهرمانان =  Champion

(Master Black Belt) كمربند مشكي ارشد وظايف ارائه تجربيات فني در مورد متدولوژي شش سيگما و توليد ناب به كمربندهاي مشكي و سبز حمايت فني و اجرايي از قهرمانان و كمربندهاي مشكي همكاري در فعاليت‌هاي آموزشي مسئوليتها (100% زمان كاري) فعاليت روزانه با قهرمانان ، كمربندهاي مشكي و ساير اعضاي تيم مشاركت در بازنگري پروژه‌ها پايش كليه پروژه‌هاي شش سيگما آموزش دوره آموزشي 4 هفته كمربندمشكي حداقل 2 سال فعاليت با كمربند مشكي داشتن حداقل درجه فوق ليسانس (Masters Degree) در رشته هاي مرتبط  Master Black Belt

 (Black Belt) كمربند مشكي وظايف اختصاص 80% زمان كاري در زمينه بهبود فرآيندها، حداقل به مدت 2 سال فعاليت در پروژه‌هاي بهبود با همكاري كمربندهاي سبز و ساير اعضاي تيم دستيابي به نتايج مالي (براي هر پروژه حداقل 350000 دلار) مسئوليتها (80% زمان كاري) استفاده از متدولوژي DMAIC به منظور ايجاد جهش در عملكرد گزارش پيشرفت پروژه به قهرمان برگزاري جلسات تيم و انجام مديريت پروژه موفق همكاري با كمربند مشكي ارشد آموزش دوره آموزشي 2 هفته كمربند سبز Black Belt دوره آموزشي 4 هفته كمربندمشكي 

 green belts (كمربندهای سبز): team members (تيم‌ اجرايي): Green Belt وظايف اختصاص 20% زمان كاري در زمينه بهبود فرآيندها، حداقل به مدت 2 سال فعاليت در پروژه‌هاي بهبود با همكاري ساير كمربندهاي سبز و اعضاي تيم تلاش در جهت دستيابي به نتايج مالي مسئوليتها (20% تا 40% زمان كاري) استفاده از متدولوژي DMAIC به منظور ايجاد جهش در عملكرد گزارش پيشرفت فعاليت‌هاي محوله به كمربند مشكي مشاركت فعال در جلسات تيم همكاري با كمربند مشكي آموزش دوره آموزشي 2 هفته كمربند سبز team members (تيم‌ اجرايي):  Green Belt

(Team Members) اعضاي تيم وظايف تلاش و فعاليت در جهت دستيابي به تعالي (Excellence) در كار روزانه مشاركت در پروژه هاي شش سيگما حمايت از فعاليتهاي تيم شش سيگما شناسايي فرصتهاي بهبود مسئوليتها (5% تا 10% زمان كاري) مشاركت در فعاليتهاي پروژه شش سيگما در صورت نياز اجراي اقدامات تعريف شده از سوي اعضاي تيم شركت در جلسات تيم شش سيگما آموزش دوره آموزشي 1 روزه ويژه كاركنان

فاکتورهای کلیدی جهت پیاده سازی موفق یک برنامه شش سیگما مشارکت مشهود مدیریت ارشد درک متدولوژی/ ابزارها وتکنیکهای شش سیگما مرتبط کردن شش سیگما با استراتژی تجاری سازمان مرتبط کردن شش سیگما با مشتریان انتخاب پروژه، بازنگریها وپیگیری واطمینان از انجام پروژه زیرساختارهای سازمانی(منظور افراد درگیر درپروژه های شش سیگما) تغییر فرهنگ مرتبط کردن شش سیگما به تامین کنندگان آموزش مستمر مدیران و کارکنان سازمان مرتبط شش سیگما به منابع انسانی

Thanks for your attention